Για τις 13 Σεπτεμβρίου αναβάλλεται η συζήτηση για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση της Ελλάδας
(upd4) Στις 6 το πρωί ολοκληρώθηκε η μαραθώνια συνεδρίαση του Eurogroup της 13ης Απριλίου στο Λουξεμβούργο, με τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης να καταλήγουν σε καταρχήν συμφωνία για το πλαίσιο ενός μελλοντικού προϋπολογισμού, ωστόσο διάχυτη είναι η απογοήτευση των αξιωματούχων για το γεγονός ότι καθυστερεί η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης.
Το Eurogroup συμφώνησε ότι πρέπει να τεθεί ένα backstop για την πιθανότητα τραπεζικών αναταράξεων σε μεμονωμένες τράπεζες, με το πλαίσιο του οποίου συμφώνησε και ο διοικητής της ΕΚΤ, Mario Draghi, αλλά δεν υπήρξε συμφωνία για το ευρωπαϊκό σχήμα εγγύησης καταθέσεων, με τον Pierre Moscovici να εκφράζει την απογοήτευσή του.
Παράλληλα, οι υπουργοί Οικονομικών απηύθυναν αυστηρές συστάσεις στην Ιταλία για την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup Mario Centeno, βασικό μέλημα των υπουργών Οικονομικών είναι η ενίσχυση του ευρώ.
«Αποφασίσαμε ότι θα πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά στην εξασφάλιση του ανταγωνισμού, στον τραπεζικό κλάδο και στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Η Σύνοδος Κορυφής του Ιουνίου θα θέσει τις προτεραιότητες της Ευρωζώνης
Χρειάζεται οπωσδήποτε περισσότερη δουλειά προκειμένου η Ευρωζώνη να βελτιώσει τις ανισορροπίες της», τόνισε ο αξιωματούχος της Ευρωζώνης.
Όπως υπογράμμισε ο Centeno, χρειάζεται να τεθεί ένα backstop στα προβλήματα του τραπεζικού κλάδου και ένα πλαίσιο για τη λήψη προληπτικών μέτρων
«Οι χώρες μέλη δεν είναι ακόμη έτοιμες να κάνουν τα βήματα που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί η τραπεζική ένωση», εκτίμησε ο πρόεδρος του Eurogroup.
Αυστηρές συστάσεις στην Ιταλία
Στο επίκεντρο της συνεδρίασης - θρίλερ του Eurogroup βρέθηκε και η Ιταλία, με τους αξιωματούχους της Ευρωζώνης να διαμηνύουν ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες πρέπει να τηρηθούν.
«Έχουμε λάβει υπόψιν τις ισχυρές δεσμεύσεις της Ιταλίας για την επίτευξη των στόχων», τόνισε ο Mario Centeno, με τον Pierre Moscovici να δηλώνει ωστόσο ότι δεν αρκούν τα λόγια από την ιταλική κυβέρνηση.
Η Ιταλία κλήθηκε να λάβει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να είναι σύμφωνη με τους κανόνες της ΕΕ.
Όπως τόνισε ο Ευρωπαίος Επίτροπος, πρέπει να υπάρχει σεβασμός στους κανόνες, ενώ σημείωσε ότι η πόρτα του θα είναι ανοικτή για διαπραγματεύσεις με την Ιταλία.
Η Ιταλία δεν βρισκόταν στην ατζέντα της συνεδρίασης, ωστόσο οι υπουργοί Οικονομικών ζήτησαν από την ιταλική υβέρνηση να υιοθετήσει νέα μέτρα για να μειώσει το υπέρογκο δημόσιο χρέος, το οποίο ξεπερνά το 132% του ΑΕΠ.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας Giovanni Tria, υποστήριξε ότι δεν θα χρειαστεί η λήψη μέτρων, καθωςτα στοιχεία για το α΄εξάμηνο του 2019, θα δείξουν ότι τα δημοσιονομικά είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από αυτήν που προβλέπει η Κομισιόν.
Οι υπουργοί Οικονομικών ασχολήθηκαν και με την Ελλάδα, στο περιθώριο της συνεδρίασης, λόγω της προεκλογικής περιόδου.
Οι ευρωπαίοι έχουν διατυπώσει σοβαρές επιφυλάξεις, όπως διαπιστώθηκε και στην έκθεση αξιολόγησης της ΕΕ για την Ελλάδα, αλλά και στην ετήσια έκθεση του ESM.
Moscovici: Μισογεμάτο το ποτήρι για την Ευρωζώνη, συστάσεις στην Ιταλία
Ο Επίτροπος της Κομισιόν Pierre Moscovici τόνισε ότι παρατηρούνται σημαντικές διαφορές στη δημοσιονομική πολιτική των χωρών - μελών.
Η πρόκληση της Ευρωζώνης τα επόμενα είναι να βελτιώσει την ποιότητα των δεικτών κοινωνικού και οικονομικού πλούτου.
Η Κομισιόν παρουσίασε το πακέτο των συστάσεων στις χώρες, ειδικά στην Ιταλία.
Η Ιταλία κλήθηκε να λάβει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να είναι σύμφωνη με τους κανόνες της ΕΕ.
Όπως τόνισε ο Ευρωπαίος Επίτροπος, πρέπει να υπάρχει σεβασμός στους κανόνες, ενώ σημείωσε ότι η πόρτα του θα είναι ανοικτή για διαπραγματεύσεις με την Ιταλία.
«Αφιερώσαμε πολύ χρόνο απόψε για να συναποφασίσουμε τα βήματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να ισχυροποιηθεί η Ευρωζώνη», σημείωσε.
«Μία ακόμη σημαντική απόφαση που λάβαμε είναι ότι θα πρέπει να θέσουμε ένα backstop για την πιθανότητα τραπεζικών αναταράξεων σε μεμονωμένες τράπεζες.
Ο Draghi συμφώνησε στο πλαίσιο που θέσαμε», ανέφερε ο Moscovici.
«Το ποτήρι είναι μισογεμάτο για την Ευρωζώνη.
Συμφωνήσαμε κάτι σημαντικό.
Τα επόμενα βήματα για την ενίσχυση της Ευρωζώνης και της θωράκισης έναντι των προβλημάτων, πρέπει να είμαστε φιλόδοξοι», τόνισε ο Moscovici.
Regling (ΕSM): Ικανοποίηση για τις αποφάσεις του Eurogroup, πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη
Την ικανοποίησή του για τις αποφάσεις του Eurogroup εξέφρασε ο επικεφαλής του ESM, Klaus Regling, τονίζοντας ωστόσο ότι πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη.
«Είμαι ικανοποιημένος με το πακέτο των αποφάσεων που αποφασίστηκε στο Eurogroup για την ενίσχυση της Ευρωζώνης και την προώθηση των μεταρρυθμίσεων.
Στόχος είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Σαφώς θα πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη και την Ευρωζώνη, αλλά τέθηκαν οι βάσεις της πολιτικής που θα ακολουθηθεί», ανέφερε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου μετά την ολοκλήρωση της ολονύκτιας συνεδρίασης του Eurogroup.
Ο επικεφαλής του ESM αναφέρθηκε στην Κύπρο, χαρακτηρίζοντας πολύ καλές τις οικονομικές συνθήκες.
«Οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν πολύ σωστά.
Οι αξιολογήσεις της οικονομίας το επιβεβαιώνουν, όπως και η πρόσβαση της χώρας στις αγορές», σημείωσε ο Regling.
Πηγές ΕΕ: Αποτυχία του Eurogroup να συμφωνήσει σε σημαντικές πτυχές του προϋπολογισμού
Οι Eυρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών απέτυχαν να συμφωνήσουν σε κάποια από τα σημαντικότερα στοιχεία ενός μελλοντικού προϋπολογισμού της Ευρωζώνης και αποφάσισαν να συνεχίσουν τις συζητήσεις τους επόμενους μήνες, δήλωσε αξιωματούχος της Ευρωζώνης, μετά τη μαραθώνια συνεδρίαση του Eurogroup.
Οι υπουργοί ήθελαν να καταλήξουν σε μια συμφωνία για το αν ο προϋπολογισμός της Ευρωζώνης, στην οποία συμμετέχουν 19 χώρες, θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί με φόρους που θα προορίζονται ειδικά για τον σκοπό αυτό ή αν θα πρέπει μόνο να αντλεί μετρητά από τον προϋπολογισμό για ολόκληρη την 28μελή Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δεδομένου ότι δεν υπήρξε συναίνεση σχετικά με τις πηγές χρηματοδότησης, το μέγεθος του προϋπολογισμού της ευρωζώνης δεν συζητήθηκε, δήλωσε ο αξιωματούχος, όπως μεταδίδει το Reuters.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως δεν υπήρξε συμφωνία ούτε όσον αφορά το αν ο προϋπολογισμός θα πρέπει να διαδραματίζει έναν σταθεροποιητικό ρόλο σε περίπτωση που η οικονομία της Ευρωζώνης βρίσκεται σε επιβράδυνση ή να βοηθά μόνο τις οικονομίες της ευρωζώνης να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές και να συγκλίνουν μεταξύ τους.
Καταρχήν συμφωνία για τον προϋπολογισμό της Ευρωζώνης
Εν τω μεταξύ, οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών κατέληξαν σήμερα το πρωί σε συμφωνία για τις αδρές γραμμές ενός προϋπολογισμού της Ευρωζώνης διατύπωσε ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Bruno Le Maire.
«Για πρώτη φορά, δημιουργούμε έναν λειτουργικό προϋπολογισμό ο οποίος θα βοηθήσει τις χώρες της ευρωζώνης να συγκλίνουν και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές» υποστήριξε ο Le Maire μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο και ύστερα από μια μαραθώνια συνεδρίαση του Eurogroup.
«Για πρώτη φορά, αρχίζουμε να μελετάμε το μέλλον ως συγκροτημένη ομάδα και να συντονίζουμε την οικονομική μας πολιτική» τόνισε ο Le Maire, υποστηρίζοντας πως η συμφωνία αυτή θα βοηθήσει το ευρώ να αντιμετωπίζει διάφορες κρίσεις, αν και σημείωσε πως υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν όσον αφορά τον προϋπολογισμό της Ευρωζώνης.
Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι υπουργοί έπειτα από περίπου δώδεκα ώρες διαπραγματεύσεων θα παρουσιαστεί την επόμενη εβδομάδα στους αρχηγούς των κρατών και των κυβερνήσεων της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Η δημιουργία προϋπολογισμού της ευρωζώνης ήταν ανάμεσα στις πιο εμβληματικές προτάσεις του γάλλου προέδρου Emmanuel Macron.
Αλλά ο τελικός συμβιβασμός αναμένεται να οδηγήσει σε ένα σχέδιο πολύ πιο συγκρατημένο απ' ό,τι φιλοδοξούσε ο Macron, κυρίως λόγω του σκεπτικισμού των χωρών της βόρειας Ευρώπης, ιδίως της Ολλανδίας.
Ο προϋπολογισμός της ευρωζώνης, που βαπτίστηκε «δημοσιονομικό μέσο για την ανταγωνιστικότητα και τη σύγκλιση», έχει σκοπό να ενθαρρύνει μεταρρυθμίσεις για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας στις 19 χώρες που έχουν υιοθετήσει το κοινό νόμισμα.
Το ύψος του, το οποίο μένει να συζητηθεί, αναμένεται να είναι πολύ κατώτερο εκείνου που ευχόταν ο γάλλος πρόεδρος, ο οποίος οραματιζόταν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ.
Δύο ευρωπαϊκές πηγές έκαναν λόγο για έναν πλαίσιο 17 δισεκ. ευρώ, επταετούς διάρκειας, που θα κατανεμηθεί μεταξύ των 19 κρατών-μελών της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
Οι λεπτομέρειες για τη χρηματοδότησή του μένουν να οριστούν.
Οι ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών κατέληξαν επίσης στο συμβούλιο που ολοκληρώθηκε το πρωί σε συμφωνία για την τροποποίηση της συνθήκης που διέπει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), ο οποίος δημιουργήθηκε το 2012, εν μέσω της κρίσης χρέους, για να προσφέρει στήριξη σε χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, ώστε να ενισχυθεί.
Η λειτουργία του ESM θα βελτιωθεί με «ριζοσπαστικό» τρόπο, διαβεβαίωσε ο Λεμέρ. Θα μετατραπεί σε ένα είδος δανειστή της υστάτης προσφυγής για τράπεζες που αντιμετωπίζουν δυσκολία.
Όπως μετέδιδε νωρίτερα το bankingnews.gr
Όπως ανέφερε μέσω του λογαριασμού του στο Twitter ο Luis Rego, εκπρόσωπος Τύπου του Mario Centeno, η συνέντευξη Τύπου θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Παρασκευής 14/6.
Στην ανάρτησή του ο κ. Rego αναφέρει ότι: «Υπάρχει ακόμη πολύ δουλειά εδώ στο Λουξεμβούργο.
Υπάρχει πρόοδος αλλά χρειαζόμαστε ακόμη αρκετή ώρα.
Ως εκ τούτου η συνέντευξη Τύπου αναβάλλεται για αύριο στις 8:15 πμ (9:15 ώρα Ελλάδας).
Παράλληλα όπως αναφέρει δημοσίευμα του Reuters κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης συζητήθηκαν και νέοι κανόνες, οι οποίοι θα διευκόλυναν την αναδιάρθρωση κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης.
Οι κανόνες αυτοί, είναι μέρος ενός ευρύτερου μεταρρυθμιστικού πακέτου που ενδέχεται να εγκριθεί στο Eurogroup.
Με βάση το μέτρο αυτό, θα περιοριστεί η δυνατότητα όσων κατέχουν κρατικό ομόλογο της ευρωζώνης να μπλοκάρουν μια αναδιάρθρωση ή ένα «κούρεμα».
Τούτο θα ισχύει για τα ομόλογα που θα εκδοθούν μετά την 1η Ιανουαρίου του 2022 και με διάρκεια ωρίμανσης μεγαλύτερη του ενός έτους.
Σύμφωνα με τον Centeno, το Eurogroup συζήτησε τις προοπτικές του ιταλικού χρέους, τονίζοντας ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστούν οι πολιτικές αποφάσεις που απαιτούνται, προκειμένου η ιταλική κυβέρνηση να μην παραβαίνει τους κανόνες της ΕΕ.
Ο ίδιος αναφέρθηκε και στην υπόλοιπη θεματολογία του Eurogroup, προσθέτοντας ότι συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με το παγκόσμιο εμπόδιο, αλλά και το Brexit, τις συζητήσεις δηλαδή για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όσον αφορά την Ελλάδα,ολα δειχνουν ότι δέχθηκε πιέσεις από τους υπουργούς Οικονομικών μόνο στο περιθώριο της συνεδρίασης.
«Η Ιταλία θα πρέπει να προχωρήσει σε σημαντικές διορθώσεις στα δημόσια οικονομικά της εάν θέλει να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους της ΕΕ για το 2019 που συμφωνήθηκαν με την Κομισιόν τον Δεκέμβριο του 2018» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Valdis Dombrovskis προσερχόμενος στη συνεδρίαση.
Ο ίδιος επεσήμανε ότι θα έχει κατ' ιδίαν συνάντηση με τον Ιταλό υπουργό Οικονομικών, Giovanni Tria για να συζητήσουν τα μέτρα που μπορεί να προσφέρει η Ιταλία.
Με την ενεργοποίηση της πειθαρχικής διαδικασίας λόγω υψηλού χρέους προειδοποίησε τη Ρώμη, ο Ευρωπαίος επίτροπος, Pierre Moscovici.
Όπως δήλωσε προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Eurogroup, η Κομισιόν είναι ήδη έτοιμη γι' αυτή τη διαδικασία εάν η Ρώμη δεν αναλάβει νέες δεσμεύσεις για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων που υποσχέθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.
«Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στην πειθαρχική διαδικασία για την υπέρβαση του ελλείμματος λόγω του χρέους.
Είμαστε σε αυτόν τον δρόμο» δήλωσε ο Moscovici και συμπλήρωσε ότι αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να αποφευχθεί κάτι που όλοι θα ήθελαν.
Νωρίτερα, πριν την ετήσια συνεδρίαση του ESM, ο Mario Centeno δήλωσε ότι το 2018 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, καθώς ολοκληρώθηκε το τρίτο πρόγραμμα της ελληνικής διάσωσης και αποφασίστηκε η ενίσχυση του ρόλου του μηχανισμού στο μέλλον.
Στις 13 Σεπτεμβρίου τα σπουδαία για την Ελλάδα
Όπως μετέδιδε νωρίτερα το bankingnews.gr, για το Eurogroup της 13ης Σεπτεμβρίου που θα πραγματοποιηθεί στο Ελσίνκι της Φιλανδίας, αναβάλλεται η συζήτηση για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση αλλά και ολόκληρο το πακέτο «Ελλάδα» μαζί με το θέμα της πρόωρης εξόφλησης των ακριβών δανείων του ΔΝΤ.
Και αυτό γιατί το επόμενο Eurogroup είναι προγραμματισμένο για τις 8 Ιουλίου, μία ημέρα μετά τις εθνικές εκλογές οπότε δεν θα έχει προλάβει να ορκιστεί καν η επόμενη κυβέρνηση.
Έτσι η ελληνική πλευρά παίρνει τις «ανάσες» που θέλει από τους εταίρους για να ανασυνταχθεί και να βάλει σε τροχιά υλοποίησης όλα τα προαπαιτούμενα και τις δεσμεύσεις που έχουν μείνει στάσιμα λόγω των επικείμενων εκλογών.
Η πιο βασική εκκρεμότητα είναι η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής στη Βουλή.
Το νέο Μεσοπρόθεσμο αφορά την περίοδο 2020 - 2023 και το ενδιαφέρον που παρουσιάζει είναι ιδιαίτερο μεγάλο καθώς εκεί θα αποτυπωθούν οι προβλέψεις της επόμενης κυβέρνησης για τα πρωτογενή πλεονάσματα και τα νέα «θετικά μέτρα» (με βάση τα οικονομικά προγράμματα των δύο πολιτικών κομμάτων) για τους φορολογούμενους και την οικονομία.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Σεπτέμβριος θα είναι ένας μήνας ασφυκτικά γεμάτος, αφού εκείνο το διάστημα αναμένεται να έχουμε επίσκεψη των θεσμών στην Αθήνα στο πλαίσιο της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης αλλά και εν όψει κατάθεσης του προσχεδίου του προϋπολογισμού στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως τις 15 Σεπτεμβρίου.
Μετά από όλα αυτά το σημερινό Eurogroup για τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο έχει τυπικό χαρακτήρα από τη στιγμή που η Ελλάδα δεν αποτελεί μέρος της σημερινής συνεδρίασης. Βασικά ο Έλληνας υπουργός πήγε στο Λουξεμβούργο για να ευχαριστήσει τους ομόλογους του υπουργούς για την συνεργασία που είχε μαζί τους όλα αυτά τα χρόνια στην διάρκεια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Θα είναι το τελευταίο Eurogroup για τον Έλληνα υπουργό, ο οποίος δεν παρευρέθηκε ούτε στο προηγούμενο που συνεδρίασε στις 16 Μαΐου αφού και τότε η Ελλάδα ήταν εκτός επίσημης ατζέντας.
Το κακό είναι ότι η σημερινή (13/6) υπουργική σύνοδος θα ασχοληθεί με την εμβάθυνση της ΕΕ και οι διαβουλεύσεις θα είναι πολύωρες.
Συνεπώς ο Ελληνας υπουργός είναι πολύ δύσκολο να αποφύγει το στενό μαρκάρισμα έστω και αν δεν είναι αυτός που ευθύνεται αποκλειστικά για τα έργα και τις ημέρες του ΣΥΡΙΖΑ.
Στο περιθώριο του Eurogroup ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θα επιβεβαιώσει για το αν η απειλητική δήλωση του Λετονού αντιπροέδρου της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις (ότι δηλαδή αναμένονται έντονες συζητήσεις στη σημερινή σύνοδο του Λουξεμβούργου για την ανυπακοή της ελληνικής πλευράς στο θέμα των παροχών και την καθυστέρηση ιδιωτικοποιήσεων), ήταν απλά ένα πυροτέχνημα…
Ένα επίσης μεγάλο κακό θα είναι ότι μέσα στα ντοσιέ των υπουργών Οικονομικών θα βρίσκεται η 3η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας της Ελλάδας.
Η ατζέντα του Eurogroup δεν προβλέπει ξεχωριστή συζήτηση για την έκθεση, αλλά ποιος εγγυάται ότι οι εταίροι δεν θα μπουν στον πειρασμό να ζητήσουν εξηγήσεις από τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο για την δημοσιονομική «τρύπα» από τις παροχές Τσίπρα;
Ποιος;
Σύμφωνα με την έκθεση της Ε.Ε., το δημοσιονομικό κόστος αυτών των μέτρων εκτιμάται ότι θα φθάσει τα 4,4-5,5 δισ. ευρώ στη διετία 2019-2020, ενώ η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι δεν θα ξεπεράσει τα 2,3 δισ. ευρώ.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί υποστηρίζουν ακόμη ότι πολλές κομβικές μεταμνημονιακές δεσμεύσεις (ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες, ιδιωτικοποιήσεις, όρια προσλήψεων στο Δημόσιο, νέο πλαίσιο προστασίας της α’ κατοικίας κ.λπ.) έχουν μείνει στάσιμες.
Εν κατακλείδι μπορεί αυτή τη στιγμή να μην επείγει η λήψη κάποιας απόφασης για την Ελλάδα, διότι η επόμενη επιστροφή χρημάτων 644 εκατ. ευρώ προς τη χώρα μας από τα κέρδη της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα έχει προγραμματιστεί για το τέλος του 2019, αλλά από το Φθινόπωρο όλα είναι πιθανά…
www.bankingnews.gr
Το Eurogroup συμφώνησε ότι πρέπει να τεθεί ένα backstop για την πιθανότητα τραπεζικών αναταράξεων σε μεμονωμένες τράπεζες, με το πλαίσιο του οποίου συμφώνησε και ο διοικητής της ΕΚΤ, Mario Draghi, αλλά δεν υπήρξε συμφωνία για το ευρωπαϊκό σχήμα εγγύησης καταθέσεων, με τον Pierre Moscovici να εκφράζει την απογοήτευσή του.
Παράλληλα, οι υπουργοί Οικονομικών απηύθυναν αυστηρές συστάσεις στην Ιταλία για την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup Mario Centeno, βασικό μέλημα των υπουργών Οικονομικών είναι η ενίσχυση του ευρώ.
«Αποφασίσαμε ότι θα πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά στην εξασφάλιση του ανταγωνισμού, στον τραπεζικό κλάδο και στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Η Σύνοδος Κορυφής του Ιουνίου θα θέσει τις προτεραιότητες της Ευρωζώνης
Χρειάζεται οπωσδήποτε περισσότερη δουλειά προκειμένου η Ευρωζώνη να βελτιώσει τις ανισορροπίες της», τόνισε ο αξιωματούχος της Ευρωζώνης.
Όπως υπογράμμισε ο Centeno, χρειάζεται να τεθεί ένα backstop στα προβλήματα του τραπεζικού κλάδου και ένα πλαίσιο για τη λήψη προληπτικών μέτρων
«Οι χώρες μέλη δεν είναι ακόμη έτοιμες να κάνουν τα βήματα που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί η τραπεζική ένωση», εκτίμησε ο πρόεδρος του Eurogroup.
Αυστηρές συστάσεις στην Ιταλία
Στο επίκεντρο της συνεδρίασης - θρίλερ του Eurogroup βρέθηκε και η Ιταλία, με τους αξιωματούχους της Ευρωζώνης να διαμηνύουν ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες πρέπει να τηρηθούν.
«Έχουμε λάβει υπόψιν τις ισχυρές δεσμεύσεις της Ιταλίας για την επίτευξη των στόχων», τόνισε ο Mario Centeno, με τον Pierre Moscovici να δηλώνει ωστόσο ότι δεν αρκούν τα λόγια από την ιταλική κυβέρνηση.
Η Ιταλία κλήθηκε να λάβει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να είναι σύμφωνη με τους κανόνες της ΕΕ.
Όπως τόνισε ο Ευρωπαίος Επίτροπος, πρέπει να υπάρχει σεβασμός στους κανόνες, ενώ σημείωσε ότι η πόρτα του θα είναι ανοικτή για διαπραγματεύσεις με την Ιταλία.
Η Ιταλία δεν βρισκόταν στην ατζέντα της συνεδρίασης, ωστόσο οι υπουργοί Οικονομικών ζήτησαν από την ιταλική υβέρνηση να υιοθετήσει νέα μέτρα για να μειώσει το υπέρογκο δημόσιο χρέος, το οποίο ξεπερνά το 132% του ΑΕΠ.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας Giovanni Tria, υποστήριξε ότι δεν θα χρειαστεί η λήψη μέτρων, καθωςτα στοιχεία για το α΄εξάμηνο του 2019, θα δείξουν ότι τα δημοσιονομικά είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από αυτήν που προβλέπει η Κομισιόν.
Οι υπουργοί Οικονομικών ασχολήθηκαν και με την Ελλάδα, στο περιθώριο της συνεδρίασης, λόγω της προεκλογικής περιόδου.
Οι ευρωπαίοι έχουν διατυπώσει σοβαρές επιφυλάξεις, όπως διαπιστώθηκε και στην έκθεση αξιολόγησης της ΕΕ για την Ελλάδα, αλλά και στην ετήσια έκθεση του ESM.
Moscovici: Μισογεμάτο το ποτήρι για την Ευρωζώνη, συστάσεις στην Ιταλία
Ο Επίτροπος της Κομισιόν Pierre Moscovici τόνισε ότι παρατηρούνται σημαντικές διαφορές στη δημοσιονομική πολιτική των χωρών - μελών.
Η πρόκληση της Ευρωζώνης τα επόμενα είναι να βελτιώσει την ποιότητα των δεικτών κοινωνικού και οικονομικού πλούτου.
Η Κομισιόν παρουσίασε το πακέτο των συστάσεων στις χώρες, ειδικά στην Ιταλία.
Η Ιταλία κλήθηκε να λάβει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να είναι σύμφωνη με τους κανόνες της ΕΕ.
Όπως τόνισε ο Ευρωπαίος Επίτροπος, πρέπει να υπάρχει σεβασμός στους κανόνες, ενώ σημείωσε ότι η πόρτα του θα είναι ανοικτή για διαπραγματεύσεις με την Ιταλία.
«Αφιερώσαμε πολύ χρόνο απόψε για να συναποφασίσουμε τα βήματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να ισχυροποιηθεί η Ευρωζώνη», σημείωσε.
«Μία ακόμη σημαντική απόφαση που λάβαμε είναι ότι θα πρέπει να θέσουμε ένα backstop για την πιθανότητα τραπεζικών αναταράξεων σε μεμονωμένες τράπεζες.
Ο Draghi συμφώνησε στο πλαίσιο που θέσαμε», ανέφερε ο Moscovici.
«Το ποτήρι είναι μισογεμάτο για την Ευρωζώνη.
Συμφωνήσαμε κάτι σημαντικό.
Τα επόμενα βήματα για την ενίσχυση της Ευρωζώνης και της θωράκισης έναντι των προβλημάτων, πρέπει να είμαστε φιλόδοξοι», τόνισε ο Moscovici.
Regling (ΕSM): Ικανοποίηση για τις αποφάσεις του Eurogroup, πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη
Την ικανοποίησή του για τις αποφάσεις του Eurogroup εξέφρασε ο επικεφαλής του ESM, Klaus Regling, τονίζοντας ωστόσο ότι πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη.
«Είμαι ικανοποιημένος με το πακέτο των αποφάσεων που αποφασίστηκε στο Eurogroup για την ενίσχυση της Ευρωζώνης και την προώθηση των μεταρρυθμίσεων.
Στόχος είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Σαφώς θα πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη και την Ευρωζώνη, αλλά τέθηκαν οι βάσεις της πολιτικής που θα ακολουθηθεί», ανέφερε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου μετά την ολοκλήρωση της ολονύκτιας συνεδρίασης του Eurogroup.
Ο επικεφαλής του ESM αναφέρθηκε στην Κύπρο, χαρακτηρίζοντας πολύ καλές τις οικονομικές συνθήκες.
«Οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν πολύ σωστά.
Οι αξιολογήσεις της οικονομίας το επιβεβαιώνουν, όπως και η πρόσβαση της χώρας στις αγορές», σημείωσε ο Regling.
Πηγές ΕΕ: Αποτυχία του Eurogroup να συμφωνήσει σε σημαντικές πτυχές του προϋπολογισμού
Οι Eυρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών απέτυχαν να συμφωνήσουν σε κάποια από τα σημαντικότερα στοιχεία ενός μελλοντικού προϋπολογισμού της Ευρωζώνης και αποφάσισαν να συνεχίσουν τις συζητήσεις τους επόμενους μήνες, δήλωσε αξιωματούχος της Ευρωζώνης, μετά τη μαραθώνια συνεδρίαση του Eurogroup.
Οι υπουργοί ήθελαν να καταλήξουν σε μια συμφωνία για το αν ο προϋπολογισμός της Ευρωζώνης, στην οποία συμμετέχουν 19 χώρες, θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί με φόρους που θα προορίζονται ειδικά για τον σκοπό αυτό ή αν θα πρέπει μόνο να αντλεί μετρητά από τον προϋπολογισμό για ολόκληρη την 28μελή Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δεδομένου ότι δεν υπήρξε συναίνεση σχετικά με τις πηγές χρηματοδότησης, το μέγεθος του προϋπολογισμού της ευρωζώνης δεν συζητήθηκε, δήλωσε ο αξιωματούχος, όπως μεταδίδει το Reuters.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως δεν υπήρξε συμφωνία ούτε όσον αφορά το αν ο προϋπολογισμός θα πρέπει να διαδραματίζει έναν σταθεροποιητικό ρόλο σε περίπτωση που η οικονομία της Ευρωζώνης βρίσκεται σε επιβράδυνση ή να βοηθά μόνο τις οικονομίες της ευρωζώνης να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές και να συγκλίνουν μεταξύ τους.
Καταρχήν συμφωνία για τον προϋπολογισμό της Ευρωζώνης
Εν τω μεταξύ, οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών κατέληξαν σήμερα το πρωί σε συμφωνία για τις αδρές γραμμές ενός προϋπολογισμού της Ευρωζώνης διατύπωσε ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Bruno Le Maire.
«Για πρώτη φορά, δημιουργούμε έναν λειτουργικό προϋπολογισμό ο οποίος θα βοηθήσει τις χώρες της ευρωζώνης να συγκλίνουν και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές» υποστήριξε ο Le Maire μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο και ύστερα από μια μαραθώνια συνεδρίαση του Eurogroup.
«Για πρώτη φορά, αρχίζουμε να μελετάμε το μέλλον ως συγκροτημένη ομάδα και να συντονίζουμε την οικονομική μας πολιτική» τόνισε ο Le Maire, υποστηρίζοντας πως η συμφωνία αυτή θα βοηθήσει το ευρώ να αντιμετωπίζει διάφορες κρίσεις, αν και σημείωσε πως υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν όσον αφορά τον προϋπολογισμό της Ευρωζώνης.
Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι υπουργοί έπειτα από περίπου δώδεκα ώρες διαπραγματεύσεων θα παρουσιαστεί την επόμενη εβδομάδα στους αρχηγούς των κρατών και των κυβερνήσεων της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Η δημιουργία προϋπολογισμού της ευρωζώνης ήταν ανάμεσα στις πιο εμβληματικές προτάσεις του γάλλου προέδρου Emmanuel Macron.
Αλλά ο τελικός συμβιβασμός αναμένεται να οδηγήσει σε ένα σχέδιο πολύ πιο συγκρατημένο απ' ό,τι φιλοδοξούσε ο Macron, κυρίως λόγω του σκεπτικισμού των χωρών της βόρειας Ευρώπης, ιδίως της Ολλανδίας.
Ο προϋπολογισμός της ευρωζώνης, που βαπτίστηκε «δημοσιονομικό μέσο για την ανταγωνιστικότητα και τη σύγκλιση», έχει σκοπό να ενθαρρύνει μεταρρυθμίσεις για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας στις 19 χώρες που έχουν υιοθετήσει το κοινό νόμισμα.
Το ύψος του, το οποίο μένει να συζητηθεί, αναμένεται να είναι πολύ κατώτερο εκείνου που ευχόταν ο γάλλος πρόεδρος, ο οποίος οραματιζόταν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ.
Δύο ευρωπαϊκές πηγές έκαναν λόγο για έναν πλαίσιο 17 δισεκ. ευρώ, επταετούς διάρκειας, που θα κατανεμηθεί μεταξύ των 19 κρατών-μελών της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
Οι λεπτομέρειες για τη χρηματοδότησή του μένουν να οριστούν.
Οι ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών κατέληξαν επίσης στο συμβούλιο που ολοκληρώθηκε το πρωί σε συμφωνία για την τροποποίηση της συνθήκης που διέπει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), ο οποίος δημιουργήθηκε το 2012, εν μέσω της κρίσης χρέους, για να προσφέρει στήριξη σε χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, ώστε να ενισχυθεί.
Η λειτουργία του ESM θα βελτιωθεί με «ριζοσπαστικό» τρόπο, διαβεβαίωσε ο Λεμέρ. Θα μετατραπεί σε ένα είδος δανειστή της υστάτης προσφυγής για τράπεζες που αντιμετωπίζουν δυσκολία.
Όπως μετέδιδε νωρίτερα το bankingnews.gr
Όπως ανέφερε μέσω του λογαριασμού του στο Twitter ο Luis Rego, εκπρόσωπος Τύπου του Mario Centeno, η συνέντευξη Τύπου θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Παρασκευής 14/6.
Στην ανάρτησή του ο κ. Rego αναφέρει ότι: «Υπάρχει ακόμη πολύ δουλειά εδώ στο Λουξεμβούργο.
Υπάρχει πρόοδος αλλά χρειαζόμαστε ακόμη αρκετή ώρα.
Ως εκ τούτου η συνέντευξη Τύπου αναβάλλεται για αύριο στις 8:15 πμ (9:15 ώρα Ελλάδας).
Παράλληλα όπως αναφέρει δημοσίευμα του Reuters κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης συζητήθηκαν και νέοι κανόνες, οι οποίοι θα διευκόλυναν την αναδιάρθρωση κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης.
Οι κανόνες αυτοί, είναι μέρος ενός ευρύτερου μεταρρυθμιστικού πακέτου που ενδέχεται να εγκριθεί στο Eurogroup.
Με βάση το μέτρο αυτό, θα περιοριστεί η δυνατότητα όσων κατέχουν κρατικό ομόλογο της ευρωζώνης να μπλοκάρουν μια αναδιάρθρωση ή ένα «κούρεμα».
Τούτο θα ισχύει για τα ομόλογα που θα εκδοθούν μετά την 1η Ιανουαρίου του 2022 και με διάρκεια ωρίμανσης μεγαλύτερη του ενός έτους.
Σύμφωνα με τον Centeno, το Eurogroup συζήτησε τις προοπτικές του ιταλικού χρέους, τονίζοντας ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστούν οι πολιτικές αποφάσεις που απαιτούνται, προκειμένου η ιταλική κυβέρνηση να μην παραβαίνει τους κανόνες της ΕΕ.
Ο ίδιος αναφέρθηκε και στην υπόλοιπη θεματολογία του Eurogroup, προσθέτοντας ότι συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με το παγκόσμιο εμπόδιο, αλλά και το Brexit, τις συζητήσεις δηλαδή για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όσον αφορά την Ελλάδα,ολα δειχνουν ότι δέχθηκε πιέσεις από τους υπουργούς Οικονομικών μόνο στο περιθώριο της συνεδρίασης.
«Η Ιταλία θα πρέπει να προχωρήσει σε σημαντικές διορθώσεις στα δημόσια οικονομικά της εάν θέλει να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους της ΕΕ για το 2019 που συμφωνήθηκαν με την Κομισιόν τον Δεκέμβριο του 2018» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Valdis Dombrovskis προσερχόμενος στη συνεδρίαση.
Ο ίδιος επεσήμανε ότι θα έχει κατ' ιδίαν συνάντηση με τον Ιταλό υπουργό Οικονομικών, Giovanni Tria για να συζητήσουν τα μέτρα που μπορεί να προσφέρει η Ιταλία.
Με την ενεργοποίηση της πειθαρχικής διαδικασίας λόγω υψηλού χρέους προειδοποίησε τη Ρώμη, ο Ευρωπαίος επίτροπος, Pierre Moscovici.
Όπως δήλωσε προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Eurogroup, η Κομισιόν είναι ήδη έτοιμη γι' αυτή τη διαδικασία εάν η Ρώμη δεν αναλάβει νέες δεσμεύσεις για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων που υποσχέθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.
«Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στην πειθαρχική διαδικασία για την υπέρβαση του ελλείμματος λόγω του χρέους.
Είμαστε σε αυτόν τον δρόμο» δήλωσε ο Moscovici και συμπλήρωσε ότι αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να αποφευχθεί κάτι που όλοι θα ήθελαν.
Νωρίτερα, πριν την ετήσια συνεδρίαση του ESM, ο Mario Centeno δήλωσε ότι το 2018 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, καθώς ολοκληρώθηκε το τρίτο πρόγραμμα της ελληνικής διάσωσης και αποφασίστηκε η ενίσχυση του ρόλου του μηχανισμού στο μέλλον.
Στις 13 Σεπτεμβρίου τα σπουδαία για την Ελλάδα
Όπως μετέδιδε νωρίτερα το bankingnews.gr, για το Eurogroup της 13ης Σεπτεμβρίου που θα πραγματοποιηθεί στο Ελσίνκι της Φιλανδίας, αναβάλλεται η συζήτηση για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση αλλά και ολόκληρο το πακέτο «Ελλάδα» μαζί με το θέμα της πρόωρης εξόφλησης των ακριβών δανείων του ΔΝΤ.
Και αυτό γιατί το επόμενο Eurogroup είναι προγραμματισμένο για τις 8 Ιουλίου, μία ημέρα μετά τις εθνικές εκλογές οπότε δεν θα έχει προλάβει να ορκιστεί καν η επόμενη κυβέρνηση.
Έτσι η ελληνική πλευρά παίρνει τις «ανάσες» που θέλει από τους εταίρους για να ανασυνταχθεί και να βάλει σε τροχιά υλοποίησης όλα τα προαπαιτούμενα και τις δεσμεύσεις που έχουν μείνει στάσιμα λόγω των επικείμενων εκλογών.
Η πιο βασική εκκρεμότητα είναι η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής στη Βουλή.
Το νέο Μεσοπρόθεσμο αφορά την περίοδο 2020 - 2023 και το ενδιαφέρον που παρουσιάζει είναι ιδιαίτερο μεγάλο καθώς εκεί θα αποτυπωθούν οι προβλέψεις της επόμενης κυβέρνησης για τα πρωτογενή πλεονάσματα και τα νέα «θετικά μέτρα» (με βάση τα οικονομικά προγράμματα των δύο πολιτικών κομμάτων) για τους φορολογούμενους και την οικονομία.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Σεπτέμβριος θα είναι ένας μήνας ασφυκτικά γεμάτος, αφού εκείνο το διάστημα αναμένεται να έχουμε επίσκεψη των θεσμών στην Αθήνα στο πλαίσιο της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης αλλά και εν όψει κατάθεσης του προσχεδίου του προϋπολογισμού στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως τις 15 Σεπτεμβρίου.
Μετά από όλα αυτά το σημερινό Eurogroup για τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο έχει τυπικό χαρακτήρα από τη στιγμή που η Ελλάδα δεν αποτελεί μέρος της σημερινής συνεδρίασης. Βασικά ο Έλληνας υπουργός πήγε στο Λουξεμβούργο για να ευχαριστήσει τους ομόλογους του υπουργούς για την συνεργασία που είχε μαζί τους όλα αυτά τα χρόνια στην διάρκεια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Θα είναι το τελευταίο Eurogroup για τον Έλληνα υπουργό, ο οποίος δεν παρευρέθηκε ούτε στο προηγούμενο που συνεδρίασε στις 16 Μαΐου αφού και τότε η Ελλάδα ήταν εκτός επίσημης ατζέντας.
Το κακό είναι ότι η σημερινή (13/6) υπουργική σύνοδος θα ασχοληθεί με την εμβάθυνση της ΕΕ και οι διαβουλεύσεις θα είναι πολύωρες.
Συνεπώς ο Ελληνας υπουργός είναι πολύ δύσκολο να αποφύγει το στενό μαρκάρισμα έστω και αν δεν είναι αυτός που ευθύνεται αποκλειστικά για τα έργα και τις ημέρες του ΣΥΡΙΖΑ.
Στο περιθώριο του Eurogroup ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θα επιβεβαιώσει για το αν η απειλητική δήλωση του Λετονού αντιπροέδρου της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις (ότι δηλαδή αναμένονται έντονες συζητήσεις στη σημερινή σύνοδο του Λουξεμβούργου για την ανυπακοή της ελληνικής πλευράς στο θέμα των παροχών και την καθυστέρηση ιδιωτικοποιήσεων), ήταν απλά ένα πυροτέχνημα…
Ένα επίσης μεγάλο κακό θα είναι ότι μέσα στα ντοσιέ των υπουργών Οικονομικών θα βρίσκεται η 3η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας της Ελλάδας.
Η ατζέντα του Eurogroup δεν προβλέπει ξεχωριστή συζήτηση για την έκθεση, αλλά ποιος εγγυάται ότι οι εταίροι δεν θα μπουν στον πειρασμό να ζητήσουν εξηγήσεις από τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο για την δημοσιονομική «τρύπα» από τις παροχές Τσίπρα;
Ποιος;
Σύμφωνα με την έκθεση της Ε.Ε., το δημοσιονομικό κόστος αυτών των μέτρων εκτιμάται ότι θα φθάσει τα 4,4-5,5 δισ. ευρώ στη διετία 2019-2020, ενώ η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι δεν θα ξεπεράσει τα 2,3 δισ. ευρώ.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί υποστηρίζουν ακόμη ότι πολλές κομβικές μεταμνημονιακές δεσμεύσεις (ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες, ιδιωτικοποιήσεις, όρια προσλήψεων στο Δημόσιο, νέο πλαίσιο προστασίας της α’ κατοικίας κ.λπ.) έχουν μείνει στάσιμες.
Εν κατακλείδι μπορεί αυτή τη στιγμή να μην επείγει η λήψη κάποιας απόφασης για την Ελλάδα, διότι η επόμενη επιστροφή χρημάτων 644 εκατ. ευρώ προς τη χώρα μας από τα κέρδη της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα έχει προγραμματιστεί για το τέλος του 2019, αλλά από το Φθινόπωρο όλα είναι πιθανά…
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών