Ο Βαρουφάκης σχεδίαζε παράλληλο νόμισμα στην Ελλάδα για να… σώσει την Ευρωζώνη, όπως ισχυρίζεται
Το σύστημα παράλληλων πληρωμών που πρότεινε η κυβέρνηση της Ελλάδας το 2015 θα ενίσχυε την ευρωζώνη.
Αντιθέτως, οι σχεδιαζόμενοι τίτλοι του ιταλικού κράτους θα οδηγήσουν στη διάλυση του ενιαίου νομίσματος.
Αυτό υποστηρίζει ο πρώην Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, Γιάννης Βαρουφάκης σε άρθρο του στο Project Syndicate, δηλώνοντας μάλιστα ότι «νιώθει παράξενα» που βλέπει το σχέδιο του να αναπτύσσεται για να κάνει το αντίθετο από αυτό που πρέπει.
Και αυτό είναι το συναίσθημα που έχει από τότε που έμαθε ότι η κυβέρνηση της Ιταλίας σχεδιάζει μια παραλλαγή των φορολογικών χρημάτων που πρότεινε για την Ελλάδα το 2015.
Όπως εξηγεί, η ιδέα του ήταν να δημιουργήσει ένα ψηφιακό σύστημα πληρωμών με φορολογικά έσοδα για τη δημιουργία φορολογικού χώρου στις χώρες της ευρωζώνης που το χρειαζοντουσαν, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία.
Το ιταλικό σχέδιο, αντίθετα, θα χρησιμοποιήσει ένα σύστημα παράλληλης πληρωμής για να διαλύσει την ευρωζώνη.
Σύμφωνα με την πρότασή του, κάθε αριθμός φορολογικού φακέλου, που ανήκει σε ιδιώτες ή επιχειρήσεις, θα έχει αυτόματα έναν Λογαριασμό του Δημοσίου και έναν αριθμό PIN ώστε να μεταφέρει κεφάλαια από τον ιδιωτικό λογαριασμό στο κράτος, και αντίστροφα.
Με αυτόν τον τρόπο θα μειώνονταν οι καθυστερήσεις στις πληρωμές.
Με τον τρόπο αυτό, οι πολλαπλές καθυστερήσεις θα μπορούσαν να εξαλειφθούν άμεσα, απελευθερώνοντας έτσι την ρευστότητα σε όλη την οικονομία.
Στην ουσία θα προέκυπτε μια νέα αγορά δημόσιου χρέους χωρίς διαμεσολαβητές (μεσάζοντες), επιτρέποντας στο κράτος να δανειστεί μικρά, μεσαία και μεγάλα ποσά από τον ιδιωτικό τομέα με αντάλλαγμα φορολογικές εκπτώσεις.
Όταν τέθηκε για πρώτη φορά αυτή η ιδέα, οι ισχυροί υπερασπιστές του status quo αμφισβήτησαν αμέσως τη νομιμότητα του προτεινόμενου συστήματος, υποστηρίζοντας ότι παραβίαζε τις συνθήκες για την ίδρυση του ευρώ ως το μοναδικό νόμιμο νόμισμα.
Οι συμβουλές των εμπειρογνωμόνων που είχα λάβει, ωστόσο, ανέφεραν ότι το σύστημα ήταν νόμιμο.
Άλλωστε, τα Υπουργεία Οικονομικών ενός κράτους μέλους της ευρωζώνης έχουν την εξουσία να εκδίδουν χρεόγραφα κατά βούληση και να τα δέχονται αντί των φόρων.
Είναι επίσης απολύτως νόμιμο για τις ιδιωτικές οντότητες να ανταλλάσσουν μεταξύ τους τίτλους.
Η γραμμή παρανομίας θα περάσει μόνο αν η κυβέρνηση υποχρέωσε τους πωλητές να αποδεχθούν τις ψηφιακές πιστώσεις ως πληρωμή - κάτι που όπως αναφέρει ο Βαρουφάκης δεν είχε τέτοιο σκοπό.
Μια εντελώς διαφορετική αντίδραση στην πρότασή του ήρθε από εκείνους που ήθελαν να καταστρέψουν το ευρώ ως ενιαίο νόμισμα, αλλά όχι απαραίτητα ως κοινό νόμισμα.
Ένας πρώην επικεφαλής οικονομολόγος μιας μεγάλης ευρωπαϊκής τράπεζας εξέτασε τις προτάσεις του και αναγνώρισε το δικό του σχέδιο για ένα παράλληλο νόμισμα, το οποίο η Ιταλία, η Ελλάδα και άλλα μέλη της ευρωζώνης θα υιοθετούσαν για να πληρώσουν τους μισθούς και τις συντάξεις.
Κάτι τέτοιο, ξεκαθαρίζει ο Βαρουφάκης, δεν θα ήταν στον σχεδιασμό του, καθώς θα οδηγούσε σε μια απότομη υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος, στο οποίο θα πληρώνονταν οι περισσότεροι, ενώ τα ιδιωτικά και τα δημόσια χρέη θα παράμεναν σε ευρώ.
Αυτή θα ήταν μια συνταγή για τη αύξηση των αφερεγγυότητων που θα οδηγούσε αναπόφευκτα στην κατάρρευση της ευρωζώνης.
Τότε υπήρξαν εκείνοι που υποστήριζαν ότι η ανακοίνωση οποιουδήποτε συστήματος παράλληλης πληρωμής θα προκαλούσε εκροή κεφαλαίων από τις τράπεζες, ωθώντας έτσι την χώρα κρυφά εκτός ευρωζώνης, ανεξάρτητα από τις προθέσεις της.
Αυτή η εικασία περιέχει μια σημαντική αλήθεια: το σύστημα πληρωμών που πρότεινε θα μείωνε το κόστος μιας εξόδου από το ευρώ.
Εφόσον το παράλληλο σύστημα ήταν λειτουργικό τον Ιούνιο του 2015, όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έκλεισε τις τράπεζες της Ελλάδας για να εκβιάσει τον λαό και την κυβέρνησή της να δεχτούν το τρίτο δάνειο διάσωσης, δύο αποτελέσματα θα ήταν δυνατά, σύμφωνα με τον Βαρουφάκη.
Πρώτον, οι συναλλαγές θα μετατοπίζονταν μαζικά από το τραπεζικό σύστημα στο δημόσιο σύστημα πληρωμών, μειώνοντας ουσιαστικά τη μόχλευση της ΕΚΤ.
Δεύτερον, θα ήταν γνωστό ότι, με το πάτημα ενός κουμπιού, η κυβέρνηση θα μπορούσε να μετατρέψει το νέο σύστημα πληρωμών από το ευρώ σε νέο νόμισμα.
Το ερώτημα που τέθηκε τότε είναι εάν με αυτόν τον τρόπο επιταχυνόταν η έξοδος της Ελλάδας απότ ο ευρώ, ή η τρόικα των δανειστών θα επέλεγαν να σκεφτούν δύο φορές πριν κλείσουν τις ελληνικές τράπεζες και εκδώσουν τις απειλές Grexit.
Με αυτή την έννοια, το σύστημα παράλληλων πληρωμών είναι ουδέτερο: μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ενισχύσει την ευρωζώνη εξίσου αποτελεσματικά όσο μπορεί να αναπτυχθεί για να την διαλύσει.
Στην περίπτωσή της Ελλάδας, η ιδέα ήταν να κρατηθεί η χώρα βιώσιμη εντός της ευρωζώνης χρησιμοποιώντας τις πρόσθετες διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους που απαιτείται για την αναζωογόνηση της οικονομικής ανάπτυξης και τη διασφάλιση μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής βιωσιμότητας.
Όσο οι πιστωτές έβλεπαν ότι το κόστος μετατροπής ήταν μικρό, θα σκέφτονταν δύο φορές πριν απειλήσουν την Ελλάδα με Grexit.
Όπως αναφέρει ο Βαρουφάκης, το παράλληλο νόμισμα μπορεί να εκληφθεί ως ένας νέος πυλώνας του ευρώ, καταργώντας έτσι κάθε οικονομικό πανικό.
Το παράλληλο σύστημα θα ήταν φίλος του ενιαίου νομίσματος.
Στην περίπτωση της Ιταλίας όμως, υπάρχουν δύο τεχνικές διαφορές μεταξύ του συστήματος που σχεδίασε και των mini - BOTs της Ιταλίας.
Πρώτον, τα mini - BOTs θα εκτυπωθούν σε χαρτί, κάτι για το οποίο διαφωνεί ο Βαρουφάκης.
Η συνολική προσφορά ψηφιακών πιστώσεων θα διασφαλίζει την πλήρη διαφάνεια και θα αποτρέπει την πληθωριστική υπερπαραγωγή πιστώσεων.
Δεύτερον, τα mini-BOTs θα είναι άτοκα, απεριόριστα ομόλογα, χωρίς μελλοντικές φορολογικές εκπτώσεις.
Αλλά η πραγματική διαφορά μεταξύ του ιταλικού συστήματος και του σχεδίου του Βαρουφάκη, είναι σύμφωνα με τον ίδιο η πολιτική.
Το σύστημα παράλληλων πληρωμών που πρότεινε σχεδιάστηκε για να χρησιμοποιήσει την πραγματικότητα του χαμηλότερου κόστους εξόδου στην ευρωζώνη για να δημιουργήσει νέο δημοσιονομικό χώρο και να βοηθήσει τον πολιτισμό της νομισματικής ένωσης.
Το σύστημα της Ιταλίας είναι το πρώτο βήμα προς ένα παράλληλο νόμισμα με το οποίο θα επιτευχθεί το τέλος της ευρωζώνης, καταλήγει ο ίδιος.
www.bankingnews.gr
Αντιθέτως, οι σχεδιαζόμενοι τίτλοι του ιταλικού κράτους θα οδηγήσουν στη διάλυση του ενιαίου νομίσματος.
Αυτό υποστηρίζει ο πρώην Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, Γιάννης Βαρουφάκης σε άρθρο του στο Project Syndicate, δηλώνοντας μάλιστα ότι «νιώθει παράξενα» που βλέπει το σχέδιο του να αναπτύσσεται για να κάνει το αντίθετο από αυτό που πρέπει.
Και αυτό είναι το συναίσθημα που έχει από τότε που έμαθε ότι η κυβέρνηση της Ιταλίας σχεδιάζει μια παραλλαγή των φορολογικών χρημάτων που πρότεινε για την Ελλάδα το 2015.
Όπως εξηγεί, η ιδέα του ήταν να δημιουργήσει ένα ψηφιακό σύστημα πληρωμών με φορολογικά έσοδα για τη δημιουργία φορολογικού χώρου στις χώρες της ευρωζώνης που το χρειαζοντουσαν, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία.
Το ιταλικό σχέδιο, αντίθετα, θα χρησιμοποιήσει ένα σύστημα παράλληλης πληρωμής για να διαλύσει την ευρωζώνη.
Σύμφωνα με την πρότασή του, κάθε αριθμός φορολογικού φακέλου, που ανήκει σε ιδιώτες ή επιχειρήσεις, θα έχει αυτόματα έναν Λογαριασμό του Δημοσίου και έναν αριθμό PIN ώστε να μεταφέρει κεφάλαια από τον ιδιωτικό λογαριασμό στο κράτος, και αντίστροφα.
Με αυτόν τον τρόπο θα μειώνονταν οι καθυστερήσεις στις πληρωμές.
Με τον τρόπο αυτό, οι πολλαπλές καθυστερήσεις θα μπορούσαν να εξαλειφθούν άμεσα, απελευθερώνοντας έτσι την ρευστότητα σε όλη την οικονομία.
Στην ουσία θα προέκυπτε μια νέα αγορά δημόσιου χρέους χωρίς διαμεσολαβητές (μεσάζοντες), επιτρέποντας στο κράτος να δανειστεί μικρά, μεσαία και μεγάλα ποσά από τον ιδιωτικό τομέα με αντάλλαγμα φορολογικές εκπτώσεις.
Όταν τέθηκε για πρώτη φορά αυτή η ιδέα, οι ισχυροί υπερασπιστές του status quo αμφισβήτησαν αμέσως τη νομιμότητα του προτεινόμενου συστήματος, υποστηρίζοντας ότι παραβίαζε τις συνθήκες για την ίδρυση του ευρώ ως το μοναδικό νόμιμο νόμισμα.
Οι συμβουλές των εμπειρογνωμόνων που είχα λάβει, ωστόσο, ανέφεραν ότι το σύστημα ήταν νόμιμο.
Άλλωστε, τα Υπουργεία Οικονομικών ενός κράτους μέλους της ευρωζώνης έχουν την εξουσία να εκδίδουν χρεόγραφα κατά βούληση και να τα δέχονται αντί των φόρων.
Είναι επίσης απολύτως νόμιμο για τις ιδιωτικές οντότητες να ανταλλάσσουν μεταξύ τους τίτλους.
Η γραμμή παρανομίας θα περάσει μόνο αν η κυβέρνηση υποχρέωσε τους πωλητές να αποδεχθούν τις ψηφιακές πιστώσεις ως πληρωμή - κάτι που όπως αναφέρει ο Βαρουφάκης δεν είχε τέτοιο σκοπό.
Μια εντελώς διαφορετική αντίδραση στην πρότασή του ήρθε από εκείνους που ήθελαν να καταστρέψουν το ευρώ ως ενιαίο νόμισμα, αλλά όχι απαραίτητα ως κοινό νόμισμα.
Ένας πρώην επικεφαλής οικονομολόγος μιας μεγάλης ευρωπαϊκής τράπεζας εξέτασε τις προτάσεις του και αναγνώρισε το δικό του σχέδιο για ένα παράλληλο νόμισμα, το οποίο η Ιταλία, η Ελλάδα και άλλα μέλη της ευρωζώνης θα υιοθετούσαν για να πληρώσουν τους μισθούς και τις συντάξεις.
Κάτι τέτοιο, ξεκαθαρίζει ο Βαρουφάκης, δεν θα ήταν στον σχεδιασμό του, καθώς θα οδηγούσε σε μια απότομη υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος, στο οποίο θα πληρώνονταν οι περισσότεροι, ενώ τα ιδιωτικά και τα δημόσια χρέη θα παράμεναν σε ευρώ.
Αυτή θα ήταν μια συνταγή για τη αύξηση των αφερεγγυότητων που θα οδηγούσε αναπόφευκτα στην κατάρρευση της ευρωζώνης.
Τότε υπήρξαν εκείνοι που υποστήριζαν ότι η ανακοίνωση οποιουδήποτε συστήματος παράλληλης πληρωμής θα προκαλούσε εκροή κεφαλαίων από τις τράπεζες, ωθώντας έτσι την χώρα κρυφά εκτός ευρωζώνης, ανεξάρτητα από τις προθέσεις της.
Αυτή η εικασία περιέχει μια σημαντική αλήθεια: το σύστημα πληρωμών που πρότεινε θα μείωνε το κόστος μιας εξόδου από το ευρώ.
Εφόσον το παράλληλο σύστημα ήταν λειτουργικό τον Ιούνιο του 2015, όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έκλεισε τις τράπεζες της Ελλάδας για να εκβιάσει τον λαό και την κυβέρνησή της να δεχτούν το τρίτο δάνειο διάσωσης, δύο αποτελέσματα θα ήταν δυνατά, σύμφωνα με τον Βαρουφάκη.
Πρώτον, οι συναλλαγές θα μετατοπίζονταν μαζικά από το τραπεζικό σύστημα στο δημόσιο σύστημα πληρωμών, μειώνοντας ουσιαστικά τη μόχλευση της ΕΚΤ.
Δεύτερον, θα ήταν γνωστό ότι, με το πάτημα ενός κουμπιού, η κυβέρνηση θα μπορούσε να μετατρέψει το νέο σύστημα πληρωμών από το ευρώ σε νέο νόμισμα.
Το ερώτημα που τέθηκε τότε είναι εάν με αυτόν τον τρόπο επιταχυνόταν η έξοδος της Ελλάδας απότ ο ευρώ, ή η τρόικα των δανειστών θα επέλεγαν να σκεφτούν δύο φορές πριν κλείσουν τις ελληνικές τράπεζες και εκδώσουν τις απειλές Grexit.
Με αυτή την έννοια, το σύστημα παράλληλων πληρωμών είναι ουδέτερο: μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ενισχύσει την ευρωζώνη εξίσου αποτελεσματικά όσο μπορεί να αναπτυχθεί για να την διαλύσει.
Στην περίπτωσή της Ελλάδας, η ιδέα ήταν να κρατηθεί η χώρα βιώσιμη εντός της ευρωζώνης χρησιμοποιώντας τις πρόσθετες διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους που απαιτείται για την αναζωογόνηση της οικονομικής ανάπτυξης και τη διασφάλιση μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής βιωσιμότητας.
Όσο οι πιστωτές έβλεπαν ότι το κόστος μετατροπής ήταν μικρό, θα σκέφτονταν δύο φορές πριν απειλήσουν την Ελλάδα με Grexit.
Όπως αναφέρει ο Βαρουφάκης, το παράλληλο νόμισμα μπορεί να εκληφθεί ως ένας νέος πυλώνας του ευρώ, καταργώντας έτσι κάθε οικονομικό πανικό.
Το παράλληλο σύστημα θα ήταν φίλος του ενιαίου νομίσματος.
Στην περίπτωση της Ιταλίας όμως, υπάρχουν δύο τεχνικές διαφορές μεταξύ του συστήματος που σχεδίασε και των mini - BOTs της Ιταλίας.
Πρώτον, τα mini - BOTs θα εκτυπωθούν σε χαρτί, κάτι για το οποίο διαφωνεί ο Βαρουφάκης.
Η συνολική προσφορά ψηφιακών πιστώσεων θα διασφαλίζει την πλήρη διαφάνεια και θα αποτρέπει την πληθωριστική υπερπαραγωγή πιστώσεων.
Δεύτερον, τα mini-BOTs θα είναι άτοκα, απεριόριστα ομόλογα, χωρίς μελλοντικές φορολογικές εκπτώσεις.
Αλλά η πραγματική διαφορά μεταξύ του ιταλικού συστήματος και του σχεδίου του Βαρουφάκη, είναι σύμφωνα με τον ίδιο η πολιτική.
Το σύστημα παράλληλων πληρωμών που πρότεινε σχεδιάστηκε για να χρησιμοποιήσει την πραγματικότητα του χαμηλότερου κόστους εξόδου στην ευρωζώνη για να δημιουργήσει νέο δημοσιονομικό χώρο και να βοηθήσει τον πολιτισμό της νομισματικής ένωσης.
Το σύστημα της Ιταλίας είναι το πρώτο βήμα προς ένα παράλληλο νόμισμα με το οποίο θα επιτευχθεί το τέλος της ευρωζώνης, καταλήγει ο ίδιος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών