FT: Αβέβαιο το πολιτικό μέλλον του Erdogan - Σε αχαρτογράφητα νερά η Τουρκία

Λίγες μέρες πριν από τις επαναληπτικές δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη, ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίστηκε χαλαρός σε δημοσιογράφους, επιμένοντας ότι η δημοσκόπηση που έδειχνε το κυβερνών κόμμα οκτώ μονάδες πίσω ήταν παραπλανητική και ανακριβής.
Παράλληλα, αξιωματούχοι του κόμματος παραδέχονται ότι δική τους, κρυφή δημοσκόπηση δείχνει ότι ο Ekrem Imamoglu, όχι μόνο θα θριαμβεύσει ξανά, αλλά θα διευρύνει το προβάδισμα του.
Όπως αναφέρουν σε ανάλυσή τους οι Financial Times, μια δεύτερη ήττα θα δημιουργούσε τεράστια ερωτήματα για τον κ. Erdogan, ο οποίος ενδιαφέρεται έντονα για την πόλη που πριν από 25 χρόνια ξεκίνησε τη δική του πολιτική καριέρα.
Ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά, θα μπορούσε να έχει ευρείες συνέπειες όχι μόνο στην οικονομία της Τουρκίας και τις διπλωματικές σχέσεις της, αλλά και στο μέλλον του κόμματός του, σε μια εποχή βαθιάς δυσαρέσκειας.
«Εάν χάσουν στην Κωνσταντινούπολη δύο φορές, σημαίνει ότι έχουμε νέα αρχή», δήλωσε ο Ali Carkoglu, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Koc της Κωνσταντινούπολης.
«Πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται πώς θα κινηθούν στη συνέχεια».
Για πολλά από τα τελευταία 17 χρόνια, ο κ. Erdogan και το κόμμα του Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) ήταν μια ασταμάτητη εκλογική δύναμη.
Ωστόσο, η νίκη του κ. Imamoglu στη μεγαλύτερη και πλουσιότερη πόλη της Τουρκίας υπογράμμισε διάβρωση εμπιστοσύνης προς τον Erdogan και το κόμμα του, ειδικά στα αστικά κέντρα.
Προκάλεσε δυστυχία στο προσκήνιο, με τους επικριτές του να φωνάζουν να μειώσει τον όλο και σκληρότερο εθνικιστικό του τόνο, να βελτιώσει τις σχέσεις με τη Δύση και να διασώσει τη κλονισμένη οικονομία.
«Ειλικρινά σε αυτό το στάδιο δεν με νοιάζει καν ποιος κερδίζει», δήλωσε στέλεχος εταιρείας που διατηρεί στενούς δεσμούς με το κυβερνών κόμμα.
«Θέλω απλώς η κυβέρνηση να καταλήξει σε μια σοβαρή στρατηγική για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων μας».
Ο κ. Erdogan έχει αντιμετωπίσει για αρκετό καιρό γκρίνια ανάμεσα σε σημερινά και πρώην μέλη του κόμματός του.
Ωστόσο, η σιγοβράζουσα δυσαρέσκεια έσβησε μετά την απόφαση του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου της Τουρκίας - υπό έντονες πιέσεις από το κυβερνών κόμμα - να ανατρέψει τη νίκη του κ. Imamoglu.
Η απόφαση να παραγγελθεί επανάληψη όχι μόνο προκάλεσε οργή από την αντιπολίτευση, αλλά οδήγησε αρκετούς βετεράνους του AKP να αποκαλύψουν τις θέσεις τους.
Ο Abdullah Gul, πρώην πρόεδρος ο οποίος ίδρυσε το AKP, χαρακτήρισε την κίνηση ως «ντροπή».
Ο πρώην πρωθυπουργός Ahmet Davutoglu που απομακρύνθηκε από την κυβέρνηση το 2016, δήλωσε ότι η επανάληψη είναι «καταστροφική» για τη δημοκρατία της Τουρκίας.
Ο κ. Davutoglu, ο οποίος επίσης δημοσίευσε ένα μανιφέστο 15 σελίδων επικρίνοντας έντονα την κατεύθυνση του κόμματος, ανήκει σε μία από τις δύο ομάδες των πρώην ανώτερων αξιωματούχων του AKP που εξετάζουν τώρα την ιδέα να σχηματίσουν νέα κόμματα.
Ένα πρόσωπο κοντά στον πρώην πρωθυπουργό δήλωσε ότι αισθάνθηκε την «ευθύνη» να βοηθήσει την Τουρκία να βγει από τις τρέχουσες δυσκολίες της.
Το άλλο πρόσωπο που παραμένει σε εγρήγορση είναι ο Ali Babajan, πρώην υπουργός Οικονομικών, ο οποίος είχε κερδίσει τον σεβασμό των ξένων επενδυτών κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Δεν έχει ακόμη προχωρήσει σε ενέργειες, αλλά συνεργάζεται με μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για την κατάρτιση προτάσεων πολιτικής, σύμφωνα με πολλούς ανθρώπους που γνωρίζουν το έργο του.
Πολλοί πολιτικοί αναλυτές έχουν αμφιβολίες σχετικά με το ενδεχόμενο επιτυχίας μιας από τις αποσχισθείσες φατρίες του AKP.
Όμως ο Osman Can, νομικός και πρώην μέλος του συμβουλίου του AKP, διαφωνεί υποστηρίζοντας ότι «υπάρχει τόσο μεγάλη δυστυχία που, αν εμφανιστεί ένα νέο κόμμα με μια φιλελεύθερη οικονομική προοπτική, θα μπορούσε εύκολα να αντλήσει στήριξη από υποστηρικτές του AKP και από την ανώτερη μεσαία τάξη».
Ακόμη και σε όσους δεν σκοπεύουν να αποσπαστούν ποτέ από το κόμμα, υπάρχει διάχυτη απογοήτευση.
Πολλά από αυτά αποδίδονται στον ισχυρό γαμπρό του κ. Erdogan, Berat Albayrak, ο οποίος είναι επίσημα υπουργός Οικονομικών της χώρας, αλλά είναι επίσης ένας από τους πιο έμπιστους ανθρώπους του προέδρου.
Ο 41χρονος έχει μετατραπεί σε «αλεξικέραυνο» κριτικής.
Ανώτερο στέλεχος του κόμματος φέρεται να δήλωσε χαρακτηριστικά «όταν ο πρόεδρος έχει κάποιο πρόβλημα, με καλεί, αλλά δεν με ακούει.
Ακούει μόνο μια μικρή ομάδα γύρω του, ειδικά τον γιο του».
Άλλοι παραπονιούνται ότι το νέο μοντέλο διακυβέρνησης, το οποίο τέθηκε σε ισχύ το 2018, τοποθετώντας πρωτοφανείς εξουσίες στα χέρια του προέδρου, έσπασε τα προηγούμενα κανάλια επικοινωνίας που χρησίμευαν ως σύνδεσμος μεταξύ ανώτερων βαθμίδων και χαμηλότερων κοινωνικών τάξεων.
Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι θα ήταν πρόωρο να προβλεφθεί η καταστροφή του κ. Erdogan, ακόμη και αν υποστεί νέα ήττα την Κυριακή.
«Ο Πρόεδρος Erdogan, είναι επιτυχημένος επιζών», δήλωσε χαραξτηριστικά ο Suat Kınıklıoglu, πρώην βουλευτής με το κυβερνών κόμμα του κ. Erdogan, και επιστημονικός επισκέπτης στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
«Δεν ξέρω πώς θα αντιδράσει αν χάσει, αλλά σίγουρα θα πρέπει να ανασκουμπωθεί».
Σχετικά με τα σχέδια της Τουρκίας να αγοράσει το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S400 - και την απειλή κυρώσεων από τις ΗΠΑ, κάτι που θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στην ήδη αγωνιώδη οικονομία - ο κ. Kiniklioglu δήλωσε «Η πιο σημαντική πρόκληση που αντιμετωπίζει ο Erdogan, είναι η οικονομική δυστυχία.
Αν δεν διορθώσει την οικονομία το AKP, θα πρέπει να συνεχίσει σε αμυντική γραμμή».

www.bankingnews.gr