«Βαρίδι» για την ελληνική οικονομία το υψηλός χρέος - Απόλυτα αναγκαία η μείωση των NPLs για τις τράπεζες
Αρνητική έκπληξη επεφύλλασε η DBRS για την Ελλάδα, καθώς παρά τις αντίθετες εκτιμήσεις, διατήρησε αμετάβλητη την αξιοληση στο ΒΒ (low), ενώ προχώρησε σε αναβάθμιση των προοπτικών της ελληνικής οικονoμίας σε θετικές.
Στις «εξηγήσεις» που παραθέτει ο καναδικός οίκος καθίσταται σαφές ότι ο βασικός παράγοντας διάψευσης των ελπίδων για μία αναβάθμιση είναι το ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο του χρέους και αυτό παρά το γεγονός ότι το κόστος εξυπηρέτησής του είναι χαμηλό.
Όπως αναφέρει στην έκθεσή του ο καναδικός οίκος η επιβεβαίωση της αξιολόγησης αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι η Ελλάδα μόλις εξήλθε μίας κρίσης η οποία κράτησε αρκετά χρόνια και διανύει το τρίτο έτος ανάπτυξης.
Η χώρα κατορθώνει να επιτύχει τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ διατηρεί ένα μεγάλο «μαξιλάρι ρευστότητας» το οποίο ισοδυναμεί με τις δανειακές ανάγκες του Δημοσίου για διάστημα περίπου δύο ετών, με παράλληλο χαμηλό κόστος δανεισμού και μάλιστα στα επίπεδα που βρίσκονταν προ κρίσης.
Όμως το χρέος παραμένει υψηλό, καθώς εκτιμάται, από την ελληνική κυβέρνηση, ότι θα φθάσει στο 173,3% του ΑΕΠ στα τέλη του 2019.
Συνεχίζοντας ο οίκος τονίζει ότι στα θετικά για το χρέος είναι το γεγονός ότι διαθέτει μακροχρόνιο ορίζοντα ωρίμανσης και το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται στα χέρια της ΕΕ.
Σαφώς, από την τελευταία έκθεση έως και σήμερα, έχει καταγραφεί σημαντική πρόοδος σε αρκετούς τομείς, γεγονός που δικαιολογεί και την αναβάθμιση των προοπτικών (trend) σε θετικές από σταθερές.
Στα θετικά για την Ελλάδα το γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση διαθέτει ισχυρή πλειοψηφία και σαφή διάθεση να προχωρήσει σε νέες μεταρρυθμίσεις.
Επιπρόσθετα η Ελλάδα έχει, πλέον, φθηνή πρόσβαση στις αγορές, ενώ ιδιαίτερα ευνοϊκό είναι το γεγονός ότι θα προχωρήσει στην αποπληρωμή ύψους 2,7 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ, του οποίου τα δάνεια είναι ακριβότερα από τα αντίστοιχα της ΕΕ.
Αναφορικά με τον χρηματοπιστωτικό τομέα η DBRS τονίζει ότι το σχέδιο Ηρακλής μοιάζει να είναι ιδιαίτερα υποστηρικτικό για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο και θα βοηθήσει ώστε να μειωθεί το φορτίο των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (NPLs).
Παράγοντες που επηρεάζουν την αξιολόγηση
Ο οίκος αναφέρει ότι για να υπάρξει αναβάθμιση της αξιολόγησής του θα πρέπει:
- Να συνεχιστεί η εφαρμογή των δομικών μεταρρυθμίσεων οι οποίες θα στηρίξουν την ανάπτυξη,
- Να υπάρξει συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της περιόδου παρακολούθησης μετά το πέρας του προγράμματος,
- Να υπάρξει περαιτέρω διευκόλυνση στην πρόσβαση της χώρας στις αγορές ομολόγων και
- Να καταγραφεί σαφής βελτίωση στην «υγεία» του χρηματοπιστωτικού κλάδου.
Αντιστοίχων μπορεί να υπάρξει υποβάθμιση εάν: α. υπάρξει αναστροφή η διακοπή των μεταρρυθμίσεων, β. σαφής δημοσιονομική υποχώρηση και γ. εμφάνιση αστάθειας στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Πιστή στις μεταρρυθμίσεις η νέα κυβέρνηση
Αναφορικά με την κυβερνητική αλλαγή στην έκθεση αναφέρεται ότι οι εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 έφεραν στην εξουσία τη Νέα Δημοκρατία με ισχυρή πλειοψηφία 158 βουλευτών.
Είναι η πρώτη μονοκομματική κυβέρνηση στην Ελλάδα μετά από σχεδόν δέκα χρόνια.
Το αποτέλεσμα των εκλογών δίνει στην ΝΔ και τον αρχηγό της Κυριάκο Μητσοτάκη μία ισχυρή εντολή για να εφαρμόσουν την απαραίτητη μεταρρυθμιστική ατζέντα.
Επιπρόσθετα η απόφαση της Βουλή να αποσυνδεθεί η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τυχόν διάλυσή της αποτελεί ένα θετικό γεγονός.
Με αυτήν την απόφαση μειώνεται το ρίσκο πρόωρων εκλογών καθώς αυξάνει τη σταθερότητα της κυβέρνησης.
Οι οικονομικές προοπτικές
Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να ανακάμπτει για τρίτο διαδοχικό έτος.
Το 2018 η ανάπτυξη διαμορφώθηκε στο 1,9% από 1,5% που ήταν το 2017, βοηθούμενη από την ενίσχυση των εξαγωγών και την υψηλότερη κατανάλωση.
Οι εξαγωγές αποτελούν βασικό παράγοντα στήριξης της ανάκαμψης, με το μερίδιο τους να φθάνει στο 36% του ΑΕΠ το 2018 από 19% του ΑΕΠ το 2009.
Μετά από μία αδύναμη αρχή η οικονομία επιταχύνθηκε στο β’ τρίμηνο 2019 εμφανίζοντας ανάπτυξη 1,9%.
Το οικονομικό κλίμα τον Σεπτέμβριο 2019 έφθασε στο 107,2 δηλαδή κοντά στο υψηλό 12 ετών και η καταναλωτική εμπιστοσύνη είναι στο υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2000.
Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα φθάσει το 2019 στο 2% και θα ενισχυθεί περαιτέρω αγγίζοντας το 2,8% το 2020, βάσει των εκτιμήσεων της κυβέρνησης και με στήριξη από τις δομικές μεταρρυθμίσεις.
Αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα βοηθήσουν στην προσέλκυση επενδύσεων.
Επιπρόσθετα τα μέτρα που υπάρχουν στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2020 οδηγούν τη δημοσιονομική πολιτική στο να γίνει περισσότερο υποστηρικτική της ανάπτυξης.
Το Κοινοβούλιο ψήφισε ένα νέο αναπτυξιακό νόμο.
Ο νόμος αυτός βοηθά στην αύξηση της παραγωγικότητας και έχει στόχο να μειώσει τη γραφειοκρατία, η οποία αποτελεί έναν από τους παράγοντες που πλήττουν τις επενδύσεις.
Βάσει εκτίμησης της Τράπεζας της Ελλάδος η πλήρης εφαρμογή των μέτρων θα μπορέσει να προσθέσει πέντε ποσοστιαίες μονάδες στο πραγματικό ΑΕΠ εντός της επόμενης 10ετίας.
Ακόμη οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας έχουν βοηθήσει ώστε να μειωθεί η ανεργία και να αυξηθεί η απασχόληση.
Η ανεργία υποχώρησε στο 16,9% τον Ιούλιο του 2019 από 19,1% που ήταν τον Ιούλιο του 2018, αλλά παραμένει η υψηλότερη στην ΕΕ.
Ο οίκος πιστεύει ότι η κυβερνητική δέσμευση για εφαρμογή μεταρρυθμίσεων είναι ειλικρινής.
Με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται οι μελλοντικές προοπτικές ανάπτυξης της χώρας.
Υψηλά τα επίπεδα του χρέους αν και με πτωτικές τάσεις
Αφού έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο του 181,1% του ΑΕΠ το 2018 το ελληνικό χρέος εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στο 173,3% του ΑΕΠ το 2019, με περαιτέρω αποκλιμάκωση στο 167,8% του ΑΕΠ το 2020, βάσει των εκτιμήσεων της κυβέρνησης.
Προκειμένου η Ελλάδα να επιτύχει κάτι τέτοιο θα πρέπει να εφαρμόσει ένα μίγμα πολιτικής τέτοιο που θα στηρίζει την ανάπτυξη αλλά ταυτόχρονα θα επιτυγχάνει και τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Το χρέος παραμένει σε υψηλό επίπεδο, αν και το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται στα χέρια της ΕΕ ενώ υπάρχει ευρεία χρονική περίοδος αποπληρωμής του.
Στα θετικά και το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησής του.
Η απόφαση των ESM/EFSF να δώσουν το πράσινο φως στην Ελλάδα να αποπληρώσει 2,7 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ σαφώς βελτιώνουν περαιτέρω την εικόνα του ελληνικού χρέους.
Ακόμη η χώρα έχει επιστρέψει με ευνοϊκούς όρους στις αγορές, καθώς στο re-opening του 10ετους ομολόγου τον Οκτώβριο συγκέντρωσε 1,5 δις. ευρώ με χαμηλό επιτόκιο 1,5%.
Πέραν του θετικού περιβάλλοντος στις διεθνείς αγορές ομολόγων η παραπάνω πορεία υποδεικνύει ότι η Ελλάδα έχει ανακτήσει σημαντικό μέρος της εμπιστοσύνης.
Η εφαρμογή των ορθών μεταρρυθμίσεων σε συνδυασμό με τη διατήρηση ανέπαφου του μαξιλαριού των 30 δισ. ευρώ θα ενισχύσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των αγορών στην ελληνική οικονομία.
Θετική δημοσιονομική πορεία
Από το 2010, η Ελλάδα έχει εφαρμόσει μια πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή, με τη σωρευτική βελτίωση του πρωτογενούς ισοζυγίου να υπερβαίνει τις 11 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2018.
Το 2018 η Ελλάδα είχε πρωτογενές πλεόνασμα 4,3% του ΑΕΠ αρκετά πάνω από το στόχο 3,5%, χάρη στα υψηλότερα από τα αναμενόμενα έσοδα και στη σημαντική μείωση των δημοσίων δαπανών.
Στο σχέδιο προϋπολογισμού για το 2020, οι ελληνικές αρχές σχεδιάζουν πρωτογενές πλεόνασμα 3,7% για το τρέχον έτος και 3,6% για το 2020, δηλαδή υψηλότερα, εκ νέου, από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
Τα φορολογικά μέτρα περιλαμβάνουν τη μείωση του φόρου ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ), τη μείωση του φόρου για τον φόρο εισοδήματος αλλά και τις επιχειρήσεις και την ενίσχυση του συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών.
Διάφορες μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων οικονομικής προσαρμογής βελτίωσαν τη δημοσιονομική διαχείριση της Ελλάδας με τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης.
Σημαντική είναι και η πρόοδος στις ιδιωτικοποιήσεις καθώς μειώνεται και η γραφειοκρατία.
Η DBRS Morningstar θεωρεί ότι η δέσμευση για την ατζέντα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων συμβάλλει στην άμβλυνση των κινδύνων για τις δημοσιονομικές προοπτικές και προστατεύει την Ελλάδα από πιθανές δημοσιονομικές διαταραχές.
Μέτρα για τη στήριξη των τραπεζών
Το υψηλό επίπεδο των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (NPEs), το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που φθάνει σε περίπου 75 δισ. ευρώ ή το 43,6% των συνολικών δανείων στα τέλη Ιουνίου του 2019 παραμένει πρόκληση για την Ελλάδα.
Ωστόσο, τα NPEs σαφώς έχουν υποχωρήσει σημαντικά και μάλιστα κατά περισσότερα από 30 δισ. ευρώ σε σύγκριση με τα επίπεδα-ρεκόρ που είχαν φθάσει τον Μάρτιο του 2016.
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες επιδιώκουν να μειώσουν τα NPEs μέχρι το τέλος του 2021 και υπέβαλαν ενημερωμένους επιχειρησιακούς στόχους στον Ενιαίο Μηχανισμό Εποπτείας (SSM).
Στις 10 Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το σχέδιο της Ελλάδας που είναι γνωστό ως το σχέδιο «Ηρακλής» (HAPS) για την επιτάχυνση της μείωσης των NPEs.
Αυτό μπορεί, με την περαιτέρω ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών, να βοηθήσει στην αξιοποίηση της ανάκαμψης των τραπεζικών πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις και να αναστρέψει τη συρρίκνωση των τραπεζικών δανείων προς τα νοικοκυριά.
Το HAPS, το οποίο περιλαμβάνει τιτλοποιήσεις χαρτοφυλακίου NPEs με κρατικές εγγυήσεις ύψους περίπου 9 δισ. ευρώ για τις «ανώτερες» τιτλοποιήσεις, θα μπορούσε να βοηθήσει τις τράπεζες να ξεφορτωθούν περίπου 30 δισ. ευρώ επισφαλών δανείων, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
Η DBRS Morningstar θεωρεί ότι η εφαρμογή του HAPS θα μπορούσε να στηρίξει τις προσπάθειες των τραπεζών να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους από τα παλαιότερα δάνεια και επίσης να στηρίξει την ανάκαμψη της οικονομίας.
Βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών
Μετά από χρόνια μεγάλων ελλειμμάτων, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας εμφάνισε μείωση του ελλείμματός του πάνω από 10% του ΑΕΠ.
Το 2018, το έλλειμμα διαμορφώθηκε στο 2,9% του ΑΕΠ από 1,8% το 2017.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στην εξασθένιση των εξαγωγών, η οποία, όμως, καλύφθηκε εν μέρει από την καλή πορεία του κλάδου υπηρεσιών.
Η ισχυρή απόδοση του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται κυρίως στη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου με αφίξεις αύξηση των αφίξεων τουριστών κατά σχεδόν 20% την περίοδο 2016-2018.
Συνολικά, οι ελληνικές εξαγωγές έχουν αυξηθεί σημαντικά, λόγω της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας.
Ωστόσο, οι καθαρές εξωτερικές υποχρεώσεις της Ελλάδας παραμένουν υψηλές στο 143,8% του ΑΕΠ το 2018, από 88,8% το 2011, αντανακλώντας κυρίως το εξωτερικό χρέος του δημόσιου τομέα. Αναμένεται να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα λόγω του μακροπρόθεσμου ορίζοντα των δανείων του εξωτερικού επίσημου τομέα προς τον δημόσιο τομέα.
www.bankingnews.gr
Στις «εξηγήσεις» που παραθέτει ο καναδικός οίκος καθίσταται σαφές ότι ο βασικός παράγοντας διάψευσης των ελπίδων για μία αναβάθμιση είναι το ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο του χρέους και αυτό παρά το γεγονός ότι το κόστος εξυπηρέτησής του είναι χαμηλό.
Όπως αναφέρει στην έκθεσή του ο καναδικός οίκος η επιβεβαίωση της αξιολόγησης αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι η Ελλάδα μόλις εξήλθε μίας κρίσης η οποία κράτησε αρκετά χρόνια και διανύει το τρίτο έτος ανάπτυξης.
Η χώρα κατορθώνει να επιτύχει τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ διατηρεί ένα μεγάλο «μαξιλάρι ρευστότητας» το οποίο ισοδυναμεί με τις δανειακές ανάγκες του Δημοσίου για διάστημα περίπου δύο ετών, με παράλληλο χαμηλό κόστος δανεισμού και μάλιστα στα επίπεδα που βρίσκονταν προ κρίσης.
Όμως το χρέος παραμένει υψηλό, καθώς εκτιμάται, από την ελληνική κυβέρνηση, ότι θα φθάσει στο 173,3% του ΑΕΠ στα τέλη του 2019.
Συνεχίζοντας ο οίκος τονίζει ότι στα θετικά για το χρέος είναι το γεγονός ότι διαθέτει μακροχρόνιο ορίζοντα ωρίμανσης και το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται στα χέρια της ΕΕ.
Σαφώς, από την τελευταία έκθεση έως και σήμερα, έχει καταγραφεί σημαντική πρόοδος σε αρκετούς τομείς, γεγονός που δικαιολογεί και την αναβάθμιση των προοπτικών (trend) σε θετικές από σταθερές.
Στα θετικά για την Ελλάδα το γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση διαθέτει ισχυρή πλειοψηφία και σαφή διάθεση να προχωρήσει σε νέες μεταρρυθμίσεις.
Επιπρόσθετα η Ελλάδα έχει, πλέον, φθηνή πρόσβαση στις αγορές, ενώ ιδιαίτερα ευνοϊκό είναι το γεγονός ότι θα προχωρήσει στην αποπληρωμή ύψους 2,7 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ, του οποίου τα δάνεια είναι ακριβότερα από τα αντίστοιχα της ΕΕ.
Αναφορικά με τον χρηματοπιστωτικό τομέα η DBRS τονίζει ότι το σχέδιο Ηρακλής μοιάζει να είναι ιδιαίτερα υποστηρικτικό για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο και θα βοηθήσει ώστε να μειωθεί το φορτίο των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (NPLs).
Παράγοντες που επηρεάζουν την αξιολόγηση
Ο οίκος αναφέρει ότι για να υπάρξει αναβάθμιση της αξιολόγησής του θα πρέπει:
- Να συνεχιστεί η εφαρμογή των δομικών μεταρρυθμίσεων οι οποίες θα στηρίξουν την ανάπτυξη,
- Να υπάρξει συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της περιόδου παρακολούθησης μετά το πέρας του προγράμματος,
- Να υπάρξει περαιτέρω διευκόλυνση στην πρόσβαση της χώρας στις αγορές ομολόγων και
- Να καταγραφεί σαφής βελτίωση στην «υγεία» του χρηματοπιστωτικού κλάδου.
Αντιστοίχων μπορεί να υπάρξει υποβάθμιση εάν: α. υπάρξει αναστροφή η διακοπή των μεταρρυθμίσεων, β. σαφής δημοσιονομική υποχώρηση και γ. εμφάνιση αστάθειας στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Πιστή στις μεταρρυθμίσεις η νέα κυβέρνηση
Αναφορικά με την κυβερνητική αλλαγή στην έκθεση αναφέρεται ότι οι εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 έφεραν στην εξουσία τη Νέα Δημοκρατία με ισχυρή πλειοψηφία 158 βουλευτών.
Είναι η πρώτη μονοκομματική κυβέρνηση στην Ελλάδα μετά από σχεδόν δέκα χρόνια.
Το αποτέλεσμα των εκλογών δίνει στην ΝΔ και τον αρχηγό της Κυριάκο Μητσοτάκη μία ισχυρή εντολή για να εφαρμόσουν την απαραίτητη μεταρρυθμιστική ατζέντα.
Επιπρόσθετα η απόφαση της Βουλή να αποσυνδεθεί η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τυχόν διάλυσή της αποτελεί ένα θετικό γεγονός.
Με αυτήν την απόφαση μειώνεται το ρίσκο πρόωρων εκλογών καθώς αυξάνει τη σταθερότητα της κυβέρνησης.
Οι οικονομικές προοπτικές
Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να ανακάμπτει για τρίτο διαδοχικό έτος.
Το 2018 η ανάπτυξη διαμορφώθηκε στο 1,9% από 1,5% που ήταν το 2017, βοηθούμενη από την ενίσχυση των εξαγωγών και την υψηλότερη κατανάλωση.
Οι εξαγωγές αποτελούν βασικό παράγοντα στήριξης της ανάκαμψης, με το μερίδιο τους να φθάνει στο 36% του ΑΕΠ το 2018 από 19% του ΑΕΠ το 2009.
Μετά από μία αδύναμη αρχή η οικονομία επιταχύνθηκε στο β’ τρίμηνο 2019 εμφανίζοντας ανάπτυξη 1,9%.
Το οικονομικό κλίμα τον Σεπτέμβριο 2019 έφθασε στο 107,2 δηλαδή κοντά στο υψηλό 12 ετών και η καταναλωτική εμπιστοσύνη είναι στο υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2000.
Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα φθάσει το 2019 στο 2% και θα ενισχυθεί περαιτέρω αγγίζοντας το 2,8% το 2020, βάσει των εκτιμήσεων της κυβέρνησης και με στήριξη από τις δομικές μεταρρυθμίσεις.
Αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα βοηθήσουν στην προσέλκυση επενδύσεων.
Επιπρόσθετα τα μέτρα που υπάρχουν στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2020 οδηγούν τη δημοσιονομική πολιτική στο να γίνει περισσότερο υποστηρικτική της ανάπτυξης.
Το Κοινοβούλιο ψήφισε ένα νέο αναπτυξιακό νόμο.
Ο νόμος αυτός βοηθά στην αύξηση της παραγωγικότητας και έχει στόχο να μειώσει τη γραφειοκρατία, η οποία αποτελεί έναν από τους παράγοντες που πλήττουν τις επενδύσεις.
Βάσει εκτίμησης της Τράπεζας της Ελλάδος η πλήρης εφαρμογή των μέτρων θα μπορέσει να προσθέσει πέντε ποσοστιαίες μονάδες στο πραγματικό ΑΕΠ εντός της επόμενης 10ετίας.
Ακόμη οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας έχουν βοηθήσει ώστε να μειωθεί η ανεργία και να αυξηθεί η απασχόληση.
Η ανεργία υποχώρησε στο 16,9% τον Ιούλιο του 2019 από 19,1% που ήταν τον Ιούλιο του 2018, αλλά παραμένει η υψηλότερη στην ΕΕ.
Ο οίκος πιστεύει ότι η κυβερνητική δέσμευση για εφαρμογή μεταρρυθμίσεων είναι ειλικρινής.
Με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται οι μελλοντικές προοπτικές ανάπτυξης της χώρας.
Υψηλά τα επίπεδα του χρέους αν και με πτωτικές τάσεις
Αφού έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο του 181,1% του ΑΕΠ το 2018 το ελληνικό χρέος εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στο 173,3% του ΑΕΠ το 2019, με περαιτέρω αποκλιμάκωση στο 167,8% του ΑΕΠ το 2020, βάσει των εκτιμήσεων της κυβέρνησης.
Προκειμένου η Ελλάδα να επιτύχει κάτι τέτοιο θα πρέπει να εφαρμόσει ένα μίγμα πολιτικής τέτοιο που θα στηρίζει την ανάπτυξη αλλά ταυτόχρονα θα επιτυγχάνει και τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Το χρέος παραμένει σε υψηλό επίπεδο, αν και το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται στα χέρια της ΕΕ ενώ υπάρχει ευρεία χρονική περίοδος αποπληρωμής του.
Στα θετικά και το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησής του.
Η απόφαση των ESM/EFSF να δώσουν το πράσινο φως στην Ελλάδα να αποπληρώσει 2,7 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ σαφώς βελτιώνουν περαιτέρω την εικόνα του ελληνικού χρέους.
Ακόμη η χώρα έχει επιστρέψει με ευνοϊκούς όρους στις αγορές, καθώς στο re-opening του 10ετους ομολόγου τον Οκτώβριο συγκέντρωσε 1,5 δις. ευρώ με χαμηλό επιτόκιο 1,5%.
Πέραν του θετικού περιβάλλοντος στις διεθνείς αγορές ομολόγων η παραπάνω πορεία υποδεικνύει ότι η Ελλάδα έχει ανακτήσει σημαντικό μέρος της εμπιστοσύνης.
Η εφαρμογή των ορθών μεταρρυθμίσεων σε συνδυασμό με τη διατήρηση ανέπαφου του μαξιλαριού των 30 δισ. ευρώ θα ενισχύσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των αγορών στην ελληνική οικονομία.
Θετική δημοσιονομική πορεία
Από το 2010, η Ελλάδα έχει εφαρμόσει μια πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή, με τη σωρευτική βελτίωση του πρωτογενούς ισοζυγίου να υπερβαίνει τις 11 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2018.
Το 2018 η Ελλάδα είχε πρωτογενές πλεόνασμα 4,3% του ΑΕΠ αρκετά πάνω από το στόχο 3,5%, χάρη στα υψηλότερα από τα αναμενόμενα έσοδα και στη σημαντική μείωση των δημοσίων δαπανών.
Στο σχέδιο προϋπολογισμού για το 2020, οι ελληνικές αρχές σχεδιάζουν πρωτογενές πλεόνασμα 3,7% για το τρέχον έτος και 3,6% για το 2020, δηλαδή υψηλότερα, εκ νέου, από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
Τα φορολογικά μέτρα περιλαμβάνουν τη μείωση του φόρου ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ), τη μείωση του φόρου για τον φόρο εισοδήματος αλλά και τις επιχειρήσεις και την ενίσχυση του συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών.
Διάφορες μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων οικονομικής προσαρμογής βελτίωσαν τη δημοσιονομική διαχείριση της Ελλάδας με τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης.
Σημαντική είναι και η πρόοδος στις ιδιωτικοποιήσεις καθώς μειώνεται και η γραφειοκρατία.
Η DBRS Morningstar θεωρεί ότι η δέσμευση για την ατζέντα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων συμβάλλει στην άμβλυνση των κινδύνων για τις δημοσιονομικές προοπτικές και προστατεύει την Ελλάδα από πιθανές δημοσιονομικές διαταραχές.
Μέτρα για τη στήριξη των τραπεζών
Το υψηλό επίπεδο των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (NPEs), το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που φθάνει σε περίπου 75 δισ. ευρώ ή το 43,6% των συνολικών δανείων στα τέλη Ιουνίου του 2019 παραμένει πρόκληση για την Ελλάδα.
Ωστόσο, τα NPEs σαφώς έχουν υποχωρήσει σημαντικά και μάλιστα κατά περισσότερα από 30 δισ. ευρώ σε σύγκριση με τα επίπεδα-ρεκόρ που είχαν φθάσει τον Μάρτιο του 2016.
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες επιδιώκουν να μειώσουν τα NPEs μέχρι το τέλος του 2021 και υπέβαλαν ενημερωμένους επιχειρησιακούς στόχους στον Ενιαίο Μηχανισμό Εποπτείας (SSM).
Στις 10 Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το σχέδιο της Ελλάδας που είναι γνωστό ως το σχέδιο «Ηρακλής» (HAPS) για την επιτάχυνση της μείωσης των NPEs.
Αυτό μπορεί, με την περαιτέρω ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών, να βοηθήσει στην αξιοποίηση της ανάκαμψης των τραπεζικών πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις και να αναστρέψει τη συρρίκνωση των τραπεζικών δανείων προς τα νοικοκυριά.
Το HAPS, το οποίο περιλαμβάνει τιτλοποιήσεις χαρτοφυλακίου NPEs με κρατικές εγγυήσεις ύψους περίπου 9 δισ. ευρώ για τις «ανώτερες» τιτλοποιήσεις, θα μπορούσε να βοηθήσει τις τράπεζες να ξεφορτωθούν περίπου 30 δισ. ευρώ επισφαλών δανείων, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
Η DBRS Morningstar θεωρεί ότι η εφαρμογή του HAPS θα μπορούσε να στηρίξει τις προσπάθειες των τραπεζών να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους από τα παλαιότερα δάνεια και επίσης να στηρίξει την ανάκαμψη της οικονομίας.
Βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών
Μετά από χρόνια μεγάλων ελλειμμάτων, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας εμφάνισε μείωση του ελλείμματός του πάνω από 10% του ΑΕΠ.
Το 2018, το έλλειμμα διαμορφώθηκε στο 2,9% του ΑΕΠ από 1,8% το 2017.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στην εξασθένιση των εξαγωγών, η οποία, όμως, καλύφθηκε εν μέρει από την καλή πορεία του κλάδου υπηρεσιών.
Η ισχυρή απόδοση του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται κυρίως στη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου με αφίξεις αύξηση των αφίξεων τουριστών κατά σχεδόν 20% την περίοδο 2016-2018.
Συνολικά, οι ελληνικές εξαγωγές έχουν αυξηθεί σημαντικά, λόγω της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας.
Ωστόσο, οι καθαρές εξωτερικές υποχρεώσεις της Ελλάδας παραμένουν υψηλές στο 143,8% του ΑΕΠ το 2018, από 88,8% το 2011, αντανακλώντας κυρίως το εξωτερικό χρέος του δημόσιου τομέα. Αναμένεται να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα λόγω του μακροπρόθεσμου ορίζοντα των δανείων του εξωτερικού επίσημου τομέα προς τον δημόσιο τομέα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών