Οι πολίτες της ΕΕ αποταμιεύουν με ρυθμούς ρεκόρ - περίπου 8% επί του ευρωπαϊκού ΑΕΠ
Σε κανονικούς καιρούς οι Ευρωπαίοι είθισται, σύμφωνα με το ΔΝΤ, να αποταμιεύουν περίπου 12% του εισοδήματός τους.
Ωστόσο, λόγω των lockdown και των περιοριστικών μέτρων σε ό,τι αφορά τις μετακινήσεις, το ποσοστό αποταμίευσης στην Ευρωζώνη ανήλθε στο 19% τόσο το 2020 όσο και το 2021.
Ως αποτέλεσμα, υπήρξε συσσώρευση μετρητών που ξεπερνά πλέον το 1 τρισεκατομμύριο ευρώ.
Με άλλα λόγια, λέει το Ταμείο, οι πολίτες της ΕΕ αποταμιεύουν με ρυθμούς ρεκόρ - περίπου 8% επί του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
Ως εκ τούτου, η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη και ο δυνητικός πληθωρισμός θα μπορούσαν να λάβουν ισχυρή ώθηση από τους καταναλωτές, οι οποίοι έχουν πλεόνασμα ρευστότητας.
Αυτό θα ήταν συνεπές με το μοτίβο που διαπιστώνεται έπειτα από σοβαρούς οικονομικούς κλυδωνισμούς, όταν τα νοικοκυριά εξοικονομούσαν ποσοστό του εισοδήματός τους.
Ακόμη και μια μέτρια αύξηση των δαπανών - εάν τα νοικοκυριά χρησιμοποιούσαν περίπου το ένα τρίτο της πλεονάζουσας αποταμίευσής τους για μεγαλύτερη κατανάλωση σε διάστημα δύο ετών, ας πούμε - θα προσθέσει 2,5 ποσοστιαίες μονάδες στο ΑΕΠ και έως και 0,75 ποσοστιαίες μονάδες στον πληθωρισμό μέχρι το τέλος του δεύτερου έτος.
Χαλάρωση αλλά όχι υπερβολές
Οι μισές από τις πλεονάζουσες αποταμιεύσεις της ζώνης του ευρώ βρίσκονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς, πράγμα που σημαίνει ότι είναι εύκολα προσβάσιμες και μπορούν να δαπανηθούν μόλις αρθούν οι περιορισμοί για την πανδημία.
Επίσης, οι περισσότερες από τις αποταμιεύσεις ήταν αναγκαστικές, όχι προληπτικές, όπως συνηθίζεται σε περιόδους ύφεσης, όταν οι άνθρωποι ανησυχούν για το μελλοντικό εισόδημα, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να δαπανηθούν σύντομα.
Ωστόσο, υπάρχουν τέσσερις λόγοι για τους οποίους αυτές οι «οικονομίες» ενδέχεται να μην απελευθερωθούν στην πραγματική οικονομία.
Πρώτον, το είδος των δαπανών από τις οποίες αναγκάστηκαν να παραιτηθούν τα νοικοκυριά κατά τη διάρκεια της πανδημίας δεν αντικαθίσταται εύκολα.
Σχεδόν το 80% της συνολικής μείωσης των δαπανών το 2020 προήλθε από τον κλάδο της φιλοξενίας και των μεταφορών.
Οι καταναλωτές είναι απίθανο να αναπληρώσουν όλες τις ακυρωμένες αεροπορικές πτήσεις, τις διαμονές σε ξενοδοχεία ή τα γεύματα σε εστιατόρια.
Δεύτερον, οι πλεονάζουσες αποταμιεύσεις συγκεντρώθηκαν κυρίως σε άτομα με υψηλά εισοδήματα.
Στη Γαλλία, για παράδειγμα, το πλουσιότερο 10% των νοικοκυριών αύξησε σημαντικά τις αποταμιεύσεις του, ακόμη και όταν ορισμένες φτωχότερες οικογένειες μείωσαν τις αποταμιεύσεις, όπως δείχνουν τραπεζικά στοιχεία.
Τα άτομα με υψηλό εισόδημα συνήθως εξοικονομούν μεγαλύτερο μερίδιο του εισοδήματός τους και έτσι είναι λιγότερο πιθανό να ξοδέψουν.
Τρίτον, τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας σημαίνουν ότι πολλοί μπορεί να δυσκολεύονται να ξοδέψουν - ακόμα κι αν το επιθυμούν.
Οι μεγάλοι χρόνοι παράδοσης και οι υψηλότερες τιμές καθιστούν δύσκολο για τους καταναλωτές να αντικαταστήσουν αυτά που θα ξόδευαν συνήθως για υπηρεσίες με αυξημένες δαπάνες για αγαθά (αν και αυτή η περιορισμένη ζήτηση θα μπορούσε να τονώσει την κατανάλωση αγαθών στο μέλλον).
Και τέταρτον, η εξάπλωση της παραλλαγής Omicron σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι μπορεί να αναγκαστούν να αποταμιεύουν για λίγο ακόμα.
Η αβεβαιότητα γύρω από τις προοπτικές για την κατανάλωση παραμένει εξαιρετικά υψηλή.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να παρακολουθούν στενά τα επιτόκια αποταμίευσης ώστε να αξιολογούν την ισχύ της ανάκαμψης και, εάν είναι απαραίτητο, να προσαρμόζουν τη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική για να εξασφαλίσουν βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη και να διατηρήσουν τη σταθερότητα των τιμών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών