Το δίλημμα των κεντρικών τραπεζών - Προειδοποίηση για ύφεση ή στασιμοπληθωρισμό από τη σύσφιξη της πολιτικής

Σχετικά Άρθρα

El Erian: Ο στασιμοπληθωρισμός προ των πυλών - Σοκ στην παγκόσμια οικονομία από τον πόλεμο στην Ουκρανία
15/03/2022 - 21:34

BlackRock: Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα μεγάλο στασιμοπληθωριστικό σοκ - Σε δύσκολη θέση οι κεντρικές τράπεζες
15/03/2022 - 14:21

Goldman Sachs: Το φάντασμα του στασιμοπληθωρισμού πλανάται στην Ευρώπη - Στο 1,4% η ανάπτυξη το 2022
10/03/2022 - 23:44

Τη στιγμή που πολλές κεντρικές τράπεζες είχαν ως στόχο την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής καθώς οικονομίες ανέκαμπταν από την πανδημία του κορωνοϊού, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία άλλαξε τα δεδομένα. Πλέον, οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν το δίλημμα: στήριξη της ανάπτυξης ή συγκράτηση του πληθωρισμού.
Η Fed προχώρησε στην πρώτη αύξηση των επιτοκίων έπειτα από σχεδόν τρία έτη και έστρωσε τον δρόμο για περαιτέρω αυξήσεις στις επόμενες συνεδριάσεις έως το τέλος του έτους.
Η Bank of England προχώρησε στην τρίτη συνεχόμενη αύξηση επιτοκίων αλλά σημείωσε σχετικά ήπιους (dovish) τόνους, με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ανοδική πίεση στις τιμές της ενέργειας να αναμένεται να διατηρήσουν του πληθωρισμό υψηλότερα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Christine Lagarde, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν «επιπλέον χώρο» έως το προγραμματισμένο τέλος του QE αυτό το καλοκαίρι και μιας πρώτης αύξησης του κόστους δανεισμού έπειτα από περίπου 10 έτη. Η ΕΚΤ νωρίτερα αυτόν τον μήνα εξέπληξε τις αγορές ανακοινώνοντας ότι θα τερματίσει το πρόγραμμα αγοράς assets το γ' τρίμηνο του 2022.
Έτσι, ενώ η ΒοΕ εξέπληξε πρώτη αγοράς αγορές και στη συνέχεια έγινε πιο ήπια, η Fed και η ΕΚΤ εξέπληξαν και οι δύο από την πλευρά των γερακιών, αποδεικνύοντας την εξισορροπητική τάση που αντιμετωπίζουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής.
Στο πλαίσιο αυτό, το CNBC παρουσιάζει τις εκτιμήσεις οικονομολόγων σχετικά με τις επιπτώσεις στην οικονομία από τη αλλαγή της νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών.

Ο κίνδυνος στασιμοπληθωρισμού

Σύμφωνα, λοιπόν, με τους οικονομολόγους, εάν οι κεντρικές τράπεζες προχωρήσουν σε επιθετική σύσφιξη πολιτικής -ακόμα και καθώς η ανάπτυξη απειλείται από τον πόλεμο και οι χρηματοοικονομικές συνθήκες και η αγορά εργασίας αντιμετωπίζουν προβλήματα- θα μπορούσαν άθελα τους να προκαλέσουν στασιμοπληθωρισμό (υψηλό πληθωρισμό, με χαμηλή ανάπτυξη και υψηλή ανεργία).
Ωστόσο, οι περισσότερες φαίνεται ότι έδωσαν προτεραιότητα στη χαλάρωση του πληθωρισμού έναντι των ανησυχιών για την οικονομική ανάπτυξη και παρέμειναν απτόητοι μέχρι στιγμής από τις πιθανές επιπτώσεις του πολέμου.
Ο Hugh Gimber από την JP Morgan Asset Management, δήλωσε πρόσφατα ότι ο τελευταίος γύρος συνεδριάσεων της κεντρικής τράπεζας έδειξε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αισθάνονται «άβολα πίσω από την καμπύλη» και είναι πρόθυμοι να ομαλοποιήσουν την πολιτική.
«Ωστόσο, ενώ οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μιλούν σκληρά, στην πραγματικότητα η νομισματική πολιτική εξακολουθεί να στηρίζει πολύ την ανάπτυξη παρά τις τελευταίες αυξήσεις των επιτοκίων. Μπορεί να μιλούν για σύσφιξη, αλλά δεν έχουν προχωρήσει πραγματικά σε σύσφιξη» είπε ο Gimber.
Αυτή την εποχή πέρυσι, σημείωσε ο Gimber, η υπομονή ήταν ένα κεντρικό θέμα στα μηνύματα των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, πράγμα που σημαίνει ότι οποιοδήποτε λάθος πολιτικής ήταν πιθανό να είναι αποτέλεσμα της πολύ αργής τους κίνησης παρά πολύ γρήγορης.
«Ένα χρόνο μετά, ο πληθωρισμός τρέχει τώρα σε υψηλά πολλών δεκαετιών και οι αγορές εργασίας έχουν σημειώσει αξιοσημείωτη ανάκαμψη. Η "υπομονή" έχει εγκαταλειφθεί – η «προαιρετικότητα» είναι η νέα λέξη», είπε ο ίδιος.
«Αναμένεται περαιτέρω σύσφιξη πολιτικής και οι κεντρικές τράπεζες θέλουν να έχουν την επιλογή να κινηθούν πιο γρήγορα εάν οι πληθωριστικές πιέσεις δεν δείξουν σημάδια χαλάρωσης» συμπλήρωσε.

Η αγορά εργασίας

Ο Mario Centeno, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Πορτογαλίας και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, δήλωσε στο CNBC την περασμένη εβδομάδα ότι οι προϋποθέσεις για αύξηση των επιτοκίων δεν έχουν ακόμη εκπληρωθεί, με τη διαδικασία ομαλοποίησης να παραμένει «ουδέτερη» και «εξαρτώμενη από δεδομένα».
Ο Centeno είπε ότι το outlook της ευρωζώνης εξαρτάται από τη διάρκεια του πολέμου και τις επιπτώσεις των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
«Η ανεργία είναι ίσως ο καλύτερος δείκτης για την ευρωπαϊκή οικονομία αυτές τις μέρες. Έχουμε μια πολύ ισχυρή αγορά εργασίας που βγαίνει από την ύφεση. Συνήθως υποστηριζόταν από μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής, γι' αυτό νομίζω ότι ο συντονισμός είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα στην Ευρώπη», είπε ο Centeno, προτείνοντας ότι οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να ακολουθούν τον ίδιο δρόμο.
«Ακόμα κι αν δεν είναι ίσως το πιο πιθανό σενάριο σήμερα, ένα σενάριο με χαμηλή ανάπτυξη και υψηλό πληθωρισμό δεν είναι εκτός πιθανοτήτων στο εγγύς μέλλον και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί», πρόσθεσε ο Centeno.
Στο δίλημμα μεταξύ της στήριξης της ανάπτυξης και της συγκράτησης του πληθωρισμού, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής φαίνεται να προτιμούν το δεύτερο. Ο Brunello Rosa από τη Rosa & Roubini, συμφώνησε με αυτή την προσέγγιση και τον «καταμερισμό εργασίας» που απαιτείται μεταξύ νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, επισημαίνοντας στο CNBC ότι ο πληθωρισμός είναι πιο άμεση απειλή.

Τα διδάγματα από την ιστορία

Ο Neil Shearing, επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics, επισημαίνει ότι οι πιο επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων που προβλέπονται τώρα από στελέχη της Fed έχουν εγείρει ανησυχίες ότι η οικονομία μπορεί να οδηγηθεί σε ύφεση.
«Αυτό με τη σειρά του εγείρει το γενικότερο ερώτημα σχετικά με το εάν -δεδομένων των αρνητικών μηνυμάτων που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία και η εξάπλωση της παραλλαγής Omicron στην Κίνα- οι ανακάμψεις στις μεγάλες προηγμένες οικονομίες είναι αρκετά ισχυρές για να αντέξουν τη νομισματική σύσφιξη», είπε ο Shearing.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι τα διδάγματα από την ιστορία –ιδίως οι οκτώ κύκλοι σύσφιξης από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 στις ΗΠΑ, οι πέντε στο Ηνωμένο Βασίλειο και οι τρεις στην ευρωζώνη– είναι «ανησυχητικά».
«Πρόκειται για συνολικά 16 κύκλους σύσφιξης, εκ των οποίων οι 13 έχουν καταλήξει σε ύφεση. Οι ομαλές προσγειώσεις είναι δύσκολο να επιτευχθούν», πρόσθεσε ο ίδιος.

www.bankingnews.gr