Tα κατ’ ουσίαν κακά θεμελιώδη στοιχεία της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνονται σε δύο πολύ ισχυρούς δείκτες: επενδύσεις και αποταμίεση
Η Ελλάδα και επίσημα ανέκτησε την επενδυτική βαθμίδα στις 8 Σεπτεμβρίου 2023 από την DBRS.
Ακολούθησε τις 20 Οκτωβρίου 2023 η Standard and Poor’s και η Fitch Ratings την 1η Δεκεμβρίου 2023.
Όλων είχε προηγηθεί η Scope, προσφάτως αναγνωρισμένος γερμανικός οίκος αξιολόγησης.
Σημειώνεται πως ο αμερικανικός οίκος Moody’s δεν έχει αναβαθμίσει την Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα… οπότε κάτι θα ξέρει.
Η αλήθεια είναι πως επενδυτική βαθμίδα με έκρηξη χρέους είναι ένα πραγματικό θαύμα.
Το χρέος στα 405,68 δισεκ. καμία βελτίωση σε απόλυτα μεγέθη…
Αντιθέτως επιδείνωση 30 δισεκ. σε 2,5 χρόνια…
Από το ελληνικό χρέος αυτό που βρίσκεται σε κυκλοφορία είναι τα 85 δισεκ. ομολόγων… π.χ. τα 234 δισεκ. του ελληνικού χρέους είναι δάνεια μηχανισμών στήριξης.
Ωστόσο από αυτά τα 85 δισεκ. τα 40 δισεκ. τα κατέχει ήδη η ΕΚΤ…
Όταν λέμε αναβαθμίστηκε η Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα σημαίνει ότι τα ομόλογα 85 δισεκ. θα έχουν χαρακτηριστικά επενδυτικής βαθμίδας δεν θα θεωρούνται junk bond…
Δηλαδή ο επικοινωνιακός χαμός είναι για περίπου 85 δισεκ.
Η Ελλάδα δήθεν παρουσιάζει ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από τον μέσο όρο… και το 2023 και 2024 θα εμφανίσει ανάπτυξη πέριξ του 2%.
Ωστόσο πρέπει να συμπεριληφθεί η για μια ακόμη φορά εξωτερική βοήθεια του Ταμείου Ανάκαμψης λόγω της Πανδημίας…
Εύλογα λοιπόν τα κατ’ ουσίαν κακά θεμελιώδη στοιχεία της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνονται σε δύο πολύ ισχυρούς δείκτες: επενδύσεις και αποταμίεση…
Τι αναφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
Σύμφωνα έκθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για το επενδυτικό χάσμα στη χώρα μας, με δεδομένα τα προβλήματα που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού, την υπογεννητικότητα και τη χαμηλή συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, ο ρόλος των επενδύσεων σε υλικό και ανθρώπινο κεφάλαιο καθίσταται καθοριστικός για τη μελλοντική πορεία της ελληνικής οικονομίας τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
Το σταθερά χαμηλό επίπεδο συσσώρευσης παραγωγικού κεφαλαίου αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην αύξηση της παραγωγικότητας και τη σύγκλιση με το μέσο όρο της ΕΕ.
Ειδικότερα, από την κρίση δημόσιου χρέους και εξής οι επενδύσεις στην Ελλάδα ως ποσοστό του ΑΕΠ παρουσιάζουν σημαντική απόκλιση από το μέσο όρο της ΕΕ.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι επενδύσεις σε πραγματικούς όρους το 2022 ήταν κατά 50% περίπου χαμηλότερες σε σχέση με το 2008.
Ο λόγος των επενδύσεων προς το ΑΕΠ, ο οποίος κυμαινόταν γύρω στο 24% πριν από το 2008 (δηλαδή σε επίπεδο συγκρίσιμο με το μέσο όρο της ΕΕ), κατέρρευσε κατά τη διάρκεια της κρίσης και διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο σε 11,9% την περίοδο 2010-2020.
Σημειώνεται ότι πρόσφατη μελέτη του ΔΝΤ εκτιμά ότι το επενδυτικό κενό στην Ελλάδα, σύμφωνα με κάποιες μετρήσεις, έφτασε έως 8% του ΑΕΠ για το 2019.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι παράγοντες που έχουν επηρεάσει ανασταλτικά τις επενδύσεις περιλαμβάνουν, στην περίπτωση των επιχειρηματικών επενδύσεων, διαρθρωτικά εμπόδια, ενώ, όσον αφορά τις επενδύσεις των νοικοκυριών, τις εξελίξεις του οικονομικού κύκλου και των εισοδημάτων.
Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ως αποτέλεσμα της έντονης αύξησης των επενδύσεων τη διετία 2021-2022.
Οι επιχειρηματικές επενδύσεις έχουν ανακάμψει πλήρως και έχουν επανέλθει στα προ του 2010 επίπεδα, ενώ οι επενδύσεις σε κατοικίες είναι χαμηλές, εντούτοις αυξάνονται με ταχύ ρυθμό λόγω της ισχυρής ζήτησης από πλευράς εγχώριων επενδυτών, καθώς και επενδυτών από χώρες της ΕΕ αλλά και από τρίτες χώρες στο πλαίσιο του προγράμματος Golden Visa.
Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένουν όμως χαμηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ (14,3%, έναντι 22,0% στην ΕΕ το 2023).
Σημειώνεται πάντως ότι το επενδυτικό κενό δεν είναι γνώρισμα μόνο της ελληνικής οικονομίας.
Επενδυτικό κενό έχει και η ΕΕ στο σύνολό της σε σύγκριση με τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΤΕπ, το επενδυτικό κενό της ΕΕ σε σύγκριση με τις ΗΠΑ αποδίδεται, μεταξύ άλλων, στη δυναμική του προϊόντος, το υψηλό κόστος κεφαλαίου, τους χρηματοοικονομικούς περιορισμούς, τη δανειακή επιβάρυνση των επιχειρήσεων και την αβεβαιότητα.
Ειδικότερα, υπάρχει μεγάλο κενό στις επενδύσεις σε εξοπλισμό πληροφορικής και επικοινωνιών (ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών) και σε προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Στην περίπτωση της Ελλάδος, το κενό στις παραγωγικές επενδύσεις σε σύγκριση με τις ΗΠΑ είναι το μεγαλύτερο στην ΕΕ.
«Χαμηλό»
Την ανάγκη ενίσχυσης της αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών προς τόνωση της οικονομίας, υπογράμμισε πρόσφατα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας στην εκδήλωση της Eurobank και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο «To παρόν και το μέλλον της αποταμίευσης στην Ελλάδα».
Ο κ. Στουρνάρας σχολίασε πως το ποσοστό αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών είναι επί του παρόντος «χαμηλό».
Η αποταμίευση, δηλαδή οι καταθέσεις στις τράπεζες, είναι ο ποιοτικός δείκτης που δείχνει την οικονομική ευμάρεια ή την οικονομική δυσπραγία της κοινωνίας…
Στην Ελλάδα οι καταθέσεις ανέρχονται σε 190 δισεκ. και των νοικοκυριών και ιδιωτών σε 144 δισεκ. ευρώ.
Από τον Δεκέμβριο του 2022 στα 141 δισεκ. έως τον Μάρτιο του 2024 στα 144 δισεκ. οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν μόλις 3 δισεκ. δυσανάλογα σε σχέση με την πορεία του ΑΕΠ…
Σε κάθε περίπτωση, η αποταμίευση επηρεάζεται από τους εξής παράγοντες
1)Από την πορεία του ΑΕΠ.
Το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν είναι δυναμικός καταλύτης στην αύξηση της αποταμίευσης…
2)Το μέγεθος της πραγματικής παραοικονομίας.
Η παραοικονομία μπορεί να μην είναι απόλυτα μετρήσιμο μέγεθος αλλά υπολογίζεται σε 44 δισεκ. ευρώ.
Η παραοικονομία είναι χρήμα που δεν φορολογείται, δεν έχει φόρους ή ΦΠΑ οπότε ενισχύει την αποταμιευτική βάση.
3)Τον ρυθμό χορήγησης δανείων και αποπληρωμής τους.
Είναι προφανές ότι ο δείκτης αυτός είναι κρίσιμος.
Εάν οι τράπεζες δεν χορηγούν δάνεια, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα καταφεύγουν σε ίδια μέσα, οπότε ο δείκτης αποταμίευσης θα επηρεαστεί πολύπλευρα.
Τα δάνεια επιχειρήσεων και νοικοκυριών ανέρχονται σε 117 δισεκ. ευρώ.
4)Από τον ρυθμό πληρωμών σε ελληνικό δημόσιο και ΕΦΚΑ, εάν δεν πληρώνεις π.χ. την εφορία έχεις καταθέσεις αλλά είναι εικονική πραγματικότητα.
Στην Ελλάδα οι οφειλές στην Εφορία και στα Ασφαλιστικά Ταμεία σωρευτικά φθάνουν τα 146 δισεκ. ευρώ.
Δηλαδή θεωρητικά εάν αποπληρώνονταν όλες οι οφειλές… 146 δισεκ. οφειλές – 190 δισεκ. καταθέσεις… σήμερα το σύστημα θα καθάριζε μεν αλλά οι καταθέσεις στην Ελλάδα θα ήταν μόλις 44 δισεκ. ευρώ.
Συμπέρασμα: Ο δείκτης αποταμίευσης μας δείχνει την ευμάρεια της κοινωνίας…
Λαμβάνοντας υπόψη όλες αυτές τις παραμέτρους… η πραγματική οικονομική κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας είναι χειρότερη από αυτή που παρουσιάζεται με βάση τις καταθέσεις.
Άνθρακες οι αξιολογήσεις...
www.bankingnews.gr
Ακολούθησε τις 20 Οκτωβρίου 2023 η Standard and Poor’s και η Fitch Ratings την 1η Δεκεμβρίου 2023.
Όλων είχε προηγηθεί η Scope, προσφάτως αναγνωρισμένος γερμανικός οίκος αξιολόγησης.
Σημειώνεται πως ο αμερικανικός οίκος Moody’s δεν έχει αναβαθμίσει την Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα… οπότε κάτι θα ξέρει.
Η αλήθεια είναι πως επενδυτική βαθμίδα με έκρηξη χρέους είναι ένα πραγματικό θαύμα.
Το χρέος στα 405,68 δισεκ. καμία βελτίωση σε απόλυτα μεγέθη…
Αντιθέτως επιδείνωση 30 δισεκ. σε 2,5 χρόνια…
Από το ελληνικό χρέος αυτό που βρίσκεται σε κυκλοφορία είναι τα 85 δισεκ. ομολόγων… π.χ. τα 234 δισεκ. του ελληνικού χρέους είναι δάνεια μηχανισμών στήριξης.
Ωστόσο από αυτά τα 85 δισεκ. τα 40 δισεκ. τα κατέχει ήδη η ΕΚΤ…
Όταν λέμε αναβαθμίστηκε η Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα σημαίνει ότι τα ομόλογα 85 δισεκ. θα έχουν χαρακτηριστικά επενδυτικής βαθμίδας δεν θα θεωρούνται junk bond…
Δηλαδή ο επικοινωνιακός χαμός είναι για περίπου 85 δισεκ.
Η Ελλάδα δήθεν παρουσιάζει ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από τον μέσο όρο… και το 2023 και 2024 θα εμφανίσει ανάπτυξη πέριξ του 2%.
Ωστόσο πρέπει να συμπεριληφθεί η για μια ακόμη φορά εξωτερική βοήθεια του Ταμείου Ανάκαμψης λόγω της Πανδημίας…
Εύλογα λοιπόν τα κατ’ ουσίαν κακά θεμελιώδη στοιχεία της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνονται σε δύο πολύ ισχυρούς δείκτες: επενδύσεις και αποταμίεση…
Τι αναφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
Σύμφωνα έκθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για το επενδυτικό χάσμα στη χώρα μας, με δεδομένα τα προβλήματα που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού, την υπογεννητικότητα και τη χαμηλή συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, ο ρόλος των επενδύσεων σε υλικό και ανθρώπινο κεφάλαιο καθίσταται καθοριστικός για τη μελλοντική πορεία της ελληνικής οικονομίας τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
Το σταθερά χαμηλό επίπεδο συσσώρευσης παραγωγικού κεφαλαίου αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην αύξηση της παραγωγικότητας και τη σύγκλιση με το μέσο όρο της ΕΕ.
Ειδικότερα, από την κρίση δημόσιου χρέους και εξής οι επενδύσεις στην Ελλάδα ως ποσοστό του ΑΕΠ παρουσιάζουν σημαντική απόκλιση από το μέσο όρο της ΕΕ.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι επενδύσεις σε πραγματικούς όρους το 2022 ήταν κατά 50% περίπου χαμηλότερες σε σχέση με το 2008.
Ο λόγος των επενδύσεων προς το ΑΕΠ, ο οποίος κυμαινόταν γύρω στο 24% πριν από το 2008 (δηλαδή σε επίπεδο συγκρίσιμο με το μέσο όρο της ΕΕ), κατέρρευσε κατά τη διάρκεια της κρίσης και διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο σε 11,9% την περίοδο 2010-2020.
Σημειώνεται ότι πρόσφατη μελέτη του ΔΝΤ εκτιμά ότι το επενδυτικό κενό στην Ελλάδα, σύμφωνα με κάποιες μετρήσεις, έφτασε έως 8% του ΑΕΠ για το 2019.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι παράγοντες που έχουν επηρεάσει ανασταλτικά τις επενδύσεις περιλαμβάνουν, στην περίπτωση των επιχειρηματικών επενδύσεων, διαρθρωτικά εμπόδια, ενώ, όσον αφορά τις επενδύσεις των νοικοκυριών, τις εξελίξεις του οικονομικού κύκλου και των εισοδημάτων.
Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ως αποτέλεσμα της έντονης αύξησης των επενδύσεων τη διετία 2021-2022.
Οι επιχειρηματικές επενδύσεις έχουν ανακάμψει πλήρως και έχουν επανέλθει στα προ του 2010 επίπεδα, ενώ οι επενδύσεις σε κατοικίες είναι χαμηλές, εντούτοις αυξάνονται με ταχύ ρυθμό λόγω της ισχυρής ζήτησης από πλευράς εγχώριων επενδυτών, καθώς και επενδυτών από χώρες της ΕΕ αλλά και από τρίτες χώρες στο πλαίσιο του προγράμματος Golden Visa.
Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένουν όμως χαμηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ (14,3%, έναντι 22,0% στην ΕΕ το 2023).
Σημειώνεται πάντως ότι το επενδυτικό κενό δεν είναι γνώρισμα μόνο της ελληνικής οικονομίας.
Επενδυτικό κενό έχει και η ΕΕ στο σύνολό της σε σύγκριση με τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΤΕπ, το επενδυτικό κενό της ΕΕ σε σύγκριση με τις ΗΠΑ αποδίδεται, μεταξύ άλλων, στη δυναμική του προϊόντος, το υψηλό κόστος κεφαλαίου, τους χρηματοοικονομικούς περιορισμούς, τη δανειακή επιβάρυνση των επιχειρήσεων και την αβεβαιότητα.
Ειδικότερα, υπάρχει μεγάλο κενό στις επενδύσεις σε εξοπλισμό πληροφορικής και επικοινωνιών (ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών) και σε προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Στην περίπτωση της Ελλάδος, το κενό στις παραγωγικές επενδύσεις σε σύγκριση με τις ΗΠΑ είναι το μεγαλύτερο στην ΕΕ.
«Χαμηλό»
Την ανάγκη ενίσχυσης της αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών προς τόνωση της οικονομίας, υπογράμμισε πρόσφατα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας στην εκδήλωση της Eurobank και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο «To παρόν και το μέλλον της αποταμίευσης στην Ελλάδα».
Ο κ. Στουρνάρας σχολίασε πως το ποσοστό αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών είναι επί του παρόντος «χαμηλό».
Η αποταμίευση, δηλαδή οι καταθέσεις στις τράπεζες, είναι ο ποιοτικός δείκτης που δείχνει την οικονομική ευμάρεια ή την οικονομική δυσπραγία της κοινωνίας…
Στην Ελλάδα οι καταθέσεις ανέρχονται σε 190 δισεκ. και των νοικοκυριών και ιδιωτών σε 144 δισεκ. ευρώ.
Από τον Δεκέμβριο του 2022 στα 141 δισεκ. έως τον Μάρτιο του 2024 στα 144 δισεκ. οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν μόλις 3 δισεκ. δυσανάλογα σε σχέση με την πορεία του ΑΕΠ…
Σε κάθε περίπτωση, η αποταμίευση επηρεάζεται από τους εξής παράγοντες
1)Από την πορεία του ΑΕΠ.
Το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν είναι δυναμικός καταλύτης στην αύξηση της αποταμίευσης…
2)Το μέγεθος της πραγματικής παραοικονομίας.
Η παραοικονομία μπορεί να μην είναι απόλυτα μετρήσιμο μέγεθος αλλά υπολογίζεται σε 44 δισεκ. ευρώ.
Η παραοικονομία είναι χρήμα που δεν φορολογείται, δεν έχει φόρους ή ΦΠΑ οπότε ενισχύει την αποταμιευτική βάση.
3)Τον ρυθμό χορήγησης δανείων και αποπληρωμής τους.
Είναι προφανές ότι ο δείκτης αυτός είναι κρίσιμος.
Εάν οι τράπεζες δεν χορηγούν δάνεια, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα καταφεύγουν σε ίδια μέσα, οπότε ο δείκτης αποταμίευσης θα επηρεαστεί πολύπλευρα.
Τα δάνεια επιχειρήσεων και νοικοκυριών ανέρχονται σε 117 δισεκ. ευρώ.
4)Από τον ρυθμό πληρωμών σε ελληνικό δημόσιο και ΕΦΚΑ, εάν δεν πληρώνεις π.χ. την εφορία έχεις καταθέσεις αλλά είναι εικονική πραγματικότητα.
Στην Ελλάδα οι οφειλές στην Εφορία και στα Ασφαλιστικά Ταμεία σωρευτικά φθάνουν τα 146 δισεκ. ευρώ.
Δηλαδή θεωρητικά εάν αποπληρώνονταν όλες οι οφειλές… 146 δισεκ. οφειλές – 190 δισεκ. καταθέσεις… σήμερα το σύστημα θα καθάριζε μεν αλλά οι καταθέσεις στην Ελλάδα θα ήταν μόλις 44 δισεκ. ευρώ.
Συμπέρασμα: Ο δείκτης αποταμίευσης μας δείχνει την ευμάρεια της κοινωνίας…
Λαμβάνοντας υπόψη όλες αυτές τις παραμέτρους… η πραγματική οικονομική κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας είναι χειρότερη από αυτή που παρουσιάζεται με βάση τις καταθέσεις.
Άνθρακες οι αξιολογήσεις...
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών