
Eνώ τα ορυκτά καύσιμα αποτελούν ένα μειούμενο μερίδιο του συνολικού ενεργειακού μείγματος, η χρήση τους σε απόλυτες τιμές εξακολουθεί να αυξάνεται καθώς οι άνθρωποι απαιτούν όλο και περισσότερη ενέργεια
Ενδεικτικά, μεταξύ άλλων ο Vaclav Smil, επιστήμονας, συγγραφέας και ένας από τους κορυφαίους στοχαστές για την ενέργεια και το περιβάλλον, χαρακτήρισε -το 2024, σε εκτενή έκθεση για το The Fraser Institute- χαρακτήρισε ως σχεδόν απίθανο το να απιτευχθεί το λεγόμενο «Net Zero» ως το 2050.
Ενδεικτικά, όπως αναφέρει στη μελέτη του, παρά τις διεθνείς συμφωνίες, τις κρατικές δαπάνες και κανονισμούς και τις τεχνολογικές εξελίξεις, η παγκόσμια κατανάλωση ορυκτών καυσίμων αυξήθηκε κατά 55% μεταξύ 1997 και 2023.
Με άλλα λόγια, ενώ τα ορυκτά καύσιμα αποτελούν ένα μειούμενο μερίδιο του συνολικού ενεργειακού μείγματος, πέφτοντας από 86% το 1997 σε 82% το 2022, η χρήση τους σε απόλυτες τιμές εξακολουθεί να αυξάνεται καθώς οι άνθρωποι απαιτούν όλο και περισσότερη ενέργεια.
Γιατί όμως δεν μπορούμε απλώς να βάλουμε ηλεκτρική ενέργειας στα πάντα και να αντικαταστήσουμε την ενέργεια των ορυκτών καυσίμων με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πυρηνικά; Ο κ. Smil περιγράφει το τεράστιο μέγεθος αυτού του εγχειρήματος και γιατί ένα 25 χρόνια δεν αρκούν για την ενεργειακή μετάβαση.
«Η πρώτη παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση, από τα παραδοσιακά καύσιμα βιομάζας όπως το ξύλο και ο άνθρακας στα ορυκτά καύσιμα, ξεκίνησε πριν από περισσότερους από δύο αιώνες και ξεδιπλώθηκε σταδιακά. Αυτή η μετάβαση παραμένει ημιτελής, καθώς δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να βασίζονται στις παραδοσιακές ενέργειες βιομάζας για το μαγείρεμα και τη θέρμανση».
Tο όνειρο θερινής νυκτός, καταρρέει στον πραγματικό κόσμο
Τι γίνεται αν η ανθρωπότητα ευθυγραμμιστεί προς την απεξάρτηση από τον άνθρακα; Αυτό το αφελές όνειρο θερινής νυκτός, καταρρέει στον πραγματικό κόσμο.
«Η Κίνα απέχει πολύ από το να έχει τελειώσει με τη μαζική χρήση ορυκτών καυσίμων: η παραγωγή άνθρακα έφτασε σε νέο ρεκόρ το 2022 και η χώρα ενέκρινε την κατασκευή 106 γιγαβάτ νέας ενέργειας με καύση άνθρακα, τη μεγαλύτερη ισχύ από το 2015».
Η Ινδία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ακολουθήσει το παράδειγμα της Κίνας καθώς οι 1,4 δισεκατομμύρια κάτοικοί της επιμένουν για υψηλότερο βιοτικό επίπεδο.
Και υπάρχει ένα άλλο εμπόδιο: η ενσωμάτωση διακοπτόμενων πηγών ενέργειας όπως ο άνεμος και η ηλιακή ενέργεια σε ένα παλιό δίκτυο, σε μεγάλη κλίμακα.
«Η IEA έχει υπολογίσει ότι η επίτευξη των παγκόσμιων στόχων για τις εκπομπές άνθρακα θα απαιτούσε την προσθήκη ή την ανακαίνιση περισσότερων από 80 εκατομμυρίων χιλιομέτρων δικτύων μεταφοράς έως το 2040. Αυτό είναι το ισοδύναμο ολόκληρου του υπάρχοντος παγκόσμιου δικτύου το 2023», σημειώνει ο διακεκριμένος καθηγητής.
Επίσης, ότι η ανθρωπότητα εξακολουθεί να στερείται βιώσιμων επιλογών μηδενικών εκπομπών άνθρακα για εμπορικές διαδικασίες που παράγουν βασικά υλικά, όπως χάλυβας.
«Αυτές οι δύο βασικές διεργασίες υλικών ... θα χρειάζονταν ετήσια παραγωγική ικανότητα περίπου 135 εκατομμυρίων τόνων πράσινου υδρογόνου μέχρι το 2050. Ωστόσο, ανάλογα με τις πρόσθετες ανάγκες για μεταφορά και θέρμανση, από τις βιομηχανίες (από την υαλουργία έως τη συντήρηση τροφίμων) και για την παραγωγή αιχμής ηλεκτρικής ενέργειας, η συνολική ζήτηση για πράσινο υδρογόνο θα μπορούσε εύκολα να φτάσει τα 500 εκατομμύρια τόνους περίπου πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας, περίπου ίσο με περίπου το 86% της παγκόσμιας χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας το 2022».
Το τεράστιο ζήτημα του κόστους
Η εκτίμηση του McKinsey για επενδύσεις σε ΑΠΕ ύψους 275 τρισ. δολάρια μεταξύ 2021 και 2050 αντιστοιχεί σε 9,2 τρισ. δολάρια ετησίως. Σε σύγκριση με το παγκόσμιο ΑΕΠ του 2022 των 101 τρισ. δολαρίων, αυτό συνεπάγεται μια ετήσια δαπάνη της τάξης του 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ για τρεις δεκαετίες, επισημαίνουν οι Epoch Times.
Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ο κόσμος δεν έχει δει στοχευμένες δαπάνες σε αυτή την κλίμακα.
Ο κ. Smil παραδέχεται ότι ενώ μια πλήρης μετάβαση στο Net Zero είναι απίστευτα απίθανη, είναι παρόλα αυτά δυνατή.
«Κανένας φυσικός νόμος δεν μας εμποδίζει να κάνουμε τις τεράστιες επενδύσεις που απαιτούνται για να διατηρήσουμε τέτοιες τεράστιες ετήσιες αλλαγές.
Ταυτόχρονα όμως πρέπει να αντιμετωπίσουμε στην πραγματικότητα.
Θα πρέπει να αφιερώσουμε τις προσπάθειές μας στη χάραξη ρεαλιστικών μελλοντικών γεγονότων που θα λάβουν υπόψη τις τεχνικές μας δυνατότητες, τα υλικά μας, τις οικονομικές μας δυνατότητες και τις κοινωνικές μας ανάγκες - και στη συνέχεια να επινοήσουμε πρακτικούς τρόπους για να τις επιτύχουμε.
Μπορούμε πάντα να προσπαθούμε να τους ξεπεράσουμε - ένας πολύ καλύτερος στόχος από το να προετοιμαστούμε για επαναλαμβανόμενες αποτυχίες προσκολλώντας σε μη ρεαλιστικούς στόχους και μη πρακτικά οράματα», σχολιάζει ο καθηγητής.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών