Η πολεμική οικονομία που επιδιώκουν οι γραβατάκηδες των Βρυξελλών και το ΝΑΤΟ, χρειάζεται ηγέτες, όχι γραφειοκράτες της πλάκας...
Με υπέρογκο δανεισμό αναμένεται να χρηματοδοτήσουν τις αυξημένες απαιτήσεις στην Άμυνα τα ευρωπαϊκά κράτη, προακλώντας μία «μαύρη τρύπα» στους προϋπολογισμούς και δυσκολεύοντας την ανασυγκρότησης των δημοσιονομικών αποθεμάτων ασφαλείας, εκτιμά σε έκθεσή της η Fitch Ratings.
Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο αξιολόγησης, τα περιθώρια με βάση την τρέχουσα δημοσιονομική κατάσταση των κρατών, είναι στις περισσότερες χώρες περιορισμένα, με μόνη λύση την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέσω δανεισμού ή τον απευθείας δανεισμό από τις αγορές.
«Σχεδόν όλα τα κράτη της ΕΕ έχουν αυξήσει τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά ορισμένα παραμένουν κάτω από την τρέχουσα κατευθυντήρια γραμμή του ΝΑΤΟ -2% του ΑΕΠ.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula Von der Leyen δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι οι συλλογικές δαπάνες των κρατών - μελών της ΕΕ θα πρέπει να αυξηθούν σε πάνω από 3%. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει δεσμευτεί να δαπανήσει το 2,5% του ΑΕΠ για την άμυνα έως το 2027, με χρηματοδότηση από περικοπές στη βοήθεια προς το εξωτερικό, και στη συνέχεια θα στοχεύσει σε περαιτέρω αύξηση στο 3%», σημειώνει η Fitch.
Εκτιμά ότι ενώ ο στόχος του 3% είναι απίθανο να επιτευχθεί από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες ακόμη και μεσοπρόθεσμα, μια αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά 1 π.μ. ετησίως είναι εύλογη, ωστόσο:
«Αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε υψηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα και ανάγκες χρηματοδότησης δεδομένης της δυσκολίας να γίνουν ισοδύναμες περικοπές δαπανών εν μέσω γήρανσης του πληθυσμού, υψηλότερου κόστους εξυπηρέτησης του χρέους, απαιτήσεων για κοινωνικές δαπάνες και των πολιτικών προκλήσεων όσον αφορά την αύξηση των φόρων.
Πιστεύουμε ότι οι αρχές της ΕΕ θα ενθαρρύνουν πρόσθετες αμυντικές δαπάνες επιτρέποντας τη χρήση εθνικών ρητρών διαφυγής, έτσι ώστε να μην οδηγήσει στο άνοιγμα διαδικασιών υπερβολικού ελλείμματος.
Έρχονται υποβαθμίσεις...
Μετά από διαδοχικούς κλυδωνισμούς, τα δημόσια οικονομικά αποτελούν σημαντική κινητήρια δύναμη για τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας της περιοχής.
Οι ετερογενείς δημοσιονομικές τους θέσεις σημαίνουν ότι ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη μπορούν να απορροφήσουν μια ταχεία αύξηση των αμυντικών δαπανών αυτού του τύπου χωρίς σημαντικό αντίκτυπο στη μεσοπρόθεσμη δυναμική του χρέους τους (η πρόσφατη ανακοίνωση της Δανίας για σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών είναι ένα παράδειγμα).
Αλλά πολλά κράτη θα μπορούσαν να δουν αύξηση του χρέους, προειδοποιεί η Fitch...
Οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις και η ικανότητα των κυβερνήσεων να επιταχύνουν τις αμυντικές δαπάνες για την εκπλήρωσή τους, θα ποικίλλουν.
«Οι χώρες πιο μακριά από τη Ρωσία ενδέχεται να συνεχίσουν να υστερούν σε σχέση με εκείνες που είναι δίπλα, όπου ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη οδηγήσει σε σημαντικές αυξήσεις των αμυντικών δαπανών που θα μπορούσαν να προσεγγίσουν το 5% του ΑΕΠ, όπως στην περίπτωση της Πολωνίας.
Οι δημοσιονομικές συνέπειες άλλων πρόσφατων εξωτερικών σοκ, όπως η πανδημία, αντανακλούν επίσης τον τρόπο με τον οποίο οι ευρωπαϊκές αρχές επέλεξαν να αναπτύξουν κοινό δανεισμό για να υποστηρίξουν τις πολιτικές απαντήσεις. Πιστεύουμε ότι ο δανεισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση ενός μέρους της αύξησης των αμυντικών δαπανών, ενδεχομένως μέσω ενός νέου ταμείου ειδικού σκοπού και όχι ενός νέου προγράμματος δανεισμού της ΕΕ όπως το NGEU, το οποίο θα αργούσε να δημιουργηθεί και θα απαιτούσε ομοφωνία μεταξύ των κρατών - μελών.
Ένα ταμείο ειδικού σκοπού θα μπορούσε επίσης να επιτρέψει να συμμετάσχουν μέλη του ΝΑΤΟ εκτός ΕΕ, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο αντίκτυπος στους εθνικούς προϋπολογισμούς και ενδεχομένως στην οικονομική θέση της ΕΕ, θα εξαρτηθεί από τον σχεδιασμό οποιουδήποτε μέσου ή προγράμματος, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου χρηματοδότησής του, του τρόπου με τον οποίο δαπανώνται ή διανέμονται τα χρήματα που συγκεντρώνει και εάν επωφελείται από πρόσθετες δεσμεύσεις ή εγγυήσεις από συμμετέχοντες κρατικούς φορείς. Αλλά θα μπορούσε να περιορίσει τον πρόσθετο δανεισμό μεμονωμένων κρατών, ειδικά εάν οι ανάγκες για αμυντικές δαπάνες αυξηθούν ακόμη περισσότερο.
Η αύξηση των αμυντικών δαπανών έρχεται σε μια περίοδο ήδη αυξημένης οικονομικής αβεβαιότητας λόγω της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ. Σαφώς υψηλότερες δαπάνες που κατευθύνονται σε εγχώριες βιομηχανίες θα είχαν κάποιο θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη, αλλά η έκταση αυτού είναι εξαιρετικά αβέβαιη, για παράδειγμα λόγω της μεγάλης εξάρτησης από εισαγόμενο στρατιωτικό εξοπλισμό και των πιθανών περιορισμών ικανότητας μεταξύ των ευρωπαϊκών αμυντικών εταιρειών, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα», καταλήγει η Fitch.
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο αξιολόγησης, τα περιθώρια με βάση την τρέχουσα δημοσιονομική κατάσταση των κρατών, είναι στις περισσότερες χώρες περιορισμένα, με μόνη λύση την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέσω δανεισμού ή τον απευθείας δανεισμό από τις αγορές.
«Σχεδόν όλα τα κράτη της ΕΕ έχουν αυξήσει τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά ορισμένα παραμένουν κάτω από την τρέχουσα κατευθυντήρια γραμμή του ΝΑΤΟ -2% του ΑΕΠ.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula Von der Leyen δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι οι συλλογικές δαπάνες των κρατών - μελών της ΕΕ θα πρέπει να αυξηθούν σε πάνω από 3%. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει δεσμευτεί να δαπανήσει το 2,5% του ΑΕΠ για την άμυνα έως το 2027, με χρηματοδότηση από περικοπές στη βοήθεια προς το εξωτερικό, και στη συνέχεια θα στοχεύσει σε περαιτέρω αύξηση στο 3%», σημειώνει η Fitch.
Εκτιμά ότι ενώ ο στόχος του 3% είναι απίθανο να επιτευχθεί από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες ακόμη και μεσοπρόθεσμα, μια αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά 1 π.μ. ετησίως είναι εύλογη, ωστόσο:
«Αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε υψηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα και ανάγκες χρηματοδότησης δεδομένης της δυσκολίας να γίνουν ισοδύναμες περικοπές δαπανών εν μέσω γήρανσης του πληθυσμού, υψηλότερου κόστους εξυπηρέτησης του χρέους, απαιτήσεων για κοινωνικές δαπάνες και των πολιτικών προκλήσεων όσον αφορά την αύξηση των φόρων.
Πιστεύουμε ότι οι αρχές της ΕΕ θα ενθαρρύνουν πρόσθετες αμυντικές δαπάνες επιτρέποντας τη χρήση εθνικών ρητρών διαφυγής, έτσι ώστε να μην οδηγήσει στο άνοιγμα διαδικασιών υπερβολικού ελλείμματος.
Έρχονται υποβαθμίσεις...
Μετά από διαδοχικούς κλυδωνισμούς, τα δημόσια οικονομικά αποτελούν σημαντική κινητήρια δύναμη για τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας της περιοχής.
Οι ετερογενείς δημοσιονομικές τους θέσεις σημαίνουν ότι ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη μπορούν να απορροφήσουν μια ταχεία αύξηση των αμυντικών δαπανών αυτού του τύπου χωρίς σημαντικό αντίκτυπο στη μεσοπρόθεσμη δυναμική του χρέους τους (η πρόσφατη ανακοίνωση της Δανίας για σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών είναι ένα παράδειγμα).
Αλλά πολλά κράτη θα μπορούσαν να δουν αύξηση του χρέους, προειδοποιεί η Fitch...
Οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις και η ικανότητα των κυβερνήσεων να επιταχύνουν τις αμυντικές δαπάνες για την εκπλήρωσή τους, θα ποικίλλουν.
«Οι χώρες πιο μακριά από τη Ρωσία ενδέχεται να συνεχίσουν να υστερούν σε σχέση με εκείνες που είναι δίπλα, όπου ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη οδηγήσει σε σημαντικές αυξήσεις των αμυντικών δαπανών που θα μπορούσαν να προσεγγίσουν το 5% του ΑΕΠ, όπως στην περίπτωση της Πολωνίας.
Οι δημοσιονομικές συνέπειες άλλων πρόσφατων εξωτερικών σοκ, όπως η πανδημία, αντανακλούν επίσης τον τρόπο με τον οποίο οι ευρωπαϊκές αρχές επέλεξαν να αναπτύξουν κοινό δανεισμό για να υποστηρίξουν τις πολιτικές απαντήσεις. Πιστεύουμε ότι ο δανεισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση ενός μέρους της αύξησης των αμυντικών δαπανών, ενδεχομένως μέσω ενός νέου ταμείου ειδικού σκοπού και όχι ενός νέου προγράμματος δανεισμού της ΕΕ όπως το NGEU, το οποίο θα αργούσε να δημιουργηθεί και θα απαιτούσε ομοφωνία μεταξύ των κρατών - μελών.
Ένα ταμείο ειδικού σκοπού θα μπορούσε επίσης να επιτρέψει να συμμετάσχουν μέλη του ΝΑΤΟ εκτός ΕΕ, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο αντίκτυπος στους εθνικούς προϋπολογισμούς και ενδεχομένως στην οικονομική θέση της ΕΕ, θα εξαρτηθεί από τον σχεδιασμό οποιουδήποτε μέσου ή προγράμματος, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου χρηματοδότησής του, του τρόπου με τον οποίο δαπανώνται ή διανέμονται τα χρήματα που συγκεντρώνει και εάν επωφελείται από πρόσθετες δεσμεύσεις ή εγγυήσεις από συμμετέχοντες κρατικούς φορείς. Αλλά θα μπορούσε να περιορίσει τον πρόσθετο δανεισμό μεμονωμένων κρατών, ειδικά εάν οι ανάγκες για αμυντικές δαπάνες αυξηθούν ακόμη περισσότερο.
Η αύξηση των αμυντικών δαπανών έρχεται σε μια περίοδο ήδη αυξημένης οικονομικής αβεβαιότητας λόγω της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ. Σαφώς υψηλότερες δαπάνες που κατευθύνονται σε εγχώριες βιομηχανίες θα είχαν κάποιο θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη, αλλά η έκταση αυτού είναι εξαιρετικά αβέβαιη, για παράδειγμα λόγω της μεγάλης εξάρτησης από εισαγόμενο στρατιωτικό εξοπλισμό και των πιθανών περιορισμών ικανότητας μεταξύ των ευρωπαϊκών αμυντικών εταιρειών, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα», καταλήγει η Fitch.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών