Η εκλογή του 46ου Προέδρου των ΗΠΑ, αποτελεί μια ιστορική στιγμή.
Μια μετάβαση που σημαδεύτηκε από αγεφύρωτες διαφορές στο εσωτερικό, προ-οικονομώντας, ταυτόχρονα, σημαντικές αλλαγές στις περιφερειακές και παγκόσμιες γεωπολιτικές ισορροπίες των τελευταίων ετών.
Στο πεδίο των διεθνών σχέσεων η προσπάθεια για την ανάδειξη του νέου ρόλου των ΗΠΑ έναντι συμμάχων και μη είναι εμφανής.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν πιστός στο δόγμα «η Αμερική επέστρεψε», προσπαθεί να ενώσει το δυτικό κόσμο σε πεδία πολιτικής (κλιματική αλλαγή) που συνεπάγονται συμφωνίες μεγάλης κλίμακας και που σίγουρα επιφέρουν μεγάλο βαθμό πολυμέρειας και ενδυναμώνουν τις αντίρροπες δυνάμεις.
Η Αμερική, όπως αποδείχθηκε και κατά την τελευταία σύνοδο των G7 στη Μεγάλη Βρετανία, επιδιώκει την εγκαθίδρυση μιας περιόδου «ψυχρής ειρήνης», με ένα βελτιωμένο κλίμα συνεργασίας στις ευρωατλαντικές σχέσεις, τηρώντας, όμως, στάση αναμονής και υψηλής επιτήρησης στις σχέσεις με παγκόσμιους παίχτες, όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Το κλίμα αυτό ενισχύεται ακόμα περισσότερο τα τελευταία χρόνια, καθώς οι διαλυτικές σχέσεις στους κόλπους του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. έδωσαν την ευκαιρία στην Κίνα να αυξήσει σημαντικά την επιρροή της στη Δύση, επιταχύνοντας ταυτόχρονα την τεχνολογική και οικονομική της γιγάντωση.
Μέσα σε αυτό το «πυρηνικό» πλαίσιο εδραιώνεται το ερώτημα, για το κατά πόσο είναι ενωμένος ο δυτικός κόσμος.
Για την ετοιμότητά του, να αντιμετωπίσει την επιρροή της Κίνας.
Ένα ζήτημα που ήρθε με επίταση στο προσκήνιο, καθώς η πανδημία του Covid-19 πιστώθηκε στο Ινστιτούτο Ιολογίας της Ουχάν.
Ένα δεδομένο που απασχολεί καθημερινά την ελίτ των επιστημόνων και διερευνάται, επίσης, από τις μυστικές υπηρεσίας των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Στη σφαίρα της συνωμοσίας, στη βάση της επιστήμης, στο επίκεντρο της πολιτικής, πλέον όλοι συνομολογούν αυτό που φάνταζε σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
Ο Covid-19 χρεώνεται στη «μήτρα» της Κίνας, καθώς η Δύση μπορεί να μην υποστηρίζει τη θεωρία του βιολογικού όπλου, αλλά με βεβαιότητα υιοθετεί το δόγμα του αποτυχημένου πειράματος με τη νυχτερίδα, που διέσπειρε στην ανθρωπότητα το μεγαλύτερο εχθρό του τρέχοντος αλλά και του προηγούμενου αιώνα.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, έχει φουντώσει ο διάλογος για διεκδίκηση οικονομικών αποζημιώσεων από την Κίνα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πρόεδρος Μπάιντεν εμπλούτισε τον κατάλογο των κινεζικών εταιρειών, οι οποίες κατηγορούνται ότι υποστηρίζουν στρατιωτικές ή κατασκοπευτικές δραστηριότητες και δεν μπορούν στο μέλλον να ωφεληθούν από αμερικανικές επενδύσεις.
Το εκτελεστικό διάταγμα επιτρέπει στις ΗΠΑ να απαγορεύουν -με στοχευμένο τρόπο- αμερικανικές επενδύσεις σε κινεζικές εταιρείες, «οι οποίες πλήττουν την ασφάλεια ή τις δημοκρατικές αξίες των ΗΠΑ και συμμάχων μας», συνόψισε ο Λευκός Οίκος σε δημόσια ανακοίνωση.
Το σκηνικό αυτό, έρχεται απλώς να επιβεβαιώσει την πεποίθηση πολλών αναλυτών ότι η Αμερική δεν θα μπορούσε να παραμένει «ανεπηρέαστη» από την παγκοσμιοποίηση, όσο και αν η τελευταία φέρει τη σφραγίδα του Λευκού Οίκου.
Τα νέα δεδομένα στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογίας, οι κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου και βεβαίως οι δημογραφικοί δείκτες του πλανήτη, διαμορφώνουν ένα σκηνικό όξυνσης.
Η Δύση υποχρεούται θα υποστήριζε ένας οικονομικός αναλυτής και η Ανατολή δύναται θα αντέτεινε κάποιος άλλος.
Διαμορφώνεται, κατ’ αυτόν τον τρόπο ένα διαχρονικό δίπολο συμφερόντων και συμμαχιών, ικανό να κατασκευάσει έναν δεύτερο Ψυχρό Πόλεμο.
Τα διλήμματα είναι ήδη τοποθετημένα στη διεθνή σκακιέρα.
Η Κίνα πρέπει να περιοριστεί, η Δύση και ο φιλελευθερισμός εγγυώνται το μέλλον.
Η πρόοδος έχει δυτικό πρόσημο.
Είναι χαρακτηριστική, άλλωστε, η ρητορική του Μπέρνι Σάντερς, ο οποίος σε άρθρο επισημαίνει: «στις περίπου δύο δεκαετίες που προηγήθηκαν, χάθηκαν περίπου δύο εκατομμύρια αμερικανικές θέσεις εργασίας, περισσότερα από 40.000 εργοστάσια έκλεισαν και οι Αμερικανοί εργαζόμενοι βίωσαν τη στασιμότητα των μισθών […].
Εν τω μεταξύ, είναι περιττό να πούμε ότι η ελευθερία, η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα δεν έχουν επεκταθεί.
Περιορίστηκαν σοβαρά καθώς η Κίνα κινείται προς μια πιο αυταρχική κατεύθυνση και η Κίνα έχει γίνει όλο και πιο επιθετική στην παγκόσμια σκηνή».
Προκύπτει, επομένως, μια νέα διεθνή συνθήκη που οριοθετείται από ένα ψυχροπολεμικό λεξιλόγιο, αφήνοντας σε δεύτερη θέση την ανάδειξη των αξιών του ελεύθερου εμπορίου, του ανοίγματος προς την Κίνα.
Οι πολέμιοι του Τραμπισμού του πιστώνουν τον παγκόσμιο συναγερμό που ξύπνησε από το λήθαργο τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και την Ευρώπη.
Το «δυτικό» αυτό «εγερτήριο» ίσως οδηγήσει σε μεγάλες συγκρούσεις, πιθανά όμως να αποκαλύψει και τη θετική πλευρά αυτής της νέας παγκόσμιας διαπάλης.
Η χώρα μας, αναμφίβολα θα επηρεαστεί.
Αν και δεν μπορεί να καθορίσει τις εξελίξεις, σίγουρα θα τις ακολουθήσει.
Με διπλωματική ευελιξία, με υπομονή και θάρρος η Ελλάδα μπορεί να αναβαπτιστεί στο νέο σκηνικό.
Το βέβαιο είναι ότι οφείλουμε να σταθούμε για ακόμα μια φορά στη σωστή πλευρά της ιστορίας.
Ο Δυτικός πολιτισμός αποτελεί για εμάς μια σταθερά αιώνων.
Μια βάση που εν πολλοίς εμείς θεμελιώσαμε.
Τώρα πρέπει να επιλέξουμε τη στρατηγική που δεν θα μας εκθέτει.
Λυραντωνάκης Γεώργιος
Πιστ. Επενδυτικός Σύμβουλος
Διευθυντής κατ. Κρήτης HellasFin ΑΕΠΕΥ
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών