Άρθρο του οικονομολόγου, Σαράντου Λέκκα
Πολλές φορές παρατηρείται το φαινόμενο είτε να μην έχουμε αντίληψη πως η προτεινόμενη λύση για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος δεν φέρνει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα παρά την επιμονή μας, είτε συνεχίζουμε μια πεπατημένη διότι έχουμε την ψευδαίσθηση ότι αυτή καλύπτει τις προσδοκίες των ατόμων στα οποία απευθύνεται η λύση ενός προβλήματος.
Είτε το ένα συμβαίνει, είτε το άλλο, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο αφού το πρόβλημα παραμένει και η ουσιαστική λύση του είτε δεν θα υπάρξει ποτέ, είτε το παράγωγο της θα ανακυκλώνεται χωρίς απολύτως κανένα αποτέλεσμα.
Το πρόβλημα της αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων και μιλούμε για την πραγματική αντιμετώπιση του και όχι για την τεχνική και λογιστική του προσέγγιση με σκοπό να φύγουν τα δάνεια από τους ισολογισμούς των τραπεζών, τείνει να προσομοιάζει με την σταφιδική κρίση στα τέλη του 19ου αιώνα.
Και τότε έγιναν προσπάθειες αντιμετώπισης του προβλήματος, άλλες ουσιαστικές και άλλες πολιτικάντηκες, πλην όμως η επίλυση του ήρθε μέσα από τον εκφυλισμό του προβλήματος προϊόντος του χρόνου.
Ποτέ δεν επιλύθηκε γιατί πολλές φορές δεν υπάρχουν απλές λύσεις σε σύνθετα και δομικά προβλήματα.
Στην ίδια πορεία κινείται και το πρόβλημα των κόκκινων δανείων αφού το υπουργείο οικονομικών δεν μπορεί να αντιλήφθη ούτε τα αυτονόητα.
Πρόσφατα το υπουργείο στα πλαίσια του εξωδικαστικού μηχανισμού διπλασίασε τα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια για την υποχρεωτική αποδοχή των ρυθμίσεων των ευάλωτων πολιτών από τους πιστωτές.
Διαφεύγει από το υπουργείο ότι το 30% αυτών που ρυθμίζουν τις υποχρεώσεις τους μέσω του εξωδικαστικού αδυνατούν να ανταπεξέλθουν και σχετικά γρήγορα καταπίπτουν της ρύθμισης.
Διαφεύγει από το υπουργείο ότι οι περισσότερες αιτήσεις των ευάλωτων δεν έχουν ως στόχο την ρύθμιση αλλά την προστασία από πλειστηριασμούς έως ότου εγκριθεί το πλαίσιο ρύθμισης, δηλαδή στόχος είναι να κερδίζουν χρόνο ελπίζοντας για το ανέφικτο, μια λύση τύπου ολικής ή ουσιαστικής διαγραφής. Άρα η αποτυχία του εξωδικαστικού είναι δεδομένη όπως άλλωστε αποτυχημένη ήταν και η προσέγγιση μέσω του νόμου Καστέλη, διότι κανένας κυβερνητικός παράγοντας δεν βγήκε να πει ξεκάθαρα ότι όταν υπάρχουν εξασφαλίσεις δεν θα υπάρχουν και διαγραφές.
Ο νόμος Κατσέλη διέγραφε απαιτήσεις μόνο όταν το δάνειο ήταν ανεξασφάλιστο και ο πιστούχος δεν είχε κινητή και ακίνητη περιουσία, αυτή είναι η αλήθεια και οι πανηγυρισμοί των δικηγόρων μέσω της δημοσιοποίησης αποφάσεων που επετύγχαναν διαγραφές ολικές ή μερικές ήταν θεατρικού χαρακτήρα και άκρως δημαγωγικές μιας και το δικαστήριο συναινούσε στο αυτονόητο.
Από την άλλη πλευρά το υπουργείο βλέπει ότι παρά τη θεσμοθέτηση της δυνατότητας αναχρηματοδότησης των οφειλετών από τους servicers με την ψήφιση σχετικού νόμου το 2023 δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον από αυτούς για την λήψη σχετικής άδειας.
Τους διαφεύγει πάλι το αυτονόητο, ότι οι servicers επιζητούν το υψηλότερο κέρδος με τις λιγότερες δαπάνες και τις επίσης λιγότερες ευθύνες.
Eξάλλου η κεντρική τράπεζα μέσω της καθιέρωσης των ελάχιστων ορίων στα μετοχικά κεφάλαια τορπίλιζε ανάλογες δραστηριότητες από την πλευρά των servicers.
Για την απλή διαχείριση κόκκινων δανείων απαιτείται μετοχικό κεφάλαιο 100.000 ευρώ ενώ για την αναχρηματοδότηση πιστούχων 4.000.000 ευρώ.
Πιστεύει κάποιος ότι οι servicers θα άφηναν την σιγουριά των υψηλών προμηθειών της διαχείρισης με την υψηλού κόστους και μεγάλων ευθυνών αναχρηματοδότηση των δανειοληπτών που είχαν το προηγούμενο του κακοπληρωτή.
Μόνο το υπουργείο οικονομικών και η κεντρική τράπεζα θα μπορούσαν να έχουν τέτοιες ψευδαισθήσεις.
Μόνο όσοι χειρίζονται τέτοια προβλήματα από την σιγουριά των καλά αμειβομένων κλειστών τους γραφείων θα μπορούσαν να έχουν τέτοιες προσδοκίες.
Διότι μόνο όποιος έρχεται σε επαφή με τους πραγματικούς πρωταγωνιστές του προβλήματος των κόκκινων δανείων μπορεί να κατανοήσει ότι η λύση περνά μόνο μέσα από την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και των κερδών των επιχειρήσεων.
Οι όποιες άλλες λύσεις με δεδομένο ότι ο ηθικός κίνδυνος αποτρέπει την νομοθετική διαγραφή σημαντικών τμημάτων των κόκκινων δανείων ανάλογη του νόμου περί Πανωτοκιών την περίοδο Καραμανλή, απλά ποντάρουν στον εκφυλισμό του προβλήματος προϊόντος του χρόνου.
Η ιστορία θα δείξει εάν αυτό πρακτικά θα επαναληφτεί όπως με το σταφιδικό ζήτημα.
Λέκκας Σαράντος
Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών