Όπως σημειώνει το CNCB, η τεράστια παγκόσμια ζήτηση για άμμο είναι απίθανο να σταματήσει σύντομα. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι αυτός ο πόρος χάνεται.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ολόκληρη η κοινωνία μας είναι χτισμένη πάνω στην άμμο. Πρόκειται για την πρώτη ύλη με τη μεγαλύτερη κατανάλωση στον κόσμο, μετά το νερό και βασικό συστατικό για την καθημερινή μας ζωή.
«Η άμμος είναι το βασικό υλικό που χρησιμοποιείται στην κατασκευή δρόμων, γεφυρών, τρένων υψηλής ταχύτητας. Η άμμος, το χαλίκι και ο η πέτρα δημιουργούν το γυαλί που χρησιμοποιείται σε κάθε παράθυρο, οθόνη υπολογιστή και έξυπνο τηλέφωνο. Ακόμη και η παραγωγή τσιπ σιλικόνης χρησιμοποιεί άμμο.
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα
Ωστόσο, ο πλανήτης αντιμετωπίζει έλλειψη - και οι επιστήμονες του κλίματος λένε ότι αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις αειφορίας του 21ου αιώνα.
«Είναι ώρα για πανικό; Σίγουρα δεν θα βοηθήσει, αλλά είναι καιρός να ρίξουμε μια ματιά και να αλλάξουμε την αντίληψή μας για την άμμο », τόνισε ο Pascal Peduzzi, επιστήμονας του κλίματος στο Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών, σε διαδικτυακό σεμινάριο που διοργανώθηκε από το think tank Chatham House.
Ο Peduzzi, ο οποίος είναι διευθυντής της παγκόσμιας βάσης δεδομένων πόρων της UNEP στη Γενεύη της Ελβετίας, περιέγραψε την παγκόσμια διαχείριση των αποθεμάτων άμμου ως «ο ελέφαντας στο δωμάτιο».
«Πιστεύουμε απλώς ότι η άμμος είναι παντού. Ποτέ δεν σκεφτήκαμε ότι θα ξεμείναμε από άμμο, αλλά αυτό αρχίζει να συμβαίνει σε κάποια μέρη. Όλα εναπόκεινται στις εκτιμήσεις για την επόμενη δεκαετία, γιατί αν δεν κοιτάξουμε προς τα εμπρός, αν δεν το προβλέψουμε, θα έχουμε τεράστια προβλήματα σχετικά με τον εφοδιασμό με άμμο αλλά και τον χωροταξικό σχεδιασμό», πρόσθεσε.
Κατασκευαστική «έκρηξη» στην Κίνα
Προς το παρόν, δεν είναι δυνατή η ακριβής καταγραφή της παγκόσμιας χρήσης άμμου. Ωστόσο, ο Peduzzi σημείωσε ότι θα μπορούσε να μετρηθεί έμμεσα.
Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι 4,1 δισεκατομμύρια τόνοι τσιμέντου παράγονται κάθε χρόνο, κυρίως από την Κίνα, η οποία αποτελεί το 58% της κατσκευαστικής «έκρηξης» που στηρίζεται στη χρήση της άμμου.
Xρειάζονται 10 τόνοι άμμου για την παραγωγή κάθε τόνου τσιμέντου. Αυτό σημαίνει ότι, μόνο για τις κατασκευές, ο πλανήτης καταναλώνει περίπου 40 έως 50 δισ. τόνους άμμου σε ετήσια βάση. Αυτό αρκεί για να χτίσει έναν τοίχο ύψους 27 μέτρων και πλάτους 27 μέτρων που τυλίγεται γύρω από τον πλανήτη κάθε χρόνο.
Ο παγκόσμιος ρυθμός χρήσης άμμου - ο οποίος έχει τριπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης αστικοποίησης - υπερβαίνει κατά πολύ τον φυσικό ρυθμό με τον οποίο η άμμος αναπληρώνεται από τις καιρικές συνθήκες.Η άμμος μπορεί να βρεθεί σχεδόν σε κάθε χώρα της Γης, καλύπτοντας ερήμους και παραλιακές ακτές σε όλο τον κόσμο. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλη η άμμος είναι χρήσιμη. Οι κόκκοι της ερήμου, που διαβρώνονται από τον άνεμο και όχι από το νερό, είναι πολύ λείοι και στρογγυλεμένοι για να χρησιμοποιηθούν για κατασκευαστικούς σκοπούς.
Η άμμος που είναι ιδιαίτερα περιζήτητη συνήθως προέρχεται από βυθούς, ακτές, λατομεία και ποτάμια σε όλο τον κόσμο.
Υπάρχει λύση;
Ο Louise Gallagher, επικεφαλής περιβαλλοντικής διακυβέρνησης στην Παγκόσμια Πρωτοβουλία Παρατηρητηρίου Άμμου της UNEP / GRID στη Γενεύη, τόνισε ότι τα ζητήματα γύρω από την άμμο αποτελούν ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα. Για παράδειγμα, η απαγόρευση της εξόρυξης άμμου από τα ποτάμια, θα επέφερε αναπόφευκτα επιπτώσεις στους ανθρώπους και τις κοινότητες που βασίζονται σε αυτήν την πρακτική για να κερδίσουν τα προς το ζην. Η Κίνα και η Ινδία βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των περιοχών όπου η εξόρυξη άμμου επηρεάζει ποταμούς, λίμνες και ακτές, κυρίως ως αποτέλεσμα της αυξημένης ζήτησης υποδομών και κατασκευών. Το UNEP προειδοποίησε στο παρελθόν για ακμάζουσες «μαφίες της άμμου», με ομάδες που αποτελούνται από κατασκευαστές, εμπόρους και επιχειρηματίες που είναι γνωστό ότι δραστηριοποιούνται σε χώρες όπως η Καμπότζη, το Βιετνάμ, η Κένυα και η Σιέρα Λεόνε. Οι ακτιβιστές που εργάζονται για να ρίξουν φως στις δραστηριότητές τους, ανέφερε το UNEP, απειλούνται ή ακόμα και δολοφονούνται.
Η άμμος θεωρείται «φθηνή, διαθέσιμη και άπειρη και αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος είναι αρκετά ακριβό», εξήγησε ο Gallagher.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα καλά νέα είναι ότι πλέον οι αρχές δεν αγνοούν το πρόβλημα, όπως συνέβαινε παλιότερα.
Ο Gallagher προσδιόρισε πέντε προτεραιότητες για τη διακυβέρνηση των πόρων άμμου τα επόμενα δύο χρόνια:
- συνεργασία σε παγκόσμια πρότυπα σε όλους τους τομείς
- οικονομικά αποδοτικές και βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις έναντι της άμμου από ποτάμια και θάλασσες
- ενημέρωση πλαισίων περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης στον χρηματοπιστωτικό τομέα για να συμπεριλάβει την άμμο, θέτοντας περιφερειακούς, εθνικούς και παγκόσμιους στόχους για τη χρήση άμμου στη σωστή κλίμακα
Σχόλια αναγνωστών