Πού οδηγεί την παγκόσμια βιομηχανία τεχνολογίας ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ - Κίνας

Λίγο πριν τα Χριστούγεννα η Κίνα ανακοίνωσε την επέκταση των ήδη αυστηρών περιορισμών της στις εξαγωγές τεχνολογίας που σχετίζονται με την επεξεργασία ορυκτών σπάνιων γαιών.
Το Πεκίνο απαγόρευσε επίσης τις εξαγωγές τεχνολογίας παραγωγής μετάλλων και κραμάτων σπάνιων γαιών, καθώς και για την παρασκευή ορισμένων μαγνητών σπάνιων γαιών.
Οι στόχοι της απαγόρευσης αφορούν, κατά την επίσημη δήλωση του Υπουργείου Εμπορίου, την προστασία της εθνικής ασφάλειας και του δημόσιου συμφέροντος.
Τα συγκεκριμένα ορυκτά καλύπτουν υλικά και εφαρμογές που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρικούς κινητήρες και γεννήτριες.
Χρησιμοποιούνται επίσης ευρέως στην αυτοκινητοβιομηχανία και σε ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης όπως τα κινητά τηλέφωνα.
Να σημειώσουμε ότι οι εξαγωγές τεχνολογιών εξόρυξης και διαχωρισμού σπάνιων γαιών είχαν απαγορευτεί εδώ και αρκετό καιρό από την Κίνα.
Τόσο οι παλαιότεροι όσο και οι νεότεροι περιορισμοί αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου εμπορικού πολέμου μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας.
Τον πόλεμο αυτό άνοιξαν πρώτες οι Ηνωμένες Πολιτείες απαγορεύοντας τις εξαγωγές προηγμένων μικροτσίπ στα τέλη του 2022.
Η Κίνα απάντησε με απαγόρευση των εξαγωγών γερμανίου και γαλλίου, δύο μετάλλων κρίσιμης σημασίας για την κατασκευή προηγμένων τσιπ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εισάγουν το ήμισυ των αναγκών τους σε γερμάνιο και όλο το γάλλιο που χρησιμοποιούν.

Η Κίνα προμηθεύει το 90% των επεξεργασμένων μετάλλων σπανίνω γαιών

Τι ακριβώς ελπίζουν να πετύχουν με αυτές τις απαγορεύσεις οι Κινέζοι;
Μπορούμε να το αντιληφθούμε αυτό αν συνειδητοποιήσουμε ότι η Κίνα προμηθεύει το 90% του όγκου των επεξεργασμένων μετάλλων σπάνιων γαιών στον κόσμο.
Η Κίνα παράγει το 25% του πρωτογενούς μεταλλεύματος.
Αυτό σημαίνει ότι ο υπόλοιπος κόσμος στέλνει τα τρία τέταρτα του μεταλλεύματός του στην Κίνα για επεξεργασία και οι Κινέζοι θα ήθελαν να συνεχίσουν να απολαμβάνουν το σχεδόν μονοπώλιό τους στην επεξεργασία.
Αυτό τοποθετεί την Κίνα σε θέση ισχύος και της δίνει τη δυνατότητα να αποφασίζει ποιος θα παραλαμβάνει τα επεξεργασμένα μέταλλα και ποιος όχι.
Η Κίνα μείωσε απροσδόκητα και δραματικά τις εξαγωγές σπάνιων γαιών το 2010, οδηγώντας τις τιμές στα ύψη.
Η προφανής απάντηση σε μια τέτοια αβεβαιότητα είναι η ενθάρρυνση της εξόρυξης σπάνιων γαιών εκτός Κίνας και της επεξεργασίας τους.

Το πρόβλημα της Δύσης

Η αμερικανική κυβέρνηση δρομολόγησε ένα πρόγραμμα για να δώσει κίνητρα στην εξόρυξη κρίσιμων ορυκτών με έδρα τις ΗΠΑ όπως το λίθιο, το νικέλιο, ο γραφίτης, το κοβάλτιο και το μαγγάνιο.
Πολλές σπάνιες γαίες έχουν συμπεριληφθεί στον Κατάλογο Κρίσιμων Ορυκτών της αμερικανικής κυβέρνησης και επομένως είναι επιλέξιμες για να στηριχθούν με κίνητρα για την ενθάρρυνση της εγχώριας παραγωγής.
Για το σκοπό αυτό όμως οι χρηματοδοτήσεις είναι περιορισμένες.
Μια προσπάθεια του ιδιωτικού τομέα να αναβιώσει ένα κλειστό ορυχείο σπάνιων γαιών, το μεγαλύτερο στις Ηνωμένες Πολιτείες, οδήγησε σε ναυάγιο και οδήγησε σε τεράστιες ζημιές των επενδυτών  όταν οι τιμές των σπάνιων γαιών έπεσαν κατακόρυφα επειδή η Κίνα αύξησε τις εξαγωγές της, μετά από την  προηγούμενη μείωσή τους το 2010.
Αυτό δείχνει πώς η Κίνα μπορεί εύκολα να σαμποτάρει κάθε προσπάθεια αμφισβήτησης της κυριαρχίας της στην αγορά σπάνιων γαιών.

Ελλείψεις πρώτων υλών σε προσιτές τιμές για τη βιομηχανία της Δύσης

Δεδομένης της στενής σχέσης ανάμεσα στο κράτος και τη βιομηχανίας σπάνιων γαιών της Κίνας, ο μόνος τρόπος για να σπάσει ο κλοιός της Κίνας στην αγορά σπάνιων γαιών είναι να εγγυηθούν οι κυβερνήσεις την τιμή των σπάνιων γαιών που εξορύσσονται από εγχώριες εταιρείες.
Αυτό όμως είναι αντίθετο με τη νεοφιλελεύθερη ηθική της Δύσης.
Σε έναν κόσμο όπου η συναίνεση σχετικά με την ελεύθερη ανταλλαγή αγαθών καταρρέει και τα γεωπολιτικά συμφέροντα έρχονται στο προσκήνιο, η Κίνα εύλογα ενδιαφέρεται λιγότερο για τους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου και περισσότερο για την προστασία των εθνικών της συμφερόντων.
Εάν όμως και οι χώρες της Δύσης δεν ακολουθήσουν το παράδειγμα των Κινέζων, η παγκόσμια βιομηχανία θα αρχίσει να δυσκολεύεται να βρει τα υλικά και σπάνιες γαίες που παράγονται σε μακρινές τοποθεσίες, τουλάχιστον σε σχετικά φτηνές τιμές.

www.bankingnews.gr