Ο Musk έχει εκφράσει και στο παρελθόν τη στήριξη του σε ευρωπαϊκά κόμματα που είναι κατά της μετανάστευσης
Σε μια βαρυσήμαντη παρέμβαση προχώρησε ενόψει των γερμανικών βουλευτικών εκλογών που έχουν προκηρυχθεί για τις 23 Φεβρουαρίου του 2025 ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος και βασικό στέλεχος της νέας κυβέρνησης του Trump, Elon Musk, ο οποίος είπε πως μόνο το ακροδεξιό «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) μπορεί να σώσει τη Γερμανία.
«Μόνο το AfD μπορεί να σώσει τη Γερμανία» ανέφερε σε ανάρτηση του στο Χ ο Musk σχολιάζοντας ανάρτηση της νεαρής Γερμανίδας Youtuber και influencer, Naomi Seibt - με 300.000 ακολούθους –, η οποία επέκρινε τον Friedrich Merz, τον επικεφαλής του CDU και πιθανό επόμενο καγκελάριο της Γερμανίας.
Η ανάρτηση
Στην ανάρτηση η νεαρή υποστήριζε πως ο Merz έχει τρομοκρατηθεί από την ιδέα ότι η Γερμανία θα μπορούσε να ακολουθήσει το παράδειγμα του Elon Musk και του Javier Miller, του προέδρου της Αργεντινής.
«Απορρίπτει σθεναρά μια προσέγγιση υπέρ της ελευθερίας και αρνείται οποιαδήποτε συζήτηση με το AfD» υποστήριζε η Youtuber αναφερόμενη στον Friedrich Merz.
Ουδέν σχόλιο από το Βερολίνο
Και στο παρελθόν ο Musk έχει εκφράσει τη στήριξη του σε ευρωπαϊκά κόμματα που είναι κατά της μετανάστευσης.
Μάλιστα και το 2023 ο Musk είχε εκφράσει την υποστήριξη του στο AfD, όταν και είχε επιτεθεί κατά της κυβέρνησης Scholz για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης ενώ τον περασμένο μήνα, είχε ζητήσει την απόλυση Ιταλών δικαστών, οι οποίοι είχαν αμφισβητήσει τη νομιμότητα των κυβερνητικών μέτρων για την πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης.
Το Βερολίνο αρνήθηκε να σχολιάσει την τελευταία παρέμβαση του Musk, αν και επισήμανε πως είχε γνώση της σχετικής ανάρτησης.
Δεύτερο το AfD - Προς νέο ασταθή κυβερνητικό συνασπισμό
Αν και το AfD θεωρείται ένα ακροδεξιό κόμμα με ιδιαίτερα σκληρές θέσεις σε ζητήματα μετανάστευσης και έχει χαρακτηριστεί ακόμα και από τη γερμανική Δικαιοσύνη ως «ύποπτο εξτρεμιστικό κόμμα», στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις έχει καταγράψει τεράστιες επιτυχίες ενώ σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις φέρεται να βρίσκεται στη δεύτερη θέση, μένοντας πίσω μόνο από τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU).
Μάλιστα είναι τέτοια η δυναμική του που οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν πως θα καταφέρει να εμποδίσει τις δυνάμεις είτε της κεντροδεξιάς είτε της κεντροαριστεράς να φτάσουν στην πολυπόθητη πλειοψηφία για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Κάτι που σημαίνει πως η Γερμανία από έναν ασταθή κυβερνητικό συνασπισμό που μόλις κατέρρευσε, οδηγείται... σε μια ακόμα ασταθή κυβέρνηση δεδομένου ότι όλα τα κόμματα αποκλείουν οποιαδήποτε συνεργασία με το AfD.
Συνεπώς τo CDU/CSU ακόμα και εάν το FDP καταφέρει να περάσει το όριο του 5% δεν θα καταφέρει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία, γεγονός που σημαίνει ότι για να σχηματιστεί κυβέρνηση θα πρέπει να διαλέξει έναν κυβερνητικό εταίρου μεταξύ του SPD και των Πρασίνων.
Βάσει δημοσκόπησης που πραγματοποιήθηκε από το Forsa για λογαριασμό του γερμανικού RTL την περίοδο 10 με 16 Δεκεμβρίου (την ημέρα δηλαδή που καταψηφίστηκε η κυβέρνηση Scholz), το AfD καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση λαμβάνοντας το 19% στην πρόθεση ψήφου, πίσω μόνο από CDU/CSU (Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές) που προηγούνται με 30%.
Στην τρίτη θέση με 17% είναι το SPD του Scholz ενώ στην τέταρτη θέση είναι οι Πράσινοι με 14%.
Κατάρρευση Scholz – Εκλογές στις 23/2
Υπενθυμίζεται πως στις 16/12 ο Γερμανός Καγκελάριος Olaf SCholz έχασε την ψήφο εμπιστοσύνης στο γερμανικό κοινοβούλιο, με 394 βουλευτές να ψηφίζουν κατά της κυβέρνησης, 207 υπέρ και 116 να απέχουν.
Κατόπιν αυτών των εξελίξεων έχουν αρχίσει οι προετοιμασίες για τις πρόωρες ομοσπονδιακές εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου 2025.
Η προεκλογική εκστρατεία για τις εκλογές έχει ήδη ξεκινήσει, με τις πολιτικές δυνάμεις να παρουσιάζουν τις βασικές τους θέσεις.
Φαβορί το CDU του Merz - Τι λέει για Ουκρανία, οικονομία
Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι νικητής των εκλογών θα είναι οι Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές του Merz.
Ο Merz έχει υποσχεθεί εδώ και καιρό να αυξήσει τη στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο, μεταξύ άλλων με την προμήθεια των πυραύλων cruise μεγάλου βεληνεκούς Taurus στην Ουκρανία - μια κίνηση που ο Scholz αρνήθηκε σταθερά παρά τις ουκρανικές εκκλήσεις, επικαλούμενος τον κίνδυνο κλιμάκωσης.
Ωστόσο, οι Γερμανοί πολίτες δεν υποστηρίζουν πλέον σθεναρά τη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας, γεγονός που προβληματίζει τον Merz.
Κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο, o Merz είχε δηλώσει ότι οι μεγάλοι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας θα πρέπει να δημιουργήσουν μια συμμαχία με στόχο να συμφωνήσουν σε ένα κοινό όραμα για την ειρήνη στην Ουκρανία.
«Με την αλλαγή εξουσίας στις ΗΠΑ υπάρχει πιθανότητα να έχουμε μια νέα κατάσταση και πρέπει να προετοιμαστούμε γι' αυτό.
Πρέπει να δημιουργήσουμε μια κοινή στρατηγική εντός της Ευρώπης» είχε αναφέρει ο Merz.
Όσον αφορά την ασθμαίνουσα γερμανική οικονομία, ο Merz έχει δεσμευτεί ότι θα μειώσει φόρους και θα καταργήσει την εισφορά αλληλεγγύης, ότι θα διατηρήσει το «φρένο χρέους» ενώ αποκλείει περικοπές συντάξεων και υιοθετεί σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό, αναφέροντας πως «χρειάζεται επειγόντως αυστηρός περιορισμός της μετανάστευσης».
Η Γερμανία και η Γαλλία βρίσκονται σε βαθιά κρίση
Στη Γερμανία και τη Γαλλία, η υποστήριξη προς τα κόμματα της άκρας δεξιάς και της άκρας αριστεράς αυξάνεται, και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς το γιατί.
Η κρίση που χτύπησε χώρες της περιφέρειας της ευρωζώνης πριν από 15 χρόνια –την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία – έχει πλέον φτάσει στον πυρήνα της ζώνης του ενιαίου νομίσματος.
Το πρόβλημα για τις δύο μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης είναι ότι είναι στάσιμες ενώ διατηρούν γενναιόδωρα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας που χρονολογούνται από τις μεταπολεμικές δεκαετίες, όταν η ανάπτυξή τους ήταν ακόμη ισχυρή.
Τα χαμηλά επίπεδα ανεργίας εξασφάλιζαν τα φορολογικά έσοδα που απαιτούνταν για την κάλυψη συντάξεων και άλλων παροχών.
Η άφιξη της γενιάς των baby boomers σήμαινε ότι υπήρχαν πολλοί εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ κάλυπταν το μεγαλύτερο μέρος των αμυντικών δαπανών της Ευρώπης, επιτρέποντας στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να δώσουν προτεραιότητα στις κοινωνικές δαπάνες.
Ωστόσο, αυτές οι ευνοϊκές συνθήκες δεν ισχύουν πλέον.
Τα ποσοστά γεννήσεων έχουν μειωθεί και οι baby boomers γερνούν.
Η Ευρώπη αναγκάζεται να ξοδεύει περισσότερα για την άμυνά της, λόγω Ρωσίας.
Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης έχουν καταρρεύσει.
Η γερμανική οικονομία δεν είναι σήμερα μεγαλύτερη από ό,τι ήταν πριν από την έναρξη της πανδημίας Covid, πριν από πέντε χρόνια• την ίδια περίοδο, η Γαλλία έχει αναπτυχθεί κατά λιγότερο από 1% ετησίως κατά μέσο όρο.
Οι στάσιμες συνθήκες διαβίωσης σημαίνουν δυσαρεστημένους ψηφοφόρους, όπως διαπίστωσε πρόσφατα ο Scholz.
Η ασθενής ανάπτυξη δυσκολεύει επίσης τις κυβερνήσεις να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους, γεγονός που ασκεί πίεση για περικοπή παροχών και αύξηση φόρων.
Όπως διαπιστώνει ο Macron, αυτή η προσέγγιση δεν είναι καθόλου δημοφιλής.
Η ευρωζώνη υποτίθεται ότι δεν θα εξελισσόταν έτσι.
Το σκεπτικό για το ενιαίο νόμισμα, όταν εισήχθη πριν από 25 χρόνια, ήταν ότι θα οδηγούσε σε ταχύτερη ανάπτυξη και θα έκλεινε το χάσμα στο βιοτικό επίπεδο με τις ΗΠΑ.
Στην πραγματικότητα, συνέβη το αντίθετο: οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν αδύναμοι και το χάσμα με τις ΗΠΑ διευρύνθηκε.
Τα ελαττώματα του ευρώ ήταν προφανή από την αρχή: ήταν μια προσέγγιση «ένα μέγεθος» για χώρες με διαφορετικές ανάγκες, βασισμένη στις νεοφιλελεύθερες αρχές ότι ο χαμηλός πληθωρισμός και οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί θα δημιουργούσαν ισχυρότερη ανάπτυξη.
Η έλλειψη κοινής δημοσιονομικής πολιτικής για την αναδιανομή πόρων από τις πλουσιότερες προς τις φτωχότερες χώρες της ευρωζώνης δεν βοήθησε επίσης.
Η αποτυχία του ευρώ να αποδώσει είχε σημαντικές συνέπειες.
Πρώτον, η αργή ανάπτυξη έκανε τα κράτη-μέλη πιο συντηρητικά και πιο ανθεκτικά στην αλλαγή.
Η Ευρώπη στερείται της δυναμικής των ΗΠΑ και έχει παραμείνει προσκολλημένη σε παλιές βιομηχανίες για πάρα πολύ καιρό.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη Γερμανία, η οποία έχει καθυστερήσει οδυνηρά να εισέλθει στην ψηφιακή εποχή και να αναγνωρίσει την απειλή για τις εταιρείες αυτοκινήτων της που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα.
Δεύτερον, ενώ υπάρχει αναγνώριση της ανάγκης για αλλαγή, δεν είναι προφανές ότι αυτή θα υλοποιηθεί.
Η πρόσφατη έκθεση του Mario Draghi για την έλλειψη ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης είναι χαρακτηριστική.
Η μελέτη εντόπισε αρκετά καλά τα προβλήματα: υπάρχει έλλειψη επενδύσεων και η Ευρώπη χρειάζεται να ξεφύγει από την «παγίδα μεσαίας τεχνολογίας», στην οποία έχει εγκλωβιστεί παράγοντας προϊόντα όπως αυτοκίνητα.
Ωστόσο, ο Draghi δεν προσέφερε λύσεις που θα έκαναν πραγματικά τη διαφορά.
Αποτελεί μια από τις ιδιομορφίες της πρόσφατης οικονομικής ιστορίας της Ευρώπης ότι κάθε βήμα προς στενότερη ένωση –η δημιουργία της ενιαίας αγοράς το 1985, η εισαγωγή του ευρώ το 1999– ακολουθήθηκε από ασθενέστερη οικονομική απόδοση.
Η εξήγηση που δίνεται για τα απογοητευτικά αποτελέσματα δεν είναι ότι η διαδικασία ολοκλήρωσης έχει προχωρήσει υπερβολικά, αλλά ότι δεν έχει προχωρήσει αρκετά.
Δεν προκαλεί έκπληξη ότι ο Draghi λέει πως η θεραπεία για την έλλειψη ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης είναι μια προσέγγιση από την κορυφή προς τα κάτω σε όλη την ΕΕ, αλλά το συμπέρασμά του έρχεται σε αντίθεση με τα δεδομένα.
Η ιδέα της «περισσότερης Ευρώπης» έχει δοκιμαστεί – στην πραγματικότητα, έχει φτάσει σχεδόν στο σημείο της καταστροφής της.
Οι ψηφοφόροι εγκαταλείπουν μαζικά τα παραδοσιακά κόμματα.
Ίσως είναι καιρός να δοκιμάσουμε λίγη «λιγότερη Ευρώπη» πριν να είναι πολύ αργά.
www.bankingnews.gr
«Μόνο το AfD μπορεί να σώσει τη Γερμανία» ανέφερε σε ανάρτηση του στο Χ ο Musk σχολιάζοντας ανάρτηση της νεαρής Γερμανίδας Youtuber και influencer, Naomi Seibt - με 300.000 ακολούθους –, η οποία επέκρινε τον Friedrich Merz, τον επικεφαλής του CDU και πιθανό επόμενο καγκελάριο της Γερμανίας.
Η ανάρτηση
Στην ανάρτηση η νεαρή υποστήριζε πως ο Merz έχει τρομοκρατηθεί από την ιδέα ότι η Γερμανία θα μπορούσε να ακολουθήσει το παράδειγμα του Elon Musk και του Javier Miller, του προέδρου της Αργεντινής.
«Απορρίπτει σθεναρά μια προσέγγιση υπέρ της ελευθερίας και αρνείται οποιαδήποτε συζήτηση με το AfD» υποστήριζε η Youtuber αναφερόμενη στον Friedrich Merz.
Ουδέν σχόλιο από το Βερολίνο
Και στο παρελθόν ο Musk έχει εκφράσει τη στήριξη του σε ευρωπαϊκά κόμματα που είναι κατά της μετανάστευσης.
Μάλιστα και το 2023 ο Musk είχε εκφράσει την υποστήριξη του στο AfD, όταν και είχε επιτεθεί κατά της κυβέρνησης Scholz για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης ενώ τον περασμένο μήνα, είχε ζητήσει την απόλυση Ιταλών δικαστών, οι οποίοι είχαν αμφισβητήσει τη νομιμότητα των κυβερνητικών μέτρων για την πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης.
Το Βερολίνο αρνήθηκε να σχολιάσει την τελευταία παρέμβαση του Musk, αν και επισήμανε πως είχε γνώση της σχετικής ανάρτησης.
Δεύτερο το AfD - Προς νέο ασταθή κυβερνητικό συνασπισμό
Αν και το AfD θεωρείται ένα ακροδεξιό κόμμα με ιδιαίτερα σκληρές θέσεις σε ζητήματα μετανάστευσης και έχει χαρακτηριστεί ακόμα και από τη γερμανική Δικαιοσύνη ως «ύποπτο εξτρεμιστικό κόμμα», στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις έχει καταγράψει τεράστιες επιτυχίες ενώ σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις φέρεται να βρίσκεται στη δεύτερη θέση, μένοντας πίσω μόνο από τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU).
Μάλιστα είναι τέτοια η δυναμική του που οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν πως θα καταφέρει να εμποδίσει τις δυνάμεις είτε της κεντροδεξιάς είτε της κεντροαριστεράς να φτάσουν στην πολυπόθητη πλειοψηφία για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Κάτι που σημαίνει πως η Γερμανία από έναν ασταθή κυβερνητικό συνασπισμό που μόλις κατέρρευσε, οδηγείται... σε μια ακόμα ασταθή κυβέρνηση δεδομένου ότι όλα τα κόμματα αποκλείουν οποιαδήποτε συνεργασία με το AfD.
Συνεπώς τo CDU/CSU ακόμα και εάν το FDP καταφέρει να περάσει το όριο του 5% δεν θα καταφέρει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία, γεγονός που σημαίνει ότι για να σχηματιστεί κυβέρνηση θα πρέπει να διαλέξει έναν κυβερνητικό εταίρου μεταξύ του SPD και των Πρασίνων.
Βάσει δημοσκόπησης που πραγματοποιήθηκε από το Forsa για λογαριασμό του γερμανικού RTL την περίοδο 10 με 16 Δεκεμβρίου (την ημέρα δηλαδή που καταψηφίστηκε η κυβέρνηση Scholz), το AfD καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση λαμβάνοντας το 19% στην πρόθεση ψήφου, πίσω μόνο από CDU/CSU (Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές) που προηγούνται με 30%.
Στην τρίτη θέση με 17% είναι το SPD του Scholz ενώ στην τέταρτη θέση είναι οι Πράσινοι με 14%.
Κατάρρευση Scholz – Εκλογές στις 23/2
Υπενθυμίζεται πως στις 16/12 ο Γερμανός Καγκελάριος Olaf SCholz έχασε την ψήφο εμπιστοσύνης στο γερμανικό κοινοβούλιο, με 394 βουλευτές να ψηφίζουν κατά της κυβέρνησης, 207 υπέρ και 116 να απέχουν.
Κατόπιν αυτών των εξελίξεων έχουν αρχίσει οι προετοιμασίες για τις πρόωρες ομοσπονδιακές εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου 2025.
Η προεκλογική εκστρατεία για τις εκλογές έχει ήδη ξεκινήσει, με τις πολιτικές δυνάμεις να παρουσιάζουν τις βασικές τους θέσεις.
Φαβορί το CDU του Merz - Τι λέει για Ουκρανία, οικονομία
Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι νικητής των εκλογών θα είναι οι Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές του Merz.
Ο Merz έχει υποσχεθεί εδώ και καιρό να αυξήσει τη στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο, μεταξύ άλλων με την προμήθεια των πυραύλων cruise μεγάλου βεληνεκούς Taurus στην Ουκρανία - μια κίνηση που ο Scholz αρνήθηκε σταθερά παρά τις ουκρανικές εκκλήσεις, επικαλούμενος τον κίνδυνο κλιμάκωσης.
Ωστόσο, οι Γερμανοί πολίτες δεν υποστηρίζουν πλέον σθεναρά τη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας, γεγονός που προβληματίζει τον Merz.
Κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο, o Merz είχε δηλώσει ότι οι μεγάλοι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας θα πρέπει να δημιουργήσουν μια συμμαχία με στόχο να συμφωνήσουν σε ένα κοινό όραμα για την ειρήνη στην Ουκρανία.
«Με την αλλαγή εξουσίας στις ΗΠΑ υπάρχει πιθανότητα να έχουμε μια νέα κατάσταση και πρέπει να προετοιμαστούμε γι' αυτό.
Πρέπει να δημιουργήσουμε μια κοινή στρατηγική εντός της Ευρώπης» είχε αναφέρει ο Merz.
Όσον αφορά την ασθμαίνουσα γερμανική οικονομία, ο Merz έχει δεσμευτεί ότι θα μειώσει φόρους και θα καταργήσει την εισφορά αλληλεγγύης, ότι θα διατηρήσει το «φρένο χρέους» ενώ αποκλείει περικοπές συντάξεων και υιοθετεί σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό, αναφέροντας πως «χρειάζεται επειγόντως αυστηρός περιορισμός της μετανάστευσης».
Η Γερμανία και η Γαλλία βρίσκονται σε βαθιά κρίση
Στη Γερμανία και τη Γαλλία, η υποστήριξη προς τα κόμματα της άκρας δεξιάς και της άκρας αριστεράς αυξάνεται, και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς το γιατί.
Η κρίση που χτύπησε χώρες της περιφέρειας της ευρωζώνης πριν από 15 χρόνια –την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία – έχει πλέον φτάσει στον πυρήνα της ζώνης του ενιαίου νομίσματος.
Το πρόβλημα για τις δύο μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης είναι ότι είναι στάσιμες ενώ διατηρούν γενναιόδωρα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας που χρονολογούνται από τις μεταπολεμικές δεκαετίες, όταν η ανάπτυξή τους ήταν ακόμη ισχυρή.
Τα χαμηλά επίπεδα ανεργίας εξασφάλιζαν τα φορολογικά έσοδα που απαιτούνταν για την κάλυψη συντάξεων και άλλων παροχών.
Η άφιξη της γενιάς των baby boomers σήμαινε ότι υπήρχαν πολλοί εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ κάλυπταν το μεγαλύτερο μέρος των αμυντικών δαπανών της Ευρώπης, επιτρέποντας στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να δώσουν προτεραιότητα στις κοινωνικές δαπάνες.
Ωστόσο, αυτές οι ευνοϊκές συνθήκες δεν ισχύουν πλέον.
Τα ποσοστά γεννήσεων έχουν μειωθεί και οι baby boomers γερνούν.
Η Ευρώπη αναγκάζεται να ξοδεύει περισσότερα για την άμυνά της, λόγω Ρωσίας.
Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης έχουν καταρρεύσει.
Η γερμανική οικονομία δεν είναι σήμερα μεγαλύτερη από ό,τι ήταν πριν από την έναρξη της πανδημίας Covid, πριν από πέντε χρόνια• την ίδια περίοδο, η Γαλλία έχει αναπτυχθεί κατά λιγότερο από 1% ετησίως κατά μέσο όρο.
Οι στάσιμες συνθήκες διαβίωσης σημαίνουν δυσαρεστημένους ψηφοφόρους, όπως διαπίστωσε πρόσφατα ο Scholz.
Η ασθενής ανάπτυξη δυσκολεύει επίσης τις κυβερνήσεις να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους, γεγονός που ασκεί πίεση για περικοπή παροχών και αύξηση φόρων.
Όπως διαπιστώνει ο Macron, αυτή η προσέγγιση δεν είναι καθόλου δημοφιλής.
Η ευρωζώνη υποτίθεται ότι δεν θα εξελισσόταν έτσι.
Το σκεπτικό για το ενιαίο νόμισμα, όταν εισήχθη πριν από 25 χρόνια, ήταν ότι θα οδηγούσε σε ταχύτερη ανάπτυξη και θα έκλεινε το χάσμα στο βιοτικό επίπεδο με τις ΗΠΑ.
Στην πραγματικότητα, συνέβη το αντίθετο: οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν αδύναμοι και το χάσμα με τις ΗΠΑ διευρύνθηκε.
Τα ελαττώματα του ευρώ ήταν προφανή από την αρχή: ήταν μια προσέγγιση «ένα μέγεθος» για χώρες με διαφορετικές ανάγκες, βασισμένη στις νεοφιλελεύθερες αρχές ότι ο χαμηλός πληθωρισμός και οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί θα δημιουργούσαν ισχυρότερη ανάπτυξη.
Η έλλειψη κοινής δημοσιονομικής πολιτικής για την αναδιανομή πόρων από τις πλουσιότερες προς τις φτωχότερες χώρες της ευρωζώνης δεν βοήθησε επίσης.
Η αποτυχία του ευρώ να αποδώσει είχε σημαντικές συνέπειες.
Πρώτον, η αργή ανάπτυξη έκανε τα κράτη-μέλη πιο συντηρητικά και πιο ανθεκτικά στην αλλαγή.
Η Ευρώπη στερείται της δυναμικής των ΗΠΑ και έχει παραμείνει προσκολλημένη σε παλιές βιομηχανίες για πάρα πολύ καιρό.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη Γερμανία, η οποία έχει καθυστερήσει οδυνηρά να εισέλθει στην ψηφιακή εποχή και να αναγνωρίσει την απειλή για τις εταιρείες αυτοκινήτων της που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα.
Δεύτερον, ενώ υπάρχει αναγνώριση της ανάγκης για αλλαγή, δεν είναι προφανές ότι αυτή θα υλοποιηθεί.
Η πρόσφατη έκθεση του Mario Draghi για την έλλειψη ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης είναι χαρακτηριστική.
Η μελέτη εντόπισε αρκετά καλά τα προβλήματα: υπάρχει έλλειψη επενδύσεων και η Ευρώπη χρειάζεται να ξεφύγει από την «παγίδα μεσαίας τεχνολογίας», στην οποία έχει εγκλωβιστεί παράγοντας προϊόντα όπως αυτοκίνητα.
Ωστόσο, ο Draghi δεν προσέφερε λύσεις που θα έκαναν πραγματικά τη διαφορά.
Αποτελεί μια από τις ιδιομορφίες της πρόσφατης οικονομικής ιστορίας της Ευρώπης ότι κάθε βήμα προς στενότερη ένωση –η δημιουργία της ενιαίας αγοράς το 1985, η εισαγωγή του ευρώ το 1999– ακολουθήθηκε από ασθενέστερη οικονομική απόδοση.
Η εξήγηση που δίνεται για τα απογοητευτικά αποτελέσματα δεν είναι ότι η διαδικασία ολοκλήρωσης έχει προχωρήσει υπερβολικά, αλλά ότι δεν έχει προχωρήσει αρκετά.
Δεν προκαλεί έκπληξη ότι ο Draghi λέει πως η θεραπεία για την έλλειψη ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης είναι μια προσέγγιση από την κορυφή προς τα κάτω σε όλη την ΕΕ, αλλά το συμπέρασμά του έρχεται σε αντίθεση με τα δεδομένα.
Η ιδέα της «περισσότερης Ευρώπης» έχει δοκιμαστεί – στην πραγματικότητα, έχει φτάσει σχεδόν στο σημείο της καταστροφής της.
Οι ψηφοφόροι εγκαταλείπουν μαζικά τα παραδοσιακά κόμματα.
Ίσως είναι καιρός να δοκιμάσουμε λίγη «λιγότερη Ευρώπη» πριν να είναι πολύ αργά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών