Αποτυχία των προσπαθειών των ΗΠΑ να διατηρήσουν την τεχνολογική τους ηγεμονία μέσω αυστηρών ελέγχων στις εξαγωγές ημιαγωγών τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα
Bρισκόμαστε στις πρώτες μέρες τεκτονικών αλλαγών στον παγκόσμιο κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης - και της τεχνολογίας γενικότετα.
Η DeepSeek, μια προηγουμένως ελάχιστα γνωστή κινεζική εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης, δημιούργησε ένα μοντέλο Μεγάλης Γλώσσας (LLM) που αλλάζει το παιχνίδι και υπόσχεται να αναδιαμορφώσει το τοπίο της τεχνητής νοημοσύνης σχεδόν από τη μια μέρα στην άλλη.
Αλλά η ανακάλυψη του DeepSeek έχει επίσης ευρύτερες επιπτώσεις στον τεχνολογικό πόλεμο μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, αφού προφανώς αιφνιδίασε ακόμη και τις πλέον ισχυρές γνωστές εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ.
Στην πραγματικότητα, οι ειδικοί του κλάδου μιλούν εδώ και χρόνια για τη ραγδαία πρόοδο της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη.
Ενώ η υποτιθέμενη ελεύθερη αγορά των ΗΠΑ έχει συχνά δώσει προτεραιότητα στα ιδιωτικά πρότυπα και σε ένα σύστημα χρεώσεων, η Κίνα έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό οικοσύστημα AI αξιοποιώντας την τεχνολογία ανοιχτού κώδικα (open source), ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση και τους εγχώριους τεχνολογικούς κολοσσούς.
Η στρατηγική αύξησης των εταιρικών κερδών και των αποδόσεων για τους μετόχους στη Silicon Valley «εγκλώβισε» την ερευνητική προσπάθεια σε εταιρικές δομές που προκαλούν στασιμότητα.
Αυτή η στρατηγική έδωσε τη δυνατότητα στην Κίνα να πρωτεύσει στην καινοτομία στην τεχνητή νοημοσύνη, ενώ οι ΗΠΑ – παρά τον τεράστιο επικοινωνιακό θόρυβο από τη Silicon Valley – παραμένουν στην δίνη περιοριστικών εταιρικών δομών που έχουν στο μυαλό περισσότερο τα κέρδη των μετόχων.
Εταιρείες όπως η Google και η Meta, παρά την προώθηση πρωτοβουλιών ανοιχτού κώδικα, εξακολουθούν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε στρατηγικές κλειστού κώδικα που περιορίζουν την ευρύτερη πρόσβαση και τη συνεργασία μεταξύ των προγραμματιστών.
Αυτό που κάνει το DeepSeek ιδιαίτερα «ενοχλητικό» είναι η ικανότητά του να επιτυγχάνει κορυφαίες επιδόσεις μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος στην υπολογιστική ισχύ – ένας τομέας στον οποίο οι αμερικανικές εταιρείες έχουν δυσκολευτεί λόγω της εξάρτησής τους από μοντέλα εκπαίδευσης της ΑΙ που απαιτούν πολύ ακριβό υλικό όσον αφορά την επεξεργαστική ισχύ.
Εκεί όπου κάποτε η Silicon Valley ήταν το επίκεντρο της παγκόσμιας ψηφιακής καινοτομίας, τα εταιρικά μεγαθήρια φαίνονται ευάλωτα σε πιο καινοτόμες μικρές ανταγωνιστές τεχνολογικές startup – μολονότι λαμβάνουν σημαντικές κρατικές επενδύσεις σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης.
Οι επιδόσεις των μοντέλων ΑΙ
Αξιοποιώντας τη βιομηχανική προσέγγιση της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη, το DeepSeek έχει αποκρυσταλλώσει μια πραγματικότητα που πολλοί στη Silicon Valley αγνοούσαν εδώ και καιρό: το κέντρο εξελίξεων της τεχνητής νοημοσύνης απομακρύνεται από τις ΗΠΑ και τη Δύση.
Υπογραμμίζει την αποτυχία των προσπαθειών των ΗΠΑ να διατηρήσουν την τεχνολογική τους ηγεμονία μέσω αυστηρών ελέγχων εξαγωγών σε ημιαγωγούς τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα.
Σύμφωνα με τον ερευνητή Dean Ball: «Μπορείτε να κρατήσετε [υπολογιστικούς πόρους] μακριά από την Κίνα, αλλά δεν μπορείτε να εξάγετε και να ελέγξετε τις ιδέες που αναζητού όλοι στον κόσμο».
Η επιτυχία της DeepSeek ανάγκασε τη Silicon Valley και τις μεγάλες δυτικές εταιρείες τεχνολογίας να «κάνουν ταμείο», συνειδητοποιώντας ότι η κάποτε αδιαμφισβήτητη κυριαρχία τους βρίσκεται ξαφνικά σε κίνδυνο.
Ακόμη και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump έχει διακηρύξει ότι αυτό θα πρέπει να πρoκαλέσει «συναγερμό για τις βιομηχανίες μας που πρέπει να επικεντρωθούν πάραυτα στον ανταγωνισμό».
Αλλά αυτή η ιστορία δεν αφορά μόνο την τεχνολογική ικανότητα των δυο μεγαλύτερων οικονομιών – θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια σημαντική αλλαγή στο παγκόσμιο συσχετισμό δυνάμεων.
Το νέο υπόδειγμα της Κίνας
Η ταχεία άνοδος του DeepSeek υπογραμμίζει αλήθεια την οποία όλοι πλέον την συνειδητοποιούν: Σε παγκόσμιο επίπεδο, εισερχόμαστε σε ένα δυνητικά νέο παράδειγμα τεχνητής νοημοσύνης, στο οποίο το κινεζικό μοντέλο καινοτομίας ανοιχτού κώδικα και ανάπτυξης που υποστηρίζεται από το κράτος αποδεικνύεται πιο αποτελεσματικό από την εταιρική προσέγγιση της Silicon Valley.
Αυτή η στιγμή μπορεί να θεωρηθεί σημείο καμπής, όχι μόνο για την τεχνητή νοημοσύνη αλλά και για τη γεωπολιτική τάξη.
Εάν η κυριαρχία της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη συνεχιστεί, τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για το μέλλον της ψηφιακής διακυβέρνησης, της δημοκρατίας και της παγκόσμιας ισορροπίας δυνάμεων;
H πτώση στις μετοχές της Big Tech
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός
Ακόμη και στις πρώτες μέρες του ψηφιακού μετασχηματισμού της Κίνας, οι αναλυτές προέβλεψαν ότι η εστίαση της χώρας στον ανοιχτό κώδικα θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική ανάπτυξη στο πεδίο.
Το 2018, η Κίνα ενσωμάτωσε τη συνεργασία ανοιχτού κώδικα στην ευρύτερη στρατηγική ψηφιοποίησης της οικονομίας της, αναγνωρίζοντας ότι η προώθηση κοινών προσπαθειών ανάπτυξης θα μπορούσε να επιταχύνει τις δυνατότητές της στο πεδίο.
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου κυριαρχούσαν τα ιδιόκτητα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, η Κίνα αγκάλιασε τα οικοσυστήματα ανοιχτού κώδικα για να παρακάμψει το δυτικό έλεγχο, να αναπτύξει την καινοτομία πιο σύντομα και να ενσωματωθεί στην παγκόσμια συνεργασία AI.
Η δραστηριότητα μέσω του ανοιχτού κώδικα της Κίνας αυξήθηκε δραματικά το 2020, θέτοντας τα θεμέλια για το είδος της καινοτομίας που παρατηρείται σήμερα.
Προάγοντας ενεργά μια κουλτούρα ανοιχτού κώδικα, η Κίνα διασφάλισε ότι ένα ευρύ φάσμα προγραμματιστών θα είχε ελεύθερη πρόσβαση σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, αντί να τα περιορίσει σε μία χούφτα κυρίαρχες εταιρείες.
Η τάση συνεχίστηκε κατά τα τελευταία χρόνια, με την Κίνα επιτυγχάνει να δημιουργήσει τα δικά της λειτουργικά συστήματα και πλατφόρμες ανοιχτού κώδικα που υποστηρίζονται από το κράτος, το 2023, για να μειώσει περαιτέρω την εξάρτησή του από τη δυτική τεχνολογία.
Αυτή η κίνηση θεωρήθηκε ευρέως ως μια προσπάθεια να εδραιώσει την ηγεσία της στην AI και να δημιουργήσει ένα ανεξάρτητο, αύταρκες ψηφιακό οικοσύστημα.
Ενώ η Κίνα τοποθετείται σταθερά ως ηγέτης στην τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα, οι εταιρείες της Silicon Valley παρέμειναν εστιασμένες σε κλειστά, ιδιωτικά μοντέλα.
Ενώ εταιρείες όπως η Google και η Meta προώθησαν πρωτοβουλίες ανοιχτού κώδικα κατ' όνομα, εξακολουθούσαν να έχουν «κλειδώσει» βασικές δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης πίσω από «τοίχους» μοντέλων επί πληρωμή και συστήματα αδειοδότησης.
Αντίθετα, οι πρωτοβουλίες της Κίνας που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση αντιμετώπισαν την τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα ως εθνικό πόρο και όχι ως εταιρικό περιουσιακό στοιχείο.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Κίνα να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες παγκοσμίως στην ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα, ξεπερνώντας πολλές δυτικές εταιρείες σε συνεργατικά έργα.
Κινεζικοί τεχνολογικοί γίγαντες όπως η Huawei, η Alibaba και η Tencent προωθούν την τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα με πλαίσια όπως το PaddlePaddle, το X-Deep Learning (X-DL) και το MindSpore — όλα πλέον βασικά εργαλεία στο οικοσύστημα μηχανικής μάθησης της Κίνας.
Αλλά συνεισφέρουν επίσης σημαντικά σε παγκόσμια έργα τεχνητής νοημοσύνης, από το Dragonfly της Alibaba, το οποίο εξορθολογίζει τη διανομή δεδομένων μεγάλης κλίμακας, έως το Apollo της Baidu, μια πλατφόρμα ανοιχτού κώδικα που επιταχύνει την ανάπτυξη αυτόνομων οχημάτων.
Οι κινεζικές εταιρείες (με την κρατική υποστήριξη) ώθησαν την τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα και έκαναν τα μοντέλα τους διαθέσιμα στο κοινό, δημιουργώντας έναν βρόχο ανατροφοδότησης στον οποίο έχουν επίσης -αθόρυβα- αξιοποιήσει και οι δυτικές εταιρείες.
Πριν από ένα χρόνο, για παράδειγμα, η αμερικανική εταιρεία Abicus.AI κυκλοφόρησε το Smaug-72B, ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης σχεδιασμένο για επιχειρήσεις που βασίστηκαν απευθείας στο Qwen-72B της Alibaba και ξεπέρασαν τα ιδιόκτητα μοντέλα όπως το GPT-3.5 της OpenAI και το Mistral's Medium.
Ωστόσο, η δυνατότητα των αμερικανικών εταιρειών να αξιοποιήσουν περαιτέρω την κινεζική τεχνολογία ανοιχτού κώδικα μπορεί να περιορίζεται από πολιτικά αλλά και εταιρικά εμπόδια.
Το 2023, γερουσιαστές των ΗΠΑ τόνισαν τις αυξανόμενες ανησυχίες ότι η επιθετική επένδυση της Κίνας σε τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα και ημιαγωγών θα διαβρώσει τελικά τη δυτική κυριαρχία στην τεχνητή νοημοσύνη.
Ορισμένοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ζήτησαν την απαγόρευση ορισμένων τεχνολογιών ημιαγωγών ανοιχτού κώδικα, λόγω των φόβων ότι θα μπορούσαν να επιταχύνουν περαιτέρω τις εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη της Κίνας.
Μέχρι τότε, ωστόσο, το άλογο AI της Κίνας ήδη έχει προπορευθεί.
AI με κινεζικά χαρακτηριστικά
Η άνοδος του DeepSeek θα έπρεπε να ήταν προφανής σε οποιονδήποτε γνωρίζει τη θεωρία και την ιστορία των τεχνολογικών καινοτομιών που συνδέονται με την «ανατρεπτικές αλλαγές».
Όσοι υστερούν σε έναν κλάδο σπάνια είναι ανταγωνιστικοί παίζοντας το ίδιο παιχνίδι με τους κατεστημένους φορείς – πρέπει να σκέφτονται έξω από το «κουτί» όπως λέει η αμερικανική έκφραση.
Η Κίνα, που αντιμετωπίζει περιορισμούς στους επεξεργαστές δυτικής τεχνολογίας AI και υστερεί στην ιδιόκτητη υποδομή τεχνητής νοημοσύνης, δεν είχε άλλη επιλογή από το να καινοτομήσει διαφορετικά.
Η τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα παρείχε το τέλειο όχημα: έναν τρόπο επιτάχυνσης της καινοτομίας, χαμηλότερου κόστους και αξιοποίησης της παγκόσμιας έρευνας, παρακάμπτοντας παράλληλα το μοντέλο κλειστού κώδικα της Silicon Valley με μεγάλους πόρους.
Από μια δυτική και παραδοσιακή οπτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα από την Κίνα μπορεί να φαίνεται παράδοξη, δεδομένων των αυστηρών ελέγχων πληροφοριών της χώρας.
Η ιδεολογία του ΚΚΚ
Η στρατηγική ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης δίνει προτεραιότητα τόσο στην τεχνολογική πρόοδο όσο και στην αυστηρή ευθυγράμμιση με το ιδεολογικό πλαίσιο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, διασφαλίζοντας ότι τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης τηρούν τις «βασικές σοσιαλιστικές αξίες».
Η έρευνα της τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα έχει ευδοκιμήσει όχι μόνο παρά αυτούς τους περιορισμούς αλλά, από πολλές απόψεις, εξαιτίας τους.
Η επιτυχία της Κίνας υπερβαίνει τον παραδοσιακό αυταρχισμό, ενσωματώνει αυτό που ο οικονομολόγος του Harvard David Yang αποκαλεί «Autocracy 2.0.». Αντί να βασίζεται αποκλειστικά στον έλεγχο, χρησιμοποιεί οικονομικά κίνητρα, γραφειοκρατική αποτελεσματικότητα και τεχνολογία για τη διαχείριση των πληροφοριών και τη διατήρηση της σταθερότητας του καθεστώτος.
Η κινεζική κυβέρνηση έχει ενθαρρύνει στρατηγικά την ανάπτυξη ανοιχτού κώδικα, διατηρώντας παράλληλα αυστηρό έλεγχο στις εγχώριες εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης, ιδιαίτερα στην παρακολούθηση και τη λογοκρισία.
Πράγματι, τα αυταρχικά καθεστώτα μπορεί να έχουν σημαντικό πλεονέκτημα στην ανάπτυξη τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου λόγω των εκτεταμένων συστημάτων επιτήρησής τους.
Οι τεράστιοι όγκοι δεδομένων που συλλέγονται μέσω αυτών των δικτύων επιτρέπουν σε ιδιωτικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης να δημιουργήσουν προηγμένους αλγόριθμους, οι οποίοι στη συνέχεια μπορούν να προσαρμοστούν για εμπορικές χρήσεις, επιταχύνοντας ενδεχομένως την οικονομική ανάπτυξη.
Η διπλή βάση ανάπτυξης
Η στρατηγική τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας βασίζεται σε μια διπλή βάση κρατικών πρωτοβουλιών και καινοτομίας στον ιδιωτικό τομέα.
Ο οδικός χάρτης τεχνητής νοημοσύνης της χώρας, που περιγράφηκε για πρώτη φορά στην ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης νέας γενιάς του 2017 και ακολουθεί ένα χρονοδιάγραμμα τριών φάσεων:
1 .Επίτευξη παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας έως το 2020,
2 πραγματοποίηση μεγάλων καινοτομιών στην τεχνητή νοημοσύνη έως το 2025 και
3. διασφάλιση της παγκόσμιας ηγετικής θέσης στην τεχνητή νοημοσύνη έως το 2030.
Παράλληλα, η κυβέρνηση έχει δώσει έμφαση στη διαχείριση των δεδομένων, στα ρυθμιστικά πλαίσια και στην επιτήρηση για να καθοδηγήσει την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης με «υπεύθυνο» τρόπο.
Ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της επέκτασης της τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας ήταν η μαζική διάχυση επενδύσεων που υποστηρίζονται από το κράτος.
Την τελευταία δεκαετία, τα κυβερνητικά επιχειρηματικά funds έχουν εισφέρει περίπου 912 δισεκατομμύρια δολάρια σε εταιρείες αρχικού σταδίου, με το 23% αυτής της χρηματοδότησης να κατευθύνεται σε εταιρείες που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη.
Ένα σημαντικό μέρος έχει στοχεύσει τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές της Κίνας, μετά από τοπικές επενδυτικές εντολές.
Σε σύγκριση με τα ιδιωτικά επιχειρηματικά κεφάλαια, οι εταιρείες που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση συχνά υστερούν στην ανάπτυξη λογισμικού, αλλά παρουσιάζουν ταχεία ανάπτυξη μετά την επένδυση.
Επιπλέον, η κρατική χρηματοδότηση συχνά χρησιμεύει ως σήμα για επακόλουθες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, ενισχύοντας το «οικοσύστημα» τεχνητής νοημοσύνης της χώρας.
Παρά την ισχυρή κρατική συμμετοχή, η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας καθοδηγείται εξίσου από την καινοτομία του ιδιωτικού τομέα.
Η χώρα φιλοξενεί περίπου 4.500 εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, που αντιπροσωπεύουν το 15% του συνόλου του κόσμου.
Όπως είπε ο οικονομολόγος Liu Gang στην εφημερίδα Global Times του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος: «Η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης είναι ταχύτατη στην Κίνα – για παράδειγμα, τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα που διαθέτουν τεχνητή νοημοσύνη.
Με τη βοήθεια κρατικών δαπανών, το ιδιωτικό κεφάλαιο ρέει στον νέο τομέα.
Η αυξημένη εισροή κεφαλαίων αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τον κλάδο το 2025».
Οι τεχνολογικοί γίγαντες της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των Baidu, Alibaba, Tencent και SenseTime, έχουν όλοι επωφεληθεί από την ουσιαστική κρατική υποστήριξη, ενώ παραμένουν ανταγωνιστικοί στην παγκόσμια σκηνή.
Αλλά σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, το οικοσύστημα τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας ευδοκιμεί σε μια περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ της κρατικής υποστήριξης, των εταιρικών επενδύσεων και της ακαδημαϊκής συνεργασίας.
Αναγνωρίζοντας νωρίς τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα, το Πανεπιστήμιο Tsinghua στο Πεκίνο έχει αναδειχθεί ως βασικός κόμβος καινοτομίας, παράγοντας κορυφαίες startups τεχνητής νοημοσύνης όπως οι Zhipu AI, Baichuan AI, Moonshot AI και MiniMax — όλες που ιδρύθηκαν από τους καθηγητές και τους αποφοίτους του.
Σε αντίθεση με τη Δύση, όπου εταιρείες όπως η Google και η Meta προωθούν μοντέλα κλειστού κώδικα για στρατηγικά επιχειρηματικά κέρδη, η Κίνα τα βλέπει ως μέσο εθνικής τεχνολογικής αυτάρκειας.
Για το σκοπό αυτό, η Εθνική Ομάδα AI, που αποτελείται από 23 κορυφαίες ιδιωτικές επιχειρήσεις, έχει αναπτύξει την Εθνική Πλατφόρμα Ανοιχτής Καινοτομίας AI, η οποία παρέχει ανοιχτή πρόσβαση σε σύνολα δεδομένων AI, εργαλειοθήκες, βιβλιοθήκες και άλλους υπολογιστικούς πόρους.
Το DeepSeek είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της στρατηγικής AI της Κίνας σε δράση.
Η άνοδος της εταιρείας ενσωματώνει την ώθηση της κυβέρνησης στη συνεργασία μέσω του ανοιχτού κώδικα, ενώ παραμένει βαθιά ενσωματωμένη σε ένα οικοσύστημα τεχνητής νοημοσύνης που καθοδηγείται από το κράτος.
Οι Κινέζοι προγραμματιστές έχουν εδώ και καιρό σημαντικούς συνεισφέροντες σε πλατφόρμες ανοιχτού κώδικα, κατατάσσοντας τους ως το δεύτερο μεγαλύτερο ομάδα στο GitHub έως το 2021.
Με αυτόν τον τρόπο, το DeepSeek ενσωματώνει τέλεια την «τεχνητή νοημοσύνη με κινεζικά χαρακτηριστικά» – μια συγχώνευση κρατικής καθοδήγησης, εφευρετικότητας του ιδιωτικού τομέα και συνεργασίας ανοιχτού κώδικα, όλα προσεκτικά συνδυασμένα για να εξυπηρετήσουν τους μακροπρόθεσμους τεχνολογικούς και γεωπολιτικούς στόχους της χώρας.
Ελεύθερα εργαλεία λογισμικού ΑΙ
Οι αντικρουόμενες αντιδράσεις των Βig Tech
Η εμφάνιση του DeepSeek έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις σε όλο τον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης, προκαλώντας σειρά αντιδράσεων από κορυφαία στελέχη της Silicon Valley, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ερευνητές.
Ενώ ορισμένοι το θεωρούν μια αναμενόμενη εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα, άλλοι το βλέπουν ως άμεση πρόκληση για την ηγεσία της δυτικής τεχνητής νοημοσύνης.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Microsoft, Satya Nadella, τόνισε την τεχνική της αποτελεσματικότητα.
«Είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό όσον αφορά τόσο το πώς έχουν κάνει πραγματικά αποτελεσματικά ένα μοντέλο ανοιχτού κώδικα με αυτή τη ταχύτητα και είναι υπερ- αποδοτικό όσον αφορά την υπολογιστική ισχύ», είπε ο Nadella στο CNBC. «Θα πρέπει να πάρουμε πολύ, πολύ σοβαρά τις εξελίξεις από την Κίνα».
Ο επιχειρηματίας της Silicon Valley, Marc Andreessen, εξέχων σύμβουλος του Trump, ήταν παρομοίως διακριτικός. «Το DeepSeek R1 είναι μια από τις πιο εκπληκτικές και εντυπωσιακές ανακαλύψεις που έχω δει ποτέ – και, ως ανοιχτού κώδικα, ένα σππυδαίο δώρο στον κόσμο», έγραψε στο X.
Για τον Yann LeCun, τον επικεφαλής επιστήμονα τεχνητής νοημοσύνης της Meta, το DeepSeek αφορά λιγότερο τις δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας και περισσότερο την ευρύτερη δύναμη της καινοτομίας ανοιχτού κώδικα. Υποστήριξε ότι η κατάσταση δεν πρέπει να διαβαστεί ως η τεχνητή νοημοσύνη της Κίνας που ξεπερνά τις ΗΠΑ, αλλά μάλλον ως μοντέλα ανοιχτού κώδικα που ξεπερνούν τα ιδιόκτητα.
«Το DeepSeek έχει επωφεληθεί από την ανοιχτή έρευνα και τον ανοιχτό κώδικα (π.χ. PyTorch και Llama από το Meta)», έγραψε στο Threads.
«Βρήκαν νέες ιδέες και τις έχτισαν πάνω από τη δουλειά άλλων ανθρώπων. Επειδή το έργο τους είναι δημοσιευμένο και ανοιχτού κώδικα, όλοι μπορούν να επωφεληθούν από αυτό. Αυτή είναι η δύναμη της ανοιχτής έρευνας και του ανοιχτού κώδικα».
Δεν ήταν όλες οι απαντήσεις τόσο μετρημένες.
Ο Alexander Wang, Διευθύνων Σύμβουλος της Scale AI – μιας αμερικανικής εταιρείας που ειδικεύεται στην επισήμανση δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης και στην εκπαίδευση μοντέλων – περιέγραφε το DeepSeek ως ανταγωνιστική απειλή που απαιτεί επιθετική απάντηση
Έγραψε στο X: «Το DeepSeek θέτει σε συναγερμότην Αμερική, αλλά δεν αλλάζει τη στρατηγική: οι ΗΠΑ πρέπει να καινοτομήσουν και να τρέξουν πιο γρήγορα, όπως κάναμε σε ολόκληρη την ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης. Αυστηρότεροι έλεγχοι εξαγωγών στους επεξεργαστές, ώστε να μπορούμε να διατηρήσουμε μελλοντικούς δυνητικούς πελάτες. Κάθε σημαντική ανακάλυψη στην τεχνητή νοημοσύνη ήταν αμερικανική».
Η παρέμβαση Musk για την OpenAi
Ο Elon Musk έβαλε φωτιά στις εικασίες σχετικά με την πρόσβαση υλικού του DeepSeek όταν απάντησε με ένα απλό «προφανώς» στους προηγούμενους ισχυρισμούς του Wang στο CNBC ότι το DeepSeek είχε αποκτήσει κρυφά 50.000 GPU Nvidia H100, παρά τους περιορισμούς στις εξαγωγές των ΗΠΑ.
Πέρα από τον τεχνολογικό κόσμο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ έχουν υιοθετήσει μια πιο αντίπαλη στάση.
Ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Maik Johnson κατηγόρησε την Κίνα ότι χρησιμοποιεί το DeepSeek για να διαβρώσει την αμερικανική ηγεσία της τεχνητής νοημοσύνης. «Καταχρώνται το σύστημα, κλέβουν την πνευματική μας ιδιοκτησία. Τώρα προσπαθούν να μας επιβάλουν στην τεχνητή νοημοσύνη».
Από την πλευρά του, ο Trump είχε μια πιο ρεαλιστική άποψη, θεωρώντας την αποτελεσματικότητα του DeepSeek ως επικύρωση των προσεγγίσεων μείωσης του κόστους. «Το βλέπω ως θετικό, ως πλεονέκτημα…. Δεν θα ξοδέψετε τόσα πολλά και θα έχετε το ίδιο αποτέλεσμα..., ελπίζουμε».
Η άνοδος του DeepSeek μπορεί να βοήθησε στην ανάληψη δράσης της κυβέρνησης Trump, οδηγώντας σε σαρωτικές αλλαγές πολιτικής με στόχο τη διασφάλιση της κυριαρχίας των ΗΠΑ στην τεχνητή νοημοσύνη.
Την πρώτη του εβδομάδα στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε μια σειρά επιθετικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων τεράστιων ομοσπονδιακών επενδύσεων στην έρευνα τεχνητής νοημοσύνης, στενότερων συνεργασιών μεταξύ της κυβέρνησης και ιδιωτικών εταιρειών τεχνολογίας και την ανάκληση των κανονισμών που θεωρήθηκε ότι επιβραδύνουν την καινοτομία στις ΗΠΑ
Με την ευθυγράμμιση με την κυβέρνηση, ο Elon Musk διασφαλίζει ότι η πολιτική των ΗΠΑ γέρνει υπέρ των εγχειρημάτων του σε τεχνητή νοημοσύνη, εξασφαλίζοντας πρόσβαση στην κρατική υποστήριξη, την υπολογιστική ισχύ και τον ρυθμιστικό έλεγχο των εξαγωγών τεχνητής νοημοσύνης.
Ταυτόχρονα, η δημόσια κριτική του Musk για το σχέδιο υποδομής τεχνητής νοημοσύνης των 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων του Trump - ισχυριζόμενος ότι οι εμπλεκόμενες εταιρείες δεν διαθέτουν την απαραίτητη χρηματοδότηση - ήταν τόσο προειδοποίηση όσο και σηματοδότηση των σχεδίων του για το μέλλον, αναδεικύνοντας την πρόθεσή του να διαμορφώσει την πολιτική του με τρόπο που να ωφελεί την αυτοκρατορία του, κρατώντας παράλληλα μακρι΄΄α τους πιθανούς αμφισβητίες.
Καθόλου άσχετος, ο Musk και μια ομάδα επενδυτών μόλις ξεκίνησαν μια προσφορά 97,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τον μη κερδοσκοπικό βραχίονα του OpenAI, μια κίνηση που κλιμακώνει τη διαμάχη του με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της OpenAI, Sam Altman, και επιδιώκει να ενισχύσει την επιρροή του στον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης.
Ο Altman απέρριψε την προσφορά ως «απελπισμένη προσπάθεια υφαρπαγής», επιμένοντας ότι το OpenAI δεν θα επηρεαστεί από τις προσπάθειες του Musk να ανακτήσει τον έλεγχο.
Η εν λόγω διαμάχη αντικατοπτρίζει πώς η εμφάνιση του DeepSeek έχει ρίξει τους αμερικανικούς τεχνολογικούς γίγαντες σε έναν πόλεμο που θα μπορούσε να είναι γενικευμένος.
www.bankingnews.gr
Η DeepSeek, μια προηγουμένως ελάχιστα γνωστή κινεζική εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης, δημιούργησε ένα μοντέλο Μεγάλης Γλώσσας (LLM) που αλλάζει το παιχνίδι και υπόσχεται να αναδιαμορφώσει το τοπίο της τεχνητής νοημοσύνης σχεδόν από τη μια μέρα στην άλλη.
Αλλά η ανακάλυψη του DeepSeek έχει επίσης ευρύτερες επιπτώσεις στον τεχνολογικό πόλεμο μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, αφού προφανώς αιφνιδίασε ακόμη και τις πλέον ισχυρές γνωστές εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ.
Στην πραγματικότητα, οι ειδικοί του κλάδου μιλούν εδώ και χρόνια για τη ραγδαία πρόοδο της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη.
Ενώ η υποτιθέμενη ελεύθερη αγορά των ΗΠΑ έχει συχνά δώσει προτεραιότητα στα ιδιωτικά πρότυπα και σε ένα σύστημα χρεώσεων, η Κίνα έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό οικοσύστημα AI αξιοποιώντας την τεχνολογία ανοιχτού κώδικα (open source), ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση και τους εγχώριους τεχνολογικούς κολοσσούς.
Η στρατηγική αύξησης των εταιρικών κερδών και των αποδόσεων για τους μετόχους στη Silicon Valley «εγκλώβισε» την ερευνητική προσπάθεια σε εταιρικές δομές που προκαλούν στασιμότητα.
Αυτή η στρατηγική έδωσε τη δυνατότητα στην Κίνα να πρωτεύσει στην καινοτομία στην τεχνητή νοημοσύνη, ενώ οι ΗΠΑ – παρά τον τεράστιο επικοινωνιακό θόρυβο από τη Silicon Valley – παραμένουν στην δίνη περιοριστικών εταιρικών δομών που έχουν στο μυαλό περισσότερο τα κέρδη των μετόχων.
Εταιρείες όπως η Google και η Meta, παρά την προώθηση πρωτοβουλιών ανοιχτού κώδικα, εξακολουθούν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε στρατηγικές κλειστού κώδικα που περιορίζουν την ευρύτερη πρόσβαση και τη συνεργασία μεταξύ των προγραμματιστών.
Αυτό που κάνει το DeepSeek ιδιαίτερα «ενοχλητικό» είναι η ικανότητά του να επιτυγχάνει κορυφαίες επιδόσεις μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος στην υπολογιστική ισχύ – ένας τομέας στον οποίο οι αμερικανικές εταιρείες έχουν δυσκολευτεί λόγω της εξάρτησής τους από μοντέλα εκπαίδευσης της ΑΙ που απαιτούν πολύ ακριβό υλικό όσον αφορά την επεξεργαστική ισχύ.
Εκεί όπου κάποτε η Silicon Valley ήταν το επίκεντρο της παγκόσμιας ψηφιακής καινοτομίας, τα εταιρικά μεγαθήρια φαίνονται ευάλωτα σε πιο καινοτόμες μικρές ανταγωνιστές τεχνολογικές startup – μολονότι λαμβάνουν σημαντικές κρατικές επενδύσεις σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης.
Οι επιδόσεις των μοντέλων ΑΙ
Αξιοποιώντας τη βιομηχανική προσέγγιση της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη, το DeepSeek έχει αποκρυσταλλώσει μια πραγματικότητα που πολλοί στη Silicon Valley αγνοούσαν εδώ και καιρό: το κέντρο εξελίξεων της τεχνητής νοημοσύνης απομακρύνεται από τις ΗΠΑ και τη Δύση.
Υπογραμμίζει την αποτυχία των προσπαθειών των ΗΠΑ να διατηρήσουν την τεχνολογική τους ηγεμονία μέσω αυστηρών ελέγχων εξαγωγών σε ημιαγωγούς τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα.
Σύμφωνα με τον ερευνητή Dean Ball: «Μπορείτε να κρατήσετε [υπολογιστικούς πόρους] μακριά από την Κίνα, αλλά δεν μπορείτε να εξάγετε και να ελέγξετε τις ιδέες που αναζητού όλοι στον κόσμο».
Η επιτυχία της DeepSeek ανάγκασε τη Silicon Valley και τις μεγάλες δυτικές εταιρείες τεχνολογίας να «κάνουν ταμείο», συνειδητοποιώντας ότι η κάποτε αδιαμφισβήτητη κυριαρχία τους βρίσκεται ξαφνικά σε κίνδυνο.
Ακόμη και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump έχει διακηρύξει ότι αυτό θα πρέπει να πρoκαλέσει «συναγερμό για τις βιομηχανίες μας που πρέπει να επικεντρωθούν πάραυτα στον ανταγωνισμό».
Αλλά αυτή η ιστορία δεν αφορά μόνο την τεχνολογική ικανότητα των δυο μεγαλύτερων οικονομιών – θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια σημαντική αλλαγή στο παγκόσμιο συσχετισμό δυνάμεων.
Το νέο υπόδειγμα της Κίνας
Η ταχεία άνοδος του DeepSeek υπογραμμίζει αλήθεια την οποία όλοι πλέον την συνειδητοποιούν: Σε παγκόσμιο επίπεδο, εισερχόμαστε σε ένα δυνητικά νέο παράδειγμα τεχνητής νοημοσύνης, στο οποίο το κινεζικό μοντέλο καινοτομίας ανοιχτού κώδικα και ανάπτυξης που υποστηρίζεται από το κράτος αποδεικνύεται πιο αποτελεσματικό από την εταιρική προσέγγιση της Silicon Valley.
Αυτή η στιγμή μπορεί να θεωρηθεί σημείο καμπής, όχι μόνο για την τεχνητή νοημοσύνη αλλά και για τη γεωπολιτική τάξη.
Εάν η κυριαρχία της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη συνεχιστεί, τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για το μέλλον της ψηφιακής διακυβέρνησης, της δημοκρατίας και της παγκόσμιας ισορροπίας δυνάμεων;
H πτώση στις μετοχές της Big Tech
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός
Ακόμη και στις πρώτες μέρες του ψηφιακού μετασχηματισμού της Κίνας, οι αναλυτές προέβλεψαν ότι η εστίαση της χώρας στον ανοιχτό κώδικα θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική ανάπτυξη στο πεδίο.
Το 2018, η Κίνα ενσωμάτωσε τη συνεργασία ανοιχτού κώδικα στην ευρύτερη στρατηγική ψηφιοποίησης της οικονομίας της, αναγνωρίζοντας ότι η προώθηση κοινών προσπαθειών ανάπτυξης θα μπορούσε να επιταχύνει τις δυνατότητές της στο πεδίο.
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου κυριαρχούσαν τα ιδιόκτητα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, η Κίνα αγκάλιασε τα οικοσυστήματα ανοιχτού κώδικα για να παρακάμψει το δυτικό έλεγχο, να αναπτύξει την καινοτομία πιο σύντομα και να ενσωματωθεί στην παγκόσμια συνεργασία AI.
Η δραστηριότητα μέσω του ανοιχτού κώδικα της Κίνας αυξήθηκε δραματικά το 2020, θέτοντας τα θεμέλια για το είδος της καινοτομίας που παρατηρείται σήμερα.
Προάγοντας ενεργά μια κουλτούρα ανοιχτού κώδικα, η Κίνα διασφάλισε ότι ένα ευρύ φάσμα προγραμματιστών θα είχε ελεύθερη πρόσβαση σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, αντί να τα περιορίσει σε μία χούφτα κυρίαρχες εταιρείες.
Η τάση συνεχίστηκε κατά τα τελευταία χρόνια, με την Κίνα επιτυγχάνει να δημιουργήσει τα δικά της λειτουργικά συστήματα και πλατφόρμες ανοιχτού κώδικα που υποστηρίζονται από το κράτος, το 2023, για να μειώσει περαιτέρω την εξάρτησή του από τη δυτική τεχνολογία.
Αυτή η κίνηση θεωρήθηκε ευρέως ως μια προσπάθεια να εδραιώσει την ηγεσία της στην AI και να δημιουργήσει ένα ανεξάρτητο, αύταρκες ψηφιακό οικοσύστημα.
Ενώ η Κίνα τοποθετείται σταθερά ως ηγέτης στην τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα, οι εταιρείες της Silicon Valley παρέμειναν εστιασμένες σε κλειστά, ιδιωτικά μοντέλα.
Ενώ εταιρείες όπως η Google και η Meta προώθησαν πρωτοβουλίες ανοιχτού κώδικα κατ' όνομα, εξακολουθούσαν να έχουν «κλειδώσει» βασικές δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης πίσω από «τοίχους» μοντέλων επί πληρωμή και συστήματα αδειοδότησης.
Αντίθετα, οι πρωτοβουλίες της Κίνας που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση αντιμετώπισαν την τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα ως εθνικό πόρο και όχι ως εταιρικό περιουσιακό στοιχείο.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Κίνα να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες παγκοσμίως στην ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα, ξεπερνώντας πολλές δυτικές εταιρείες σε συνεργατικά έργα.
Κινεζικοί τεχνολογικοί γίγαντες όπως η Huawei, η Alibaba και η Tencent προωθούν την τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα με πλαίσια όπως το PaddlePaddle, το X-Deep Learning (X-DL) και το MindSpore — όλα πλέον βασικά εργαλεία στο οικοσύστημα μηχανικής μάθησης της Κίνας.
Αλλά συνεισφέρουν επίσης σημαντικά σε παγκόσμια έργα τεχνητής νοημοσύνης, από το Dragonfly της Alibaba, το οποίο εξορθολογίζει τη διανομή δεδομένων μεγάλης κλίμακας, έως το Apollo της Baidu, μια πλατφόρμα ανοιχτού κώδικα που επιταχύνει την ανάπτυξη αυτόνομων οχημάτων.
Οι κινεζικές εταιρείες (με την κρατική υποστήριξη) ώθησαν την τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα και έκαναν τα μοντέλα τους διαθέσιμα στο κοινό, δημιουργώντας έναν βρόχο ανατροφοδότησης στον οποίο έχουν επίσης -αθόρυβα- αξιοποιήσει και οι δυτικές εταιρείες.
Πριν από ένα χρόνο, για παράδειγμα, η αμερικανική εταιρεία Abicus.AI κυκλοφόρησε το Smaug-72B, ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης σχεδιασμένο για επιχειρήσεις που βασίστηκαν απευθείας στο Qwen-72B της Alibaba και ξεπέρασαν τα ιδιόκτητα μοντέλα όπως το GPT-3.5 της OpenAI και το Mistral's Medium.
Ωστόσο, η δυνατότητα των αμερικανικών εταιρειών να αξιοποιήσουν περαιτέρω την κινεζική τεχνολογία ανοιχτού κώδικα μπορεί να περιορίζεται από πολιτικά αλλά και εταιρικά εμπόδια.
Το 2023, γερουσιαστές των ΗΠΑ τόνισαν τις αυξανόμενες ανησυχίες ότι η επιθετική επένδυση της Κίνας σε τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα και ημιαγωγών θα διαβρώσει τελικά τη δυτική κυριαρχία στην τεχνητή νοημοσύνη.
Ορισμένοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ζήτησαν την απαγόρευση ορισμένων τεχνολογιών ημιαγωγών ανοιχτού κώδικα, λόγω των φόβων ότι θα μπορούσαν να επιταχύνουν περαιτέρω τις εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη της Κίνας.
Μέχρι τότε, ωστόσο, το άλογο AI της Κίνας ήδη έχει προπορευθεί.
AI με κινεζικά χαρακτηριστικά
Η άνοδος του DeepSeek θα έπρεπε να ήταν προφανής σε οποιονδήποτε γνωρίζει τη θεωρία και την ιστορία των τεχνολογικών καινοτομιών που συνδέονται με την «ανατρεπτικές αλλαγές».
Όσοι υστερούν σε έναν κλάδο σπάνια είναι ανταγωνιστικοί παίζοντας το ίδιο παιχνίδι με τους κατεστημένους φορείς – πρέπει να σκέφτονται έξω από το «κουτί» όπως λέει η αμερικανική έκφραση.
Η Κίνα, που αντιμετωπίζει περιορισμούς στους επεξεργαστές δυτικής τεχνολογίας AI και υστερεί στην ιδιόκτητη υποδομή τεχνητής νοημοσύνης, δεν είχε άλλη επιλογή από το να καινοτομήσει διαφορετικά.
Η τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα παρείχε το τέλειο όχημα: έναν τρόπο επιτάχυνσης της καινοτομίας, χαμηλότερου κόστους και αξιοποίησης της παγκόσμιας έρευνας, παρακάμπτοντας παράλληλα το μοντέλο κλειστού κώδικα της Silicon Valley με μεγάλους πόρους.
Από μια δυτική και παραδοσιακή οπτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα από την Κίνα μπορεί να φαίνεται παράδοξη, δεδομένων των αυστηρών ελέγχων πληροφοριών της χώρας.
Η ιδεολογία του ΚΚΚ
Η στρατηγική ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης δίνει προτεραιότητα τόσο στην τεχνολογική πρόοδο όσο και στην αυστηρή ευθυγράμμιση με το ιδεολογικό πλαίσιο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, διασφαλίζοντας ότι τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης τηρούν τις «βασικές σοσιαλιστικές αξίες».
Η έρευνα της τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα έχει ευδοκιμήσει όχι μόνο παρά αυτούς τους περιορισμούς αλλά, από πολλές απόψεις, εξαιτίας τους.
Η επιτυχία της Κίνας υπερβαίνει τον παραδοσιακό αυταρχισμό, ενσωματώνει αυτό που ο οικονομολόγος του Harvard David Yang αποκαλεί «Autocracy 2.0.». Αντί να βασίζεται αποκλειστικά στον έλεγχο, χρησιμοποιεί οικονομικά κίνητρα, γραφειοκρατική αποτελεσματικότητα και τεχνολογία για τη διαχείριση των πληροφοριών και τη διατήρηση της σταθερότητας του καθεστώτος.
Η κινεζική κυβέρνηση έχει ενθαρρύνει στρατηγικά την ανάπτυξη ανοιχτού κώδικα, διατηρώντας παράλληλα αυστηρό έλεγχο στις εγχώριες εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης, ιδιαίτερα στην παρακολούθηση και τη λογοκρισία.
Πράγματι, τα αυταρχικά καθεστώτα μπορεί να έχουν σημαντικό πλεονέκτημα στην ανάπτυξη τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου λόγω των εκτεταμένων συστημάτων επιτήρησής τους.
Οι τεράστιοι όγκοι δεδομένων που συλλέγονται μέσω αυτών των δικτύων επιτρέπουν σε ιδιωτικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης να δημιουργήσουν προηγμένους αλγόριθμους, οι οποίοι στη συνέχεια μπορούν να προσαρμοστούν για εμπορικές χρήσεις, επιταχύνοντας ενδεχομένως την οικονομική ανάπτυξη.
Η διπλή βάση ανάπτυξης
Η στρατηγική τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας βασίζεται σε μια διπλή βάση κρατικών πρωτοβουλιών και καινοτομίας στον ιδιωτικό τομέα.
Ο οδικός χάρτης τεχνητής νοημοσύνης της χώρας, που περιγράφηκε για πρώτη φορά στην ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης νέας γενιάς του 2017 και ακολουθεί ένα χρονοδιάγραμμα τριών φάσεων:
1 .Επίτευξη παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας έως το 2020,
2 πραγματοποίηση μεγάλων καινοτομιών στην τεχνητή νοημοσύνη έως το 2025 και
3. διασφάλιση της παγκόσμιας ηγετικής θέσης στην τεχνητή νοημοσύνη έως το 2030.
Παράλληλα, η κυβέρνηση έχει δώσει έμφαση στη διαχείριση των δεδομένων, στα ρυθμιστικά πλαίσια και στην επιτήρηση για να καθοδηγήσει την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης με «υπεύθυνο» τρόπο.
Ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της επέκτασης της τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας ήταν η μαζική διάχυση επενδύσεων που υποστηρίζονται από το κράτος.
Την τελευταία δεκαετία, τα κυβερνητικά επιχειρηματικά funds έχουν εισφέρει περίπου 912 δισεκατομμύρια δολάρια σε εταιρείες αρχικού σταδίου, με το 23% αυτής της χρηματοδότησης να κατευθύνεται σε εταιρείες που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη.
Ένα σημαντικό μέρος έχει στοχεύσει τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές της Κίνας, μετά από τοπικές επενδυτικές εντολές.
Σε σύγκριση με τα ιδιωτικά επιχειρηματικά κεφάλαια, οι εταιρείες που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση συχνά υστερούν στην ανάπτυξη λογισμικού, αλλά παρουσιάζουν ταχεία ανάπτυξη μετά την επένδυση.
Επιπλέον, η κρατική χρηματοδότηση συχνά χρησιμεύει ως σήμα για επακόλουθες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, ενισχύοντας το «οικοσύστημα» τεχνητής νοημοσύνης της χώρας.
Παρά την ισχυρή κρατική συμμετοχή, η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας καθοδηγείται εξίσου από την καινοτομία του ιδιωτικού τομέα.
Η χώρα φιλοξενεί περίπου 4.500 εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, που αντιπροσωπεύουν το 15% του συνόλου του κόσμου.
Όπως είπε ο οικονομολόγος Liu Gang στην εφημερίδα Global Times του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος: «Η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης είναι ταχύτατη στην Κίνα – για παράδειγμα, τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα που διαθέτουν τεχνητή νοημοσύνη.
Με τη βοήθεια κρατικών δαπανών, το ιδιωτικό κεφάλαιο ρέει στον νέο τομέα.
Η αυξημένη εισροή κεφαλαίων αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τον κλάδο το 2025».
Οι τεχνολογικοί γίγαντες της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των Baidu, Alibaba, Tencent και SenseTime, έχουν όλοι επωφεληθεί από την ουσιαστική κρατική υποστήριξη, ενώ παραμένουν ανταγωνιστικοί στην παγκόσμια σκηνή.
Αλλά σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, το οικοσύστημα τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας ευδοκιμεί σε μια περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ της κρατικής υποστήριξης, των εταιρικών επενδύσεων και της ακαδημαϊκής συνεργασίας.
Αναγνωρίζοντας νωρίς τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα, το Πανεπιστήμιο Tsinghua στο Πεκίνο έχει αναδειχθεί ως βασικός κόμβος καινοτομίας, παράγοντας κορυφαίες startups τεχνητής νοημοσύνης όπως οι Zhipu AI, Baichuan AI, Moonshot AI και MiniMax — όλες που ιδρύθηκαν από τους καθηγητές και τους αποφοίτους του.
Σε αντίθεση με τη Δύση, όπου εταιρείες όπως η Google και η Meta προωθούν μοντέλα κλειστού κώδικα για στρατηγικά επιχειρηματικά κέρδη, η Κίνα τα βλέπει ως μέσο εθνικής τεχνολογικής αυτάρκειας.
Για το σκοπό αυτό, η Εθνική Ομάδα AI, που αποτελείται από 23 κορυφαίες ιδιωτικές επιχειρήσεις, έχει αναπτύξει την Εθνική Πλατφόρμα Ανοιχτής Καινοτομίας AI, η οποία παρέχει ανοιχτή πρόσβαση σε σύνολα δεδομένων AI, εργαλειοθήκες, βιβλιοθήκες και άλλους υπολογιστικούς πόρους.
Το DeepSeek είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της στρατηγικής AI της Κίνας σε δράση.
Η άνοδος της εταιρείας ενσωματώνει την ώθηση της κυβέρνησης στη συνεργασία μέσω του ανοιχτού κώδικα, ενώ παραμένει βαθιά ενσωματωμένη σε ένα οικοσύστημα τεχνητής νοημοσύνης που καθοδηγείται από το κράτος.
Οι Κινέζοι προγραμματιστές έχουν εδώ και καιρό σημαντικούς συνεισφέροντες σε πλατφόρμες ανοιχτού κώδικα, κατατάσσοντας τους ως το δεύτερο μεγαλύτερο ομάδα στο GitHub έως το 2021.
Με αυτόν τον τρόπο, το DeepSeek ενσωματώνει τέλεια την «τεχνητή νοημοσύνη με κινεζικά χαρακτηριστικά» – μια συγχώνευση κρατικής καθοδήγησης, εφευρετικότητας του ιδιωτικού τομέα και συνεργασίας ανοιχτού κώδικα, όλα προσεκτικά συνδυασμένα για να εξυπηρετήσουν τους μακροπρόθεσμους τεχνολογικούς και γεωπολιτικούς στόχους της χώρας.
Ελεύθερα εργαλεία λογισμικού ΑΙ
Οι αντικρουόμενες αντιδράσεις των Βig Tech
Η εμφάνιση του DeepSeek έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις σε όλο τον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης, προκαλώντας σειρά αντιδράσεων από κορυφαία στελέχη της Silicon Valley, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ερευνητές.
Ενώ ορισμένοι το θεωρούν μια αναμενόμενη εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα, άλλοι το βλέπουν ως άμεση πρόκληση για την ηγεσία της δυτικής τεχνητής νοημοσύνης.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Microsoft, Satya Nadella, τόνισε την τεχνική της αποτελεσματικότητα.
«Είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό όσον αφορά τόσο το πώς έχουν κάνει πραγματικά αποτελεσματικά ένα μοντέλο ανοιχτού κώδικα με αυτή τη ταχύτητα και είναι υπερ- αποδοτικό όσον αφορά την υπολογιστική ισχύ», είπε ο Nadella στο CNBC. «Θα πρέπει να πάρουμε πολύ, πολύ σοβαρά τις εξελίξεις από την Κίνα».
Ο επιχειρηματίας της Silicon Valley, Marc Andreessen, εξέχων σύμβουλος του Trump, ήταν παρομοίως διακριτικός. «Το DeepSeek R1 είναι μια από τις πιο εκπληκτικές και εντυπωσιακές ανακαλύψεις που έχω δει ποτέ – και, ως ανοιχτού κώδικα, ένα σππυδαίο δώρο στον κόσμο», έγραψε στο X.
Για τον Yann LeCun, τον επικεφαλής επιστήμονα τεχνητής νοημοσύνης της Meta, το DeepSeek αφορά λιγότερο τις δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας και περισσότερο την ευρύτερη δύναμη της καινοτομίας ανοιχτού κώδικα. Υποστήριξε ότι η κατάσταση δεν πρέπει να διαβαστεί ως η τεχνητή νοημοσύνη της Κίνας που ξεπερνά τις ΗΠΑ, αλλά μάλλον ως μοντέλα ανοιχτού κώδικα που ξεπερνούν τα ιδιόκτητα.
«Το DeepSeek έχει επωφεληθεί από την ανοιχτή έρευνα και τον ανοιχτό κώδικα (π.χ. PyTorch και Llama από το Meta)», έγραψε στο Threads.
«Βρήκαν νέες ιδέες και τις έχτισαν πάνω από τη δουλειά άλλων ανθρώπων. Επειδή το έργο τους είναι δημοσιευμένο και ανοιχτού κώδικα, όλοι μπορούν να επωφεληθούν από αυτό. Αυτή είναι η δύναμη της ανοιχτής έρευνας και του ανοιχτού κώδικα».
Δεν ήταν όλες οι απαντήσεις τόσο μετρημένες.
Ο Alexander Wang, Διευθύνων Σύμβουλος της Scale AI – μιας αμερικανικής εταιρείας που ειδικεύεται στην επισήμανση δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης και στην εκπαίδευση μοντέλων – περιέγραφε το DeepSeek ως ανταγωνιστική απειλή που απαιτεί επιθετική απάντηση
Έγραψε στο X: «Το DeepSeek θέτει σε συναγερμότην Αμερική, αλλά δεν αλλάζει τη στρατηγική: οι ΗΠΑ πρέπει να καινοτομήσουν και να τρέξουν πιο γρήγορα, όπως κάναμε σε ολόκληρη την ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης. Αυστηρότεροι έλεγχοι εξαγωγών στους επεξεργαστές, ώστε να μπορούμε να διατηρήσουμε μελλοντικούς δυνητικούς πελάτες. Κάθε σημαντική ανακάλυψη στην τεχνητή νοημοσύνη ήταν αμερικανική».
Η παρέμβαση Musk για την OpenAi
Ο Elon Musk έβαλε φωτιά στις εικασίες σχετικά με την πρόσβαση υλικού του DeepSeek όταν απάντησε με ένα απλό «προφανώς» στους προηγούμενους ισχυρισμούς του Wang στο CNBC ότι το DeepSeek είχε αποκτήσει κρυφά 50.000 GPU Nvidia H100, παρά τους περιορισμούς στις εξαγωγές των ΗΠΑ.
Πέρα από τον τεχνολογικό κόσμο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ έχουν υιοθετήσει μια πιο αντίπαλη στάση.
Ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Maik Johnson κατηγόρησε την Κίνα ότι χρησιμοποιεί το DeepSeek για να διαβρώσει την αμερικανική ηγεσία της τεχνητής νοημοσύνης. «Καταχρώνται το σύστημα, κλέβουν την πνευματική μας ιδιοκτησία. Τώρα προσπαθούν να μας επιβάλουν στην τεχνητή νοημοσύνη».
Από την πλευρά του, ο Trump είχε μια πιο ρεαλιστική άποψη, θεωρώντας την αποτελεσματικότητα του DeepSeek ως επικύρωση των προσεγγίσεων μείωσης του κόστους. «Το βλέπω ως θετικό, ως πλεονέκτημα…. Δεν θα ξοδέψετε τόσα πολλά και θα έχετε το ίδιο αποτέλεσμα..., ελπίζουμε».
Η άνοδος του DeepSeek μπορεί να βοήθησε στην ανάληψη δράσης της κυβέρνησης Trump, οδηγώντας σε σαρωτικές αλλαγές πολιτικής με στόχο τη διασφάλιση της κυριαρχίας των ΗΠΑ στην τεχνητή νοημοσύνη.
Την πρώτη του εβδομάδα στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε μια σειρά επιθετικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων τεράστιων ομοσπονδιακών επενδύσεων στην έρευνα τεχνητής νοημοσύνης, στενότερων συνεργασιών μεταξύ της κυβέρνησης και ιδιωτικών εταιρειών τεχνολογίας και την ανάκληση των κανονισμών που θεωρήθηκε ότι επιβραδύνουν την καινοτομία στις ΗΠΑ
Με την ευθυγράμμιση με την κυβέρνηση, ο Elon Musk διασφαλίζει ότι η πολιτική των ΗΠΑ γέρνει υπέρ των εγχειρημάτων του σε τεχνητή νοημοσύνη, εξασφαλίζοντας πρόσβαση στην κρατική υποστήριξη, την υπολογιστική ισχύ και τον ρυθμιστικό έλεγχο των εξαγωγών τεχνητής νοημοσύνης.
Ταυτόχρονα, η δημόσια κριτική του Musk για το σχέδιο υποδομής τεχνητής νοημοσύνης των 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων του Trump - ισχυριζόμενος ότι οι εμπλεκόμενες εταιρείες δεν διαθέτουν την απαραίτητη χρηματοδότηση - ήταν τόσο προειδοποίηση όσο και σηματοδότηση των σχεδίων του για το μέλλον, αναδεικύνοντας την πρόθεσή του να διαμορφώσει την πολιτική του με τρόπο που να ωφελεί την αυτοκρατορία του, κρατώντας παράλληλα μακρι΄΄α τους πιθανούς αμφισβητίες.
Καθόλου άσχετος, ο Musk και μια ομάδα επενδυτών μόλις ξεκίνησαν μια προσφορά 97,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τον μη κερδοσκοπικό βραχίονα του OpenAI, μια κίνηση που κλιμακώνει τη διαμάχη του με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της OpenAI, Sam Altman, και επιδιώκει να ενισχύσει την επιρροή του στον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης.
Ο Altman απέρριψε την προσφορά ως «απελπισμένη προσπάθεια υφαρπαγής», επιμένοντας ότι το OpenAI δεν θα επηρεαστεί από τις προσπάθειες του Musk να ανακτήσει τον έλεγχο.
Η εν λόγω διαμάχη αντικατοπτρίζει πώς η εμφάνιση του DeepSeek έχει ρίξει τους αμερικανικούς τεχνολογικούς γίγαντες σε έναν πόλεμο που θα μπορούσε να είναι γενικευμένος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών