Ένα τεράστιο κενό υπάρχει στα δημόσια οικονομικά του Κιέβου, που δεν θα μπορέσει να καλύψει καμία αύξηση φόρων ή ενίσχυση από τη Δύση
Ακόμα κι αν ο πόλεμος τελειώσει τώρα, η Ουκρανία μπορεί να οδηγηθεί μέχρι το 2026 στη διάλυση.
Ένα τεράστιο κενό υπάρχει στα δημόσια οικονομικά του Κιέβου, που δεν θα μπορέσει να καλύψει καμία αύξηση φόρων ή ενίσχυση από τη Δύση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει σχέδιο χρηματοδότησης του ουκρανικού προϋπολογισμού μετά το 2025.
Ακόμα και αν ο πόλεμος τελειώσει μέχρι το καλοκαίρι του 2025, θα χρειαστεί χρόνος για τη μείωση των στρατιωτικών δαπανών.
Δεν είναι ξεκάθαρο ότι οι ευρωπαϊκές ελίτ έχουν κατανοήσει πλήρως το πολιτικό κόστος, όσο ακόμα ο πόλεμος συνεχίζεται.
Το τεράστιο οικονομικό κόστος του πολέμου
Με τις εντατικές διαπραγματεύσεις με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ να βρίσκονται σε εξέλιξη στη Σαουδική Αραβία με τη συμμετοχή χωριστών ουκρανικών και ρωσικών αντιπροσωπειών, αυξάνονται οι ελπίδες ότι η κυβέρνηση Trump θα μπορέσει επιτέλους να βάλει τέλος στον πόλεμο.
Αλλά ακόμα κι αν ο πόλεμος τελειώσει τώρα, δεν θα ήταν συνετό να υποθέσουμε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες κοντά στα προπολεμικά επίπεδα.
Η Ουκρανία έχει τώρα σχεδόν 900.000 άνδρες και γυναίκες στα όπλα, μια τριπλάσια αύξηση σε σχέση με την εποχή της ειρήνης, και αυτό δεν λαμβάνει υπόψη τις ανεπανόρθωτες απώλειες από θάνατο και τραυματισμό, γράφει σε ανάλυσή του στο Responsible Statecraft ο Βρετανός διπλωμάτης Ian Proud.
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν πολύ αλλά το ποσοστό των θυμάτων συνήθως πιστεύεται ότι ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιάδες (σ.σ. οι Ρώσοι υπολογίζουν πάνω από 800.000 νεκροί, τραυματίες), με αποζημιώσεις που παρέχονται στα θύματα και τις οικογένειες των θανόντων.
Επομένως, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει τεράστιο οικονομικό κόστος για τη χώρα αυτή.
Οι αμυντικές δαπάνες της Ουκρανίας έχουν δεκαπλασιαστεί από την ανακοίνωση του προϋπολογισμού του 2021, όταν οι πληρωμές κοινωνικής πρόνοιας ήταν η μεγαλύτερη δαπάνη της χώρας.
Στην εντατική η Ουκρανία
Αυτό έχει αφήσει ένα τεράστιο κενό στα οικονομικά της Ουκρανίας, το οποίο καμία αύξηση φόρων ή ενισχύσεις από τη Δύση δεν θα μπορέσει να καλύψει για μια παρατεταμένη περίοδο χωρίς πολιτικές συνέπειες.
Από το 2022, η Ουκρανία έχει μέσο δημοσιονομικό έλλειμμα άνω του 22% του ΑΕΠ.
Με βάση την τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ουκρανίας το 2025 ανέρχεται σε περίπου 41,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Και αυτό προϋποθέτει ότι οι αμυντικές δαπάνες θα μειωθούν ελαφρά φέτος.
Στην περίπτωση που ο πόλεμος συνεχιστεί μέχρι το τέλος του έτους, το ουκρανικό κράτος θα χρειαστεί να αναθεωρήσει τον προϋπολογισμό του προς τα πάνω όπως έκανε το 2024.
Σήμερα, τα εγχώρια έσοδα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των φόρων, των ειδικών φόρων κατανάλωσης και των δασμών, καλύπτουν σχεδόν το κόστος της αμυντικής προσπάθειας, η οποία το 2024 αντιπροσώπευε το 64% των συνολικών δαπανών του προϋπολογισμού της.
Αυτό περιλαμβάνει σημαντικές αυξήσεις φόρων καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται.
Πολεμική κόπωση σε ΗΠΑ - Ευρώπη
Τα συνολικά φορολογικά έσοδα θα έχουν αυξηθεί περισσότερο από 100% από την έναρξη του πολέμου και οι φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων πάνω από 200%.
Αυτό σε μια χώρα στην οποία, σύμφωνα με το Wilson Center, το 50% του πληθυσμού ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.
Καθώς η Ουκρανία είναι αποκομμένη από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές, έπρεπε να καλύψει τη διαφορά μέσω βοήθειας και δανείων από τα δυτικά κράτη.
Με απλά λόγια, οι δυτικές ενισχύσεις και δάνεια κατευθύνονται στην πληρωμή μισθών του ουκρανικού δημόσιου τομέα.
Στην αρχή του πολέμου, οι ενισχύσεις είχαν τη μορφή δωρεάν οικονομικής βοήθειας για την κάλυψη των δημοσιονομικών και στρατιωτικών αναγκών της χώρας.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Κιέλου, οι ΗΠΑ έχουν παράσχει πάνω από 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε άμεση δημοσιονομική βοήθεια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρείχε 51,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε οικονομική βοήθεια –δηλαδή δημοσιονομική στήριξη– μεταξύ 2022 και 2024.
Ωστόσο, από τις αρχές του 2024, η δωρεάν βοήθεια έχει σταδιακά μετατοπιστεί στον δανεισμό καθώς οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν αισθανθεί το πολιτικό και οικονομικό κόστος της απεριόριστης οικονομικής βοήθειας.
Έτσι, η Ουκρανία καταφεύγει όλο και περισσότερο στον δανεισμό,
Από ορισμένες απόψεις, αυτό είναι αναμενόμενο.
Οι κυβερνήσεις τείνουν να δανείζονται μεγάλα κεφάλαια σε περιόδους πολέμου.
Το Ηνωμένο Βασίλειο διευθέτησε τα χρέη του πολέμου του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου προς τις ΗΠΑ και τον Καναδά μόλις το 2006.
Ως εκ τούτου, το ουκρανικό χρέος έχει εκτοξευθεί πάνω από το 100% του ΑΕΠ και, κρίσιμα, το κόστος εξυπηρέτησης έχει τριπλασιαστεί και αποτελεί πλέον τη δεύτερη μεγαλύτερη γραμμή δαπανών στον προϋπολογισμό της Ουκρανίας, μετά τις στρατιωτικές.
Δεν υπάρχει σχέδιο για την επόμενη μέρα στην Ουκρανία
Δηλαδή η Ουκρανία θα δαπανήσει περισσότερο από το διπλάσιο ποσό για την εξυπηρέτηση του χρέους της το 2025 από ό,τι ξοδεύει για την υγεία του πληθυσμού της.
Αυτή η αναλογία θα διευρυνθεί μόνο όσο περισσότερο συνεχίζεται ο πόλεμος.
Η Ουκρανία θα είναι σχεδόν σε θέση να τα βγάλει πέρα το 2025 χάρη στο δάνειο των G7 που συμφωνήθηκε τον Ιούνιο του 2024.
Ως μέρος ενός τελευταίου συμβιβασμού από την προηγούμενη κυβέρνηση Biden η συνεισφορά των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο δάνειο των G7 κατευθύνθηκε μέσω της Παγκόσμιας Τράπεζας για την παροχή γενικής υποστήριξης υποδομών.
Καθοριστικό σημείο είναι ότι δεν υπάρχουν σχέδια για το πώς θα καλυφθούν οι δημοσιονομικές ανάγκες της Ουκρανίας από το 2026 και μετά.
Ακόμα κι αν ο πόλεμος τελείωνε σήμερα, η Ουκρανία μπορεί να εξακολουθεί να κινδυνεύει να μην έχει πόρους το 2026, ειδικά εάν οι δυτικές χώρες - χορηγοί υποθέσουν λανθασμένα ότι θα μπορέσει να επιστρέψει στις προπολεμικές δαπάνες την Πρώτη Μεταπολεμική Ημέρα.
Επομένως, το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο γρήγορα η Ουκρανία μπορεί να μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες το 2026 και ποιος θα καλύψει το έλλειμμα.
Για να εξισορροπήσει την κατάσταση το 2026, η Ουκρανία θα πρέπει να μειώσει τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά 80%, ή περίπου 41 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αλλά οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων στο Κίεβο μπορεί λογικά να πιέσουν για τη διατήρηση ενός μεγάλου στρατού ενάντια στην απειλή της μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας.
Προς διάλυση το ουκρανικό κράτος μέχρι το 2026
Ενώ οι τεράστιες δαπάνες σε όπλα και πυρομαχικά για τις μάχες μπορεί να υποχωρήσουν, η διατήρηση ενός μόνιμου στρατού, ακόμη και αν μειωθεί ο αριθμός του, θα είχε βαρύ τίμημα.
Ακόμα κι αν το μελλοντικό έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ουκρανίας δεν είναι τόσο υψηλό όσο τα 41 δισεκατομμύρια δολάρια, είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι μπορεί να είναι 20 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επίσης δεν αναμένει ότι η Ουκρανία θα έχει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές δανεισμού πριν από το 2027.
Αυτό θα αναγκάσει το ουκρανικό κράτος να απευθυνθεί στις δυτικές χώρες για πρόσθετη χρηματοδότηση.
Καθώς η κυβέρνηση Trump θέλει να περιορίσει τις οικονομικές της δεσμεύσεις προς την Ουκρανία και να επικεντρωθεί αντ' αυτού στις επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων των ορυκτών, η πίεση θα μετατοπιστεί στα ευρωπαϊκά κράτη.
Εδώ υπάρχει σημαντικός πολιτικός κίνδυνος.
Τις τελευταίες ημέρες, οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να συμφωνήσουν σε ένα επιπλέον πακέτο όπλων ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Ουκρανία.
Η χρηματοδότηση 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε δημοσιονομική στήριξη στην Ουκρανία το 2026 μετά την κατάπαυση του πυρός το 2025 μπορεί να προαναγγέλλει μια αντίδραση από τα κόμματα της Αριστεράς και του πατριωτικού χώρου στην Ευρώπη που πιστεύουν ότι ο πόλεμος θα έπρεπε να είχε τελειώσει το 2022.
www.bankingnews.gr
Ένα τεράστιο κενό υπάρχει στα δημόσια οικονομικά του Κιέβου, που δεν θα μπορέσει να καλύψει καμία αύξηση φόρων ή ενίσχυση από τη Δύση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει σχέδιο χρηματοδότησης του ουκρανικού προϋπολογισμού μετά το 2025.
Ακόμα και αν ο πόλεμος τελειώσει μέχρι το καλοκαίρι του 2025, θα χρειαστεί χρόνος για τη μείωση των στρατιωτικών δαπανών.
Δεν είναι ξεκάθαρο ότι οι ευρωπαϊκές ελίτ έχουν κατανοήσει πλήρως το πολιτικό κόστος, όσο ακόμα ο πόλεμος συνεχίζεται.
Το τεράστιο οικονομικό κόστος του πολέμου
Με τις εντατικές διαπραγματεύσεις με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ να βρίσκονται σε εξέλιξη στη Σαουδική Αραβία με τη συμμετοχή χωριστών ουκρανικών και ρωσικών αντιπροσωπειών, αυξάνονται οι ελπίδες ότι η κυβέρνηση Trump θα μπορέσει επιτέλους να βάλει τέλος στον πόλεμο.
Αλλά ακόμα κι αν ο πόλεμος τελειώσει τώρα, δεν θα ήταν συνετό να υποθέσουμε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες κοντά στα προπολεμικά επίπεδα.
Η Ουκρανία έχει τώρα σχεδόν 900.000 άνδρες και γυναίκες στα όπλα, μια τριπλάσια αύξηση σε σχέση με την εποχή της ειρήνης, και αυτό δεν λαμβάνει υπόψη τις ανεπανόρθωτες απώλειες από θάνατο και τραυματισμό, γράφει σε ανάλυσή του στο Responsible Statecraft ο Βρετανός διπλωμάτης Ian Proud.
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν πολύ αλλά το ποσοστό των θυμάτων συνήθως πιστεύεται ότι ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιάδες (σ.σ. οι Ρώσοι υπολογίζουν πάνω από 800.000 νεκροί, τραυματίες), με αποζημιώσεις που παρέχονται στα θύματα και τις οικογένειες των θανόντων.
Επομένως, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει τεράστιο οικονομικό κόστος για τη χώρα αυτή.
Οι αμυντικές δαπάνες της Ουκρανίας έχουν δεκαπλασιαστεί από την ανακοίνωση του προϋπολογισμού του 2021, όταν οι πληρωμές κοινωνικής πρόνοιας ήταν η μεγαλύτερη δαπάνη της χώρας.
Στην εντατική η Ουκρανία
Αυτό έχει αφήσει ένα τεράστιο κενό στα οικονομικά της Ουκρανίας, το οποίο καμία αύξηση φόρων ή ενισχύσεις από τη Δύση δεν θα μπορέσει να καλύψει για μια παρατεταμένη περίοδο χωρίς πολιτικές συνέπειες.
Από το 2022, η Ουκρανία έχει μέσο δημοσιονομικό έλλειμμα άνω του 22% του ΑΕΠ.
Με βάση την τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ουκρανίας το 2025 ανέρχεται σε περίπου 41,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Και αυτό προϋποθέτει ότι οι αμυντικές δαπάνες θα μειωθούν ελαφρά φέτος.
Στην περίπτωση που ο πόλεμος συνεχιστεί μέχρι το τέλος του έτους, το ουκρανικό κράτος θα χρειαστεί να αναθεωρήσει τον προϋπολογισμό του προς τα πάνω όπως έκανε το 2024.
Σήμερα, τα εγχώρια έσοδα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των φόρων, των ειδικών φόρων κατανάλωσης και των δασμών, καλύπτουν σχεδόν το κόστος της αμυντικής προσπάθειας, η οποία το 2024 αντιπροσώπευε το 64% των συνολικών δαπανών του προϋπολογισμού της.
Αυτό περιλαμβάνει σημαντικές αυξήσεις φόρων καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται.
Πολεμική κόπωση σε ΗΠΑ - Ευρώπη
Τα συνολικά φορολογικά έσοδα θα έχουν αυξηθεί περισσότερο από 100% από την έναρξη του πολέμου και οι φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων πάνω από 200%.
Αυτό σε μια χώρα στην οποία, σύμφωνα με το Wilson Center, το 50% του πληθυσμού ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.
Καθώς η Ουκρανία είναι αποκομμένη από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές, έπρεπε να καλύψει τη διαφορά μέσω βοήθειας και δανείων από τα δυτικά κράτη.
Με απλά λόγια, οι δυτικές ενισχύσεις και δάνεια κατευθύνονται στην πληρωμή μισθών του ουκρανικού δημόσιου τομέα.
Στην αρχή του πολέμου, οι ενισχύσεις είχαν τη μορφή δωρεάν οικονομικής βοήθειας για την κάλυψη των δημοσιονομικών και στρατιωτικών αναγκών της χώρας.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Κιέλου, οι ΗΠΑ έχουν παράσχει πάνω από 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε άμεση δημοσιονομική βοήθεια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρείχε 51,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε οικονομική βοήθεια –δηλαδή δημοσιονομική στήριξη– μεταξύ 2022 και 2024.
Ωστόσο, από τις αρχές του 2024, η δωρεάν βοήθεια έχει σταδιακά μετατοπιστεί στον δανεισμό καθώς οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν αισθανθεί το πολιτικό και οικονομικό κόστος της απεριόριστης οικονομικής βοήθειας.
Έτσι, η Ουκρανία καταφεύγει όλο και περισσότερο στον δανεισμό,
Από ορισμένες απόψεις, αυτό είναι αναμενόμενο.
Οι κυβερνήσεις τείνουν να δανείζονται μεγάλα κεφάλαια σε περιόδους πολέμου.
Το Ηνωμένο Βασίλειο διευθέτησε τα χρέη του πολέμου του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου προς τις ΗΠΑ και τον Καναδά μόλις το 2006.
Ως εκ τούτου, το ουκρανικό χρέος έχει εκτοξευθεί πάνω από το 100% του ΑΕΠ και, κρίσιμα, το κόστος εξυπηρέτησης έχει τριπλασιαστεί και αποτελεί πλέον τη δεύτερη μεγαλύτερη γραμμή δαπανών στον προϋπολογισμό της Ουκρανίας, μετά τις στρατιωτικές.
Δεν υπάρχει σχέδιο για την επόμενη μέρα στην Ουκρανία
Δηλαδή η Ουκρανία θα δαπανήσει περισσότερο από το διπλάσιο ποσό για την εξυπηρέτηση του χρέους της το 2025 από ό,τι ξοδεύει για την υγεία του πληθυσμού της.
Αυτή η αναλογία θα διευρυνθεί μόνο όσο περισσότερο συνεχίζεται ο πόλεμος.
Η Ουκρανία θα είναι σχεδόν σε θέση να τα βγάλει πέρα το 2025 χάρη στο δάνειο των G7 που συμφωνήθηκε τον Ιούνιο του 2024.
Ως μέρος ενός τελευταίου συμβιβασμού από την προηγούμενη κυβέρνηση Biden η συνεισφορά των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο δάνειο των G7 κατευθύνθηκε μέσω της Παγκόσμιας Τράπεζας για την παροχή γενικής υποστήριξης υποδομών.
Καθοριστικό σημείο είναι ότι δεν υπάρχουν σχέδια για το πώς θα καλυφθούν οι δημοσιονομικές ανάγκες της Ουκρανίας από το 2026 και μετά.
Ακόμα κι αν ο πόλεμος τελείωνε σήμερα, η Ουκρανία μπορεί να εξακολουθεί να κινδυνεύει να μην έχει πόρους το 2026, ειδικά εάν οι δυτικές χώρες - χορηγοί υποθέσουν λανθασμένα ότι θα μπορέσει να επιστρέψει στις προπολεμικές δαπάνες την Πρώτη Μεταπολεμική Ημέρα.
Επομένως, το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο γρήγορα η Ουκρανία μπορεί να μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες το 2026 και ποιος θα καλύψει το έλλειμμα.
Για να εξισορροπήσει την κατάσταση το 2026, η Ουκρανία θα πρέπει να μειώσει τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά 80%, ή περίπου 41 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αλλά οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων στο Κίεβο μπορεί λογικά να πιέσουν για τη διατήρηση ενός μεγάλου στρατού ενάντια στην απειλή της μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας.
Προς διάλυση το ουκρανικό κράτος μέχρι το 2026
Ενώ οι τεράστιες δαπάνες σε όπλα και πυρομαχικά για τις μάχες μπορεί να υποχωρήσουν, η διατήρηση ενός μόνιμου στρατού, ακόμη και αν μειωθεί ο αριθμός του, θα είχε βαρύ τίμημα.
Ακόμα κι αν το μελλοντικό έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ουκρανίας δεν είναι τόσο υψηλό όσο τα 41 δισεκατομμύρια δολάρια, είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι μπορεί να είναι 20 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επίσης δεν αναμένει ότι η Ουκρανία θα έχει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές δανεισμού πριν από το 2027.
Αυτό θα αναγκάσει το ουκρανικό κράτος να απευθυνθεί στις δυτικές χώρες για πρόσθετη χρηματοδότηση.
Καθώς η κυβέρνηση Trump θέλει να περιορίσει τις οικονομικές της δεσμεύσεις προς την Ουκρανία και να επικεντρωθεί αντ' αυτού στις επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων των ορυκτών, η πίεση θα μετατοπιστεί στα ευρωπαϊκά κράτη.
Εδώ υπάρχει σημαντικός πολιτικός κίνδυνος.
Τις τελευταίες ημέρες, οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να συμφωνήσουν σε ένα επιπλέον πακέτο όπλων ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Ουκρανία.
Η χρηματοδότηση 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε δημοσιονομική στήριξη στην Ουκρανία το 2026 μετά την κατάπαυση του πυρός το 2025 μπορεί να προαναγγέλλει μια αντίδραση από τα κόμματα της Αριστεράς και του πατριωτικού χώρου στην Ευρώπη που πιστεύουν ότι ο πόλεμος θα έπρεπε να είχε τελειώσει το 2022.
www.bankingnews.gr
.gif)
Σχόλια αναγνωστών