Νέα σχέδια για την κλοπή των ρωσικών assets επεξεργάζονται οι Βρυξέλλες. Αυτή τη φορά, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να αντλήσει δισεκατομμύρια επιπλέον ευρώ από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία μετατοπίζοντάς τα σε πιο επικίνδυνες επενδύσεις, μέσω ενός σχεδίου που θα αυξήσει την βοήθεια προς την Ουκρανία.
Όπως αποκαλύπτει το Politico, η Κομισιόν εξετάζει τη μεταφορά σχεδόν 200 δισ. ευρώ παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται στο Βέλγιο σε ένα νέο επενδυτικό fund υψηλότερου ρίσκου που θα αποδίδει υψηλότερα επιτόκια. Ο στόχος είναι να δημιουργηθούν περισσότερα κέρδη για να στηριχθεί η οικονομία της Ουκρανίας εν μέσω των απειλών του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, να διακόψει τη χρηματοδότηση. Τα περιουσιακά στοιχεία πάγωσαν το 2022 ως απάντηση στην πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ωστόσο, η κίνηση αυτή δεν θα φτάσει στην πλήρη κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, κάτι που αντιτίθενται πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Ιταλίας, λόγω οικονομικών και νομικών ανησυχιών. Με την δαπάνη μόνο των τόκων και την διατήρηση του υποκείμενου κεφαλαίου ανέπαφου, η ΕΕ ελπίζει ότι μπορεί να αποφύγει κατηγορίες για παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Τα μέλη του G7 των βιομηχανικών χωρών συμφώνησαν πέρυσι να δώσουν στην Ουκρανία 45 δισ. ευρώ που δημιουργήθηκαν από την επένδυση των παγωμένων κρατικών περιουσιακών στοιχείων.
Το μερίδιο των 18 δισεκατομμυρίων ευρώ της ΕΕ από το δάνειο της G7, ωστόσο, θα έχει εξοφληθεί πλήρως μέχρι το τέλος του έτους — εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το πώς θα συνεχίσουν να καλύπτονται οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας το 2026.
Οι υπουργοί Οικονομικών των 27 χωρών της ΕΕ θα ξεκινήσουν αυτές τις συζητήσεις σήμερα Πέμπτη (19/6/2025) σε ένα ανεπίσημο δείπνο στο Λουξεμβούργο.
«Είναι σημαντικό να ακούσουμε από την Κομισιόν σχετικά με τις διαθέσιμες επιλογές, ειδικά όσον αφορά την πιθανή χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και τα περαιτέρω βήματα σχετικά με το καθεστώς κυρώσεων», έγραψε η εκ περιτροπής πολωνική Προεδρία του Συμβουλίου, η οποία οργάνωσε το δείπνο, στην επιστολή πρόσκλησης προς τους υπουργούς που είδε το Politico.
Η Πολωνία πρότεινε επίσης ότι το νέο πρόγραμμα δανείων άμυνας της ΕΕ, SAFE, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από χώρες για την αγορά όπλων για την Ουκρανία.
Η συνάντηση της Πέμπτης θα θέσει τις βάσεις για μήνες τεταμένων συζητήσεων καθώς οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με υπερφορτωμένους προϋπολογισμούς βρίσκονται όλο και περισσότερο διχασμένες μεταξύ της συνέχισης της υποστήριξης της Ουκρανίας και της υλοποίησης εγχώριων προτεραιοτήτων.
Η «παράκαμψη» της ΕΕ
Ως πιθανή λύση, αξιωματούχοι της ΕΕ εξετάζουν τη μεταφορά των περιουσιακών στοιχείων από την Euroclear στο Βέλγιο σε ένα «όχημα ειδικού σκοπού» υπό την ομπρέλα της ΕΕ.
Το κύριο πλεονέκτημα της ταχείας δημιουργίας του νέου fund είναι ότι τα περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσαν τότε να ανατεθούν σε πιο επικίνδυνες επενδύσεις ικανές να παράγουν πολύ υψηλότερες αποδόσεις για την Ουκρανία. Οι αξιωματούχοι δεν ανέφεραν ακριβώς τι είδους επενδύσεις θα μπορούσαν να είναι αυτές.
Σύμφωνα με τους κανόνες της, η Euroclear είναι υποχρεωμένη να επενδύει τα περιουσιακά στοιχεία -πολλά από τα οποία έχουν πλέον ωριμάσει σε ρευστά διαθέσιμα- στην κεντρική τράπεζα του Βελγίου, η οποία προσφέρει το χαμηλότερο διαθέσιμο επιτόκιο χωρίς κίνδυνο.
Το 2024, τα απρόβλεπτα κέρδη που δημιουργήθηκαν από τέτοιες επενδύσεις ανήλθαν σε 4 δισ. ευρώ, τα οποία αργότερα δεσμεύτηκαν για την εξυπηρέτηση του δανείου της G7 προς την Ουκρανία.
Το σενάριο του βέτο από την Ουγγαρία
Οι υποστηρικτές του νέου επενδυτικού fund επισημαίνουν ότι η ΕΕ πρέπει να δημιουργήσει περισσότερα έσοδα από τα κρατικά κεφάλαια της Ρωσίας για να ενισχύσει την Ουκρανία μακροπρόθεσμα εν μέσω μιας παρατεταμένης αδιέξοδης κατάστασης στις ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Μόσχα.
Ένα άλλο πιθανό πλεονέκτημα είναι ότι θα μπορούσε να αποδειχθεί μια χρήσιμη ασπίδα έναντι του κινδύνου η Ουγγαρία να ασκήσει βέτο στην ανανέωση των κυρώσεων και να επιστρέψει ουσιαστικά τα χρήματα στη Ρωσία.
Τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία είναι μπλοκαρισμένα υπό το καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ -το οποίο πρέπει να ανανεώνεται ομόφωνα κάθε έξι μήνες- και η ουγγρική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα απειλήσει να χρησιμοποιήσει το βέτο της ως ένδειξη καλής θέλησης προς το Κρεμλίνο.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Κομισιόν είχε ανεπίσημες συνομιλίες με μια ομάδα χωρών -συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Εσθονίας- για να εξετάσει νομικούς τρόπους διατήρησης των περιουσιακών στοιχείων παγωμένων εάν η Ουγγαρία μπλοκάρει την ανανέωση των κυρώσεων, δήλωσαν στο Politico δύο αξιωματούχοι με γνώση των διαδικασιών. Όμως η ομάδα εργασίας δεν επινόησε μια λύση για να επιτύχει αυτό το αποτέλεσμα.
Δύσκολη δημοσιονομική αριθμητική
Αξιωματούχοι της ΕΕ αναζητούν τρόπους για να συστήσουν το νέο ταμείο με απλή πλειοψηφία -κι όχι με ομοφωνία- για να παρακάμψουν τον Ούγγρο πρωθυπουργό Viktor Orbán.
Οι επικριτές του νέου χρηματοδοτικού οχήματος, ωστόσο, προειδοποιούν ότι οι φορολογούμενοι της ΕΕ θα πρέπει τελικά να καταβάλουν αποζημίωση για τυχόν μη παραγωγικές επενδύσεις που θα γίνουν.
Η ΕΕ αναζητά δημιουργικές λύσεις καθώς το κεντρικό της ταμείο ύψους 1,2 τρισ. ευρώ -που διέπει όλες τις δημόσιες δαπάνες- είναι υπερφορτωμένο και ο νέος προϋπολογισμός θα τεθεί σε ισχύ μόνο το 2028.
«Δεν θα είναι εύκολο να βρεθούν χρήματα στο πλαίσιο του τρέχοντος ΠΔΠ [πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο]», δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ.
Ένα μεγάλο μέρος του ταμείου των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ της ΕΕ προς την Ουκρανία, το οποίο συμφωνήθηκε το 2023 και επρόκειτο να διαρκέσει έως το τέλος του 2027, έχει ήδη δαπανηθεί.
Εκτός από τους οικονομικούς περιορισμούς, οι αξιωματούχοι είναι σκεπτικοί ως προς την ιδέα περαιτέρω αναπλήρωσης του κεντρικού προϋπολογισμού της ΕΕ, καθώς αυτό απαιτεί ομοφωνία — και η Ουγγαρία είναι πιθανό να αντιταχθεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών