Σχετικά Άρθρα
Στην Κίνα μόλις μπήκε το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της Pax Americana - Καταρρέει η Δύση από το τσουνάμι του πολυπολικού αιώνα
«Η Pax Americana έχει τελειώσει» - Ο πρώην επικεφαλής της MI6 αποκαλύπτει την αλήθεια
Στην Ιστορία θα καταγραφεί ότι κατά την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου 2025, το «Eurasia Century» πέρασε σε ένα εντελώς νέο επίπεδο. Αυτή ήταν η προσδοκία ενόψει τριών κρίσιμων, αλληλένδετων ημερομηνιών: της ετήσιας συνόδου κορυφής του SCO στο Τιαντζίν, της Παρέλασης Νίκης στο Πεκίνο και του Ανατολικού Οικονομικού Φόρουμ στο Βλαδιβοστόκ.
Ωστόσο, οι προσδοκίες ξεπεράστηκαν, εάν ληφθεί υπόψη το εύρος και την κλίμακα όσων μόλις συνέβησαν.
Το SCO στο Τιαντζίν εδραίωσε την κινεζική ώθηση για την καθιέρωση μιας πραγματικής Παγκόσμιας Διακυβέρνησης – που στην πράξη σημαίνει την άδοξη ταφή της «διεθνούς τάξης βασισμένης σε κανόνες», η οποία υπό τη νέα αμερικανική διοίκηση έχει μετασταθεί σε μια διεθνή αταξία χωρίς κανόνες: ουσιαστικά μια νοοτροπία «θα ανατινάξουμε τον κόσμο αν δεν μπορούμε να τον ελέγξουμε».
Στο Τιαντζίν δεν συμμετείχαν μόνο τα 10 πλήρη μέλη του SCO αλλά και 2 παρατηρητές και 15 εταίροι –με ισχυρή παρουσία από τη Νοτιοανατολική Ασία– συζητώντας τις λεπτές ισορροπίες που πρέπει να τηρηθούν για ειρηνική ανάπτυξη. Η φωτογραφία της εβδομάδας, αν όχι της χρονιάς ή της δεκαετίας, ήταν η τριμερής χειραψία Putin, Xi και Modi: η επιστροφή του αρχικού RIC (Russia-India-China), όπως το είχε διατυπώσει ο Primakov, σε πλήρη ισχύ. Όπως παρατήρησε ο καθηγητής Zhang Weiwei του Πανεπιστημίου Fudan στο Βλαδιβοστόκ, το SCO επεκτείνεται σταθερά σε τρεις άξονες: ενέργεια, καθαρές βιομηχανίες και τεχνητή νοημοσύνη. Παράλληλα, η Κεντρική Ασία αναγνωρίζεται επιτέλους ως «γεωγραφική ευλογία» και όχι «κατάρα».
Αμέσως μετά το Τιαντζίν, η στρατηγική εταιρική σχέση Ρωσίας–Κίνας απογειώθηκε σε ένα νέο επίπεδο, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος, Vladimir Putin, έγινε δεκτός από τον Κινέζο πρόεδρο, Xi Jinping, στο Zhongnanhai, την επίσημη κατοικία του Κινέζου αρχηγού κράτους, για μια συνολική ανασκόπηση της κατάστασης του πλανήτη.
Την επόμενη μέρα, το Πεκίνο, κάτω από γαλάζιο ουρανό, φιλοξένησε την εντυπωσιακή στρατιωτική παρέλαση για την 80ή επέτειο της κινεζικής νίκης κατά της ιαπωνικής εισβολής και του ασιατικού κεφαλαίου του ναζι-φασισμού. Ήταν μια επίδειξη αυτοπεποίθησης μιας γεωοικονομικής υπερδύναμης που προέβαλε την στρατιωτική της πρόοδο.
Το Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ στο Βλαδιβοστόκ
Την ίδια μέρα ξεκίνησε το Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ στο Βλαδιβοστόκ: μια απαράμιλλη πλατφόρμα για τη συζήτηση της άνθησης του πανευρασιατικού εμπορίου. Αυτό που πρότεινε –και στην ουσία επανέλαβε– η Κίνα στο Τιαντζίν υπερβαίνει την έννοια του wangdao, δηλαδή της φωτισμένης, καλοπροαίρετης δύναμης, αλλά όχι Ηγεμόνα. Το σύνθημα που θα μπορούσε να περιγράψει την Pax Sinica υπό τον Xi συνοψίζεται στο «Make Trade, Not War» – και μάλιστα για το κοινό καλό, ή όπως το αποκαλεί το Πεκίνο: «κοινότητα με κοινό μέλλον».
Οι εταίροι του SCO, όπως και οι εταίροι των BRICS, κατανοούν πλήρως ότι η Κίνα δεν σκοπεύει να αντικαταστήσει το Pax Americana, που βασιζόταν πάντα στη λεγόμενη «διπλωματία κανονιοφόρων» του –εύστοχα μετονομασμένου πλέον– υπουργείου Πολέμου. Όση υστερία κι αν επιστρατεύσει η Δύση –χειραγωγώντας Θιβέτ, Χονγκ Κονγκ, Σιντζιάνγκ, Νότια Σινική Θάλασσα, Ταϊβάν– δεν θα απομακρύνει το Πεκίνο από τον πολιτισμικά ενσωματωτικό του δρόμο.
Η γέννηση μιας νέας τάξης logistics
Ο δρόμος από το Τιαντζίν στο Βλαδιβοστόκ εξελίχθηκε κυρίως σε τρία αλληλένδετα μέτωπα:
- Πετρέλαιο και φυσικό αέριο
- Διαδρόμους συνδεσιμότητας
- Μαζική οικονομική ανάπτυξη
Η Συλλογική Δύση απλώς δεν μπορεί να απαλλαγεί από την παθολογία της διαρκούς υποτίμησης της Ανατολής. Για χρόνια, οι BRICS και το SCO αντιμετωπίζονταν στην Ουάσιγκτον ως άσχετες «λέσχες συζητήσεων». Ωστόσο, είναι το πνεύμα πολυμέρειας που επιτρέπει σε κάτι πρωτοποριακό όπως ο αγωγός Power of Siberia-2 να πάρει σάρκα και οστά.
O Power of Siberia-2 είχε σχεδιαστεί εδώ και χρόνια, αλλά ήταν δύσκολο να βρεθεί συναίνεση για τη διαδρομή. Η Gazprom προτιμούσε τη Δυτική Σιβηρία προς το Σιντζιάνγκ, μέσω των βουνών Altai. Οι Κινέζοι ήθελαν διέλευση μέσω Μογγολίας, κατευθείαν στην κεντρική Κίνα.
Τελικά επικράτησε η μογγολική διαδρομή. Η απόφαση ελήφθη πριν δύο χρόνια, ενώ τις τελευταίες εβδομάδες οριστικοποιήθηκε ο μηχανισμός τιμολόγησης, με σεβασμό στις τιμές της αγοράς. Αυτός ο τεράστιος γεωοικονομικός παράγοντας αλλαγής σημαίνει ότι το αέριο της χερσονήσου Yamal, που θα τροφοδοτούσε την Ευρώπη μέσω των Nord Stream, θα τροφοδοτεί πλέον την Κίνα.
Η ομιλία του προέδρου Putin στην ολομέλεια του Βλαδιβοστόκ έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ενέργεια και τη συνδεσιμότητα.
Ωστόσο, για να δει κανείς «τον διάβολο στις λεπτομέρειες», τίποτα δεν ξεπέρασε δύο κορυφαία πάνελ του φόρουμ.
Το ένα συζήτησε την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της Αρκτικής και της ρωσικής Άπω Ανατολής, με ειδικές εισηγήσεις του Vladimir Panov, κορυφαίου ειδικού της Rosatom για την Αρκτική και Αναπληρωτή Πρόεδρο της Κρατικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Αρκτικής.
Ένα άλλο πάνελ προχώρησε βαθύτερα, ανατρέχοντας σε παράλληλα μεταξύ των απαρχών του Βόρειου Θαλάσσιου Δρόμου (NSR) πριν 500 χρόνια –όταν ο Ρώσος διπλωμάτης Dmitry Gerasimov σχεδίασε το πρώτο προσχέδιο του NSR και τον πρώτο χάρτη του Αρκτικού Ωκεανού και των ακτών της Μοσχοβίας– και των τεχνολογικών προκλήσεων του 21ου αιώνα. Αυτό το πάνελ περιλάμβανε μια ιδιαίτερα εντυπωσιακή παρουσίαση του CEO της Rosatom, Aleksey Likhachev, πλαισιωμένη από ειδικούς όπως ο Sergey Vakhurov, Αναπληρωτής Πρόεδρος του Ρωσικού Ναυτικού Κολλεγίου. Ο Likhachev παρουσίασε τον πολύπλοκο σχεδιασμό ενός αρκτικού διαδρόμου, που θα μεταφέρει κυρίως πρώτες ύλες: έναν ανθεκτικό μεταφορικό διάδρομο για όλη τη Βορειοανατολική Ασία. Αυτό δεν είναι λιγότερο από τη γέννηση μιας νέας τάξης logistics (σκεφτείτε πρόγνωση καιρού με βάση την τεχνητή νοημοσύνη συν παγοθραυστικά) με κρίσιμη ρωσική συμβολή.
Θα γίνει το Βλαδιβοστόκ το νέο Χονγκ Κονγκ;
Όπως τόνισε ο Putin στην παρουσίασή του στην ολομέλεια, η καρδιά του ζητήματος είναι ο Δια-Αρκτικός Μεταφορικός Διάδρομος: ίσως ο σημαντικότερος διάδρομος συνδεσιμότητας του 21ου αιώνα.
Δεν είναι λοιπόν περίεργο που οι συζητήσεις στο Βλαδιβοστόκ επικεντρώθηκαν στον καίριο ρόλο της πυρηνικής ενέργειας και των πυρηνικών παγοθραυστικών για τη διασφάλιση σταθερής ναυσιπλοΐας κατά μήκος του NSR, παράλληλα με τις περιβαλλοντικές ανησυχίες και τις προκλήσεις εξεύρεσης τεράστιων επενδύσεων σε παραγωγή ενέργειας, επεξεργασία και υποδομές.
Όλα αυτά συνδέθηκαν με μια επίκαιρη συζήτηση για την «Μεγαλύτερη Ευρασιατική Εταιρική Σχέση» –τον πυρήνα της ρωσικής γεωοικονομικής πολιτικής– με βασικές παρεμβάσεις του Alexey Overchuk, Αναπληρωτή Πρόεδρου της ρωσικής κυβέρνησης, και του προσιτού Suhail Khan, Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα του SCO.
Ένα εντελώς κρίσιμο συμπέρασμα από όλες αυτές τις συζητήσεις ήταν η εντυπωσιακή αναδιάταξη της Rosatom – που ταυτόχρονα επεκτείνει τις δραστηριότητές της με Κίνα, Ινδία και Νότια Κορέα κατά μήκος του υπερ-στρατηγικού NSR. Αυτό σημαίνει, ουσιαστικά, ότι η Ρωσία αξιολογεί όλες τις κατευθύνσεις όταν πρόκειται για την οργάνωση συστημάτων πλήρους κλίμακας συνοδείας για 365 ημέρες τον χρόνο αρκτικής ναυσιπλοΐας: τίποτα λιγότερο, για άλλη μια φορά, από μια νέα οικονομική και τεχνολογική τάξη.
Η νέα οικονομία
Ο CEO της Sberbank, Herman Gref, αποκάλυψε ότι η μεγαλύτερη ρωσική τράπεζα έχει γίνει η δεύτερη σε συναλλαγές παγκοσμίως, πίσω μόνο από την JP Morgan.
Ο Wen Wang, από το Πανεπιστήμιο Renmin, παρατήρησε πώς η Κίνα υφίσταται μια πολύ ισχυρή διαδικασία «απο-αμερικανοποίησης», στην εκπαίδευση και την τεχνολογία, αναπτύσσοντας «το δικό της σύστημα γνώσης».
Βλέπει τεράστιες δυνατότητες συνεργασίας Ρωσίας και Κίνας –οικονομικής και χρηματοοικονομικής– τονίζοντας την επείγουσα ανάγκη ανοίγματος των χρηματοπιστωτικών αγορών και από τις δύο πλευρές. Έτσι το Βλαδιβοστόκ θα μπορούσε να γίνει το νέο Χονγκ Κονγκ. Αρκετοί συμμετέχοντες στο φόρουμ παρατήρησαν ότι το Βλαδιβοστόκ διαθέτει όλα τα εχέγγυα να εξελιχθεί σε στρατηγικό κέντρο ενσωμάτωσης του Παγκόσμιου Νότου.
Η Αρκτική θα βρεθεί στο επίκεντρο πιθανών επιχειρηματικών συμφωνιών μεταξύ Ρώσων και Αμερικανών. Σοβαρές συζητήσεις διεξάγονται ήδη από τον Μάρτιο, περιλαμβανομένης της πρόσφατης συνάντησης Putin–Trump.
Μέσα στις τεράστιες προκλήσεις logistics, μια οικονομική ανακάλυψη στην Αρκτική, δίπλα και εντός της Αλάσκας, μπορεί τελικά να αποτελέσει για τις ΗΠΑ ένα εισιτήριο εξόδου από μια οικονομική καταστροφή. Έτσι, η Αρκτική –που de facto κυριαρχείται από τη Ρωσία– ενδέχεται στο τέλος να γίνει προνομιακή αρένα για την εξημέρωση της «Αυτοκρατορίας του Χάους».
Άλλωστε, η Ρωσία έχει ήδη κατασκευάσει εκτεταμένες, πολύπλοκες υποδομές στην Αρκτική – αναβαθμισμένες σε πραγματικό χρόνο. Γιγάντια λιμάνια, μονάδες LNG, ολόκληρες πόλεις εργατών και τεχνικών, το τεράστιο πλεονέκτημα του στόλου πυρηνικών παγοθραυστικών (εννέα σε δράση, με δύο ακόμη να έρχονται)· όλα αυτά τα επιτεύγματα αποτελούν ρωσική πνευματική ιδιοκτησία που μπορεί να αξιοποιηθεί στις συναλλαγές με τις ΗΠΑ.
Στο τέλος, αυτές οι λίγες αλλά καθοριστικές μέρες της περασμένης εβδομάδας εδραίωσαν το Μέλλον. Ο «μετρ» Lavrov το συνόψισε για άλλη μια φορά με χαρακτηριστική σαφήνεια – σχολιάζοντας την τριπλή χειραψία Putin, Xi και Modi: «Μια επίδειξη ότι τρεις μεγάλες δυνάμεις, που εκπροσωπούν τρεις μεγάλους πολιτισμούς, αναγνωρίζουν την κοινότητα των συμφερόντων τους σε πολλούς τομείς». Αυτό είναι πολύ περισσότερο: Είναι ένας νέος κόσμος που γεννιέται...
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών