Τελευταία Νέα
Διεθνή

Σαπίζουν... όμορφα: Η τρομακτική κρίση διύλισης πετρελαίου στην Ευρώπη κλιμακώνεται ραγδαία - Χάος σε Βουλγαρία, Γερμανία

Σαπίζουν... όμορφα: Η τρομακτική κρίση διύλισης πετρελαίου στην Ευρώπη κλιμακώνεται ραγδαία - Χάος σε Βουλγαρία, Γερμανία
Το κλείσιμο ή η μεταφορά πολλών ευρωπαϊκών διυλιστηρίων σε ξένες εταιρείες από αναπτυσσόμενες ή πετρελαιοπαραγωγικές χώρες εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια του εφοδιασμού της Ευρώπης με πετρελαϊκά προϊόντα
Μεγάλα ευρωπαϊκά διυλιστήρια πετρελαίου κινδυνεύουν να κλείσουν λόγω των κυρώσεων της Ουάσινγκτον κατά της ρωσικής Lukoil.
Μια μεγάλη αλυσίδα βενζινάδικων έκλεισε στη Φινλανδία, ενώ η Βουλγαρία και η Ρουμανία προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
Κίνδυνοι έχουν επίσης αναδυθεί για την παγκόσμια αγορά ενέργειας.
Στα τέλη Οκτωβρίου, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ συμπεριέλαβε τη Rosneft, τη Lukoil και 34 θυγατρικές αυτών των εταιρειών στο τελευταίο πακέτο κυρώσεων.
Η Lukoil International διαθέτει διυλιστήριο στο Μπουργκάς, το οποίο καλύπτει το 80% των αναγκών σε καύσιμα της Βουλγαρίας, και την Petrotel-Lukoil στο Πλοέστι, η οποία καλύπτει το 25% των αναγκών σε καύσιμα της Ρουμανίας.
Η εταιρεία αυτή προμηθεύει επίσης προϊόντα στη Μολδαβία. Αυτά τα διυλιστήρια ενδέχεται τώρα να σταματήσουν τη λειτουργία τους.
Η ευρωπαϊκή διύλιση πετρελαίου εισέρχεται ήδη σε κρίση και οι αμερικανικές κυρώσεις μόνο επιδεινώνουν τις επικείμενες αρνητικές τάσεις.
«Εξαιρουμένης της πανδημίας, τους οκτώ μήνες του τρέχοντος έτους καταγράφηκε το χαμηλότερο επίπεδο παραγωγής στα διυλιστήρια της ηπείρου από το 2009», γράφει η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera.
«Η ευρωπαϊκή βιομηχανία διύλισης αντιμετωπίζει μια αυξανόμενη λίστα προκλήσεων: έντονο εξωτερικό ανταγωνισμό τόσο από τις χώρες παραγωγής όσο και από τις αναπτυσσόμενες χώρες, μείωση της εγχώριας ζήτησης και ενδεχομένως και από τις ΗΠΑ, αναντιστοιχία μεταξύ των τύπων προϊόντων και της ζήτησης (π.χ. πλεόνασμα βενζίνης και έλλειψη παραγωγικής ικανότητας μεσαίου αποστάγματος) και ανάπτυξη υποκατάστατων όπως τα βιοκαύσιμα.
Παρά τη μακροπρόθεσμη ανάγκη αναδιάρθρωσης του τομέα, όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε έγγραφο εργασίας του 2010, η ευρωπαϊκή αγορά, η οποία διαμορφώνεται εν μέρει από την ευρωπαϊκή και την εθνική νομοθεσία, δεν στέλνει τα σωστά μηνύματα βραχυπρόθεσμα.
Επί του παρόντος, καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολη η ανανέωση, η είσοδος ή η έξοδος από την αγορά. Η οικονομική κρίση αποδυναμώνει περαιτέρω τον τομέα», σημειώνει έκθεση του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (IFRI).

Στο χείλος της αβύσσου 

Αυτή η κατάσταση, όπως επισημαίνουν Γάλλοι ειδικοί, δεν θέτει μόνο πρόβλημα για τη βιομηχανία, που σχετίζεται με τη διατήρηση θέσεων εργασίας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών εταιρειών. Από ενεργειακής άποψης, το κλείσιμο ή η μεταφορά πολλών ευρωπαϊκών διυλιστηρίων σε ξένες εταιρείες από αναπτυσσόμενες ή πετρελαιοπαραγωγικές χώρες εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια του εφοδιασμού της Ευρώπης με πετρελαϊκά προϊόντα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση «εξαρτάται όλο και περισσότερο από τα εισαγόμενα πετρελαϊκά προϊόντα σε μια παγκόσμια αγορά που κάθε άλλο παρά τέλεια είναι».
«Η χρυσή εποχή των ευρωπαϊκών διυλιστηρίων πετρελαίου φτάνει στο τέλος της λόγω της μειωμένης ζήτησης».
Η TotalEnergies, η μεγαλύτερη εταιρεία διύλισης πετρελαίου στην Ευρώπη, ανακοίνωσε τριμηνιαία πτώση 34% στα λειτουργικά κέρδη στις δραστηριότητες διύλισης και χημικών προϊόντων λόγω της μειωμένης κερδοφορίας στη μετατροπή του αργού πετρελαίου σε καύσιμα όπως ντίζελ, βενζίνη και καύσιμο αεριωθούμενων.
Η φινλανδική εταιρεία Neste ανακοίνωσε την πρώτη καθαρή της ζημία εδώ και μια δεκαετία, αναφέρει το Reuters .
«Καθώς η «χρυσή εποχή της διύλισης» στην Ευρώπη φτάνει στο τέλος της, ο τομέας διύλισης πετρελαίου θα μπορούσε σύντομα να βρεθεί αντιμέτωπος με ένα πρωτοφανές κύμα κλεισίματος παραγωγικής ικανότητας, καθώς αρχίζουν να γίνονται αισθητές οι αντιξοότητες της ενεργειακής μετάβασης».

Κόλαση για Γερμανία 

Η Γερμανία, η καρδιά της ευρωπαϊκής διύλισης πετρελαίου, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των ανακοινωθέντων κλεισιμάτων δυναμικότητας: Η Shell σχεδιάζει να σταματήσει τη διύλιση αργού πετρελαίου στο διυλιστήριο Wesseling έως το 2025 και η BP σχεδιάζει να μειώσει τη δυναμικότητα στο Γκελζενκίρχεν κατά το ένα τρίτο. Εν τω μεταξύ, το διυλιστήριο Λιβόρνο της Ιταλίας έχει αναστείλει τη διύλιση αργού πετρελαίου και το διυλιστήριο Grangemouth του Ηνωμένου Βασιλείου αντιμετωπίζει πιθανό κλείσιμο.
«Οι πρώιμες ανακοινώσεις για μειώσεις παραγωγικής ικανότητας είναι πιθανό να οδηγήσουν σε ένα ευρύτερο κύμα μετασχηματισμών, καθώς τα διυλιστήρια μετατοπίζουν την εστίασή τους από τα περιθώρια ρεκόρ διύλισης στα μεταβαλλόμενα πρότυπα ζήτησης και σε μακροπρόθεσμα, υπαρξιακά ερωτήματα σχετικά με το μέλλον του κλάδου», σημειώνει η S&P Global.
Με βάση την αναμενόμενη πλεονάζουσα δυναμικότητα διύλισης, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) προβλέπει ότι περίπου 1-1,5 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν με κλείσιμο στην Ευρώπη έως το 2030, σημαντικά υψηλότερο από τον προηγούμενο μέσο όρο των 220.000 βαρελιών ημερησίως ετησίως.
Η Commodity Insights προβλέπει ότι οι τιμές διύλισης στη Βορειοδυτική Ευρώπη θα μπορούσαν να μειωθούν από 25,45 δολάρια/βαρέλι το 2024 σε 16,27 δολάρια/βαρέλι έως το 2026.
Αντιμέτωποι με την προοπτική της μείωσης της κερδοφορίας, πολλά διυλιστήρια απλώς αποφάσισαν να κλείσουν τα ευρωπαϊκά διυλιστήρια τους και να μετατοπίσουν την εστίασή τους σε άλλες περιοχές. Η ExxonMobil έχει μειώσει την χωρητικότητά της στη Δυτική Ευρώπη κατά περίπου το ένα τρίτο από το 2000, ενώ η Shell έχει υποσχεθεί να «εξορθολογίσει» τις ευρωπαϊκές της δραστηριότητες περιορίζοντάς τες σε δύο διυλιστήρια και εστιάζοντας αντ' αυτού στη Βόρεια Αμερική και την Κίνα.

Ζοφερές προβλέψεις... 

Η Commodity Insights προβλέπει ότι τα ποσοστά αξιοποίησης των ευρωπαϊκών διυλιστηρίων θα μειωθούν από περίπου 84% το 2024 σε 81% το 2027, καθώς τα διυλιστήρια προσαρμόζονται σε ένα περιβάλλον χαμηλότερου περιθωρίου κέρδους, οδηγώντας σε επιταχυνόμενα κλεισίματα μεταξύ 2029 και 2030.
Η Commodity Insights προβλέπει ότι περίπου ένα εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα (bpd) θα μπορούσαν να κλείσουν το 2029-30, περισσότερο από το διπλάσιο των 473.000 bpd που έκλεισαν μετά την οικονομική κρίση (2007-09) και σημαντικά υψηλότερο από το κλείσιμο των 656.000 bpd μετά την πανδημία COVID-19 (2019-21).
Αρκετά ευρωπαϊκά διυλιστήρια έχουν στραφεί στην παραγωγή βιοκαυσίμων.
Το διυλιστήριο του Λιβόρνο έχει γίνει το τελευταίο από πολλά ιταλικά διυλιστήρια που σχεδιάζονται να μετατραπούν σε μονάδες βιοκαυσίμων, ενώ στη Γαλλία τα διυλιστήρια La Med και Grandpuits έχουν επίσης μετατραπεί σε βιοδιυλιστήρια.
Ωστόσο, η πρόσφατη πτώση των αποδόσεων των βιοκαυσίμων «έχει μειώσει απότομα την επενδυτική διάθεση, καθώς οι εταιρείες δεν έχουν καταφέρει να επωφεληθούν από τα μεγάλα στοιχήματα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αν και τα ενδιαφερόμενα μέρη επιμένουν ότι τα καθυστερημένα έργα θα συνεχιστούν καθώς βελτιώνεται η εμπορική κατάσταση», όπως σημειώνει η S&P Global.
Αλλά η «εμπορική κατάσταση» δεν θα βελτιωθεί με κανέναν τρόπο στο άμεσο μέλλον.
Εν μέσω της κρίσης διύλισης πετρελαίου στην Ευρώπη, έχει αναπτυχθεί οξεία έλλειψη καυσίμων αεροπορίας.
«Το φάντασμα της έλλειψης καυσίμων για αεροσκάφη στοιχειώνει τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια. Και αν οι αεροπορικές εταιρείες μπορούν να ανεφοδιαστούν χωρίς σημαντικές διακοπές, αυτό συμβαίνει επειδή ολοένα και σημαντικότερες ελλείψεις φτάνουν καθημερινά από τη Μέση Ανατολή, την Ινδία και την Ανατολική Ασία.
Ενώ τα διυλιστήρια κλείνουν στην Ευρώπη, η τοπική παραγωγή καυσίμων για αεροσκάφη μειώνεται λόγω της χαμηλότερης κερδοφορίας της, οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί επιβάλλουν την αυξανόμενη χρήση βιοκαυσίμων (τα οποία είναι σε έλλειψη και πέντε φορές πιο ακριβά) και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας μειώνουν τη διαθεσιμότητά τους στις γειτονικές χώρες», γράφει η Corriere della Sera.
Η ευρωπαϊκή παραγωγή καυσίμων αεριωθούμενων μειώθηκε κατά 6% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2024 και έως και 14% σε σύγκριση με το 2019, φτάνοντας τα 20,2 εκατομμύρια τόνους σε σύγκριση με 23,5 εκατομμύρια τόνους το 2019.

Τους βγήκε ξινό 

«Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια επίμονη και αυξανόμενη έλλειψη καυσίμων αεριωθούμενων αεροσκαφών», αναφέρει η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών.
«Αυτή η κατάσταση έχει αυξήσει σημαντικά την εξάρτηση από τις εισαγωγές, εμβαθύνοντας το έλλειμμα μεταξύ παραγωγής και ζήτησης, και οι προβλέψεις για το 2025 δείχνουν μια παρατεταμένη και επιδεινούμενη έλλειψη».
Ο βασικός λόγος για τη μείωση της κερδοφορίας της ευρωπαϊκής διύλισης πετρελαίου είναι η διακοπή του εφοδιασμού με ρωσικό πετρέλαιο.
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκρινε πρόσφατα ψήφισμα με το οποίο εισάγεται πλήρης απαγόρευση της διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω του εδάφους της ΕΕ προς τρίτες χώρες, με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2026. Παρόμοια απαγόρευση, αυτή τη φορά στην αγορά και εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου, βρίσκεται επίσης υπό συζήτηση.
Οι Βρυξέλλες έχουν υποσχεθεί ότι, εάν εγκριθεί, η απαγόρευση αυτή θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2028.

Τι μπορείς να πεις;

Αν οι Ευρωκράτες επιθυμούν να εμβαθύνουν την αποβιομηχάνιση του Παλαιού Κόσμου για να ευχαριστήσουν την υπερπόντια περιφερειακή επιτροπή, τότε, μεταφορικά μιλώντας, δεν μπορούν να τον εμποδίσουν να σαπίσει όμορφα.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης