Η Black Friday, η ξέφρενη αγοραστική περίοδος αμέσως μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ, που παραδοσιακά προσελκύει πλήθη κυνηγών προσφορών στα καταστήματα, έρχεται αντιμέτωπη φέτος με μια ιδιότυπη αντίφαση: αναμένονται οι μεγαλύτεροι αριθμοί επισκεπτών στην ιστορία του θεσμού, αλλά η διάθεση των καταναλωτών να ξοδέψουν έχει μειωθεί αισθητά.
Η ημέρα αυτή, γνωστή ήδη από τις ουρές που ξεκινούν πριν ξημερώσει και από τις εκρηκτικές (doorbuster) προσφορές σε ηλεκτρονικά και οικιακές συσκευές, καθιερώθηκε ως πολιτισμικό φαινόμενο στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν οι αγοραστές άρχισαν να τρέχουν στα καταστήματα με τις χριστουγεννιάτικες λίστες, προτού ακόμη χωνέψουν το γεύμα της γαλοπούλας.
Η φετινή διοργάνωση στις 28 Νοεμβρίου αναμένεται να ξεπεράσει κάθε προηγούμενο σε επισκεψιμότητα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της National Retail Federation (NRF). Ωστόσο, βασικοί οικονομικοί δείκτες δείχνουν ότι τα πλήθη αυτά θα είναι πολύ πιο συγκρατημένα ως προς το να μετατρέψουν την περιήγηση σε πραγματικές αγορές, σύμφωνα με το Reuters.
Η απόκλιση αυτή συνιστά πρόκληση για τους εμπόρους, που παραδοσιακά στηρίζονται στην εορταστική αγορά για να εξασφαλίσουν περίπου το ένα τρίτο της ετήσιας κερδοφορίας τους.
Σχεδόν τα δύο τρίτα των καταναλωτών που συμμετείχαν σε έρευνα της NRF σκοπεύουν να περιμένουν ειδικά τις προσφορές του Σαββατοκύριακου των Ευχαριστιών για να ψωνίσουν, ποσοστό αυξημένο από το 59% του 2024.
Παράλληλα, η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη φέτος εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 890 $, καταγράφοντας πτώση σε σχέση με τα 902 $ πέρυσι.
Οι προβλέψεις για επιβράδυνση των καταναλωτικών εξόδων αποτυπώνουν τις συνεχιζόμενες πιέσεις του πληθωρισμού και την ασθενική ανάπτυξη στην αγορά εργασίας.
Ακριβότερα προϊόντα, χαμηλότερες πωλήσεις από το αναμενόμενο
Οι λιανικές πωλήσεις στις ΗΠΑ αυξήθηκαν τον Σεπτέμβριο λιγότερο από όσο ανέμενε η αγορά, εν μέρει λόγω παρατεταμένων αυξημένων τιμών. Οι δασμοί που έχει επιβάλει ο Donald Trump συνέβαλαν σε αυτήν την τάση, αυξάνοντας τις λιανικές τιμές κατά περίπου 4,9 ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με την μη κερδοσκοπική οργάνωση Tax Foundation.
Με την ανεργία να βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων τεσσάρων ετών, οι καταναλωτές έχουν γίνει πιο προσεκτικοί και επιλεκτικοί.
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ υποχώρησε τον Νοέμβριο στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων επτά μηνών, σύμφωνα με τον οικονομικό ερευνητικό οργανισμό The Conference Board, με λιγότερα νοικοκυριά να δηλώνουν σχέδια για αγορά αυτοκινήτων, κατοικιών, ή ταξιδιών τους επόμενους έξι μήνες.
Οι επιχειρήσεις στοχεύουν πλέον, όπως λέει η αντιπρόεδρος στρατηγικής της Aptos, Nikki Baird, σε μικρότερες «πολυτέλειες» προσιτού κόστους: πορτοφόλια αντί για βαλίτσες, προσωποποιήσιμες τσάντες και οικονομικά αξεσουάρ, όπως τα διακοσμητικά Crocs Jibbitz.
Το αγοραστικό βάρος στους πιο εύπορους
Η αγορά καθοδηγείται ολοένα από μια μικρή μερίδα καταναλωτών.
Σύμφωνα με αναλύσεις της Moody’s Analytics, το 10% των πιο εύπορων Αμερικανών – όσοι κερδίζουν τουλάχιστον 250.000 $ τον χρόνο– αντιπροσώπευσε το 48% της συνολικής καταναλωτικής δαπάνης το δεύτερο τρίμηνο του 2025, σε μια τάση που αυξάνεται σταθερά από το 35% στα μέσα της δεκαετίας του 1990.
«Ο πρωτοσέλιδος καταναλωτικός τζίρος προέρχεται από ολοένα μικρότερο κομμάτι καταναλωτών» δήλωσε ο Michael Pearce, αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος της Oxford Economics.
Παράλληλα, ακόμα και αρκετοί υψηλόμισθοι καταναλωτές παραμένουν συγκρατημένοι. Ο Sricharan Sridhar από το Tempe, Arizona, που κερδίζει πάνω από 100.000 $ τον χρόνο, ανέφερε ότι, παρότι οι προσφορές είναι ελκυστικές, τα ακριβά προϊόντα παραμένουν εκτός προϋπολογισμού.
Τι ψωνίζει ο κόσμος: ρούχα, παπούτσια, παιχνίδια
Οι διαδικτυακές αγορές της Black Friday φέτος επικεντρώνονται κυρίως σε ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ.
Ακολουθούν τα παιδικά παιχνίδια και βιβλία, και στη συνέχεια οι κατηγορίες gaming και ταινιών, σύμφωνα με τα δεδομένα της CivicScience, πλατφόρμας που αναλύει πολλαπλές καταναλωτικές έρευνες.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών