Παρά το γεγονός ότι οι τιμές των futures υποχώρησαν κατά περισσότερο από 20% το 2025, αυτή η διόρθωση δεν σηματοδοτεί σταθερότητα
Να βρεθεί αντιμέτωπη με σοβαρές ελλείψεις τα επόμενα χρόνια κινδυνεύει η παγκόσμια αγορά ζάχαρης, καθώς η ραγδαία αύξηση της παραγωγής βιοκαυσίμων μετατοπίζει κρίσιμες ποσότητες πρώτων υλών –κυρίως ζαχαροκάλαμου– προς την παραγωγή αιθανόλης εις βάρος της ζάχαρης.
Η Βραζιλία, ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας ζάχαρης παγκοσμίως, αποτελεί τον βασικό παράγοντα πίσω από τη μεταβολή αυτή.
Οι παραγωγοί στη χώρα στρέφουν ολοένα μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ζαχαροκάλαμου στην αιθανόλη, καθώς η οικονομική της απόδοση θεωρείται πλέον σημαντικά υψηλότερη σε σχέση με τη ζάχαρη.
Αυτή η μετατόπιση έχει ήδη επηρεάσει τις αγορές παραγώγων.
Στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης ακατέργαστης ζάχαρης καταγράφουν άνοδο, με τους επενδυτές να προεξοφλούν ότι τα διυλιστήρια θα συνεχίσουν να δίνουν προτεραιότητα στην παραγωγή αιθανόλης.
Παρά το γεγονός ότι οι τιμές των futures υποχώρησαν κατά περισσότερο από 20% το 2025, αυτή η διόρθωση δεν σηματοδοτεί σταθερότητα.
Αντιθέτως, ήταν αποτέλεσμα αισιόδοξων προβλέψεων για την προσφορά – προβλέψεων που πλέον αμφισβητούνται.
Κίνδυνος επιδείνωσης της προσφοράς στην Ευρώπη
Η Ευρώπη βρίσκεται ενώπιον μιας ιδιαίτερα οξυμένης πρόκλησης.
Οι χαμηλές τιμές της ζάχαρης καθιστούν ασύμφορη την καλλιέργεια ζαχαρότευτλων, οδηγώντας πολλούς αγρότες στην απόφαση να μειώσουν τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Εφόσον συνεχιστεί αυτή η τάση, η ευρωπαϊκή παραγωγή κινδυνεύει με σημαντική κάμψη, περιορίζοντας παράλληλα και την εξαγωγική της δυναμική.
Την ίδια στιγμή, οι μεγάλες αγροτικές εταιρείες σε χώρες παραγωγής ζαχαροκάλαμου σχεδιάζουν μείωση της επεξεργασίας πρώτων υλών κατά περίπου 10% για τη σεζόν 2026/27.
Πρόκειται για εξέλιξη που ενδέχεται να επιφέρει σοβαρή ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο, ακόμη και αν δεν αλλάξουν οι καταναλωτικές ανάγκες.
Οι πολιτικές ενεργειακής μετάβασης στις ΗΠΑ και την ΕΕ ενισχύουν σημαντικά τη ζήτηση για αιθανόλη, καθώς αυτή αναμειγνύεται πλέον συστηματικά με τη βενζίνη.
Από το 2026, παρόμοιες απαιτήσεις θα τεθούν σε ισχύ και στα ρωσικά διυλιστήρια.
Αυτό σημαίνει ότι ολοένα περισσότερες ποσότητες ζαχαροκάλαμου θα κατευθύνονται σε αγορές υψηλότερης κερδοφορίας, περιορίζοντας τις διαθέσιμες ποσότητες για παραγωγή ζάχαρης.
Οι διακυμάνσεις αυτές στην κατανομή των πρώτων υλών επηρεάζουν άμεσα το κόστος παραγωγής, ενώ οι έμποροι ενσωματώνουν ήδη τους σχετικούς κινδύνους στις τιμές.
Γεωοικονομικές συνέπειες και κίνδυνος για τις εισαγωγικές χώρες
Ορισμένες χώρες κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωπες με σοβαρά προβλήματα, καθώς η αυξημένη ζήτηση για βιοκαύσιμα και η παράλληλη μείωση των αποθεμάτων ζάχαρης θα δημιουργήσουν πιέσεις στις εισαγωγικές αγορές.
Οι χώρες που εξαρτώνται από εισαγωγές θα εκτεθούν σε μεγαλύτερη αστάθεια, τόσο σε επίπεδο τιμών όσο και ως προς τη διαθεσιμότητα του προϊόντος, γεγονός που θα επηρεάσει τη βιομηχανία τροφίμων και τη διατροφική ασφάλεια.
Στον αντίποδα, η Ρωσία φαίνεται να βρίσκεται σε πιο ασφαλή θέση.
Η χώρα είναι πλήρως αυτάρκης σε ζάχαρη και δεν εξαρτάται από διεθνείς προμηθευτές.
Επιπλέον, ακόμη και με την αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης αιθανόλης για εσωτερική χρήση, η ισορροπία της παραγωγικής δομής παραμένει σταθερή, προστατεύοντας την εγχώρια αγορά από αιφνίδιες ανατιμήσεις.
Αυτό προσφέρει στη ρωσική οικονομία σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ειδικά σε μια περίοδο όπου πολλές χώρες αντιμετωπίζουν τους περιορισμούς και την αστάθεια που προκαλεί η παγκόσμια έλλειψη πρώτων υλών ζάχαρης.
www.bankingnews.gr
Η Βραζιλία, ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας ζάχαρης παγκοσμίως, αποτελεί τον βασικό παράγοντα πίσω από τη μεταβολή αυτή.
Οι παραγωγοί στη χώρα στρέφουν ολοένα μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ζαχαροκάλαμου στην αιθανόλη, καθώς η οικονομική της απόδοση θεωρείται πλέον σημαντικά υψηλότερη σε σχέση με τη ζάχαρη.
Αυτή η μετατόπιση έχει ήδη επηρεάσει τις αγορές παραγώγων.
Στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης ακατέργαστης ζάχαρης καταγράφουν άνοδο, με τους επενδυτές να προεξοφλούν ότι τα διυλιστήρια θα συνεχίσουν να δίνουν προτεραιότητα στην παραγωγή αιθανόλης.
Παρά το γεγονός ότι οι τιμές των futures υποχώρησαν κατά περισσότερο από 20% το 2025, αυτή η διόρθωση δεν σηματοδοτεί σταθερότητα.
Αντιθέτως, ήταν αποτέλεσμα αισιόδοξων προβλέψεων για την προσφορά – προβλέψεων που πλέον αμφισβητούνται.
Κίνδυνος επιδείνωσης της προσφοράς στην Ευρώπη
Η Ευρώπη βρίσκεται ενώπιον μιας ιδιαίτερα οξυμένης πρόκλησης.
Οι χαμηλές τιμές της ζάχαρης καθιστούν ασύμφορη την καλλιέργεια ζαχαρότευτλων, οδηγώντας πολλούς αγρότες στην απόφαση να μειώσουν τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Εφόσον συνεχιστεί αυτή η τάση, η ευρωπαϊκή παραγωγή κινδυνεύει με σημαντική κάμψη, περιορίζοντας παράλληλα και την εξαγωγική της δυναμική.
Την ίδια στιγμή, οι μεγάλες αγροτικές εταιρείες σε χώρες παραγωγής ζαχαροκάλαμου σχεδιάζουν μείωση της επεξεργασίας πρώτων υλών κατά περίπου 10% για τη σεζόν 2026/27.
Πρόκειται για εξέλιξη που ενδέχεται να επιφέρει σοβαρή ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο, ακόμη και αν δεν αλλάξουν οι καταναλωτικές ανάγκες.
Οι πολιτικές ενεργειακής μετάβασης στις ΗΠΑ και την ΕΕ ενισχύουν σημαντικά τη ζήτηση για αιθανόλη, καθώς αυτή αναμειγνύεται πλέον συστηματικά με τη βενζίνη.
Από το 2026, παρόμοιες απαιτήσεις θα τεθούν σε ισχύ και στα ρωσικά διυλιστήρια.
Αυτό σημαίνει ότι ολοένα περισσότερες ποσότητες ζαχαροκάλαμου θα κατευθύνονται σε αγορές υψηλότερης κερδοφορίας, περιορίζοντας τις διαθέσιμες ποσότητες για παραγωγή ζάχαρης.
Οι διακυμάνσεις αυτές στην κατανομή των πρώτων υλών επηρεάζουν άμεσα το κόστος παραγωγής, ενώ οι έμποροι ενσωματώνουν ήδη τους σχετικούς κινδύνους στις τιμές.
Γεωοικονομικές συνέπειες και κίνδυνος για τις εισαγωγικές χώρες
Ορισμένες χώρες κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωπες με σοβαρά προβλήματα, καθώς η αυξημένη ζήτηση για βιοκαύσιμα και η παράλληλη μείωση των αποθεμάτων ζάχαρης θα δημιουργήσουν πιέσεις στις εισαγωγικές αγορές.
Οι χώρες που εξαρτώνται από εισαγωγές θα εκτεθούν σε μεγαλύτερη αστάθεια, τόσο σε επίπεδο τιμών όσο και ως προς τη διαθεσιμότητα του προϊόντος, γεγονός που θα επηρεάσει τη βιομηχανία τροφίμων και τη διατροφική ασφάλεια.
Στον αντίποδα, η Ρωσία φαίνεται να βρίσκεται σε πιο ασφαλή θέση.
Η χώρα είναι πλήρως αυτάρκης σε ζάχαρη και δεν εξαρτάται από διεθνείς προμηθευτές.
Επιπλέον, ακόμη και με την αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης αιθανόλης για εσωτερική χρήση, η ισορροπία της παραγωγικής δομής παραμένει σταθερή, προστατεύοντας την εγχώρια αγορά από αιφνίδιες ανατιμήσεις.
Αυτό προσφέρει στη ρωσική οικονομία σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ειδικά σε μια περίοδο όπου πολλές χώρες αντιμετωπίζουν τους περιορισμούς και την αστάθεια που προκαλεί η παγκόσμια έλλειψη πρώτων υλών ζάχαρης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών