Η Ισπανία σπάει διαρκώς ρεκόρ πληθυσμού, όμως πίσω από τους αριθμούς κρύβεται μια βαθιά κρίση: οι Ισπανοί εξαφανίζονται, οι γεννήσεις καταρρέουν και η χώρα επιβιώνει μόνο μέσω μαζικής μετανάστευσης και πολιτογραφήσεων
Η Ισπανία συνεχίζει να σπάει ρεκόρ πληθυσμού, τρίμηνο με τρίμηνο. Την 1η Οκτωβρίου 2025, η χώρα είχε 49.442.844 κατοίκους, σύμφωνα με τα Συνεχή Στατιστικά Πληθυσμού του Ινστιτούτου Εθνικών Στατιστικών (INE).
Στα χαρτιά, η Ισπανία ευημερεί, με σχεδόν μισό εκατομμύριο περισσότερους ανθρώπους μέσα σε έναν χρόνο και πάνω από 100.000 νέους κατοίκους σε μόλις τρεις μήνες.
Η Ισπανία μεγαλώνει, αλλά οι Ισπανοί ξεθωριάζουν!
Πίσω από τον εντυπωσιακό τίτλο κρύβεται ένα δημογραφικό παράδοξο. Η αύξηση οφείλεται στην μετανάστευση.
Οι κάτοικοι που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό ξεπερνούν πλέον τα 9,8 εκατομμύρια, σχεδόν το ένα πέμπτο του συνολικού πληθυσμού.
Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των ανθρώπων που γεννήθηκαν στην Ισπανία συνεχίζει να μειώνεται, επιβαρυμένος από μια δεκαετία αρνητικού φυσικού ισοζυγίου. Οι γεννήσεις δεν μπορούν πλέον να αντισταθμίσουν τους θανάτους — και αυτό συμβαίνει αδιάλειπτα από το 2017.
Οι αλλοδαποί υπήκοοι (εξαιρουμένων των σχεδόν τριών εκατομμυρίων που έχουν ήδη πολιτογραφηθεί) ανέρχονται σε λίγο πάνω από 7,1 εκατομμύρια, έπειτα από ακόμη ένα τρίμηνο ισχυρών εισροών.
Η διαφορά ανάμεσα στους γεννημένους στο εξωτερικό και στους αλλοδαπούς υπηκόους αναδεικνύει την κλίμακα των πολιτογραφήσεων των τελευταίων ετών.
Κάθε χρόνο, δεκάδες χιλιάδες νεοεισερχόμενοι — κυρίως από τη Λατινική Αμερική και το Μαγκρέμπ — αποκτούν την ισπανική υπηκοότητα.
Ένας αυξανόμενος πληθυσμός με λιγότερους Ισπανούς
Μόνο το 2024, ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά πάνω από μισό εκατομμύριο άτομα, σχεδόν αποκλειστικά λόγω της μετανάστευσης. Την ίδια περίοδο, ο αριθμός των Ισπανών μειώθηκε κατά περίπου 130.000. Η Ισπανία προσθέτει κατοίκους, αλλά χάνει πολίτες.
Το φυσικό ισοζύγιο επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο. Πέρυσι καταγράφηκαν 322.075 γεννήσεις και 461.946 θάνατοι, αριθμοί που μεταφράζονται σε αρνητική διαφορά σχεδόν 140.000 — τη χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ.
Ο πληθυσμός γηράσκει με ταχύτατους ρυθμούς, καθώς πάνω από το 20% των Ισπανών είναι άνω των 65 ετών και η γενιά του baby boom περνά μαζικά στη συνταξιοδότηση.
Το υψηλό προσδόκιμο ζωής, από τα υψηλότερα στην Ευρ΄βπη, διασφαλίζει ότι η θνησιμότητα θα συνεχίσει να αυξάνεται, ακόμη κι όταν η γονιμότητα καταρρέει.
Και πράγματι καταρρέει. Ο δείκτης γονιμότητας της Ισπανίας, στις 1,16 γεννήσεις ανά γυναίκα, είναι ο χαμηλότερος στην Ευρώπη και μόλις οριακά υψηλότερος από το παγκόσμιο αρνητικό ρεκόρ της Νότιας Κορέας.
Η καθυστερημένη μητρότητα, η επισφαλής εργασία και η απλησίαστη στέγαση είναι οι βασικοί παράγοντες. Η μέση ηλικία των πρωτοτόκων μητέρων έχει φτάσει τα 32,6 έτη — η υψηλότερη στην ΕΕ.
Η ισπανική υπηκοότητα, επομένως, δεν αυξάνεται μέσω γεννήσεων αλλά μέσω εγγράφων: πολιτογραφήσεων και, σε μικρότερο βαθμό, επιστροφής μεταναστών ή απογόνων Ισπανών. Πάνω από 240.000 άνθρωποι έγιναν Ισπανοί πολίτες πέρυσι, οι περισσότεροι από τη Λατινική Αμερική.
Το νέο πρόσωπο της μετανάστευσης
Η Κολομβία ηγείται όλων των εισροών, με περισσότερες από 32.000 αφίξεις το τρίτο τρίμηνο του 2025, ακολουθούμενη στενά από επιστρέφοντες Ισπανούς και από Μαροκινούς.
Η κυριαρχία της Λατινικής Αμερικής δείχνει πόσο ισχυροί παραμένουν οι γλωσσικοί και πολιτισμικοί δεσμοί με την Ισπανία. Τα υψηλά ποσοστά επαναμετανάστευσης μεταξύ Ισπανών, Κολομβιανών και Μαροκινών αποκαλύπτουν τη ρευστότητα αυτών των μετακινήσεων, που διαμορφώνονται από τις αγορές εργασίας και τα οικογενειακά δίκτυα.
Ο πληθυσμός αυξήθηκε σε όλες τις περιφέρειες, αλλά άνισα. Η ταχύτερη ανάπτυξη καταγράφηκε στη Valencian Community, την Aragon και την Castilla-La Mancha, λόγω πιο προσιτής στέγασης και ισχυρών τοπικών αγορών εργασίας.
Η Μαδρίτη και η Ανδαλουσία, παρά το μέγεθός τους, αυξήθηκαν οριακά, αντανακλώντας τον κορεσμό και το εκρηκτικό κόστος κατοικίας. Ο δημογραφικός χάρτης μετατοπίζεται προς την ενδοχώρα και το μεσογειακό τόξο.
Περισσότερα νοικοκυριά, μικρότερες οικογένειες
Ο αριθμός των νοικοκυριών συνεχίζει να αυξάνεται, πλησιάζοντας τα 19,7 εκατομμύρια. Όμως είναι μικρότερα και γηραιότερα. Ένα μέσο σπίτι φιλοξενεί πλέον μόλις 2,5 άτομα.
Η ζήτηση για ενοικιαζόμενα ακίνητα αυξάνεται, όπως και η πίεση στις τιμές, ιδιαίτερα σε περιοχές με ισχυρή μετανάστευση ή όπου η οικονομική ανασφάλεια καθυστερεί την ανεξαρτητοποίηση των νέων.
Ένας στους πέντε ανθρώπους που ζουν στη Ισπανία έχει γεννηθεί στο εξωτερικό — ποσοστό συγκρίσιμο με της Γερμανίας και υψηλότερο από της Ιταλίας ή της Γαλλίας.
Η «διαφορετικότητα» λέγεται ότι στηρίζει την αγορά εργασίας και το κοινωνικό κράτος, αλλά ταυτόχρονα αναγκάζει την Ισπανία να αντιμετωπίσει κρίσιμα ερωτήματα ένταξης, ταυτότητας και μακροπρόθεσμης κοινωνικής συνοχής.
Η Ισπανία επεκτείνεται ταχύτερα από ποτέ. Όμως η χώρα που μεγαλώνει είναι κάθε χρόνο λιγότερο ισπανική. Ένα δημογραφικό μοντέλο βασισμένο στην μεταναστευτική αντικατάσταση καλύπτει τα στατιστικά κενά και ωραιοποιεί τις προβλέψεις για το ΑΕΠ, αλλά κάνει ελάχιστα για να αντιμετωπίσει τη βαθύτερη κρίση: μια κοινωνία που δεν μπορεί να αναπαραχθεί, μια οικονομία που πιέζεται από τη γήρανση και έναν πολιτισμό ολοένα και πιο αποκομμένο από τις ρίζες του.
Το ερώτημα, σύντομα, δεν θα είναι αν η Ισπανία μπορεί να φτάσει τα 50 εκατομμύρια κατοίκους. Θα είναι τι είδους χώρα θα συγκροτήσουν αυτοί οι κάτοικοι — και αν μια Ισπανία των 40 εκατομμυρίων θα ήταν πράγματι χειρότερη από μια Ισπανία των 50 εκατομμυρίων χωρίς Ισπανούς.
www.bankingnews.gr
Στα χαρτιά, η Ισπανία ευημερεί, με σχεδόν μισό εκατομμύριο περισσότερους ανθρώπους μέσα σε έναν χρόνο και πάνω από 100.000 νέους κατοίκους σε μόλις τρεις μήνες.
Η Ισπανία μεγαλώνει, αλλά οι Ισπανοί ξεθωριάζουν!
Πίσω από τον εντυπωσιακό τίτλο κρύβεται ένα δημογραφικό παράδοξο. Η αύξηση οφείλεται στην μετανάστευση.
Οι κάτοικοι που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό ξεπερνούν πλέον τα 9,8 εκατομμύρια, σχεδόν το ένα πέμπτο του συνολικού πληθυσμού.
Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των ανθρώπων που γεννήθηκαν στην Ισπανία συνεχίζει να μειώνεται, επιβαρυμένος από μια δεκαετία αρνητικού φυσικού ισοζυγίου. Οι γεννήσεις δεν μπορούν πλέον να αντισταθμίσουν τους θανάτους — και αυτό συμβαίνει αδιάλειπτα από το 2017.
Οι αλλοδαποί υπήκοοι (εξαιρουμένων των σχεδόν τριών εκατομμυρίων που έχουν ήδη πολιτογραφηθεί) ανέρχονται σε λίγο πάνω από 7,1 εκατομμύρια, έπειτα από ακόμη ένα τρίμηνο ισχυρών εισροών.
Η διαφορά ανάμεσα στους γεννημένους στο εξωτερικό και στους αλλοδαπούς υπηκόους αναδεικνύει την κλίμακα των πολιτογραφήσεων των τελευταίων ετών.
Κάθε χρόνο, δεκάδες χιλιάδες νεοεισερχόμενοι — κυρίως από τη Λατινική Αμερική και το Μαγκρέμπ — αποκτούν την ισπανική υπηκοότητα.
Ένας αυξανόμενος πληθυσμός με λιγότερους Ισπανούς
Μόνο το 2024, ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά πάνω από μισό εκατομμύριο άτομα, σχεδόν αποκλειστικά λόγω της μετανάστευσης. Την ίδια περίοδο, ο αριθμός των Ισπανών μειώθηκε κατά περίπου 130.000. Η Ισπανία προσθέτει κατοίκους, αλλά χάνει πολίτες.
Το φυσικό ισοζύγιο επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο. Πέρυσι καταγράφηκαν 322.075 γεννήσεις και 461.946 θάνατοι, αριθμοί που μεταφράζονται σε αρνητική διαφορά σχεδόν 140.000 — τη χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ.
Ο πληθυσμός γηράσκει με ταχύτατους ρυθμούς, καθώς πάνω από το 20% των Ισπανών είναι άνω των 65 ετών και η γενιά του baby boom περνά μαζικά στη συνταξιοδότηση.
Το υψηλό προσδόκιμο ζωής, από τα υψηλότερα στην Ευρ΄βπη, διασφαλίζει ότι η θνησιμότητα θα συνεχίσει να αυξάνεται, ακόμη κι όταν η γονιμότητα καταρρέει.
Και πράγματι καταρρέει. Ο δείκτης γονιμότητας της Ισπανίας, στις 1,16 γεννήσεις ανά γυναίκα, είναι ο χαμηλότερος στην Ευρώπη και μόλις οριακά υψηλότερος από το παγκόσμιο αρνητικό ρεκόρ της Νότιας Κορέας.
Η καθυστερημένη μητρότητα, η επισφαλής εργασία και η απλησίαστη στέγαση είναι οι βασικοί παράγοντες. Η μέση ηλικία των πρωτοτόκων μητέρων έχει φτάσει τα 32,6 έτη — η υψηλότερη στην ΕΕ.
Η ισπανική υπηκοότητα, επομένως, δεν αυξάνεται μέσω γεννήσεων αλλά μέσω εγγράφων: πολιτογραφήσεων και, σε μικρότερο βαθμό, επιστροφής μεταναστών ή απογόνων Ισπανών. Πάνω από 240.000 άνθρωποι έγιναν Ισπανοί πολίτες πέρυσι, οι περισσότεροι από τη Λατινική Αμερική.
Το νέο πρόσωπο της μετανάστευσης
Η Κολομβία ηγείται όλων των εισροών, με περισσότερες από 32.000 αφίξεις το τρίτο τρίμηνο του 2025, ακολουθούμενη στενά από επιστρέφοντες Ισπανούς και από Μαροκινούς.
Η κυριαρχία της Λατινικής Αμερικής δείχνει πόσο ισχυροί παραμένουν οι γλωσσικοί και πολιτισμικοί δεσμοί με την Ισπανία. Τα υψηλά ποσοστά επαναμετανάστευσης μεταξύ Ισπανών, Κολομβιανών και Μαροκινών αποκαλύπτουν τη ρευστότητα αυτών των μετακινήσεων, που διαμορφώνονται από τις αγορές εργασίας και τα οικογενειακά δίκτυα.
Ο πληθυσμός αυξήθηκε σε όλες τις περιφέρειες, αλλά άνισα. Η ταχύτερη ανάπτυξη καταγράφηκε στη Valencian Community, την Aragon και την Castilla-La Mancha, λόγω πιο προσιτής στέγασης και ισχυρών τοπικών αγορών εργασίας.
Η Μαδρίτη και η Ανδαλουσία, παρά το μέγεθός τους, αυξήθηκαν οριακά, αντανακλώντας τον κορεσμό και το εκρηκτικό κόστος κατοικίας. Ο δημογραφικός χάρτης μετατοπίζεται προς την ενδοχώρα και το μεσογειακό τόξο.
Περισσότερα νοικοκυριά, μικρότερες οικογένειες
Ο αριθμός των νοικοκυριών συνεχίζει να αυξάνεται, πλησιάζοντας τα 19,7 εκατομμύρια. Όμως είναι μικρότερα και γηραιότερα. Ένα μέσο σπίτι φιλοξενεί πλέον μόλις 2,5 άτομα.
Η ζήτηση για ενοικιαζόμενα ακίνητα αυξάνεται, όπως και η πίεση στις τιμές, ιδιαίτερα σε περιοχές με ισχυρή μετανάστευση ή όπου η οικονομική ανασφάλεια καθυστερεί την ανεξαρτητοποίηση των νέων.
Ένας στους πέντε ανθρώπους που ζουν στη Ισπανία έχει γεννηθεί στο εξωτερικό — ποσοστό συγκρίσιμο με της Γερμανίας και υψηλότερο από της Ιταλίας ή της Γαλλίας.
Η «διαφορετικότητα» λέγεται ότι στηρίζει την αγορά εργασίας και το κοινωνικό κράτος, αλλά ταυτόχρονα αναγκάζει την Ισπανία να αντιμετωπίσει κρίσιμα ερωτήματα ένταξης, ταυτότητας και μακροπρόθεσμης κοινωνικής συνοχής.
Η Ισπανία επεκτείνεται ταχύτερα από ποτέ. Όμως η χώρα που μεγαλώνει είναι κάθε χρόνο λιγότερο ισπανική. Ένα δημογραφικό μοντέλο βασισμένο στην μεταναστευτική αντικατάσταση καλύπτει τα στατιστικά κενά και ωραιοποιεί τις προβλέψεις για το ΑΕΠ, αλλά κάνει ελάχιστα για να αντιμετωπίσει τη βαθύτερη κρίση: μια κοινωνία που δεν μπορεί να αναπαραχθεί, μια οικονομία που πιέζεται από τη γήρανση και έναν πολιτισμό ολοένα και πιο αποκομμένο από τις ρίζες του.
Το ερώτημα, σύντομα, δεν θα είναι αν η Ισπανία μπορεί να φτάσει τα 50 εκατομμύρια κατοίκους. Θα είναι τι είδους χώρα θα συγκροτήσουν αυτοί οι κάτοικοι — και αν μια Ισπανία των 40 εκατομμυρίων θα ήταν πράγματι χειρότερη από μια Ισπανία των 50 εκατομμυρίων χωρίς Ισπανούς.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών