Η βαριά ήττα του PSOE στην Extremadura προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις σε όλη την Ισπανία και εντείνει τα σενάρια ότι η κυβέρνηση Sánchez ίσως δεν αντέξει έως το 2027
Η ήττα του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ισπανίας (PSOE) στις περιφερειακές εκλογές του περασμένου Σαββατοκύριακου στην Extremadura είχε συνέπειες πολύ ευρύτερες από τα όρια της ίδιας της περιφέρειας.
Το αποτέλεσμα ερμηνεύτηκε στην Μαδρίτη, ως κάτι πολύ περισσότερο από μια συνηθισμένη περιφερειακή ήττα: για πολλά στελέχη εντός και πέριξ του Σοσιαλιστικού Κόμματος, αλλά και στα μέσα ενημέρωσης, έθεσε ανοιχτά το ερώτημα αν η κυβέρνηση μπορεί να επιβιώσει έως το 2027.
Η Extremadura υπήρξε επί δεκαετίες προπύργιο των Σοσιαλιστών. Το γεγονός ότι το κόμμα κατέγραψε τόσο κακή επίδοση προκάλεσε πολιτικό σεισμό σε ολόκληρη την ισπανική Αριστερά.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η κριτική άρχισε να προέρχεται και από τα μικρότερα κόμματα, η στήριξη των οποίων διατηρεί στην εξουσία τη μειοψηφική κυβέρνηση Sánchez.
Κόμματα που είχαν στηρίξει τον Pedro Sánchez για την ανάληψη της πρωθυπουργίας αναγνωρίζουν πλέον, ιδιωτικά και όλο και περισσότερο δημόσια, ότι το πολιτικό εγχείρημα παρουσιάζει σαφή σημάδια κόπωσης και ότι η στρατηγική της διαρκούς πολιτικής σύγκρουσης έχει πάψει να αποδίδει.
Για πολλούς συμμάχους, το μήνυμα της κάλπης είναι ξεκάθαρο: η συσσώρευση σκανδάλων, η νομοθετική παράλυση και η συνεχής αντιπαράθεση έχουν αποξενώσει την κυβέρνηση από ένα σημαντικό τμήμα των αριστερών ψηφοφόρων, ενισχύοντας την αποχή και ανοίγοντας χώρο για την άνοδο της Δεξιάς.
Στο εσωτερικό του PSOE, ο αντίκτυπος είναι ακόμη πιο έντονος. Η παραίτηση του υποψηφίου στην Extremadura θεωρείται από πολλά ανώτερα στελέχη του κόμματος ανεπαρκής και κυρίως συμβολική, μπροστά σε ένα πολύ βαθύτερο πρόβλημα.
Αρχίζουν να ακούγονται φωνές που εκτιμούν ότι η «εποχή Sánchez» ενδέχεται να αφήσει το κόμμα σοβαρά τραυματισμένο.
Πολιτική ανατροπή
Σε αυτό το πλαίσιο, πρώην ηγετικά στελέχη και μεσαία κομματικά πρόσωπα οργανώνουν ήδη διακριτικά εναλλακτικές ηγετικές ομάδες και εσωκομματικές τάσεις, με στόχο να «σώσουν τα έπιπλα» - μια ισπανική έκφραση που σημαίνει τον περιορισμό των απωλειών σε μια αναμενόμενη ήττα.
Ο φόβος δεν αφορά μόνο την απώλεια της εξουσίας, αλλά και το ενδεχόμενο το PSOE να παγιδευτεί για χρόνια σε μια κρίση ταυτότητας μετά από έναν ιδιαίτερα πολωτικό πολιτικό κύκλο.
Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία ή η Ιταλία, τα σοσιαλιστικά κόμματα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Η Ισπανία παραμένει μια σπάνια εξαίρεση, με δύο ιστορικά κυρίαρχα κόμματα - τους Σοσιαλιστές και το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) - να διατηρούν ισχυρές βάσεις.
Ωστόσο, λίγοι αποκλείουν το ενδεχόμενο αυτό να αλλάξει, δεδομένου του εθνικού και διεθνούς πολιτικού περιβάλλοντος που διαμορφώνεται τα επόμενα χρόνια.
Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω από τις συνεχιζόμενες δικαστικές υποθέσεις που αφορούν τον στενό κύκλο του πρωθυπουργού. Οι έρευνες στις οποίες εμπλέκονται ο αδελφός και η σύζυγός του έχουν ενισχύσει την αίσθηση ότι ο Sánchez βρίσκεται υπό διαρκή πολιτική και μιντιακή πίεση, αποδυναμώνοντας ακόμη περισσότερο τη θέση του.
Παρότι η κυβέρνηση επιμένει στον διαχωρισμό αυτών των ζητημάτων από την πολιτική δράση, η επίδρασή τους στη δημόσια γνώμη αποδεικνύεται δύσκολο να εξουδετερωθεί.
Αυτός ο συνδυασμός παραγόντων διαμορφώνει μια πολιτική κατάσταση που καθιστά αβέβαιο αν η κυβέρνηση θα μπορέσει να φτάσει μέχρι το τέλος της θητείας της.
Την ίδια στιγμή, στην αντιπολίτευση παγιώνεται η προσδοκία ότι η Ισπανία οδεύει προς αλλαγή κυβέρνησης. Το Λαϊκό Κόμμα αναδεικνύεται ως η βασική εναλλακτική εξουσίας, με το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης με κοινοβουλευτική στήριξη από το VOX, το δεξιό πατριωτικό κόμμα της Ισπανίας.
Ένα σενάριο που πριν από έναν χρόνο έμοιαζε μακρινό, πλέον αντιμετωπίζεται σοβαρά ακόμη και από κύκλους του ίδιου του PSOE.
Το μεγάλο ερώτημα είναι ο χρόνος. Η κυβέρνηση διακηρύσσει ότι θα εξαντλήσει τη νομοθετική περίοδο. Ωστόσο, η ήττα στην Extremadura έχει επιταχύνει τις πολιτικές εξελίξεις.
Κάθε επόμενη περιφερειακή εκλογική αναμέτρηση κινδυνεύει πλέον να μετατραπεί σε άτυπο δημοψήφισμα για την επιβίωση της κυβέρνησης.
Αν τα επόμενα αποτελέσματα επιβεβαιώσουν την τάση, η πίεση για πρόωρες εθνικές εκλογές θα είναι δύσκολο να αναχαιτιστεί. Η Extremadura λειτούργησε ως γενική προειδοποίηση - όχι τόσο λόγω της έκτασης της ήττας, όσο λόγω αυτού που συμβολίζει.
Για πολλούς, η αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές του 2027 μοιάζει πλέον πιο σύντομη απ’ όσο είχε αρχικά υπολογιστεί.
www.bankingnews.gr
Το αποτέλεσμα ερμηνεύτηκε στην Μαδρίτη, ως κάτι πολύ περισσότερο από μια συνηθισμένη περιφερειακή ήττα: για πολλά στελέχη εντός και πέριξ του Σοσιαλιστικού Κόμματος, αλλά και στα μέσα ενημέρωσης, έθεσε ανοιχτά το ερώτημα αν η κυβέρνηση μπορεί να επιβιώσει έως το 2027.
Η Extremadura υπήρξε επί δεκαετίες προπύργιο των Σοσιαλιστών. Το γεγονός ότι το κόμμα κατέγραψε τόσο κακή επίδοση προκάλεσε πολιτικό σεισμό σε ολόκληρη την ισπανική Αριστερά.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η κριτική άρχισε να προέρχεται και από τα μικρότερα κόμματα, η στήριξη των οποίων διατηρεί στην εξουσία τη μειοψηφική κυβέρνηση Sánchez.
Κόμματα που είχαν στηρίξει τον Pedro Sánchez για την ανάληψη της πρωθυπουργίας αναγνωρίζουν πλέον, ιδιωτικά και όλο και περισσότερο δημόσια, ότι το πολιτικό εγχείρημα παρουσιάζει σαφή σημάδια κόπωσης και ότι η στρατηγική της διαρκούς πολιτικής σύγκρουσης έχει πάψει να αποδίδει.
Για πολλούς συμμάχους, το μήνυμα της κάλπης είναι ξεκάθαρο: η συσσώρευση σκανδάλων, η νομοθετική παράλυση και η συνεχής αντιπαράθεση έχουν αποξενώσει την κυβέρνηση από ένα σημαντικό τμήμα των αριστερών ψηφοφόρων, ενισχύοντας την αποχή και ανοίγοντας χώρο για την άνοδο της Δεξιάς.
Στο εσωτερικό του PSOE, ο αντίκτυπος είναι ακόμη πιο έντονος. Η παραίτηση του υποψηφίου στην Extremadura θεωρείται από πολλά ανώτερα στελέχη του κόμματος ανεπαρκής και κυρίως συμβολική, μπροστά σε ένα πολύ βαθύτερο πρόβλημα.
Αρχίζουν να ακούγονται φωνές που εκτιμούν ότι η «εποχή Sánchez» ενδέχεται να αφήσει το κόμμα σοβαρά τραυματισμένο.
Πολιτική ανατροπή
Σε αυτό το πλαίσιο, πρώην ηγετικά στελέχη και μεσαία κομματικά πρόσωπα οργανώνουν ήδη διακριτικά εναλλακτικές ηγετικές ομάδες και εσωκομματικές τάσεις, με στόχο να «σώσουν τα έπιπλα» - μια ισπανική έκφραση που σημαίνει τον περιορισμό των απωλειών σε μια αναμενόμενη ήττα.
Ο φόβος δεν αφορά μόνο την απώλεια της εξουσίας, αλλά και το ενδεχόμενο το PSOE να παγιδευτεί για χρόνια σε μια κρίση ταυτότητας μετά από έναν ιδιαίτερα πολωτικό πολιτικό κύκλο.
Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία ή η Ιταλία, τα σοσιαλιστικά κόμματα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Η Ισπανία παραμένει μια σπάνια εξαίρεση, με δύο ιστορικά κυρίαρχα κόμματα - τους Σοσιαλιστές και το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) - να διατηρούν ισχυρές βάσεις.
Ωστόσο, λίγοι αποκλείουν το ενδεχόμενο αυτό να αλλάξει, δεδομένου του εθνικού και διεθνούς πολιτικού περιβάλλοντος που διαμορφώνεται τα επόμενα χρόνια.
Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω από τις συνεχιζόμενες δικαστικές υποθέσεις που αφορούν τον στενό κύκλο του πρωθυπουργού. Οι έρευνες στις οποίες εμπλέκονται ο αδελφός και η σύζυγός του έχουν ενισχύσει την αίσθηση ότι ο Sánchez βρίσκεται υπό διαρκή πολιτική και μιντιακή πίεση, αποδυναμώνοντας ακόμη περισσότερο τη θέση του.
Παρότι η κυβέρνηση επιμένει στον διαχωρισμό αυτών των ζητημάτων από την πολιτική δράση, η επίδρασή τους στη δημόσια γνώμη αποδεικνύεται δύσκολο να εξουδετερωθεί.
Αυτός ο συνδυασμός παραγόντων διαμορφώνει μια πολιτική κατάσταση που καθιστά αβέβαιο αν η κυβέρνηση θα μπορέσει να φτάσει μέχρι το τέλος της θητείας της.
Την ίδια στιγμή, στην αντιπολίτευση παγιώνεται η προσδοκία ότι η Ισπανία οδεύει προς αλλαγή κυβέρνησης. Το Λαϊκό Κόμμα αναδεικνύεται ως η βασική εναλλακτική εξουσίας, με το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης με κοινοβουλευτική στήριξη από το VOX, το δεξιό πατριωτικό κόμμα της Ισπανίας.
Ένα σενάριο που πριν από έναν χρόνο έμοιαζε μακρινό, πλέον αντιμετωπίζεται σοβαρά ακόμη και από κύκλους του ίδιου του PSOE.
Το μεγάλο ερώτημα είναι ο χρόνος. Η κυβέρνηση διακηρύσσει ότι θα εξαντλήσει τη νομοθετική περίοδο. Ωστόσο, η ήττα στην Extremadura έχει επιταχύνει τις πολιτικές εξελίξεις.
Κάθε επόμενη περιφερειακή εκλογική αναμέτρηση κινδυνεύει πλέον να μετατραπεί σε άτυπο δημοψήφισμα για την επιβίωση της κυβέρνησης.
Αν τα επόμενα αποτελέσματα επιβεβαιώσουν την τάση, η πίεση για πρόωρες εθνικές εκλογές θα είναι δύσκολο να αναχαιτιστεί. Η Extremadura λειτούργησε ως γενική προειδοποίηση - όχι τόσο λόγω της έκτασης της ήττας, όσο λόγω αυτού που συμβολίζει.
Για πολλούς, η αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές του 2027 μοιάζει πλέον πιο σύντομη απ’ όσο είχε αρχικά υπολογιστεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών