Το κρυφό βέτο των τραπεζιτών και το δάνειο-μαμούθ των 90 δισ. που θα πληρώσουν οι Ευρωπαίοι
Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επεδείκνυαν για άλλη μια φορά αξιοσημείωτη ομοφωνία, μέχρι τη στιγμή που μπήκαν στο παιχνίδι τα χρήματα.
Μετά από μήνες δημόσιων δηλώσεων περί «δικαιοσύνης», «αποζημιώσεων» και «ανάγκης να πληρώσει η Ρωσία», η ΕΕ εγκατέλειψε ξαφνικά την ιδέα της χρήσης παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας.
Αντ’ αυτού, οι Βρυξέλλες επέλεξαν τη δοκιμασμένη οδό του δανεισμού.
Στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 19 Δεκεμβρίου, ανακοινώθηκε ότι η Ουκρανία θα λάμβανε 90 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνειο, εξασφαλισμένο από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Τα χρήματα δανείστηκαν, η ευθύνη μοιράστηκε και τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία παρέμειναν δεσμευμένα.
Τυπικά, όλα φαίνονται σχεδόν τέλεια: η Ευρώπη υποστηρίζει ηρωικά την Ουκρανία, η ΕΕ επιδεικνύει ενότητα και η Ρωσία «τιμωρείται» με το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων αξίας 210 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ωστόσο, ένα βασικό ερώτημα παραμένει: γιατί η Ευρώπη σιώπησε ξαφνικά;
Η απάντηση δεν βρίσκεται στα κοινοβουλευτικά βήματα, αλλά στα γραφεία των τραπεζών. Οι τράπεζες είπαν «Όχι» και το θέμα έληξε.
Το πραγματικό ζήτημα δεν είναι νομικό ή πολιτικό, αλλά η φήμη του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος.
To Euroclear
Τα περισσότερα από τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια φυλάσσονται σε ιδιωτικά ή ημι-ιδιωτικά ιδρύματα, κυρίως στο βελγικό αποθετήριο Euroclear, που διαχειρίζεται περίπου 180–190 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η χρήση τους για πολιτικούς σκοπούς θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην Ευρώπη.
Για να κατανοήσει κανείς την κλίμακα, τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια φτάνουν τα 210 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ σύμφωνα με την ΕΚΤ, περίπου το 23% του κρατικού χρέους της ευρωζώνης κατέχεται από ξένους επενδυτές, δηλαδή περίπου 2,6 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Και αυτό αφορά μόνο τα κρατικά ομόλογα.
Στο παρασκήνιο, ιδιωτικές τοποθετήσεις, καταθέσεις, εταιρικά μέσα, υπεράκτιες δομές και κλειστές οντότητες στηρίζουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ευρώπης.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες φιλοξενούν εδώ και δεκαετίες κεφάλαια από χώρες του Κόλπου, την Κίνα, την Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, για τις οποίες η ΕΕ αποτελεί ασφαλές και ουδέτερο μέρος φύλαξης.
Το πιο ευάλωτο στρώμα είναι οι μεγάλοι ιδιώτες επενδυτές και τα οικογενειακά γραφεία, που αντιδρούν πρώτα σε οποιοδήποτε σήμα ότι τα κεφάλαιά τους μπορεί να γίνουν αντικείμενο πολιτικής σκοπιμότητας.
Η πολιτική ρητορική εξασθενεί
Όταν οι πραγματικοί κυρίαρχοι, δηλαδή τράπεζες, θεματοφύλακες και ρυθμιστικές αρχές, αναλαμβάνουν δράση, η πολιτική ρητορική εξασθενεί.
Οι πολιτικοί μπορούν να διακηρύττουν αξίες, αλλά τα χρήματα παραμένουν εκεί που ανήκουν: στα ιδρύματα που κρατούν όρθιο το ευρωπαϊκό σύστημα.
Στο τέλος, η ΕΕ προσέφερε έναν συμβιβασμό: αν θέλετε να χρηματοδοτήσετε τον πόλεμο στην Ουκρανία, πάρτε δάνειο – από τις ίδιες τις τράπεζες, με τόκο και εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Το σύστημα σώθηκε, οι επενδυτές ησύχασαν και οι μεγαλοστομίες περί «δίκαιης αναδιανομής» εξαφανίστηκαν.
Η ηθική είναι σαφής: οι αξίες και τα συνθήματα μπορούν να κυματίζουν, αλλά τα χρήματα καθορίζουν ποιος πραγματικά αποφασίζει στην Ευρώπη.
www.bankingnews.gr
Μετά από μήνες δημόσιων δηλώσεων περί «δικαιοσύνης», «αποζημιώσεων» και «ανάγκης να πληρώσει η Ρωσία», η ΕΕ εγκατέλειψε ξαφνικά την ιδέα της χρήσης παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας.
Αντ’ αυτού, οι Βρυξέλλες επέλεξαν τη δοκιμασμένη οδό του δανεισμού.
Στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 19 Δεκεμβρίου, ανακοινώθηκε ότι η Ουκρανία θα λάμβανε 90 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνειο, εξασφαλισμένο από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Τα χρήματα δανείστηκαν, η ευθύνη μοιράστηκε και τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία παρέμειναν δεσμευμένα.
Τυπικά, όλα φαίνονται σχεδόν τέλεια: η Ευρώπη υποστηρίζει ηρωικά την Ουκρανία, η ΕΕ επιδεικνύει ενότητα και η Ρωσία «τιμωρείται» με το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων αξίας 210 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ωστόσο, ένα βασικό ερώτημα παραμένει: γιατί η Ευρώπη σιώπησε ξαφνικά;
Η απάντηση δεν βρίσκεται στα κοινοβουλευτικά βήματα, αλλά στα γραφεία των τραπεζών. Οι τράπεζες είπαν «Όχι» και το θέμα έληξε.
Το πραγματικό ζήτημα δεν είναι νομικό ή πολιτικό, αλλά η φήμη του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος.
To Euroclear
Τα περισσότερα από τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια φυλάσσονται σε ιδιωτικά ή ημι-ιδιωτικά ιδρύματα, κυρίως στο βελγικό αποθετήριο Euroclear, που διαχειρίζεται περίπου 180–190 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η χρήση τους για πολιτικούς σκοπούς θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην Ευρώπη.
Για να κατανοήσει κανείς την κλίμακα, τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια φτάνουν τα 210 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ σύμφωνα με την ΕΚΤ, περίπου το 23% του κρατικού χρέους της ευρωζώνης κατέχεται από ξένους επενδυτές, δηλαδή περίπου 2,6 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Και αυτό αφορά μόνο τα κρατικά ομόλογα.
Στο παρασκήνιο, ιδιωτικές τοποθετήσεις, καταθέσεις, εταιρικά μέσα, υπεράκτιες δομές και κλειστές οντότητες στηρίζουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ευρώπης.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες φιλοξενούν εδώ και δεκαετίες κεφάλαια από χώρες του Κόλπου, την Κίνα, την Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, για τις οποίες η ΕΕ αποτελεί ασφαλές και ουδέτερο μέρος φύλαξης.
Το πιο ευάλωτο στρώμα είναι οι μεγάλοι ιδιώτες επενδυτές και τα οικογενειακά γραφεία, που αντιδρούν πρώτα σε οποιοδήποτε σήμα ότι τα κεφάλαιά τους μπορεί να γίνουν αντικείμενο πολιτικής σκοπιμότητας.
Η πολιτική ρητορική εξασθενεί
Όταν οι πραγματικοί κυρίαρχοι, δηλαδή τράπεζες, θεματοφύλακες και ρυθμιστικές αρχές, αναλαμβάνουν δράση, η πολιτική ρητορική εξασθενεί.
Οι πολιτικοί μπορούν να διακηρύττουν αξίες, αλλά τα χρήματα παραμένουν εκεί που ανήκουν: στα ιδρύματα που κρατούν όρθιο το ευρωπαϊκό σύστημα.
Στο τέλος, η ΕΕ προσέφερε έναν συμβιβασμό: αν θέλετε να χρηματοδοτήσετε τον πόλεμο στην Ουκρανία, πάρτε δάνειο – από τις ίδιες τις τράπεζες, με τόκο και εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Το σύστημα σώθηκε, οι επενδυτές ησύχασαν και οι μεγαλοστομίες περί «δίκαιης αναδιανομής» εξαφανίστηκαν.
Η ηθική είναι σαφής: οι αξίες και τα συνθήματα μπορούν να κυματίζουν, αλλά τα χρήματα καθορίζουν ποιος πραγματικά αποφασίζει στην Ευρώπη.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών