Στην αυγή του 1950 ο νεαρός σχεδιαστής Igor Yakovlevich Stechkin (Ίγκορ Γιακόσλεβιτς Στέτσκιν), κοίταξε πίσω στο παρελθόν και είδε είδε τη λύση στο αυτόματο πιστόλι Mauser 712
Ένα μάθημα που πήρε ο κόκκινος στρατός από τις αρματομαχίες ενάντια στα γερμανικά Panzer ήταν πως σε ενδεχόμενη εγκατάλειψη του άρματος, το πλήρωμα ήταν εύκολη λεία για τους πεζικάριους του εχθρού.
Τα οχήματα μπορούσαν να αναπληρωθούν εντός ωρών, όπως απέδειξε η μαχη του Στάλινγκραντ.
Οι εκπαιδευμένοι αρματιστές από την άλλη ήταν πολύτιμοι.
Οπλισμένοι μόνο με περίστροφα δεν είχαν καμία ελπίδα να διαφύγουν και να πολεμήσουν την επόμενη μέρα.
Έτσι ο Κεντρικός Σχεδιασμός του στρατού ξεκίνησε ένα πρόγραμμα για ένα ελαφρό όπλο, αρκετά συμπαγές ώστε να μεταφέρεται στο εσωτερικό ενός τανκ, αλλά αρκετά αποδοτικό για μάχη με εχθρικό πεζικό.
Στην ουσία ήταν η ίδια ιδέα που θα προέκυπτε ξανά στη νατοϊκή πλευρά το 1970 και οδήγησε στη δημιουργία των FN 5.7 και ΗΚ ΜΡ7.
Όμως στην αυγή του 1950 ο νεαρός σχεδιαστής Igor Yakovlevich Stechkin (Ίγκορ Γιακόσλεβιτς Στέτσκιν), κοίταξε πίσω στο παρελθόν και είδε είδε τη λύση στο αυτόματο πιστόλι Mauser 712.
Με τη χρήση ενός αποσπώμενου κοντακιού που ήταν και θήκη μετατρέπονταν σε μια ελαφρυά αραβίδα για αυτοάμυνα και κοντινή μάχη.
Το όπλο που σχεδίασε διέθετε και πρωτοποριακά στοιχεία που αργότερα αναδύθηκαν σε μοντέλα όπως το Beretta 92 και CZ75.
Ήταν ένα πιστόλι μεταλλικού σκελετού που χωρούσε στη λαβή του 20 φυσίγγια.
Ο γεμιστήρας ήταν διπλής στήλης, όπως στα υποπολυβόλα. Τα πρωτότυπα φτιάχτηκαν σε διαμετρημα 7,62 Tokarev, όμως τελικά προτιμήθηκε το 9Χ18 Makarov, το οποίο έμπαινε τότε σε υπηρεσία με το πιστόλι ΡΜ.
Έχοντας μακρυά κάνη μήκους 14 cm και αντίστοιχο κλείστρο ζύγιζε άδειο 1100 γραμμάρια.
Έτσι όμως παρουσίαζε ελάχιστη ανάκρουση.
Τα σκοπευτικά ήταν ρυθμιζόμενα από τα 25 έως και τα 200 μέτρα, ώστε με την προσθήκη του κοντακίου να βάλλονται μακρινοί στόχοι.
Πρακτικά το βεληνεκές δε ξεπερνούσε τα 100 μέτρα.
Το πλέον ενδιαφέρον όμως χαρακτηριστικό του ήταν ο μηχανισμός σκανδάλης.
Λειτουργεί σε διαμόρφωση διπλής/μονής ενέργειας με την πίεση της να ανυψώνει τη σφύρα για την πρώτη βολή.
Μια ατόματη σχαστηρία επιτρέπει την εκτέλεση ριπών όταν ο μοχλός ασφάλειας (που εδράζει στο κλείστρο) βρίσκεται στη θέση “ABT”.
Σπρώχνοντας τον στην ενδιάμεση “OΔ” ρίχνει μονή βολή και στην αρχική “ΠΡ” ασφαλίζει τη σφύρα, τον επικρουστήρα και κλειδώνει την κίνηση του κλείστρου.
Σε αντίθεση με άλλα αυτόματα πιστόλια (machine pistols), όπως το Beretta 93R ή το Glock 18 που “υποφέρουν” από υψηλή ταχυβολία, το APS έβαλλε με ρυθμό μόλις 680-700 φυσίγγια το λεπτό.
Έτσι παρέμενε σταθερότερο με χαμηλή διασπορά βολίδων.
Ο Igor Stechkin είχε ενσωματώσει στη λαβή ένα μηχανισμό επιβράδυνσης της σχαστηρίας.
Αλλαγή ρόλου
Το τελικό μοντέλο APS (Avtomaticheskiy Pistolet Stechkina) μπήκε σε παραγωγή από το εργοστάσιο της Τούλα.
Μεταξύ 1951 και 1958, φτιάχτηκαν σχεδόν 100.000 για λογαριασμό των τεθωρακισμένων, αλλά και αλλών υπηρεσιών όπως πυροβολητές, διαβιβαστές, ταχυδρόμοι, μοτοσυκλετιστές και άλλοι που δεν είχαν σαν κύριο έργο την πεζή μάχη οπότε δε “χρεώνονταν” ένα ΑΚ47.
Με την πάροδο του χρόνου συνέβησαν όμως δύο διαφορετικά γεγονότα.
Αρχικά, το δόγμα μηχανοκίνητου πεζικού κυριάρχησε με αποτέλεσμα τα πληρώματα των τεθωρακισμένων να ενσωματωθούν κατά κάποιο τρόπο με τις μονάδες (εποχούμενων) πεζικάριων που μετέφεραν στη μάχη.
Αυτό σήμανε τη “δύση” χρήσης του APS ως ατομικού όπλου.
Παράλληλα όμως, η ανάπτυξη των σοβιετικών ειδικών δυνάμεων (Σπετσνάζ) τους έκανε να αναζητούν ένα αποδοτικότερο πιστόλι από το τυπικό ΡΜ (Makarov).
Τα 20 φυσίγγια του γεμιστήρα, η μικρή ανάκρουση και η ποιότητα κατασκευής καθιστούσαν τα APS ιδανικά. Υιοθέτησαν λοιπόν τα ημιαποσυρμένα Stechkin, δίνοντας τους μια νέα “καριέρα”.
Το παράδειγμα τους ακολούθησαν οι αντίστοιχες μονάδες εσωτερικής ασφάλεις MVD και οι ομάδες “ΑΛΦΑ” της Κα-Γκε-Μπε (ΚΓΒ).
Το πιστόλι για αυτούς τους στρατιώτες ήταν όπλο που υποκαθιστούσε το τυφέκιο στην κλειστή μάχη.
Το “σιωπηλό” ΑΡΒ
Το δόγμα των Σπετσναζ αλλά και των πρακτόρων της ΚΓΒ προέβλεπε τη χρήση σιωπηλών όπλων για αιφνιδιασμό του εχθρού.
Έτσι με χαρακτηριστική ρωσική πρακτικότητα, οι Διευθύνσεις αυτές ζήτησαν από τα κρατικά εργαστήρια να μετατρέψουν έναν αριθμό πιστολιών Stechkin για χρήση με σιγαστήρα.
Τη μελέτη ανέλαβε το Μηχανουργικό Εργοστάσιο Vyatskie Polyansky (γνωστό σε εμάς πλέον ως ΜΟΛΟΤ). Μεταξύ 1972 και 1973 μετέτρεψαν περίπου 2.000 APS σε σιωπηλά APS (Avtomaticheskiy Pistolet Besshumniy = Αυτόματο Πιστόλι Σιγασμένο).
Η μετατροπή περιλάμβανε κόντεμα του ολισθητήρα, ώστε να αποκαλυφθεί η κάνη και να χαραχτεί σπείρωμα στην εξωτερική πλευρά της.
Η βολίδα των 9Χ18mm ταξιδεύει “φυσιολογικά” με ταχύτητα 340 μέτρων/δευτερόλεπτο.
Αυτό σημαίνει μια παραπάνω πηγή θορύβου καθώς “σπάζει το φράγμα του ήχου”, εξερχόμενη από την κάνη.
Η λύση που δώθηκε ήταν απλή και αξιοθαύμαστη.
Δύο σειρές οπών κοντά στη θαλάμη και στην έξοδο της κάνης μειώνουν την πίεση των αερίων και “φρενάρουν” την επιτάχυνση της βολίδας στα 290m/sec.
Το επανατατικό ελατήριο άλλαξε θέση, ώστε να χωρέσει ένα χιτώνιο γύρω από την κάνη.
Σε αυτό εκτονώνονται τα αέρια της πυροδότησης. Στο άκρο της κάνης βιδώνεται πλέον ένας αφαιρούμενος σιγαστήρας.
Είναι κατασκευασμένος από συμπαγές ατσάλι και εύκολα προσβάσιμος για καθαρισμό.
Σε μια ακόμη επίδειξη ιδιοφυίας του σχεδιασμού, το σώμα του σιγαστήρα βιδώνεται έκκεντρα, ώστε να μη μπλοκάρει τη χρήση των σιδερένιων σκοπευτικών του πιστολιού.
Η ογκώδης, ξύλινη θήκη-κοντάκι αντικαταστάθηκε από ένα απλό συρμάτινο.
Ήταν ελαφρότερο και επέτρεπε την απόκρυψη του όπλου.
Επιχειρησιακή χρήση
Το βελτιωμένο Stechkin χρησιμοποιήθηκε εκτενώς από τους σοβιετικούς στο Αφγανιστάν.
Κατά την εισβολή, είχε το θλιβερό προνόμιο να είναι το όργανο με το οποίο οι πράκτορες της ΚΓΒ εκτέλεσαν τα περισσότερα μέλη της αφγανικής κυβέρνησης.
Στις ομάδες Σπέτσναζ, ο περιπολάρχης συνήθως μετέφερε ένα Stechkin APB για αθόρυβη εξουδετέρωση φρουρών και σκύλων.
Έκτοτε έχει χρησιμοποιηθεί από τους Σπετσνάζ σε κάθε σύρραξη από την Τσετσενία μέχρι την Ουκρανία.
Σε στρατιωτική υπηρεσία έχει πλέον αντικατασταθεί από το AKSU 74 και το AS Val.
Αρκετές αστυνομικές ομάδες (ΟΜΟΝ) συνεχίζουν να το χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα, λόγω μικρής ανάκρουσης και αξιοπιστίας.
Παραμένει αποτελεσματικό για μάχες σε κλειστούς χώρους, όπου η χαμηλή ισχύς του φυσιγγίου 9 Makarov είναι πλεονέκτημα.
www.bankingnews.gr
Τα οχήματα μπορούσαν να αναπληρωθούν εντός ωρών, όπως απέδειξε η μαχη του Στάλινγκραντ.
Οι εκπαιδευμένοι αρματιστές από την άλλη ήταν πολύτιμοι.
Οπλισμένοι μόνο με περίστροφα δεν είχαν καμία ελπίδα να διαφύγουν και να πολεμήσουν την επόμενη μέρα.
Έτσι ο Κεντρικός Σχεδιασμός του στρατού ξεκίνησε ένα πρόγραμμα για ένα ελαφρό όπλο, αρκετά συμπαγές ώστε να μεταφέρεται στο εσωτερικό ενός τανκ, αλλά αρκετά αποδοτικό για μάχη με εχθρικό πεζικό.
Στην ουσία ήταν η ίδια ιδέα που θα προέκυπτε ξανά στη νατοϊκή πλευρά το 1970 και οδήγησε στη δημιουργία των FN 5.7 και ΗΚ ΜΡ7.
Όμως στην αυγή του 1950 ο νεαρός σχεδιαστής Igor Yakovlevich Stechkin (Ίγκορ Γιακόσλεβιτς Στέτσκιν), κοίταξε πίσω στο παρελθόν και είδε είδε τη λύση στο αυτόματο πιστόλι Mauser 712.
Με τη χρήση ενός αποσπώμενου κοντακιού που ήταν και θήκη μετατρέπονταν σε μια ελαφρυά αραβίδα για αυτοάμυνα και κοντινή μάχη.
Το όπλο που σχεδίασε διέθετε και πρωτοποριακά στοιχεία που αργότερα αναδύθηκαν σε μοντέλα όπως το Beretta 92 και CZ75.
Ήταν ένα πιστόλι μεταλλικού σκελετού που χωρούσε στη λαβή του 20 φυσίγγια.
Ο γεμιστήρας ήταν διπλής στήλης, όπως στα υποπολυβόλα. Τα πρωτότυπα φτιάχτηκαν σε διαμετρημα 7,62 Tokarev, όμως τελικά προτιμήθηκε το 9Χ18 Makarov, το οποίο έμπαινε τότε σε υπηρεσία με το πιστόλι ΡΜ.
Έχοντας μακρυά κάνη μήκους 14 cm και αντίστοιχο κλείστρο ζύγιζε άδειο 1100 γραμμάρια.
Έτσι όμως παρουσίαζε ελάχιστη ανάκρουση.
Τα σκοπευτικά ήταν ρυθμιζόμενα από τα 25 έως και τα 200 μέτρα, ώστε με την προσθήκη του κοντακίου να βάλλονται μακρινοί στόχοι.
Πρακτικά το βεληνεκές δε ξεπερνούσε τα 100 μέτρα.
Το πλέον ενδιαφέρον όμως χαρακτηριστικό του ήταν ο μηχανισμός σκανδάλης.
Λειτουργεί σε διαμόρφωση διπλής/μονής ενέργειας με την πίεση της να ανυψώνει τη σφύρα για την πρώτη βολή.
Μια ατόματη σχαστηρία επιτρέπει την εκτέλεση ριπών όταν ο μοχλός ασφάλειας (που εδράζει στο κλείστρο) βρίσκεται στη θέση “ABT”.
Σπρώχνοντας τον στην ενδιάμεση “OΔ” ρίχνει μονή βολή και στην αρχική “ΠΡ” ασφαλίζει τη σφύρα, τον επικρουστήρα και κλειδώνει την κίνηση του κλείστρου.
Σε αντίθεση με άλλα αυτόματα πιστόλια (machine pistols), όπως το Beretta 93R ή το Glock 18 που “υποφέρουν” από υψηλή ταχυβολία, το APS έβαλλε με ρυθμό μόλις 680-700 φυσίγγια το λεπτό.
Έτσι παρέμενε σταθερότερο με χαμηλή διασπορά βολίδων.
Ο Igor Stechkin είχε ενσωματώσει στη λαβή ένα μηχανισμό επιβράδυνσης της σχαστηρίας.
Αλλαγή ρόλου
Το τελικό μοντέλο APS (Avtomaticheskiy Pistolet Stechkina) μπήκε σε παραγωγή από το εργοστάσιο της Τούλα.
Μεταξύ 1951 και 1958, φτιάχτηκαν σχεδόν 100.000 για λογαριασμό των τεθωρακισμένων, αλλά και αλλών υπηρεσιών όπως πυροβολητές, διαβιβαστές, ταχυδρόμοι, μοτοσυκλετιστές και άλλοι που δεν είχαν σαν κύριο έργο την πεζή μάχη οπότε δε “χρεώνονταν” ένα ΑΚ47.
Με την πάροδο του χρόνου συνέβησαν όμως δύο διαφορετικά γεγονότα.
Αρχικά, το δόγμα μηχανοκίνητου πεζικού κυριάρχησε με αποτέλεσμα τα πληρώματα των τεθωρακισμένων να ενσωματωθούν κατά κάποιο τρόπο με τις μονάδες (εποχούμενων) πεζικάριων που μετέφεραν στη μάχη.
Αυτό σήμανε τη “δύση” χρήσης του APS ως ατομικού όπλου.
Παράλληλα όμως, η ανάπτυξη των σοβιετικών ειδικών δυνάμεων (Σπετσνάζ) τους έκανε να αναζητούν ένα αποδοτικότερο πιστόλι από το τυπικό ΡΜ (Makarov).
Τα 20 φυσίγγια του γεμιστήρα, η μικρή ανάκρουση και η ποιότητα κατασκευής καθιστούσαν τα APS ιδανικά. Υιοθέτησαν λοιπόν τα ημιαποσυρμένα Stechkin, δίνοντας τους μια νέα “καριέρα”.
Το παράδειγμα τους ακολούθησαν οι αντίστοιχες μονάδες εσωτερικής ασφάλεις MVD και οι ομάδες “ΑΛΦΑ” της Κα-Γκε-Μπε (ΚΓΒ).
Το πιστόλι για αυτούς τους στρατιώτες ήταν όπλο που υποκαθιστούσε το τυφέκιο στην κλειστή μάχη.
Το “σιωπηλό” ΑΡΒ
Το δόγμα των Σπετσναζ αλλά και των πρακτόρων της ΚΓΒ προέβλεπε τη χρήση σιωπηλών όπλων για αιφνιδιασμό του εχθρού.
Έτσι με χαρακτηριστική ρωσική πρακτικότητα, οι Διευθύνσεις αυτές ζήτησαν από τα κρατικά εργαστήρια να μετατρέψουν έναν αριθμό πιστολιών Stechkin για χρήση με σιγαστήρα.
Τη μελέτη ανέλαβε το Μηχανουργικό Εργοστάσιο Vyatskie Polyansky (γνωστό σε εμάς πλέον ως ΜΟΛΟΤ). Μεταξύ 1972 και 1973 μετέτρεψαν περίπου 2.000 APS σε σιωπηλά APS (Avtomaticheskiy Pistolet Besshumniy = Αυτόματο Πιστόλι Σιγασμένο).
Η μετατροπή περιλάμβανε κόντεμα του ολισθητήρα, ώστε να αποκαλυφθεί η κάνη και να χαραχτεί σπείρωμα στην εξωτερική πλευρά της.
Η βολίδα των 9Χ18mm ταξιδεύει “φυσιολογικά” με ταχύτητα 340 μέτρων/δευτερόλεπτο.
Αυτό σημαίνει μια παραπάνω πηγή θορύβου καθώς “σπάζει το φράγμα του ήχου”, εξερχόμενη από την κάνη.
Η λύση που δώθηκε ήταν απλή και αξιοθαύμαστη.
Δύο σειρές οπών κοντά στη θαλάμη και στην έξοδο της κάνης μειώνουν την πίεση των αερίων και “φρενάρουν” την επιτάχυνση της βολίδας στα 290m/sec.
Το επανατατικό ελατήριο άλλαξε θέση, ώστε να χωρέσει ένα χιτώνιο γύρω από την κάνη.
Σε αυτό εκτονώνονται τα αέρια της πυροδότησης. Στο άκρο της κάνης βιδώνεται πλέον ένας αφαιρούμενος σιγαστήρας.
Είναι κατασκευασμένος από συμπαγές ατσάλι και εύκολα προσβάσιμος για καθαρισμό.
Σε μια ακόμη επίδειξη ιδιοφυίας του σχεδιασμού, το σώμα του σιγαστήρα βιδώνεται έκκεντρα, ώστε να μη μπλοκάρει τη χρήση των σιδερένιων σκοπευτικών του πιστολιού.
Η ογκώδης, ξύλινη θήκη-κοντάκι αντικαταστάθηκε από ένα απλό συρμάτινο.
Ήταν ελαφρότερο και επέτρεπε την απόκρυψη του όπλου.
Επιχειρησιακή χρήση
Το βελτιωμένο Stechkin χρησιμοποιήθηκε εκτενώς από τους σοβιετικούς στο Αφγανιστάν.
Κατά την εισβολή, είχε το θλιβερό προνόμιο να είναι το όργανο με το οποίο οι πράκτορες της ΚΓΒ εκτέλεσαν τα περισσότερα μέλη της αφγανικής κυβέρνησης.
Στις ομάδες Σπέτσναζ, ο περιπολάρχης συνήθως μετέφερε ένα Stechkin APB για αθόρυβη εξουδετέρωση φρουρών και σκύλων.
Έκτοτε έχει χρησιμοποιηθεί από τους Σπετσνάζ σε κάθε σύρραξη από την Τσετσενία μέχρι την Ουκρανία.
Σε στρατιωτική υπηρεσία έχει πλέον αντικατασταθεί από το AKSU 74 και το AS Val.
Αρκετές αστυνομικές ομάδες (ΟΜΟΝ) συνεχίζουν να το χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα, λόγω μικρής ανάκρουσης και αξιοπιστίας.
Παραμένει αποτελεσματικό για μάχες σε κλειστούς χώρους, όπου η χαμηλή ισχύς του φυσιγγίου 9 Makarov είναι πλεονέκτημα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών