Οι ψηφοφόροι εγκαταλείπουν το κέντρο, συμμαχίες γίνονται περιφερειακά και η Merkel απομένει μόνη
Η κυριαρχία της Γερμανίας στην Ευρώπη αρχίζει να ξεθωριάζει, παρά την οικονομική της δύναμη και τις τιμές στην Angela Merkel, επισημαίνεται σε δημοσίευμα του «Politico», στο οποίο αναφέρεται ότι η απόδειξη της μειούμενης επιρροής της μπορεί να γίνει αντιληπτεή στις μεταβαλλόμενες τύχες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ).
Συνήθως, οι ηγέτες των Χριστιανοδημοκρατών συνεδριάζουν στη συνάντηση του ΕΛΚ στις Βρυξέλλες λίγες ώρες πριν από τις συνόδους της Ε.Ε. προκειμένου να λάβουν αποφάσεις που θα επιβάλουν σε άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Στην τελευταία συνάντησή τους, όμως, δεν «μαγείρεψαν» τα αποτελέσματα της Συνόδου, διότι –όπως σημειώνει το «Politico»– η κεντροδεξιά και η ίδια η Γερμανία χάνουν την επιρροή τους.
Οι πέντε λόγοι που συμβαίνει αυτό, σύμφωνα με το περιοδικό, είναι:
• Οι ψηφοφόροι εγκαταλείπουν το Κέντρο
Στην τελευταία συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος τον περασμένο Δεκέμβριο κατέστη σαφές ότι το ΕΛΚ έχει αποδυναμωθεί από μια σειρά τιμωρητικών εκλογικών αποτελεσμάτων ανά την Ευρώπη το 2015.
Οι Έλληνες επέλεξαν μια ακραία αριστερή εναλλακτική έναντι του Αντώνη Σαμαρά και της Νέας Δημοκρατίας, οι Πορτογάλοι τιμώρησαν τον Pedro Passos Coelho και τους συμμάχους τους εξαιτίας της λιτότητας, μετά τις εκλογές στη Φινλανδία ο Alexander Stubb υποβιβάστηκε σε υπουργός Οικονομικών από πρωθυπουργός και οι Πολωνοί απέρριψαν μια συμμαχία από μέλη του ΕΛΚ, την Πλατφόρμα Πολιτών και το Πολωνικό Λαϊκό Κόμμα.
Λίγες ημέρες μετά τη Σύνοδο, οι ισπανοί ψηφοφόροι δεν θα έδιναν την πλειοψηφία στον Mariano Rajoy και το Λαϊκό Κόμμα.
Όλες αυτές οι εξελίξεις αφήνουν την Angela Merkel ως τη μόνη εναπομείνουσα επικεφαλής κυβέρνησης μεγάλης χώρας μέσα στην πολιτική οικογένεια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Οι ιδεολογικοί της εταίροι έχουν αρχίσει να εξαφανίζονται, όπως και η υποστήριξη στις πολιτικές της.
• Νέες συμμαχίες ανακύπτουν
Αν και στη σύνοδο του ΕΛΚ τον Δεκέμβριο, εκδόθηκε κοινή ανακοίνωση για το προσφυγικό, η γερμανίδα καγκελάριος και ο ούγγρος πρωθυπουργό Viktro Orban είχαν ακόμη εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις, με τον Ούγγρο και τους συμμάχους τους να απορρίπτουν την επιμονή της Merkel και του προέδρου της Κομισιόν, Jean Claude Juncker για την εύρεση κοινών λύσεων.
Σε αυτή την κρίση, σε αντίθεση με τις οικονομικές προκλήσεις που έχουν κυριαρχήσει στην ατζέντα της Ε.Ε. τα πρόσφατα χρόνια, οι περιφερειακές συμμαχίες αντί για την πίστη στο κόμμα έχουν αποδειχθεί καθοριστικές.
Η ροή προσφύγων έχει εδραιώσει την ομάδα Βίζενγκραντ, φέρνοντας κοντά τους εθνικιστές-συντηρητικούς της Πολωνίας με τον σλοβάκο αριστερό Robert Fico, τον τσέχο Σοσιαλδημοκράτη Bohuslav Sobotka και τον ούγγρο Orban.
• Ανεξάρτητοι θεσμοί
Αν οι συμβατικές συμμαχίες πολιτικών κομμάτων ανά την Ευρώπη έχουν διαλυθεί εις βάρος της Γερμανίας, η εξέλιξη της Κομισιόν και του Ευρωκοινοβουλίου υπό την ηγεσία των Juncker και Schulz έχει επίσης δώσει ώθηση στην ανεξαρτησία των θεσμών από το Βερολίνο και το Παρίσι.
Ο στόχος του Juncker για μια «πιο πολιτική» Κομισιόν ανησυχεί – ενοχλεί τη γερμανική κυβέρνηση, η οποία ανέφερε ότι η Κομισιόν δεν μπορεί να είναι πολιτικός παίκτης και αμερόληπτος θεματοφύλακας των ευρωπαϊκών Συνθηκών.
Επίσης, η προτεραιότητα του Ευρωκοινοβουλίου υπό τον Martin Schulz είναι η αναζήτηση υποστήριξης για το πρόγραμμα της Κομισιόν, ακόμη και εν όψει της αντίστασης από ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Χωρίς παρέμβαση στις Συνθήκες, η Κομισιόν έχει μετατραπεί σε μια κυβέρνηση που ελέγχεται από ένα Κοινοβούλιο το οποίο κυριαρχείται από τη «μεγάλη συμμαχία» των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών.
Αυτή η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ήταν καρπός του πολιτικού ενστίκτου και νομικά έμπειρων δύο Γερμανών: του Klaus Welle, γενικού γραμματέα του Ευρωκοινοβουλίου που προώθησε την ιδέα του «Spitzenkandidate» (top υποψηφίων) στις τελευταίες ευρωεκλογές και του Martin Selmayr, του εξαίσιου επικεφαλής προσωπικού του Juncker.
• Ευρωκράτες πιστοί στις Βρυξέλλες
Οι Γερμανοί αυτοί δεν παίρνουν οδηγίες από το Βερολίνο. Ο γερμανός υπ. Οικονομικών, Wolfgang Schaeuble, «καταράστηκε» ανοικτά τον Selmayr πέρυσι για αυτό που είδε ως καθαρή παρέμβαση στις διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος.
Ο Schaeuble, που ήταν υπό πίεση να δεχθεί το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, που θα έπρεπε να χρηματοδοτήσει το Βερολίνο, είπε στον επικεφαλής προσωπικού του Juncker ότι υπερέβη των αρμοδιοτήτων του.
Τα ένστικτα του ένστικτα απέχουν από το να είναι αλάνθαστα: Τον Δεκέμβριο δημοσίευσε ορισμένα στοιχεία σχετικά με την υποτιθέμενη απότομη πτώση της παράνομης μετανάστευσης προς την Ευρώπη, προφανώς για να δείξει τη συνεργασία Τουρκίας – Ε.Ε. υπό καλύτερη ματιά, όμως οι αριθμοί που χρησιμοποιήθηκαν ήταν εξαιρετικά επιλεκτικοί και δεν αντικατόπτριζε την πραγματικότητα.
Ωστόσο, το περιστατικό απέδειξε πέρα από κάθε αμφιβολία, ότι οι Γερμανοί που εργάζονται για τις Βρυξέλλες, δεν υπακούν στο Βερολίνο, αλλά στις Βρυξέλλες.
• Μόνη στην κορυφή η Merkel
Αυτές είναι δύσκολες στιγμές για έναν ηγέτη ο οποίος διαπρέπει στην επίτευξη συναινέσων: Η Merkel τονίζει σε κάθε ευκαιρία ότι η προσφυγική κρίση είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα που απαιτεί ευρωπαϊκή απάντηση, αλλά αυτή τη στιγμή δεν διαθέτει ισχυρούς εταίρους να τη βοηθήσουν να επιτύχει εφαρμόσιμους – λειτουργικούς συμβιβασμούς.
Αδιαμφισβήτητα ανεπίσημη ηγέτης της Ευρώπης, η Merkel πάσχει από έλλειψη σοβαρών συνομιλητών υψηλού επιπέδου: ο François Hollande δεν είναι δημοφιλής, ο Rajoy μπορεί να χάσει την εξουσία, ενώ ήδη ο David Cameron έχει του τη δική του ατζέντα, όταν πρόκειται για την Ε.Ε. και τους μετανάστες.
Η έλλειψη ηγεσίας έγινε ολοφάνερη, καθώς ο αριθμός των άκαρπων συνόδων κορυφής της Ε.Ε. για την προσφυγική κρίση κλιμακώθηκε κατά το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους.
Η άνοδος του Ισλαμικού Κράτους, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, ο άλυτος πόλεμος στη Συρία, οι σεξουαλικές επιθέσεις την Πρωτοχρονιά στην Κολωνία, όλα συνδέονται, τίποτα δεν μπορεί να χωριστεί σε διαχειρίσιμο πρόβλημα και με κανέναν για να τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει έναν ωκεανό κρίσεως, η Merkel κινδυνεύει να επωμιστεί την ευθύνη μόνη της.
Επιμέλεια: Ελένη Κάτσουρα
www.bankingnews.gr
Συνήθως, οι ηγέτες των Χριστιανοδημοκρατών συνεδριάζουν στη συνάντηση του ΕΛΚ στις Βρυξέλλες λίγες ώρες πριν από τις συνόδους της Ε.Ε. προκειμένου να λάβουν αποφάσεις που θα επιβάλουν σε άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Στην τελευταία συνάντησή τους, όμως, δεν «μαγείρεψαν» τα αποτελέσματα της Συνόδου, διότι –όπως σημειώνει το «Politico»– η κεντροδεξιά και η ίδια η Γερμανία χάνουν την επιρροή τους.
Οι πέντε λόγοι που συμβαίνει αυτό, σύμφωνα με το περιοδικό, είναι:
• Οι ψηφοφόροι εγκαταλείπουν το Κέντρο
Στην τελευταία συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος τον περασμένο Δεκέμβριο κατέστη σαφές ότι το ΕΛΚ έχει αποδυναμωθεί από μια σειρά τιμωρητικών εκλογικών αποτελεσμάτων ανά την Ευρώπη το 2015.
Οι Έλληνες επέλεξαν μια ακραία αριστερή εναλλακτική έναντι του Αντώνη Σαμαρά και της Νέας Δημοκρατίας, οι Πορτογάλοι τιμώρησαν τον Pedro Passos Coelho και τους συμμάχους τους εξαιτίας της λιτότητας, μετά τις εκλογές στη Φινλανδία ο Alexander Stubb υποβιβάστηκε σε υπουργός Οικονομικών από πρωθυπουργός και οι Πολωνοί απέρριψαν μια συμμαχία από μέλη του ΕΛΚ, την Πλατφόρμα Πολιτών και το Πολωνικό Λαϊκό Κόμμα.
Λίγες ημέρες μετά τη Σύνοδο, οι ισπανοί ψηφοφόροι δεν θα έδιναν την πλειοψηφία στον Mariano Rajoy και το Λαϊκό Κόμμα.
Όλες αυτές οι εξελίξεις αφήνουν την Angela Merkel ως τη μόνη εναπομείνουσα επικεφαλής κυβέρνησης μεγάλης χώρας μέσα στην πολιτική οικογένεια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Οι ιδεολογικοί της εταίροι έχουν αρχίσει να εξαφανίζονται, όπως και η υποστήριξη στις πολιτικές της.
• Νέες συμμαχίες ανακύπτουν
Αν και στη σύνοδο του ΕΛΚ τον Δεκέμβριο, εκδόθηκε κοινή ανακοίνωση για το προσφυγικό, η γερμανίδα καγκελάριος και ο ούγγρος πρωθυπουργό Viktro Orban είχαν ακόμη εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις, με τον Ούγγρο και τους συμμάχους τους να απορρίπτουν την επιμονή της Merkel και του προέδρου της Κομισιόν, Jean Claude Juncker για την εύρεση κοινών λύσεων.
Σε αυτή την κρίση, σε αντίθεση με τις οικονομικές προκλήσεις που έχουν κυριαρχήσει στην ατζέντα της Ε.Ε. τα πρόσφατα χρόνια, οι περιφερειακές συμμαχίες αντί για την πίστη στο κόμμα έχουν αποδειχθεί καθοριστικές.
Η ροή προσφύγων έχει εδραιώσει την ομάδα Βίζενγκραντ, φέρνοντας κοντά τους εθνικιστές-συντηρητικούς της Πολωνίας με τον σλοβάκο αριστερό Robert Fico, τον τσέχο Σοσιαλδημοκράτη Bohuslav Sobotka και τον ούγγρο Orban.
• Ανεξάρτητοι θεσμοί
Αν οι συμβατικές συμμαχίες πολιτικών κομμάτων ανά την Ευρώπη έχουν διαλυθεί εις βάρος της Γερμανίας, η εξέλιξη της Κομισιόν και του Ευρωκοινοβουλίου υπό την ηγεσία των Juncker και Schulz έχει επίσης δώσει ώθηση στην ανεξαρτησία των θεσμών από το Βερολίνο και το Παρίσι.
Ο στόχος του Juncker για μια «πιο πολιτική» Κομισιόν ανησυχεί – ενοχλεί τη γερμανική κυβέρνηση, η οποία ανέφερε ότι η Κομισιόν δεν μπορεί να είναι πολιτικός παίκτης και αμερόληπτος θεματοφύλακας των ευρωπαϊκών Συνθηκών.
Επίσης, η προτεραιότητα του Ευρωκοινοβουλίου υπό τον Martin Schulz είναι η αναζήτηση υποστήριξης για το πρόγραμμα της Κομισιόν, ακόμη και εν όψει της αντίστασης από ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Χωρίς παρέμβαση στις Συνθήκες, η Κομισιόν έχει μετατραπεί σε μια κυβέρνηση που ελέγχεται από ένα Κοινοβούλιο το οποίο κυριαρχείται από τη «μεγάλη συμμαχία» των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών.
Αυτή η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας ήταν καρπός του πολιτικού ενστίκτου και νομικά έμπειρων δύο Γερμανών: του Klaus Welle, γενικού γραμματέα του Ευρωκοινοβουλίου που προώθησε την ιδέα του «Spitzenkandidate» (top υποψηφίων) στις τελευταίες ευρωεκλογές και του Martin Selmayr, του εξαίσιου επικεφαλής προσωπικού του Juncker.
• Ευρωκράτες πιστοί στις Βρυξέλλες
Οι Γερμανοί αυτοί δεν παίρνουν οδηγίες από το Βερολίνο. Ο γερμανός υπ. Οικονομικών, Wolfgang Schaeuble, «καταράστηκε» ανοικτά τον Selmayr πέρυσι για αυτό που είδε ως καθαρή παρέμβαση στις διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος.
Ο Schaeuble, που ήταν υπό πίεση να δεχθεί το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, που θα έπρεπε να χρηματοδοτήσει το Βερολίνο, είπε στον επικεφαλής προσωπικού του Juncker ότι υπερέβη των αρμοδιοτήτων του.
Τα ένστικτα του ένστικτα απέχουν από το να είναι αλάνθαστα: Τον Δεκέμβριο δημοσίευσε ορισμένα στοιχεία σχετικά με την υποτιθέμενη απότομη πτώση της παράνομης μετανάστευσης προς την Ευρώπη, προφανώς για να δείξει τη συνεργασία Τουρκίας – Ε.Ε. υπό καλύτερη ματιά, όμως οι αριθμοί που χρησιμοποιήθηκαν ήταν εξαιρετικά επιλεκτικοί και δεν αντικατόπτριζε την πραγματικότητα.
Ωστόσο, το περιστατικό απέδειξε πέρα από κάθε αμφιβολία, ότι οι Γερμανοί που εργάζονται για τις Βρυξέλλες, δεν υπακούν στο Βερολίνο, αλλά στις Βρυξέλλες.
• Μόνη στην κορυφή η Merkel
Αυτές είναι δύσκολες στιγμές για έναν ηγέτη ο οποίος διαπρέπει στην επίτευξη συναινέσων: Η Merkel τονίζει σε κάθε ευκαιρία ότι η προσφυγική κρίση είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα που απαιτεί ευρωπαϊκή απάντηση, αλλά αυτή τη στιγμή δεν διαθέτει ισχυρούς εταίρους να τη βοηθήσουν να επιτύχει εφαρμόσιμους – λειτουργικούς συμβιβασμούς.
Αδιαμφισβήτητα ανεπίσημη ηγέτης της Ευρώπης, η Merkel πάσχει από έλλειψη σοβαρών συνομιλητών υψηλού επιπέδου: ο François Hollande δεν είναι δημοφιλής, ο Rajoy μπορεί να χάσει την εξουσία, ενώ ήδη ο David Cameron έχει του τη δική του ατζέντα, όταν πρόκειται για την Ε.Ε. και τους μετανάστες.
Η έλλειψη ηγεσίας έγινε ολοφάνερη, καθώς ο αριθμός των άκαρπων συνόδων κορυφής της Ε.Ε. για την προσφυγική κρίση κλιμακώθηκε κατά το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους.
Η άνοδος του Ισλαμικού Κράτους, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, ο άλυτος πόλεμος στη Συρία, οι σεξουαλικές επιθέσεις την Πρωτοχρονιά στην Κολωνία, όλα συνδέονται, τίποτα δεν μπορεί να χωριστεί σε διαχειρίσιμο πρόβλημα και με κανέναν για να τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει έναν ωκεανό κρίσεως, η Merkel κινδυνεύει να επωμιστεί την ευθύνη μόνη της.
Επιμέλεια: Ελένη Κάτσουρα
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών