Οι επτά καταλύτες που μπορούν να οδηγήσουν σε μία νέα κρίση τις διεθνείς αγορές
Ιδιαίτερα απαισιόδοξος εμφανίζεται ο Marko Kolanovic, επικεφαλής της μονάδας επενδύσεων σε παράγωγα της JPMorgan σε νέα του report, στο οποίο προειδοποιεί ότι όχι μόνο οι επενδυτές δεν έμαθαν κάτι από την κρίση του 2008 αλλά και ότι η επόμενη θα είναι ακόμη πιο σφοδρή.
Μάλιστα ο ειδικός της αμερικανικής τράπεζας τονίζει ότι η νέα κρίση θα προκαλέσει κοινωνικές ταραχές ανάλογης έντασης με αυτές του 1968, οδηγώντας και σε διάλυση της κοινωνικής συνοχής.
Όπως εκτιμά μπορεί να έχουν ληφθεί κάποια μέτρα μετά την κρίση του 2008 αλλά αυτά δεν είναι αρκετά για να αποτρέψουν την εμφάνιση μίας νέας, ενώ καταγράφει οκτώ παράγοντες οι οποίοι μπορούν να αποτελέσουν προμήνυμα ενός νέου κραχ στις αγορές αλλά και τις κοινωνίες.
1. Η μετάβαση από την ενεργή επένδυση σε παθητικές στρατηγικές
Η JPMorgan σημειώνει ότι η αγορά ETFs που διαπραγματεύονται σε χρηματιστήρια έχει διογκωθεί σε 5 τρισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως, από 800 δισεκατομμύρια δολάρια το 2008.
Παρόλο που πρόκειται για εξαιρετική είδηση για τους παρόχους αυτών των ETFs, στην πραγματικότητα η διόγκωσή τους δυσκόλεψε την αγορά από το να καλύψει αρκετές τις αδυναμίες.
2. Επενδύσεις με «αυτόματο πιλότο»
Οι λεγόμενοι παθητικοί επενδυτικοί οργανισμοί θέτουν ένα πρόβλημα στην αποτελεσματικότητα της αγοράς, δεδομένου ότι συχνά λειτουργούν με τρόπο μη ευαίσθητο στις αποτιμήσεις.
Σύμφωνα με τον αναλυτή εάν υπάρξει μία απότομη αλλαγή στην αγορά, θα καταγραφεί σωρεία πωλήσεων και μάλιστα χωρίς να υπάρξει οποιαδήποτε «μέτρηση» του ενδεχόμενου ρίσκου που θα υπάρξει.
3. Αλλαγή των τάσεων της αγοράς
Ο αναλυτής υποστηρίζει ότι η αυξημένη εξάρτηση από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές έχει αυξήσει τον κίνδυνο εκτεταμένων διαταραχών.
Λέει ότι επηρεάζει το βάθος των μεγάλων δεικτών όπως του S&P 500 καθώς οι επενδυτικές τακτικές που ακολουθούν αυτά τα «αυτόματα επενδυτικά μοντέλα» στοχεύει περισσότερο στη μεταβλητότητα και λιγότερο στις αποτιμήσεις.
4. Εσφαλμένος υπολογισμός του κινδύνου ενός χαρτοφυλακίου
Σε όλη την ιστορία, τα ομόλογα έχουν θεωρηθεί ως ασφαλές αντιστάθμισμα έναντι της αδυναμίας της αγοράς μετοχών.
Αλλά ο αναλυτής αναφέρει ότι αυτή η δυναμική εξασθενίζει εξαιτίας των χαμηλών επιτοκίων και των τεράστιων ισολογισμών των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες συνδυαζόμενες κάνουν τα ομόλογα λιγότερο ελκυστικά.
Υποστηρίζει επίσης ότι η μεταβλητότητα είναι ένα ανακριβές μέτρο του κινδύνου χαρτοφυλακίου, ειδικά όταν δεν εξετάζονται και άλλοι παράγοντες.
5. Ο κίνδυνος ρευστότητας
Τα χρήματα που διατίθενται για τα δημόσια κεφάλαια έχουν μειωθεί τα τελευταία 20 χρόνια, ενώ έχουν αυξηθεί τα περιουσιακά στοιχεία ιδιωτών.
"Σε αντίθεση με την αγορά των περιουσιακών στοιχείων δημοσίου χρήματος, η ρευστότητα των ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων μπορεί να διαταραχθεί πολύ περισσότερο κατά τη διάρκεια μιας κρίσης", αναφέρεται στην έκθεση της JPMorgan
6. Εξωφρενικές αποτιμήσεις
Αυτό είναι ίσως το πιο απλό από τα επιχειρήματα του Kolanovic.
«Μετά τα μεγάλα δημοσιονομικά κίνητρα των ΗΠΑ, η ισχυρή αύξηση των κερδών μειώνει τις αποτιμήσεις των μετοχών σε μακροπρόθεσμα μέσα επίπεδα.
Παρά τις πιο εύλογες εκτιμήσεις, οι αγορές μετοχών ενδέχεται να μην παραμείνουν αν συνεχιστούν οι νομισματικές αυστηρότερες διαδικασίες, ιδίως εάν συνοδεύονται από τοξικό λαϊκισμό και εμπορικούς διαταραγμένους εμπορικούς πολέμους».
7. Η άνοδος του προστατευτισμού και οι εμπορικοί πόλεμοι
Μιλώντας για το τελευταίο αυτό θέμα, ο Kolanovic εκτιμά ότι «ο μεγάλος κίνδυνος των εμπορικών πολέμων είναι ο καθυστερημένος αντίκτυπός τους.
Ο συνδυασμός μιας καθυστερημένης επίπτωσης από τα αυξανόμενα επιτόκια και μιας διακοπής του παγκόσμιου εμπορίου έχουν τη δυνατότητα να καταστούν καταλύτες για την επόμενη κρίση της αγοράς και να οδηγήσουν σε οικονομική ύφεση. "
Οι χειρότερες κοινωνικές εντάσεις από το 1968
Πέραν των ειδικών για τη χρηματοδότηση επιπτώσεων μιας κρίσης ρευστότητας, η JPMorgan αξιολόγησε επίσης τον κοινωνικό αντίκτυπο.
Η εταιρεία εξισώνει την άνοδο του διαδικτύου και των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης με τη δημοσιογραφία που βοήθησε ώστε να υπάρξει ένας έντονος πολιτικός διάλογος για τον πόλεμο του Βιετνάμ το 1968.
«Παρόμοια με το 1968, το Διαδίκτυο σήμερα παρέχει σε χιλιάδες ανθρώπους απεριόριστη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με ένα εκπληκτικά παρόμοιο φάσμα θεμάτων.
Εκτός από τις πληροφορίες, το Διαδίκτυο παρέχει μια πλατφόρμα για διάφορες κοινωνικές ομάδες ώστε να γίνουν πιο ευαισθητοποιημένες, πολωμένες και οργανωμένες».
www.bankingnews.gr
Μάλιστα ο ειδικός της αμερικανικής τράπεζας τονίζει ότι η νέα κρίση θα προκαλέσει κοινωνικές ταραχές ανάλογης έντασης με αυτές του 1968, οδηγώντας και σε διάλυση της κοινωνικής συνοχής.
Όπως εκτιμά μπορεί να έχουν ληφθεί κάποια μέτρα μετά την κρίση του 2008 αλλά αυτά δεν είναι αρκετά για να αποτρέψουν την εμφάνιση μίας νέας, ενώ καταγράφει οκτώ παράγοντες οι οποίοι μπορούν να αποτελέσουν προμήνυμα ενός νέου κραχ στις αγορές αλλά και τις κοινωνίες.
1. Η μετάβαση από την ενεργή επένδυση σε παθητικές στρατηγικές
Η JPMorgan σημειώνει ότι η αγορά ETFs που διαπραγματεύονται σε χρηματιστήρια έχει διογκωθεί σε 5 τρισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως, από 800 δισεκατομμύρια δολάρια το 2008.
Παρόλο που πρόκειται για εξαιρετική είδηση για τους παρόχους αυτών των ETFs, στην πραγματικότητα η διόγκωσή τους δυσκόλεψε την αγορά από το να καλύψει αρκετές τις αδυναμίες.
2. Επενδύσεις με «αυτόματο πιλότο»
Οι λεγόμενοι παθητικοί επενδυτικοί οργανισμοί θέτουν ένα πρόβλημα στην αποτελεσματικότητα της αγοράς, δεδομένου ότι συχνά λειτουργούν με τρόπο μη ευαίσθητο στις αποτιμήσεις.
Σύμφωνα με τον αναλυτή εάν υπάρξει μία απότομη αλλαγή στην αγορά, θα καταγραφεί σωρεία πωλήσεων και μάλιστα χωρίς να υπάρξει οποιαδήποτε «μέτρηση» του ενδεχόμενου ρίσκου που θα υπάρξει.
3. Αλλαγή των τάσεων της αγοράς
Ο αναλυτής υποστηρίζει ότι η αυξημένη εξάρτηση από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές έχει αυξήσει τον κίνδυνο εκτεταμένων διαταραχών.
Λέει ότι επηρεάζει το βάθος των μεγάλων δεικτών όπως του S&P 500 καθώς οι επενδυτικές τακτικές που ακολουθούν αυτά τα «αυτόματα επενδυτικά μοντέλα» στοχεύει περισσότερο στη μεταβλητότητα και λιγότερο στις αποτιμήσεις.
4. Εσφαλμένος υπολογισμός του κινδύνου ενός χαρτοφυλακίου
Σε όλη την ιστορία, τα ομόλογα έχουν θεωρηθεί ως ασφαλές αντιστάθμισμα έναντι της αδυναμίας της αγοράς μετοχών.
Αλλά ο αναλυτής αναφέρει ότι αυτή η δυναμική εξασθενίζει εξαιτίας των χαμηλών επιτοκίων και των τεράστιων ισολογισμών των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες συνδυαζόμενες κάνουν τα ομόλογα λιγότερο ελκυστικά.
Υποστηρίζει επίσης ότι η μεταβλητότητα είναι ένα ανακριβές μέτρο του κινδύνου χαρτοφυλακίου, ειδικά όταν δεν εξετάζονται και άλλοι παράγοντες.
5. Ο κίνδυνος ρευστότητας
Τα χρήματα που διατίθενται για τα δημόσια κεφάλαια έχουν μειωθεί τα τελευταία 20 χρόνια, ενώ έχουν αυξηθεί τα περιουσιακά στοιχεία ιδιωτών.
"Σε αντίθεση με την αγορά των περιουσιακών στοιχείων δημοσίου χρήματος, η ρευστότητα των ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων μπορεί να διαταραχθεί πολύ περισσότερο κατά τη διάρκεια μιας κρίσης", αναφέρεται στην έκθεση της JPMorgan
6. Εξωφρενικές αποτιμήσεις
Αυτό είναι ίσως το πιο απλό από τα επιχειρήματα του Kolanovic.
«Μετά τα μεγάλα δημοσιονομικά κίνητρα των ΗΠΑ, η ισχυρή αύξηση των κερδών μειώνει τις αποτιμήσεις των μετοχών σε μακροπρόθεσμα μέσα επίπεδα.
Παρά τις πιο εύλογες εκτιμήσεις, οι αγορές μετοχών ενδέχεται να μην παραμείνουν αν συνεχιστούν οι νομισματικές αυστηρότερες διαδικασίες, ιδίως εάν συνοδεύονται από τοξικό λαϊκισμό και εμπορικούς διαταραγμένους εμπορικούς πολέμους».
7. Η άνοδος του προστατευτισμού και οι εμπορικοί πόλεμοι
Μιλώντας για το τελευταίο αυτό θέμα, ο Kolanovic εκτιμά ότι «ο μεγάλος κίνδυνος των εμπορικών πολέμων είναι ο καθυστερημένος αντίκτυπός τους.
Ο συνδυασμός μιας καθυστερημένης επίπτωσης από τα αυξανόμενα επιτόκια και μιας διακοπής του παγκόσμιου εμπορίου έχουν τη δυνατότητα να καταστούν καταλύτες για την επόμενη κρίση της αγοράς και να οδηγήσουν σε οικονομική ύφεση. "
Οι χειρότερες κοινωνικές εντάσεις από το 1968
Πέραν των ειδικών για τη χρηματοδότηση επιπτώσεων μιας κρίσης ρευστότητας, η JPMorgan αξιολόγησε επίσης τον κοινωνικό αντίκτυπο.
Η εταιρεία εξισώνει την άνοδο του διαδικτύου και των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης με τη δημοσιογραφία που βοήθησε ώστε να υπάρξει ένας έντονος πολιτικός διάλογος για τον πόλεμο του Βιετνάμ το 1968.
«Παρόμοια με το 1968, το Διαδίκτυο σήμερα παρέχει σε χιλιάδες ανθρώπους απεριόριστη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με ένα εκπληκτικά παρόμοιο φάσμα θεμάτων.
Εκτός από τις πληροφορίες, το Διαδίκτυο παρέχει μια πλατφόρμα για διάφορες κοινωνικές ομάδες ώστε να γίνουν πιο ευαισθητοποιημένες, πολωμένες και οργανωμένες».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών