Διαρθρωτικές παρεμβάσεις σε 6 τομείς προτείνει η διαΝΕΟσις στο πλαίσιο μιας στρατηγικής μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας
Σαρωτικές παρεμβάσεις σε έξι τομείς της οικονομίας περιλαμβάνει report της διαΝΕΟσις το οποίο δημοσιεύθηκε σήμερα (5 Οκτωβρίου 2020). Συγκεκριμένα, προτείνεται η υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων στο πεδίο των υποδομών, της εκπαίδευσης και της υγείας, μείωση στο 1,5% του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων, ευρεία φορολογική και ασφαλιστική μεταρρύθμιση, αυτασφάλιση των επιχειρήσεων έναντι κινδύνων και ευρύτερη εξάπλωση της τηλεεργασίας και του ηλεκτρονικού επιχειρείν (ψηφιοποίηση της οικονομικής διαστηριότητας).
Ταυτόχρονα, επισημαίνεται ότι έχουμε άλλη μια δεκαετία περιθώριο για να διορθώσουμε το παραγωγικό μας μοντέλο και να μετατραπούμε σε μια σύγχρονη, παραγωγική και βιώσιμη οικονομία.
Το αργότερο μέχρι το 2030, η χώρα μας οφείλει να υιοθετήσει όλες τις απαραίτητες θεσμικές μεταρρυθμίσεις σε όλους τους βασικούς και κρίσιμους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, να επενδύσει σε έργα υποδομής, στην εκπαίδευση και στην υγεία, και να εκπονήσει μια ρεαλιστική στρατηγική για το μέλλον.
Σε περίπου δέκα χρόνια η περίοδος χάριτος των δανειστών λήγει, οπότε μέχρι τότε η οικονομία μας θα πρέπει να παράγει πολύ περισσότερο πλούτο από ό,τι σήμερα (και από ό,τι πριν από την κρίση).
Ξεκινώντας από την τριπλή πρόταση για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού και του φορολογικού συστήματος και τη διαχείριση του δημοσίου χρέους που δημοσίευσε η διαΝΕΟσις το 2018, ομάδα ερευνητών υπό τον συντονισμό του καθηγητή Νίκου Χριστοδουλάκη συγκέντρωσαν τα νέα στοιχεία που διαμορφώνονται με την παγκόσμια κρίση του κορωνοϊού και τις εγχώριες και εξωτερικές κινήσεις αντιμετώπισής της, και κατέληξαν σε μια σειρά από συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής, καθώς και σε συγκεκριμένα σενάρια για την ανάπτυξη, την απασχόληση και την πορεία του χρέους μέχρι το 2040, αν οι προτάσεις αυτές υλοποιηθούν.
Περιγραφή της κατάστασης
Η ύφεση στον κόσμο, την Ευρώπη και την Ελλάδα βαθαίνει. Τα νοικοκυριά καταναλώνουν λιγότερο, αλλά αποταμιεύουν περισσότερο: οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες ήταν αυξημένες κατά 8,5% τον Ιούνιο του 2020, σε σχέση με πέρυσι.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια βαθύτερη κρίση σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες επειδή:
1) η οικονομία της βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες, οι οποίες εξαρτώνται από την εγχώρια και διεθνή ζήτηση,
2) οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται κυρίως από μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που δύσκολα αντέχουν παρατεταμένες πιέσεις ρευστότητας.
Την ίδια ώρα, ο κλάδος της μεταποίησης άντεξε πολύ καλύτερα από ό,τι η υπόλοιπη οικονομία (αλλά παραμένει αποδυναμωμένος) ενώ, καθώς η υποχρέωση της
χώρας για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα προσωρινά εγκαταλείφθηκε, το ελληνικό κράτος μπόρεσε να χρησιμοποιήσει δημοσιονομικά και χρηματοπιστωτικά
εργαλεία για να ενισχύσει εισοδήματα και ρευστότητα επιχειρήσεων.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι δαπάνες του δημοσίου για μισθοδοσία και μεταβιβάσεις (επιδόματα) αυξήθηκαν, ενώ τα έσοδα της άμεσης και έμμεσης φορολόγησης μειώθηκαν.
Τα έσοδα από έμμεσους φόρους (ΦΠΑ κλπ.) τον Μάρτιο του 2020 ήταν λιγότερα κατά €534 εκατ. από του Μαρτίου του 2019.
Η δημοσιονομική υστέρηση αναμένεται να ξεπεράσει τα €13 δισ., έναντι του 2019.
Καθώς το ΑΕΠ της χώρας θα συρρικνωθεί, το ποσοστό του χρέους ως προς το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί πολύ, ξεπερνώντας ίσως το 200% -κάτι που δεν συνέβη ούτε τη δεκαετία των μνημονίων.
Προτάσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας
1. Επενδύσεις σε υποδομές και παραγωγή, στους τομείς που ορίζονται από το Ταμείο Ανάκαμψης (πράσινη οικονομία, ψηφιοποίηση, ανάπτυξη δεξιοτήτων ανθρώπινου δυναμικού κ.λπ.).
2. Ο στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων να μην ξεπερνά το 1,5%, μετά τη λήξη της αναστολής. Τα περίπου €4 δισ. ετησίως που θα προκύπτουν από τη μείωση του παλαιού στόχου (3,5%) θα μπορούν να αξιοποιηθούν για την υποστήριξη μεταρρυθμίσεων, εισοδηματικές παρεμβάσεις, ενίσχυση αμυντικών δαπανών κ.ά.
3. Αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα με μια σειρά από παρεμβάσεις που μειώνουν το μη-μισθολογικό κόστος εργασίας (ομογενοποίηση διατάξεων υπολογισμού των παροχών, κεφαλαιοποιητικός πυλώνας, προσωπικός λογαριασμός ασφάλισης για κάθε πολίτη).
4. Αλλαγές στο φορολογικό σύστημα για τη μείωση του φορολογικού βάρους, με απλοποίηση των φορολογικών συντελεστών και θεσμικές αλλαγές στους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
5. Αυτασφάλιση επιχειρήσεων έναντι κινδύνων για τη θωράκιση της οικονομικής δραστηριότητας από μελλοντικές κρίσεις, το κόστος των οποίων δεν πρέπει να αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι φορολογούμενοι.
έναντι κινδύνων για τη θωράκιση της οικονομικής δραστηριότητας από μελλοντικές κρίσεις, το κόστος των οποίων δεν πρέπει να αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι φορολογούμενοι.
6. Ρυθμίσεις για τηλεργασία και τηλεπιχειρείν με επενδύσεις σε ψηφιακά δίκτυα και επικαιροποίηση της εργασιακής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τα σενάρια που περιλαμβάνονται στην έρευνα:
Η ανεργία, εξαιρουμένου του αγροτικού δυναμικού, θα κυμαίνεται γύρω
στο 11,14% μέχρι το 2030 και γύρω στο 8,25% μέχρι το 2040.
Το χρέος πέφτει κάτω από το 100% του ΑΕΠ έως το 2030 και κοντά
στο 60% το 2040.Να σημειωθεί ότι η διαΝΕΟσις, ξεκινώντας από το φθινόπωρο του 2020, δημοσιεύει μια σειρά από έρευνες και policy papers. Τα κείμενα αυτά περιλαμβάνουν μια συνοπτική αποτύπωση της σημερινής κατάστασης και των βασικών προβλημάτων σε κάθε έναν από τους κρίσιμους κλάδους, και θα καταλήγουν σε συγκεκριμένες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προτάσεις πολιτικής για την επίλυσή τους.
www.bankingnews.gr
Ταυτόχρονα, επισημαίνεται ότι έχουμε άλλη μια δεκαετία περιθώριο για να διορθώσουμε το παραγωγικό μας μοντέλο και να μετατραπούμε σε μια σύγχρονη, παραγωγική και βιώσιμη οικονομία.
Το αργότερο μέχρι το 2030, η χώρα μας οφείλει να υιοθετήσει όλες τις απαραίτητες θεσμικές μεταρρυθμίσεις σε όλους τους βασικούς και κρίσιμους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, να επενδύσει σε έργα υποδομής, στην εκπαίδευση και στην υγεία, και να εκπονήσει μια ρεαλιστική στρατηγική για το μέλλον.
Σε περίπου δέκα χρόνια η περίοδος χάριτος των δανειστών λήγει, οπότε μέχρι τότε η οικονομία μας θα πρέπει να παράγει πολύ περισσότερο πλούτο από ό,τι σήμερα (και από ό,τι πριν από την κρίση).
Ξεκινώντας από την τριπλή πρόταση για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού και του φορολογικού συστήματος και τη διαχείριση του δημοσίου χρέους που δημοσίευσε η διαΝΕΟσις το 2018, ομάδα ερευνητών υπό τον συντονισμό του καθηγητή Νίκου Χριστοδουλάκη συγκέντρωσαν τα νέα στοιχεία που διαμορφώνονται με την παγκόσμια κρίση του κορωνοϊού και τις εγχώριες και εξωτερικές κινήσεις αντιμετώπισής της, και κατέληξαν σε μια σειρά από συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής, καθώς και σε συγκεκριμένα σενάρια για την ανάπτυξη, την απασχόληση και την πορεία του χρέους μέχρι το 2040, αν οι προτάσεις αυτές υλοποιηθούν.
Περιγραφή της κατάστασης
Η ύφεση στον κόσμο, την Ευρώπη και την Ελλάδα βαθαίνει. Τα νοικοκυριά καταναλώνουν λιγότερο, αλλά αποταμιεύουν περισσότερο: οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες ήταν αυξημένες κατά 8,5% τον Ιούνιο του 2020, σε σχέση με πέρυσι.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια βαθύτερη κρίση σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες επειδή:
1) η οικονομία της βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες, οι οποίες εξαρτώνται από την εγχώρια και διεθνή ζήτηση,
2) οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται κυρίως από μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που δύσκολα αντέχουν παρατεταμένες πιέσεις ρευστότητας.
Την ίδια ώρα, ο κλάδος της μεταποίησης άντεξε πολύ καλύτερα από ό,τι η υπόλοιπη οικονομία (αλλά παραμένει αποδυναμωμένος) ενώ, καθώς η υποχρέωση της
χώρας για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα προσωρινά εγκαταλείφθηκε, το ελληνικό κράτος μπόρεσε να χρησιμοποιήσει δημοσιονομικά και χρηματοπιστωτικά
εργαλεία για να ενισχύσει εισοδήματα και ρευστότητα επιχειρήσεων.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι δαπάνες του δημοσίου για μισθοδοσία και μεταβιβάσεις (επιδόματα) αυξήθηκαν, ενώ τα έσοδα της άμεσης και έμμεσης φορολόγησης μειώθηκαν.
Τα έσοδα από έμμεσους φόρους (ΦΠΑ κλπ.) τον Μάρτιο του 2020 ήταν λιγότερα κατά €534 εκατ. από του Μαρτίου του 2019.
Η δημοσιονομική υστέρηση αναμένεται να ξεπεράσει τα €13 δισ., έναντι του 2019.
Καθώς το ΑΕΠ της χώρας θα συρρικνωθεί, το ποσοστό του χρέους ως προς το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί πολύ, ξεπερνώντας ίσως το 200% -κάτι που δεν συνέβη ούτε τη δεκαετία των μνημονίων.
Προτάσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας
1. Επενδύσεις σε υποδομές και παραγωγή, στους τομείς που ορίζονται από το Ταμείο Ανάκαμψης (πράσινη οικονομία, ψηφιοποίηση, ανάπτυξη δεξιοτήτων ανθρώπινου δυναμικού κ.λπ.).
2. Ο στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων να μην ξεπερνά το 1,5%, μετά τη λήξη της αναστολής. Τα περίπου €4 δισ. ετησίως που θα προκύπτουν από τη μείωση του παλαιού στόχου (3,5%) θα μπορούν να αξιοποιηθούν για την υποστήριξη μεταρρυθμίσεων, εισοδηματικές παρεμβάσεις, ενίσχυση αμυντικών δαπανών κ.ά.
3. Αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα με μια σειρά από παρεμβάσεις που μειώνουν το μη-μισθολογικό κόστος εργασίας (ομογενοποίηση διατάξεων υπολογισμού των παροχών, κεφαλαιοποιητικός πυλώνας, προσωπικός λογαριασμός ασφάλισης για κάθε πολίτη).
4. Αλλαγές στο φορολογικό σύστημα για τη μείωση του φορολογικού βάρους, με απλοποίηση των φορολογικών συντελεστών και θεσμικές αλλαγές στους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
5. Αυτασφάλιση επιχειρήσεων έναντι κινδύνων για τη θωράκιση της οικονομικής δραστηριότητας από μελλοντικές κρίσεις, το κόστος των οποίων δεν πρέπει να αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι φορολογούμενοι.
έναντι κινδύνων για τη θωράκιση της οικονομικής δραστηριότητας από μελλοντικές κρίσεις, το κόστος των οποίων δεν πρέπει να αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι φορολογούμενοι.
6. Ρυθμίσεις για τηλεργασία και τηλεπιχειρείν με επενδύσεις σε ψηφιακά δίκτυα και επικαιροποίηση της εργασιακής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τα σενάρια που περιλαμβάνονται στην έρευνα:
Η ανεργία, εξαιρουμένου του αγροτικού δυναμικού, θα κυμαίνεται γύρω
στο 11,14% μέχρι το 2030 και γύρω στο 8,25% μέχρι το 2040.
Το χρέος πέφτει κάτω από το 100% του ΑΕΠ έως το 2030 και κοντά
στο 60% το 2040.Να σημειωθεί ότι η διαΝΕΟσις, ξεκινώντας από το φθινόπωρο του 2020, δημοσιεύει μια σειρά από έρευνες και policy papers. Τα κείμενα αυτά περιλαμβάνουν μια συνοπτική αποτύπωση της σημερινής κατάστασης και των βασικών προβλημάτων σε κάθε έναν από τους κρίσιμους κλάδους, και θα καταλήγουν σε συγκεκριμένες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προτάσεις πολιτικής για την επίλυσή τους.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών