Η Ελλάδα θα έρθει αντιμέτωπη με τις ιστορικές οικονομικά επιλογές
Συγκρατημένα αισιόδοξοι εμφανίζονται στις εκτιμήσεις τους οι τέσσερις οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης Mooody’s, Fitch Ratings, DBRS Morningstar και Scope Ratings για την ελληνική οικονομία, προβλέποντας για το 2021 ανάπτυξη στο εύρος του 3,5% έως 5%.
Ωστόσο, δεν παραλείπουν να επισημάνουν τα χρόνια προβλήματα και τις διαρθρωτικές αδυναμίες της χώρας που μπορούν να ανατρέψουν τις όποιες θετικές προβλέψεις.
Πριν ξεσπάσει η πανδημική κρίση στην Ευρώπη, τον Φεβρουάριο του 2020, οι προσδοκίες για την ελληνική οικονομία ήταν ευνοϊκές.
Δυστυχώς, οι προσδοκίες δεν επαληθεύτηκαν.
Στους μήνες που ακολούθησαν δεν κατέστη εφικτό να υπάρξει διατηρήσιμη πρόοδος.
Αντίθετα, η χώρα αντιμετώπισε μία από τις χειρότερες κρίσεις μεταπολεμικά.
Ο κορωνοϊός και τα δρακόντεια περιοριστικά μέτρα που ελήφθησαν για την αποτροπή εξάπλωσης της φονικής νόσου έπληξαν καίρια την οικονομική δραστηριότητα.
Για άλλη μία φορά, η Ελλάδα, ως κράτος με διαρθρωτικές ανισορροπίες, πιάστηκε απροετοίμαστη.
Παρά το δυσμενές περιβάλλον, η δραστική παρέμβαση των ευρωπαϊκών οργάνων εμπόδισε σε πρώτο επίπεδο μια κρίση δημοσίου χρέους, όπως τα προηγούμενα χρόνια.
Βέβαια, είναι παραπάνω από φανερό ότι, προκειμένου να επιβιώσει η οικονομία, ίσως χρειαστεί να εφαρμοστούν εκ νέου προγράμματα προσαρμογής για τη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων των επόμενων ετών, τη χαλιναγώγηση του δημοσίου χρέους και την περαιτέρω πραγματοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών.
Η πορεία για το 2021 δεν θα είναι ούτε ανώδυνη ούτε ευθύγραμμη.
Το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της προσαρμογής, στον δρόμο για την πλήρη ανάκαμψη, θα είναι και πάλι τεράστιο.
Όμως ας μην ξεχνάμε ότι τα προβλήματα του τελευταίου έτους και οι απώλειες ως προς την παραγωγή, την απασχόληση και τα εισοδήματα οφείλονται σε μεγάλο βαθμό και στις λανθασμένες επιλογές του παρελθόντος.
Αυτή είναι, εν πολλοίς, η βασική θέση που διατρέχει όλες τις αναλύσεις των μεγάλων οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης για τη χώρα.
Σε αυτό το οικονομικό κλίμα, λοιπόν, οι τέσσερις μεγαλύτεροι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης αναλύουν τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας και προχωρούν στις εκτιμήσεις τους για το 2021.
Για την Ελλάδα, ειδικότερα, ο αμερικανικός οίκος Moody’s σημειώνει πως το πλήγμα της πανδημικής κρίσης θα είναι καίριο, εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησης της οικονομίας από τις μικρές επιχειρήσεις.
Ωστόσο, επισημαίνει ότι η Ελλάδα θα λάβει 32 δισεκατομμύρια ευρώ (17% του ΑΕΠ του 2019) από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, από τα οποία το 60% θα είναι επιχορηγήσεις.
Τα κεφάλαια προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες για την αποκατάσταση των χαμηλών επενδύσεων της Ελλάδας και μπορούν να οδηγήσουν σε ανάκαμψη έως 3,5% τους επόμενους 12 μήνες.
Από την άλλη, ανάπτυξη από 1,5% έως 4% εκτιμά ο καναδικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης DBRS Morningstar για την ελληνική οικονομία το 2021, έναντι ύφεσης από -8,5% έως -10,5% το 2020.
Σύμφωνα με τον καναδικό οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης, ο ιός δύσκολα θα περιοριστεί τους επόμενους μήνες, κάτι που αναμένεται να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία το α’ τρίμηνο του 2021.
Η Standard and Poor’s υποβάθμισε σε σταθερές από θετικές τις προοπτικές της Ελλάδας, ενώ άφησε αμετάβλητη την αξιολόγηση σε ΒΒ.
Ο οίκος αναμένει ανάκαμψη το 2021, συνοδευόμενη από μια σταθερή δημοσιονομική προσαρμογή.
Σε «ΒΒ» επιβεβαίωσε την αξιολόγηση μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας για την Ελλάδα, ο αμερικανικός οίκος αξιολογήσεων Fitch Ratings, χωρίς να μεταβάλει τις σταθερές προοπτικές επαναξιολόγησης (οutlook).
Ο αμερικανικός οίκος ανέμενε η ελληνική οικονομία να συρρικνωθεί κατά 7,9% σε πραγματικούς όρους το 2020, για να ανακάμψει το 2021 κατά 5,1% - αν και ο ρυθμός της ανάκαμψης είναι πολύ αβέβαιος και υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι για τις προβλέψεις, ειδικά σε περίπτωση νέου κύματος κορωνοϊού.
Τέλος, ο γερμανικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Scope Ratings θεωρεί ότι η ανάπτυξη της Ελλάδας θα είναι της τάξεως του 4% το 2021, μετά από ύφεση περίπου 10% το 2020, η οποία και αποτυπώνει το δεύτερο κύμα του ιού και τον επακόλουθο lockdown του Νοεμβρίου του 2020, καθώς και τις ασθενέστερες εισπράξεις από τον τουρισμό.
Moody’s: Από τους πιο ωφελημένους του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ η Ελλάδα - Aνάκαμψη 3,5% τα επόμενα χρόνια
Τη σημαντική πιθανότητα περαιτέρω υποβαθμίσεων στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας των κρατών κατά τους επόμενους 12 με 18 μήνες, υπογραμμίζει σε έκθεσή της η Moody’s, απόρροια των καταστροφικών οικονομικών συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού.
Για την Ελλάδα, ειδικότερα, ο αμερικανικός οίκος σημειώνει πως το πλήγμα θα είναι καίριο, εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησης της οικονομίας από τις μικρές επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά στην πρόσφατη αναβάθμιση της χώρας μας, σχολιάζει ότι είναι αποτέλεσμα των μέτρων που είχαν ληφθεί πριν από την πανδημία, και όχι για τη διαχείριση αυτής.
«Βραχυπρόθεσμα, οι χώρες με χαμηλές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας θα επηρεαστούν περισσότερο, δεδομένης της χαμηλότερης οικονομικής και θεσμικής τους δύναμης, καθώς και της περιορισμένης πρόσβασης στη χρηματοδότηση.
Κατά τ’ άλλα, θα είμαστε από τους πιο ωφελημένους του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, καθώς οι επιδοτήσεις που θα λάβει το κράτος θα φτάσουν στο 11% του ελληνικού ΑΕΠ.
Αυτό επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης Moody's, σχολιάζοντας τη συμφωνία για τον μηχανισμό του κράτους δικαίου που επετεύχθη κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στις 10 Δεκεμβρίου 2020.
Μάλιστα, όπως επισημαίνει ο αμερικανικός οίκος, η ορθή χρήση των πόρων και η αναπτυξιακή δυναμική που θα δοθεί στην οικονομία σημαίνει αναβάθμιση της αξιολόγησης, βελτιώνοντας τη θέση της κοντά στην επενδυτική βαθμίδα.
Την ίδια στιγμή, η Moody's επισημαίνει πως, αν και η οικονομία της Ελλάδας συρρικνώθηκε σημαντικά το 2020, αναμένεται ισχυρή ανάκαμψη το 2021.
Η δε ανάπτυξη θα φτάσει κατά μέσο όρο περίπου 3,5% μεσοπρόθεσμα.
Η Ελλάδα θα λάβει 32 δισεκατομμύρια ευρώ (17% του ΑΕΠ του 2019) από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, από τα οποία το 60% θα είναι επιχορηγήσεις.
Τα κεφάλαια προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες για την αποκατάσταση των επενδύσεων.
Η Ελλάδα λαμβάνει επίσης σημαντικά πολυμερή κεφάλαια από άλλες πηγές, όπως τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Η ένταξή της στο μεγάλο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (PΕPP) συμβάλλει στη διασφάλιση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης όχι μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για τις ελληνικές τράπεζες και για την οικονομία στο σύνολό της.
DBRS: Ανάπτυξη από 1,5% έως 4% το 2021
Ανάπτυξη από 1,5% έως 4% εκτιμά ο καναδικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης DBRS Morningstar για την ελληνική οικονομία το 2021, έναντι ύφεσης από -8,5% έως -10,5% το 2020.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει η DBRS στο πλαίσιο έκθεσής της, σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο για το τρέχον έτος αναμένεται ύφεση της τάξης του 8,6%, έναντι ανάπτυξης 4% το 2021
Στο δυσμενές σενάριο η ύφεση τοποθετείται στο 10,5%, ενώ η ανάκαμψη το 2021 αναμένεται να είναι πολύ αργή, στο ύψος του 1,5%.
Σημειώνεται πως στις προηγούμενες εκτιμήσεις του τον Σεπτέμβριο ο οίκος είχε κάνει λόγο για ύφεση στην Ελλάδα στο 7% (σ.σ. το ήπιο σενάριο), ανάπτυξη 4% το 2021 και 3,5% το 2022.
Στο δυσμενές σενάριο, η ελληνική οικονομία θα συρρικνωνόταν κατά 9% το 2020.
Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, ο καναδικός οίκος εκτιμούσε άνοδο του ΑΕΠ της τάξης του 1,5% το 2021 και 4% το 2022.
Οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές παραμένουν διεθνώς αρνητικές.
Η ανάπτυξη το δ’ τρίμηνο του 2020 θα είναι συγκρατημένη.
Αν και οι περισσότερες χώρες έχουν βρει τρόπους για να ελέγξουν τα κρούσματα, το οικονομικό κόστος για να γίνει αυτό είναι μεγάλο, ενώ δεν τυγχάνουν όλα τα μέτρα που λαμβάνονται αποδοχής από τους πολίτες.
Τα μειωμένα ποσοστά θνησιμότητας και η ανακάλυψη εμβολίων είναι καθησυχαστικές εξελίξεις.
Ωστόσο θα χρειαστεί χρόνος.
Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τον καναδικό οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης, ο ιός δύσκολα θα περιοριστεί τους επόμενους μήνες, κάτι που αναμένεται να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία το α’ τρίμηνο του 2021.
Ταυτόχρονα, βέβαια, οι κίνδυνοι μιας παρατεταμένης ύφεσης στην παγκόσμια ανάπτυξη φαίνεται να έχουν μειωθεί, δεδομένων των επιτυχών δοκιμών σε ό,τι αφορά τα εμβόλια.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, αναμένουμε ουσιαστική ανάκαμψη της ζήτησης στον κλάδο των υπηρεσιών – ιδιαίτερα στη φιλοξενία και στους αερομεταφορείς.
Fitch: Ανάκαμψη 5,1% το 2021 υπό όρους
Σε «ΒΒ» επιβεβαίωσε την αξιολόγηση μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας για την Ελλάδα, ο αμερικανικός οίκος αξιολογήσεων Fitch Ratings, χωρίς να μεταβάλει τις σταθερές προοπτικές επαναξιολόγησης (οutlook).
Όπως αναφέρει ο αμερικανικός οίκος, οι βαθμολογίες της Ελλάδας αντικατοπτρίζουν τα υψηλά επίπεδα κατά κεφαλήν εισοδήματος, που αντισταθμίζεται από την αδύναμη μεσοπρόθεσμη αναπτυξιακή δυναμική, το εξαιρετικά υψηλό επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) στον τραπεζικό τομέα και τα πολύ υψηλά αποθέματα χρέους γενικής κυβέρνησης και καθαρού εξωτερικού χρέους.
Το σταθερό οutlook αντικατοπτρίζει ένα βαθμό εμπιστοσύνης στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, μετά το σοκ στα δημόσια οικονομικά και την οικονομική ανάπτυξη από την πανδημία COVID-19 φέτος.
Ο αμερικανικός οίκος εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 7,9% σε πραγματικούς όρους το 2020, για να ανακάμψει το 2021 κατά 5,1%, αν και ο ρυθμός της ανάκαμψης είναι πολύ αβέβαιος και υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι για τις προβλέψεις, ειδικά σε περίπτωση νέου κύματος κορωνοϊού.
Σε «ΒΒ» επιβεβαίωσε την αξιολόγηση μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας για την Ελλάδα, ο αμερικανικός οίκος αξιολογήσεων Fitch Ratings, χωρίς να μεταβάλει τις σταθερές προοπτικές επαναξιολόγησης (οutlook).
Standard and Poor's: Ανάκαμψη το 2021, συνοδευόμενη από μια δημοσιονομική προσαρμογή
Σε σταθερές, από θετικές, υποβάθμισε τις προοπτικές (outlook) της Ελλάδας ο αμερικανικός οίκος Standard Poor’s, διατηρώντας σε «ΒΒ-» και «Β» τη μακροπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα, αντίστοιχα.
Οι σταθερές προοπτικές αντικατοπτρίζουν την άποψη του αμερικανικού οίκου ότι οι σημαντικοί οικονομικοί πόροι της Ελλάδας αντισταθμίζουν τους κινδύνους για την πιστοληπτική της ικανότητα που απορρέουν από τις οικονομικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις της κρίσης του κορωνοϊού.
Η αναθεώρηση του outlook αντικατοπτρίζει την προσδοκία για απότομη επιδείνωση των οικονομικών και δημοσιονομικών επιδόσεων της Ελλάδας λόγω των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 και των αντιμέτρων που λαμβάνει η Ελλάδα.
Η Standard and Poor's θα μπορούσε να υποβαθμίσει τις βαθμολογίες εάν η οικονομική ανάπτυξη είναι σημαντικά ασθενέστερη από ό,τι αναμενόταν, διαβρώνοντας τα δημοσιονομικά αποθέματα και οδηγώντας σε σημαντική απόκλιση από τις τρέχουσες δημοσιονομικές προβλέψεις.
Σε αντίθετο κλίμα, θα εξετάσει μια αναβάθμιση εάν ο αντίκτυπος της πανδημίας στην οικονομική απόδοση της Ελλάδας αποδειχθεί βραχύβιος και αντιστραφεί η τρέχουσα διάβρωση των δημοσιονομικών επιδόσεων λόγω της κρίσης.
Μια άλλη πιθανή ώθηση για αναβάθμιση μεσοπρόθεσμα θα ήταν η σημαντική μείωση των NPEs στο υποβαθμισμένο τραπεζικό σύστημα της Ελλάδας.
Ο οίκος αναμένει ανάκαμψη το 2021, συνοδευόμενη από μια σταθερή δημοσιονομική προσαρμογή.
Scope: Δίχτυ ανακοπής της ύφεσης της Ελλάδας η στήριξη από ΕΕ και ΕΚΤ - Στο +4,5% η ανάπτυξη το 2021
H Scope Ratings θεωρεί ότι η ανάπτυξη της Ελλάδας θα είναι της τάξεως του 4% το 2021, μετά από ύφεση περίπου 10% το 2020, η οποία και θα αποτυπώσει το δεύτερο κύμα του ιού και τον επακόλουθο lockdown του Νοεμβρίου του 2020, καθώς και τις ασθενέστερες εισπράξεις από τον τουρισμό.
Όπως επισημαίνει οι εισπράξεις από τον τουρισμό για το 2020 είναι πιθανό να είναι 70% χαμηλότερες σε σχέση με το 2019.
Ωστόσο, τα μέτρα που ελήφθησαν από τις ελληνικές αρχές για τον περιορισμό του ιού, τα δημοσιονομικά μέτρα που στηρίζουν την οικονομία, καθώς και οι πολιτικές δράσεις των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων που καλύπτουν τις δημοσιονομικές, τραπεζικές και διαρθρωτικές πολιτικές θέτουν ένα δίχτυ ασφαλείας κάτω από την ελληνική οικονομία, και θα συμβάλουν στην ανάκαμψη του 2021.
Παρά τις σημαντικές προκλήσεις από την πανδημία, η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο σε σημαντικούς τομείς μεταρρυθμίσεων, στηρίζοντας τη θετική προοπτική στην αξιολόγηση BB.
Η μεγάλη πρόκληση
Μια σημαντική πρόκληση που σχετίζεται με την πίστωση για τις ελληνικές αρχές και τον ιδιωτικό τομέα θα είναι η έγκαιρη διάθεση πόρων της ΕΕ.
Η Ελλάδα έχει απορροφήσει περίπου 7 δισ. ευρώ από τα 12 δισ. των διαρθρωτικών ταμείων από τον τρέχοντα επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ, με ποσοστό απορρόφησης 62% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ στο 49%.
Ενώ είναι πάνω από το μέσο όρο, πρέπει ακόμη να καταβληθούν 5 δισ. ευρώ.
Αλλά με 15 δισ. ευρώ διαρθρωτικών κεφαλαίων από τον τακτικό προϋπολογισμό της ΕΕ του 2021-2027 επιπλέον των κεφαλαίων από το ταμείο ανάκαμψης που πρόκειται να διατεθούν, η κυβέρνηση έχει περίπου 50 δισ. ευρώ ή το 27% του ΑΕΠ, για να διοχετεύσει σε projects υψηλού αντίκτυπου στα επόμενα χρόνια, που αποτελεί σημαντική πρόκληση για ττις αρχές.
«Όπως προτείνει η έκθεση Πισσαρίδη, η σαφέστερη ιδιοκτησία των έργων και οι περαιτέρω βελτιώσεις των διοικητικών ικανοτήτων είναι ζωτικής σημασίας για μια πιο μακροπρόθεσμη οικονομική ανάκαμψη που υποστηρίζεται από τα ταμεία της ΕΕ».
www.bankingnews.gr
Ωστόσο, δεν παραλείπουν να επισημάνουν τα χρόνια προβλήματα και τις διαρθρωτικές αδυναμίες της χώρας που μπορούν να ανατρέψουν τις όποιες θετικές προβλέψεις.
Πριν ξεσπάσει η πανδημική κρίση στην Ευρώπη, τον Φεβρουάριο του 2020, οι προσδοκίες για την ελληνική οικονομία ήταν ευνοϊκές.
Δυστυχώς, οι προσδοκίες δεν επαληθεύτηκαν.
Στους μήνες που ακολούθησαν δεν κατέστη εφικτό να υπάρξει διατηρήσιμη πρόοδος.
Αντίθετα, η χώρα αντιμετώπισε μία από τις χειρότερες κρίσεις μεταπολεμικά.
Ο κορωνοϊός και τα δρακόντεια περιοριστικά μέτρα που ελήφθησαν για την αποτροπή εξάπλωσης της φονικής νόσου έπληξαν καίρια την οικονομική δραστηριότητα.
Για άλλη μία φορά, η Ελλάδα, ως κράτος με διαρθρωτικές ανισορροπίες, πιάστηκε απροετοίμαστη.
Παρά το δυσμενές περιβάλλον, η δραστική παρέμβαση των ευρωπαϊκών οργάνων εμπόδισε σε πρώτο επίπεδο μια κρίση δημοσίου χρέους, όπως τα προηγούμενα χρόνια.
Βέβαια, είναι παραπάνω από φανερό ότι, προκειμένου να επιβιώσει η οικονομία, ίσως χρειαστεί να εφαρμοστούν εκ νέου προγράμματα προσαρμογής για τη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων των επόμενων ετών, τη χαλιναγώγηση του δημοσίου χρέους και την περαιτέρω πραγματοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών.
Η πορεία για το 2021 δεν θα είναι ούτε ανώδυνη ούτε ευθύγραμμη.
Το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της προσαρμογής, στον δρόμο για την πλήρη ανάκαμψη, θα είναι και πάλι τεράστιο.
Όμως ας μην ξεχνάμε ότι τα προβλήματα του τελευταίου έτους και οι απώλειες ως προς την παραγωγή, την απασχόληση και τα εισοδήματα οφείλονται σε μεγάλο βαθμό και στις λανθασμένες επιλογές του παρελθόντος.
Αυτή είναι, εν πολλοίς, η βασική θέση που διατρέχει όλες τις αναλύσεις των μεγάλων οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης για τη χώρα.
Σε αυτό το οικονομικό κλίμα, λοιπόν, οι τέσσερις μεγαλύτεροι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης αναλύουν τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας και προχωρούν στις εκτιμήσεις τους για το 2021.
Για την Ελλάδα, ειδικότερα, ο αμερικανικός οίκος Moody’s σημειώνει πως το πλήγμα της πανδημικής κρίσης θα είναι καίριο, εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησης της οικονομίας από τις μικρές επιχειρήσεις.
Ωστόσο, επισημαίνει ότι η Ελλάδα θα λάβει 32 δισεκατομμύρια ευρώ (17% του ΑΕΠ του 2019) από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, από τα οποία το 60% θα είναι επιχορηγήσεις.
Τα κεφάλαια προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες για την αποκατάσταση των χαμηλών επενδύσεων της Ελλάδας και μπορούν να οδηγήσουν σε ανάκαμψη έως 3,5% τους επόμενους 12 μήνες.
Από την άλλη, ανάπτυξη από 1,5% έως 4% εκτιμά ο καναδικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης DBRS Morningstar για την ελληνική οικονομία το 2021, έναντι ύφεσης από -8,5% έως -10,5% το 2020.
Σύμφωνα με τον καναδικό οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης, ο ιός δύσκολα θα περιοριστεί τους επόμενους μήνες, κάτι που αναμένεται να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία το α’ τρίμηνο του 2021.
Η Standard and Poor’s υποβάθμισε σε σταθερές από θετικές τις προοπτικές της Ελλάδας, ενώ άφησε αμετάβλητη την αξιολόγηση σε ΒΒ.
Ο οίκος αναμένει ανάκαμψη το 2021, συνοδευόμενη από μια σταθερή δημοσιονομική προσαρμογή.
Σε «ΒΒ» επιβεβαίωσε την αξιολόγηση μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας για την Ελλάδα, ο αμερικανικός οίκος αξιολογήσεων Fitch Ratings, χωρίς να μεταβάλει τις σταθερές προοπτικές επαναξιολόγησης (οutlook).
Ο αμερικανικός οίκος ανέμενε η ελληνική οικονομία να συρρικνωθεί κατά 7,9% σε πραγματικούς όρους το 2020, για να ανακάμψει το 2021 κατά 5,1% - αν και ο ρυθμός της ανάκαμψης είναι πολύ αβέβαιος και υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι για τις προβλέψεις, ειδικά σε περίπτωση νέου κύματος κορωνοϊού.
Τέλος, ο γερμανικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Scope Ratings θεωρεί ότι η ανάπτυξη της Ελλάδας θα είναι της τάξεως του 4% το 2021, μετά από ύφεση περίπου 10% το 2020, η οποία και αποτυπώνει το δεύτερο κύμα του ιού και τον επακόλουθο lockdown του Νοεμβρίου του 2020, καθώς και τις ασθενέστερες εισπράξεις από τον τουρισμό.
Moody’s: Από τους πιο ωφελημένους του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ η Ελλάδα - Aνάκαμψη 3,5% τα επόμενα χρόνια
Τη σημαντική πιθανότητα περαιτέρω υποβαθμίσεων στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας των κρατών κατά τους επόμενους 12 με 18 μήνες, υπογραμμίζει σε έκθεσή της η Moody’s, απόρροια των καταστροφικών οικονομικών συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού.
Για την Ελλάδα, ειδικότερα, ο αμερικανικός οίκος σημειώνει πως το πλήγμα θα είναι καίριο, εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησης της οικονομίας από τις μικρές επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά στην πρόσφατη αναβάθμιση της χώρας μας, σχολιάζει ότι είναι αποτέλεσμα των μέτρων που είχαν ληφθεί πριν από την πανδημία, και όχι για τη διαχείριση αυτής.
«Βραχυπρόθεσμα, οι χώρες με χαμηλές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας θα επηρεαστούν περισσότερο, δεδομένης της χαμηλότερης οικονομικής και θεσμικής τους δύναμης, καθώς και της περιορισμένης πρόσβασης στη χρηματοδότηση.
Κατά τ’ άλλα, θα είμαστε από τους πιο ωφελημένους του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, καθώς οι επιδοτήσεις που θα λάβει το κράτος θα φτάσουν στο 11% του ελληνικού ΑΕΠ.
Αυτό επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης Moody's, σχολιάζοντας τη συμφωνία για τον μηχανισμό του κράτους δικαίου που επετεύχθη κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στις 10 Δεκεμβρίου 2020.
Μάλιστα, όπως επισημαίνει ο αμερικανικός οίκος, η ορθή χρήση των πόρων και η αναπτυξιακή δυναμική που θα δοθεί στην οικονομία σημαίνει αναβάθμιση της αξιολόγησης, βελτιώνοντας τη θέση της κοντά στην επενδυτική βαθμίδα.
Την ίδια στιγμή, η Moody's επισημαίνει πως, αν και η οικονομία της Ελλάδας συρρικνώθηκε σημαντικά το 2020, αναμένεται ισχυρή ανάκαμψη το 2021.
Η δε ανάπτυξη θα φτάσει κατά μέσο όρο περίπου 3,5% μεσοπρόθεσμα.
Η Ελλάδα θα λάβει 32 δισεκατομμύρια ευρώ (17% του ΑΕΠ του 2019) από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, από τα οποία το 60% θα είναι επιχορηγήσεις.
Τα κεφάλαια προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες για την αποκατάσταση των επενδύσεων.
Η Ελλάδα λαμβάνει επίσης σημαντικά πολυμερή κεφάλαια από άλλες πηγές, όπως τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Η ένταξή της στο μεγάλο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (PΕPP) συμβάλλει στη διασφάλιση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης όχι μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για τις ελληνικές τράπεζες και για την οικονομία στο σύνολό της.
DBRS: Ανάπτυξη από 1,5% έως 4% το 2021
Ανάπτυξη από 1,5% έως 4% εκτιμά ο καναδικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης DBRS Morningstar για την ελληνική οικονομία το 2021, έναντι ύφεσης από -8,5% έως -10,5% το 2020.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει η DBRS στο πλαίσιο έκθεσής της, σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο για το τρέχον έτος αναμένεται ύφεση της τάξης του 8,6%, έναντι ανάπτυξης 4% το 2021
Στο δυσμενές σενάριο η ύφεση τοποθετείται στο 10,5%, ενώ η ανάκαμψη το 2021 αναμένεται να είναι πολύ αργή, στο ύψος του 1,5%.
Σημειώνεται πως στις προηγούμενες εκτιμήσεις του τον Σεπτέμβριο ο οίκος είχε κάνει λόγο για ύφεση στην Ελλάδα στο 7% (σ.σ. το ήπιο σενάριο), ανάπτυξη 4% το 2021 και 3,5% το 2022.
Στο δυσμενές σενάριο, η ελληνική οικονομία θα συρρικνωνόταν κατά 9% το 2020.
Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, ο καναδικός οίκος εκτιμούσε άνοδο του ΑΕΠ της τάξης του 1,5% το 2021 και 4% το 2022.
Οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές παραμένουν διεθνώς αρνητικές.
Η ανάπτυξη το δ’ τρίμηνο του 2020 θα είναι συγκρατημένη.
Αν και οι περισσότερες χώρες έχουν βρει τρόπους για να ελέγξουν τα κρούσματα, το οικονομικό κόστος για να γίνει αυτό είναι μεγάλο, ενώ δεν τυγχάνουν όλα τα μέτρα που λαμβάνονται αποδοχής από τους πολίτες.
Τα μειωμένα ποσοστά θνησιμότητας και η ανακάλυψη εμβολίων είναι καθησυχαστικές εξελίξεις.
Ωστόσο θα χρειαστεί χρόνος.
Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τον καναδικό οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης, ο ιός δύσκολα θα περιοριστεί τους επόμενους μήνες, κάτι που αναμένεται να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία το α’ τρίμηνο του 2021.
Ταυτόχρονα, βέβαια, οι κίνδυνοι μιας παρατεταμένης ύφεσης στην παγκόσμια ανάπτυξη φαίνεται να έχουν μειωθεί, δεδομένων των επιτυχών δοκιμών σε ό,τι αφορά τα εμβόλια.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, αναμένουμε ουσιαστική ανάκαμψη της ζήτησης στον κλάδο των υπηρεσιών – ιδιαίτερα στη φιλοξενία και στους αερομεταφορείς.
Fitch: Ανάκαμψη 5,1% το 2021 υπό όρους
Σε «ΒΒ» επιβεβαίωσε την αξιολόγηση μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας για την Ελλάδα, ο αμερικανικός οίκος αξιολογήσεων Fitch Ratings, χωρίς να μεταβάλει τις σταθερές προοπτικές επαναξιολόγησης (οutlook).
Όπως αναφέρει ο αμερικανικός οίκος, οι βαθμολογίες της Ελλάδας αντικατοπτρίζουν τα υψηλά επίπεδα κατά κεφαλήν εισοδήματος, που αντισταθμίζεται από την αδύναμη μεσοπρόθεσμη αναπτυξιακή δυναμική, το εξαιρετικά υψηλό επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) στον τραπεζικό τομέα και τα πολύ υψηλά αποθέματα χρέους γενικής κυβέρνησης και καθαρού εξωτερικού χρέους.
Το σταθερό οutlook αντικατοπτρίζει ένα βαθμό εμπιστοσύνης στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, μετά το σοκ στα δημόσια οικονομικά και την οικονομική ανάπτυξη από την πανδημία COVID-19 φέτος.
Ο αμερικανικός οίκος εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 7,9% σε πραγματικούς όρους το 2020, για να ανακάμψει το 2021 κατά 5,1%, αν και ο ρυθμός της ανάκαμψης είναι πολύ αβέβαιος και υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι για τις προβλέψεις, ειδικά σε περίπτωση νέου κύματος κορωνοϊού.
Σε «ΒΒ» επιβεβαίωσε την αξιολόγηση μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας για την Ελλάδα, ο αμερικανικός οίκος αξιολογήσεων Fitch Ratings, χωρίς να μεταβάλει τις σταθερές προοπτικές επαναξιολόγησης (οutlook).
Standard and Poor's: Ανάκαμψη το 2021, συνοδευόμενη από μια δημοσιονομική προσαρμογή
Σε σταθερές, από θετικές, υποβάθμισε τις προοπτικές (outlook) της Ελλάδας ο αμερικανικός οίκος Standard Poor’s, διατηρώντας σε «ΒΒ-» και «Β» τη μακροπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα, αντίστοιχα.
Οι σταθερές προοπτικές αντικατοπτρίζουν την άποψη του αμερικανικού οίκου ότι οι σημαντικοί οικονομικοί πόροι της Ελλάδας αντισταθμίζουν τους κινδύνους για την πιστοληπτική της ικανότητα που απορρέουν από τις οικονομικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις της κρίσης του κορωνοϊού.
Η αναθεώρηση του outlook αντικατοπτρίζει την προσδοκία για απότομη επιδείνωση των οικονομικών και δημοσιονομικών επιδόσεων της Ελλάδας λόγω των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 και των αντιμέτρων που λαμβάνει η Ελλάδα.
Η Standard and Poor's θα μπορούσε να υποβαθμίσει τις βαθμολογίες εάν η οικονομική ανάπτυξη είναι σημαντικά ασθενέστερη από ό,τι αναμενόταν, διαβρώνοντας τα δημοσιονομικά αποθέματα και οδηγώντας σε σημαντική απόκλιση από τις τρέχουσες δημοσιονομικές προβλέψεις.
Σε αντίθετο κλίμα, θα εξετάσει μια αναβάθμιση εάν ο αντίκτυπος της πανδημίας στην οικονομική απόδοση της Ελλάδας αποδειχθεί βραχύβιος και αντιστραφεί η τρέχουσα διάβρωση των δημοσιονομικών επιδόσεων λόγω της κρίσης.
Μια άλλη πιθανή ώθηση για αναβάθμιση μεσοπρόθεσμα θα ήταν η σημαντική μείωση των NPEs στο υποβαθμισμένο τραπεζικό σύστημα της Ελλάδας.
Ο οίκος αναμένει ανάκαμψη το 2021, συνοδευόμενη από μια σταθερή δημοσιονομική προσαρμογή.
Scope: Δίχτυ ανακοπής της ύφεσης της Ελλάδας η στήριξη από ΕΕ και ΕΚΤ - Στο +4,5% η ανάπτυξη το 2021
H Scope Ratings θεωρεί ότι η ανάπτυξη της Ελλάδας θα είναι της τάξεως του 4% το 2021, μετά από ύφεση περίπου 10% το 2020, η οποία και θα αποτυπώσει το δεύτερο κύμα του ιού και τον επακόλουθο lockdown του Νοεμβρίου του 2020, καθώς και τις ασθενέστερες εισπράξεις από τον τουρισμό.
Όπως επισημαίνει οι εισπράξεις από τον τουρισμό για το 2020 είναι πιθανό να είναι 70% χαμηλότερες σε σχέση με το 2019.
Ωστόσο, τα μέτρα που ελήφθησαν από τις ελληνικές αρχές για τον περιορισμό του ιού, τα δημοσιονομικά μέτρα που στηρίζουν την οικονομία, καθώς και οι πολιτικές δράσεις των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων που καλύπτουν τις δημοσιονομικές, τραπεζικές και διαρθρωτικές πολιτικές θέτουν ένα δίχτυ ασφαλείας κάτω από την ελληνική οικονομία, και θα συμβάλουν στην ανάκαμψη του 2021.
Παρά τις σημαντικές προκλήσεις από την πανδημία, η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο σε σημαντικούς τομείς μεταρρυθμίσεων, στηρίζοντας τη θετική προοπτική στην αξιολόγηση BB.
Η μεγάλη πρόκληση
Μια σημαντική πρόκληση που σχετίζεται με την πίστωση για τις ελληνικές αρχές και τον ιδιωτικό τομέα θα είναι η έγκαιρη διάθεση πόρων της ΕΕ.
Η Ελλάδα έχει απορροφήσει περίπου 7 δισ. ευρώ από τα 12 δισ. των διαρθρωτικών ταμείων από τον τρέχοντα επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ, με ποσοστό απορρόφησης 62% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ στο 49%.
Ενώ είναι πάνω από το μέσο όρο, πρέπει ακόμη να καταβληθούν 5 δισ. ευρώ.
Αλλά με 15 δισ. ευρώ διαρθρωτικών κεφαλαίων από τον τακτικό προϋπολογισμό της ΕΕ του 2021-2027 επιπλέον των κεφαλαίων από το ταμείο ανάκαμψης που πρόκειται να διατεθούν, η κυβέρνηση έχει περίπου 50 δισ. ευρώ ή το 27% του ΑΕΠ, για να διοχετεύσει σε projects υψηλού αντίκτυπου στα επόμενα χρόνια, που αποτελεί σημαντική πρόκληση για ττις αρχές.
«Όπως προτείνει η έκθεση Πισσαρίδη, η σαφέστερη ιδιοκτησία των έργων και οι περαιτέρω βελτιώσεις των διοικητικών ικανοτήτων είναι ζωτικής σημασίας για μια πιο μακροπρόθεσμη οικονομική ανάκαμψη που υποστηρίζεται από τα ταμεία της ΕΕ».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών