Τι θα σημάνει o περιορισμός του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος;
Την τρέχουσα περίοδο 1 ευρώ ισοδυναμεί με 1,2050 δολάρια, γενικώς το δολάριο έχει υποχωρήσει σε σχέση με τα κυριότερα νομίσματα.
Στο ερώτημα αυτό εστιάζει το αμερικανικό fund DoubleLine Capital.
Για κάθε δράση, υπάρχει μια ίση και αντίθετη αντίδραση.
Στην περίπτωση του διεθνούς εμπορίου και της επιθετικής πολιτικής της Κίνας, οι ΗΠΑ ασκούν επιθετική χρήση κυρώσεων και δασμών.
Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι αυτές οι ενέργειες ισοδυναμούν με τον ανταγωνισμό για το παγκόσμιο εμπόριο ή τιμωρούν τους κακούς παγκόσμιους παράγοντες.
Αλλά μια σειρά από ίσες και αντίθετες αντιδράσεις συμβαίνουν καθώς ορισμένα κράτη προσπαθούν να μειώσουν τον ρόλο του δολαρίου και να το αφαιρέσουν από το κέντρο του παγκόσμιου εμπορίου και της διεθνούς χρηματοδότησης.
Θα τερματιστεί η κυριαρχία του δολαρίου;
Αυτό θα έχει μακροχρόνια διαρθρωτική επίδραση στο να τερματίσει την κυριαρχία του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.
Κατά τα τελευταία χρόνια, οι ΗΠΑ θέλησαν να αντιμετωπίσουν τις ανισότητες στο παγκόσμιο εμπορικό περιβάλλον επιβάλλοντας δασμούς και κυρώσεις σε διάφορες χώρες από την Κίνα έως το Μεξικό και τον Καναδά, επαναξιολογώντας την συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών της Βόρειας Αμερικής ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά.
Ακόμη και οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επηρεάστηκαν.
Επιπλέον, η Ουάσιγκτον επέβαλε κυρώσεις κατά της Ρωσίας το 2014 ως απάντηση στην προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα και πιο πρόσφατα εναντίον του Ιράν και της Βενεζουέλας, χρησιμοποιώντας αποτελεσματικά τον ρόλο του δολαρίου ως το νόμισμα που καθορίζει το εμπόριο και τις διεθνείς συναλλαγές. Αυτές οι ενέργειες επηρέασαν πολλά κράτη και σήμερα πολλές κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο λαμβάνουν αντισταθμιστικά μέτρα για να μειώσουν την εξάρτησή τους από το παγκόσμιο σύστημα εμπορίου και χρηματοδότησης που βασίζεται στο δολάριο, το οποίο κυριαρχεί από το 1944.
Ο ρόλος της RCEP
Τον Νοέμβριο 2020, συνολικά 15 ασιατικές χώρες, που αποτελούν το 30% του παγκόσμιου ΑΕΠ, υπέγραψαν την Περιφερειακή Συνολική Οικονομική Εταιρική Σχέση (RCEP), δημιουργώντας μια ζώνη ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η RCEP δημιουργήθηκε χωρίς συμμετοχή είτε των ΗΠΑ είτε της Ευρώπης, δημιουργώντας τον τρίτο μεγαλύτερο πυλώνα διεθνώς.
Ο Liu Xiaochun, αναπληρωτής πρύτανης του Ερευνητικού Ινστιτούτου Νέων Χρηματοοικονομικών της Σαγκάης, τόνισε: «Σύμφωνα με την RCEP, οι επιλογές νομίσματος για περιφερειακό διακανονισμό στο εμπόριο, τις επενδύσεις και τη χρηματοδότηση θα αυξηθούν σημαντικά για το δολάριο, το γιουάν, το γιεν, Σιγκαπούρης και το δολάριο Χονγκ Κονγκ.
Η Ασία δεν είναι η μόνη περιοχή που λαμβάνει μέτρα για να αποδεσμευτεί από το δολάριο ΗΠΑ στο παγκόσμιο εμπόριο και στις πληρωμές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 χωρών, εξέδωσε ανακοίνωση που αναφέρει ρητά τον στόχο της ενίσχυσης του «διεθνούς ρόλου του ευρώ».
Αυτός ο στόχος θα «βοηθούσε στην επίτευξη κοινών στόχων όπως η ανθεκτικότητα του διεθνούς νομισματικού συστήματος, ένα πιο σταθερό και διαφοροποιημένο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα και νέες επιλογές για τους εμπλεκόμενους με τις αγορές»
Η εφαρμογή μιας ψηφιακής στρατηγικής χρηματοδότησης θα αποτελέσει βασικό συστατικό αυτής της νέας στρατηγικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας για ένα ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας που θα διατεθεί στο ευρύ κοινό.
Το σύστημα SWIFT
Στο σύστημα SWIFT (Παγκόσμιο Διατραπεζικό Σύστημα Χρηματοοικονομικών και Τηλεπικοινωνίας) το μεγαλύτερο παγκόσμιο δίκτυο διακανονισμού πληρωμών, ήδη σημειώνεται μείωση των συναλλαγών σε δολάρια.
Είναι ενδιαφέρον ότι αυτό συνέβη μετά την λειτουργία της RCEP, αν και ο συγχρονισμός έρχεται επίσης μετά την πανδημία COVID-19 και τα οικονομικά σοκ που επέφερε.
Ένα επιπλέον στοιχείο που πρέπει να προσέξουμε είναι η κατανομή των αποθεματικών ξένου νομίσματος των παγκόσμιων κεντρικών τραπεζών στο δολάριο.
Τα νομίσματα εκτός του δολαρίου πρόσφατα ενισχύθηκαν καθώς το δολάριο έχει αποδυναμωθεί.
Αυτό έχει δώσει σε πολλά έθνη την ευκαιρία να αρχίσουν να παρεμβαίνουν για να σταματήσουν την ανατίμηση των νομισμάτων τους αυξάνοντας τα συναλλαγματικά τους αποθέματα.
Ιστορικά, το μεγαλύτερο μέρος των διεθνών συναλλαγματικών αποθεμάτων είναι σε δολάρια.
Εσχάτως το νόμισμα των ΗΠΑ μειώνεται ως ποσοστό των συνολικών συναλλαγματικών αποθεμάτων, ενώ οι χώρες εκτός των ΗΠΑ αυξάνουν τα συναλλαγματικά τους αποθέματα.
Στην πραγματικότητα, ίσως μια τέτοια σκόπιμη αλλαγή πολιτικής μπορεί να έχει ήδη ξεκινήσει.
Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) δείχνουν μείωση του δολαρίου ως ποσοστό των συνολικών συναλλαγματικών αποθεμάτων από το 2016.
Αποδυναμώνεται το δολάριο
Η αποδυνάμωση της θεμελιώδους εικόνας του δολαρίου λόγω της διεύρυνσης του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών από την Αμερική και του αυξανόμενου ελλείμματος του προϋπολογισμού έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.
Για τη μεταπολεμική περίοδο, οι Ηνωμένες Πολιτείες μέσω του δολαρίου ήταν στο επίκεντρο του παγκόσμιου εμπορίου αντλώντας τεράστια οικονομική δύναμη.
Το τέλος αυτού του ισχυρού, μονοπολικού πλεονεκτήματος μπορεί να είναι κοντά.
Το εκκρεμές αιωρείται προς την κατεύθυνση ενός νέου, πολυπολικού κόσμου.
Οι χώρες διεκδικούν την αυτονομία στο παγκόσμιο εμπόριο, τα συστήματα πληρωμών και τη χρηματοδότηση.
Με την εφαρμογή περισσότερων περιφερειακών εμπορικών συμφωνιών με διακανονισμούς εθνικών νομισμάτων, ο κυρίαρχος ρόλος του δολαρίου στην παγκόσμια χρηματοδότηση πιθανότατα θα συνεχίσει να μειώνεται.
Καθώς τα παγκόσμια συστήματα εμπορίου και πληρωμών απομακρύνονται από το πρότυπο του δολαρίου άλλα συστήματα και νομίσματα θα αναδυθούν.
Αυτή η αλλαγή έρχεται, και πρέπει να είμαστε έτοιμοι για αυτή την μεγάλη αλλαγή στις διεθνείς πληρωμές και το εμπόριο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών