Ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός Θουκυδίδης απέδωσε τον Πελοποννησιακό πόλεμο σε δύο αιτίες:
Την άνοδο της αθηναϊκής δύναμης και τον φόβο που αυτό δημιούργησε στη Σπάρτη.
Για να αποφευχθεί ένας νέος «ψυχρός» ή «καυτός» πόλεμος, οι ΗΠΑ και η Κίνα πρέπει να φοβούνται λιγότερο.
Όταν ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, Wang Yi, ζήτησε την αποκατάσταση των διμερών σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ένας εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου απάντησε ότι οι ΗΠΑ θεωρούν την Κίνα ισχυρό ανταγωνιστή που επιθυμεί θέση δύναμης.
Είναι σαφές ότι η διοίκηση του Προέδρου Joe Biden δεν ακυρώνει τις πολιτικές του Trump.
Ως εκ τούτου, ορισμένοι αναλυτές, επικαλούμενοι την αποτίμηση του Θουκυδίδη για τον Πελοποννησιακό πόλεμο και τον φόβο της Σπάρτης για την άνοδο της Αθήνας, πιστεύουν ότι η σχέση ΗΠΑ-Κίνας εισέρχεται σε μια περίοδο συγκρούσεων.
Δεν πρέπει όμως να υπάρχει πεσιμισμός…
Η οικονομική και οικολογική αλληλεξάρτηση μειώνει την πιθανότητα ενός πραγματικού ψυχρού πολέμου, πολύ λιγότερο ενός καυτού μετώπου, διότι και οι δύο χώρες έχουν κίνητρο να συνεργαστούν σε αρκετούς τομείς.
Βέβαια, υπάρχει το ενδεχόμενο να συμβεί κάποιο λάθος.
Η ιστορία είναι γεμάτη από σφάλματα.
Για παράδειγμα, όταν ο Πρόεδρος Richard Nixon επισκέφθηκε την Κίνα το 1972, ήθελε να εξισορροπήσει αυτό που θεωρούσε αυξανόμενη σοβιετική απειλή για μια παρακμάζουσα Αμερική.
Αλλά αυτό που ερμήνευσε ο Nixon ως παρακμή ήταν η επιστροφή στο φυσιολογικό του τεχνητά υψηλού μεριδίου της παγκόσμιας παραγωγής της Αμερικής μετά τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Nixon διακήρυξε την πολυπολικότητα, αλλά αυτό που ακολούθησε ήταν το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης και της μονοπολικής στιγμής της Αμερικής δύο δεκαετίες αργότερα.
Σήμερα, ορισμένοι Κινέζοι αναλυτές υποτιμούν την ανθεκτικότητα της Αμερικής και προβλέπουν την κινεζική κυριαρχία, αλλά αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί επικίνδυνα εσφαλμένος υπολογισμός.
Είναι εξίσου επικίνδυνο για τους Αμερικανούς να υπερεκτιμούν ή να υποτιμούν την κινεζική δύναμη.
Το 2030 η Κίνα θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ, αλλά…
Μετρημένη σε δολάρια, η οικονομία της Κίνας είναι περίπου τα δύο τρίτα του μεγέθους της οικονομίας των ΗΠΑ, αλλά πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν ότι η Κίνα θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ κάποια στιγμή στη δεκαετία του 2030.
Θα δεχθούν οι Αμερικανοί ηγέτες αυτήν την αλλαγή με τρόπο που να επιτρέπει μια εποικοδομητική σχέση ή θα υποκύψουν στον φόβο;
Οι Κινέζοι ηγέτες θα γίνουν πιο ριψοκίνδυνοι ή οι Κινέζοι και οι Αμερικανοί θα μάθουν να συνεργάζονται;
Θυμηθείτε ότι ο Θουκυδίδης απέδωσε τον πόλεμο που χώρισε τον αρχαίο ελληνικό κόσμο σε δύο αιτίες: την άνοδο μιας νέας δύναμης και τον φόβο που αυτό προκάλεσε στην καθιερωμένη δύναμη.
Η δεύτερη αιτία είναι εξίσου σημαντική με την πρώτη.
Ακόμα κι αν η Κίνα ξεπεράσει τις ΗΠΑ, το εθνικό εισόδημα δεν είναι το μόνο μέτρο γεωπολιτικής ισχύος.
Οι ΗΠΑ είναι πολύ πιο ισχυρή στρατιωτική δύναμη.
Ενώ οι κινεζικές στρατιωτικές δυνατότητες έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, οι αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η Κίνα δεν θα μπορεί, για παράδειγμα, να αποκλείσει τις ΗΠΑ από τον Δυτικό Ειρηνικό.
Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ ήταν κάποτε η μεγαλύτερη εμπορική οικονομία στον κόσμο και ο μεγαλύτερος διμερής δανειστής.
Σήμερα, σχεδόν 100 χώρες θεωρούν την Κίνα ως τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο τους, σε σύγκριση με 57 για τις ΗΠΑ.
Η Κίνα σκοπεύει να δανείσει περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Belt and Road» την επόμενη δεκαετία, ενώ οι ΗΠΑ έχουν μειώσει την παρεχόμενη βοήθεια.
Ωστόσο, οι ισορροπίες εξουσίας είναι δύσκολο να εκτιμηθούν.
Οι ΗΠΑ περιβάλλονται από ωκεανούς και γείτονες που είναι πιθανό να παραμείνουν φιλικοί.
Η Κίνα έχει σύνορα με 14 χώρες και οι εδαφικές διαφορές με την Ινδία, την Ιαπωνία και το Βιετνάμ.
Η ενέργεια είναι ένας άλλος τομέας όπου η Αμερική έχει ένα πλεονέκτημα.
Η Κίνα εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας από τη Μέση Ανατολή.
Η Αμερική παραμένει επίσης στην πρώτη γραμμή των βασικών τεχνολογιών.
Η Κίνα επενδύει σε μεγάλο βαθμό στην έρευνα και την ανάπτυξη, αλλά 15 από τα 20 κορυφαία ερευνητικά πανεπιστήμια του κόσμου βρίσκονται στις ΗΠΑ.
Επίσης, κανένα δεν βρίσκεται στην Κίνα.
Όσοι διακηρύσσουν την Pax Sinica και την αμερικανική παρακμή δεν λαμβάνουν υπόψη το πλήρες φάσμα όσων συμβαίνουν.
Σε κάθε περίπτωση, οι δύο πλευρές πρέπει να αποφύγουν τα λάθη.
www.bankingnews.gr
Tι θα μπορούσε να προκαλέσει έναν πόλεμο ΗΠΑ - Κίνας; Η παγίδα του αρχαίου Έλληνα Θουκυδίδη...
ΗΠΑ και Κίνα έχουν πέσει στην παγίδα του αρχαίου Έλληνα, Θουκυδίδη
Σχόλια αναγνωστών