Απτή αλλά μικρή πρόοδος έχει καταγραφεί μέχρι στιγμής στις ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία, τονίζει σε άρθρο του στους Financial Times o ομότιμος καθηγητής πολεμικών σπουδών στο King's College του Λονδίνου, Lawrence Freedman.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι μόνες συνομιλίες που υπόσχονται πραγματικά την επίτευξη ειρήνης είναι εκείνες μεταξύ των διαπραγματευτικών ομάδων Ρωσίας – Ουκρανίας ενώ παράλληλα θα αναμένονται εξελίξεις από το πολεμικό μέτωπο και μία πιο ξεκάθαρη εικόνα.
Μέχρι στιγμής, τονίζει ο Freedman, η Ρωσία έχει περισσότερους λόγους να μειώσει τις διεκδικήσεις της.
Άρχισε τον πόλεμο με πολλές απαιτήσεις και ανέμενε ταχεία στρατιωτική νίκη.
Μέχρι στιγμής έχει παραδεχθεί μόνο σιωπηρά ότι δεν θα μπορέσει να επιτύχει αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο ή να επιβάλει αποστρατιωτικοποίηση.
Κατάπαυση πυρός
«Τι θα συμβεί εάν η Ουκρανία διατηρήσει αυτή τη στρατιωτική πίεση και οι προσπάθειες της Ρωσίας να ενισχύσει τις δυνάμεις της και να εξαπολύσει νέες επιθέσεις συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα;» διερωτάται ο Freedman και σημειώνει:
«Η καλύτερη επιλογή της Μόσχας σε αυτές τις συνθήκες θα είναι να ζητήσει κατάπαυση του πυρός.
Αυτό θα της επέτρεπε να εδραιώσει τα κέρδη της».
Παγίδα για Zelensky
Από την άλλη ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky θα δει την «παγίδα» και θα υποχρεωθεί να αρνηθεί την προσφορά.
Για να αρνηθεί μία κατάπαυση του πυρός πιθανώς να επικαλεστεί μη τήρηση προηγούμενων εκεχειριών αλλά και προβλήματα που απορρέουν από τη Συμφωνία του Μινσκ., επισημαίνει ο καθηγητής.
Ο Putin μπορεί να είναι ικανοποιημένος με μια κατάπαυση του πυρός χωρίς μια συνοδευτική ειρηνευτική συμφωνία, που θα του δίνει του την ευκαιρία να επιβεβαιώσει τα κεκτημένα του ενώ οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις θα έχουν το χρονικό διάστημα να ανασυνταχθούν.
Από την άλλη ο Zelensky θα είναι υποχρεωμένος να επιδιώξει μία ειρηνευτική συμφωνία με αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από το ουκρανικό έδαφος.
Ο Ουκρανός πρόεδρος παραχώρησε στη Ρωσία μόνο την εγκατάλειψη των προσπαθειών για ένταξη στο ΝΑΤΟ και τη μετατροπή της Ουκρανίας σε ουδέτερο έδαφος.
Ένοπλη ουδετερότητα
Με την πρώτη ματιά, αυτό φαίνεται σαν ένα σημαντικό βήμα, τονίζει ο Freedman.
Όμως ο Zelensky επιδιώκει ένοπλη ουδετερότητα που υποστηρίζεται από εγγυήσεις ασφαλείας.
Καθώς θέλει αυτές οι εγγυήσεις να είναι ισχυρότερες από εκείνες που είχε η Ουκρανία στο παρελθόν, ιδίως εκείνες στο Μνημόνιο της Βουδαπέστης του 1994, οι οποίες παρασχέθηκαν ως αντάλλαγμα για την εγκατάλειψη του πυρηνικού της οπλοστασίου της Σοβιετικής εποχής.
Εβδομάδες πριν από την έναρξη του πολέμου, ο υπουργός Εξωτερικών Sergei Lavrov εξήγησε ότι η Ρωσία δεν δεσμευόταν πλέον από καμία δέσμευση λόγω του «κρατικού πραξικοπήματος στην Ουκρανία».
Αυτή η εμπειρία εξηγεί γιατί η Ουκρανία ήταν τόσο πρόθυμη να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και γιατί τώρα θα θέλει εγγυήσεις από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλους που είναι λίγο πολύ ίδιες με εκείνες που θα λάμβανε ως μέλος της βορειοατλαντικής συμμαχίας.
Ωστόσο, όπως πάντα με τις εγγυήσεις, υπάρχουν και ψιλά γράμματα.
Όποια φόρμουλα και αν βρεθεί, η Ουκρανία θα συνεχίσει να εξαρτάται από τη δική της άμυνα, ενισχυμένη ίσως από περισσότερο εξοπλισμό που θα έρχεται από τη Δύση.
Μπορεί να ελπίζει ότι η εμπειρία της στρατιωτικής δυσκολίας της Μόσχας θα ενθαρρύνει τη σύνεση στο μέλλον, αν και δύσκολα θα αισθάνεται ασφαλής εάν η Ρωσία τερματίσει αυτόν τον πόλεμο.
Η σημασία του Donbass
Το Κίεβο έχει αποδεχθεί ότι, ενώ δεν θα συμφωνήσει ποτέ κατ' αρχήν στην προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, στην πράξη αυτό είναι ένα τετελεσμένο γεγονός.
Αλλά δεν θα συμφωνήσει με τον ρωσικό έλεγχο στο Donbass, την περιοχή για την οποία ο Putin κήρυξε πόλεμο.
Φαίνεται αμφίβολο ότι αυτή η κατεστραμμένη περιοχή, με τον εχθρικό πληθυσμό και το τεράστιο κόστος ανοικοδόμησης, που χρειάζεται άμυνα για το μέλλον, θα εμφανιστεί τώρα ως ένα τόσο ελκυστικό έπαθλο. Αλλά χωρίς αυτό ο Putin δεν έχει απολύτως τίποτα να επιδείξει για την πολεμική του προσπάθεια.
Χωρίς συμφωνία στο βασικό ζήτημα του Donbass, ό,τι άλλο και να έχει διευθετηθεί στις διαπραγματεύσεις, η σύγκρουση δεν θα ολοκληρωθεί, εκτιμά ο Freedman.
«Γι' αυτό η αναζήτηση μιας διαρκούς ειρήνης δεν μπορεί να διαχωριστεί από την αναζήτηση της στρατιωτικής επιτυχίας.
Πραγματικά μόνο οι εξελίξεις στο μέτωπο θα κρίνουν την επίτευξη ειρήνης», τονίζει ο καθηγητής πολεμικών σπουδών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών