Η σταθεροποίηση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ των ΗΠΑ θα είναι πρόκληση όσο οι μακροπρόθεσμες πιέσεις στις δημόσιες δαπάνες παραμένουν άλυτες...
Οι δασμοί που επέβαλε ο Donald Trump μπορεί να προσφέρουν μια προσωρινή ανάσα στα δημόσια οικονομικά, των ΗΠΑ, παρά το βαρύ τίμημα το οποίο μπορεί να έχουν, δεδομένου ότι το βασικό ζήτημα και κίνδυνος για την πιστοληπτική αξιολόγηση είναι το χρέος, το οποίο ξεπερνά τα 36 τρισ. δολ., σύμφωνα με έκθεση της Fitch Ratings…
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, τα έσοδα από τους δασμούς θα βοηθήσουν στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ το 2025, ωστόσο το πλήγμα στην οικονομική ανάπτυξη και οι πρόσθετες φορολογικές μειώσεις είναι πιθανό να περιορίσουν το μέγεθος οποιουδήποτε διατηρήσιμου δημοσιονομικού οφέλους,.
Η σταθεροποίηση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ των ΗΠΑ θα είναι πρόκληση όσο οι μακροπρόθεσμες πιέσεις στις δημόσιες δαπάνες παραμένουν άλυτες.
Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου ανεβάζουν τον Πραγματικό Δασμολογικό Συντελεστή των ΗΠΑ (ETR) περίπου στο 25%, σε σύγκριση με την ήδη απότομη αύξηση στο 18% που είχε συμπεριληφθεί στις προβλέψεις της Fitch στο Παγκόσμιο Οικονομικό Δελτίο του Μαρτίου 2025.
Παραμένει ασαφές αν θα διατηρηθούν εξαιρέσεις ανά προϊόν, κυρίως για τα φαρμακευτικά προϊόντα και τους ημιαγωγούς, και αν τα αντίμετρα θα οδηγήσουν σε περαιτέρω κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων.
Το μέγεθος της αύξησης του ETR από το 2,4% του προηγούμενου έτους ισοδυναμεί θεωρητικά με περίπου 800 δισ. δολάρια (2,5% του ΑΕΠ) με σταθερό όγκο εισαγωγών και θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στα έσοδα φέτος, ακόμη και με μειωμένες εισαγωγές.
Η τελευταία βασική πρόβλεψη της Fitch για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης (GG) των ΗΠΑ, η οποία προηγείται της ανακοίνωσης της 2ας Απριλίου και βασίζεται στις εκτιμήσεις του Μαρτίου για το ETR, προβλέπει μείωση του ελλείμματος στο 7,1% του ΑΕΠ το 2025 από 8,1% το 2024.
Αυτή περιλαμβάνει ήδη σημαντική συμβολή από τα δασμολογικά έσοδα, καθώς και τα συνεχιζόμενα οφέλη από την ισχυρή ανάπτυξη του ΑΕΠ και την καλή πορεία των χρηματοοικονομικών αγορών το προηγούμενο έτος.
Ένας υψηλότερος ETR υποδηλώνει, υπό τις ίδιες συνθήκες, μεγαλύτερη ενίσχυση των εσόδων.
Ωστόσο, η Fitch εκτιμά ότι οι δασμοί αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο ύφεσης στις ΗΠΑ και περιορίζουν την ικανότητα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed) να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια λόγω της αναμενόμενης επίδρασης στις τιμές.
Μια εντονότερη επιβράδυνση της οικονομίας θα επηρέαζε αρνητικά τα μη δασμολογικά έσοδα και θα αύξανε τις δημόσιες δαπάνες μέσω των αυτόματων σταθεροποιητών.
Αυτές οι επιπτώσεις ενδέχεται να εμφανιστούν με καθυστέρηση σε σχέση με την άμεση ενίσχυση των εσόδων από τους δασμούς, αλλά εκτιμάται ότι θα είναι εμφανείς μέχρι το 2026, συνοδευόμενες από αρνητικές επιδράσεις από την αστάθεια των αγορών.
Προβλέψεις
Οι βασικές δημοσιονομικές προβλέψεις της Fitch εδώ και καιρό ενσωματώνουν την πλήρη παράταση του νόμου για τις φορολογικές περικοπές του 2017 (Tax Cuts and Jobs Act - TCJA).
Υποθέτουμε ότι τα έσοδα από τους δασμούς θα χρησιμοποιηθούν για νέες φορολογικές μειώσεις.
Ο Πρόεδρος Donald Trump έχει προτείνει περαιτέρω μειώσεις στους εταιρικούς φόρους, καθώς και εξαιρέσεις για τις παροχές κοινωνικής ασφάλισης των συνταξιούχων, τα φιλοδωρήματα και τις υπερωρίες.
Συζητούνται επίσης πρόσθετες αυξήσεις στις κρατικές και τοπικές φορολογικές εκπτώσεις.
Οι προοπτικές για εκτεταμένες περικοπές δαπανών παραμένουν αβέβαιες.
Οι κινήσεις του Υπουργείου Οικονομικών για μείωση του ομοσπονδιακού προσωπικού θα οδηγήσουν σε κάποιες εξοικονομήσεις, αλλά οι μισθοί και οι παροχές των πολιτικών δημοσίων υπαλλήλων αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 5% των συνολικών δημόσιων δαπανών.
Για τους πρώτους πέντε μήνες του οικονομικού έτους 2025 (το οποίο λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου 2025), το μερίδιο των ομοσπονδιακών δαπανών ήταν 21% για την κοινωνική ασφάλιση, 15% για το Medicare και από 13% για την εθνική άμυνα, την υγεία και τους τόκους του χρέους.
Τα δεδομένα για την ίδια περίοδο δείχνουν σημαντική επιδείνωση, με το υποκείμενο ομοσπονδιακό έλλειμμα στα 1,15 τρισ. δολάρια, έναντι 1,83 τρισ. για ολόκληρο το οικονομικό έτος 2024.
Αν και ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί νομοθέτες θέλουν να δουν μέτρα δημοσιονομικής εξισορρόπησης για να αντισταθμιστούν οι φορολογικές περικοπές, άλλοι εξετάζουν αν η παράταση του TCJA μπορεί να χαρακτηριστεί ως «τρέχουσα πολιτική» βάσει διαδικαστικών κανόνων.
Αυτό θα σήμαινε ότι ο αντίκτυπος στα έσοδα δεν θα θεωρείται ότι αυξάνει τα μελλοντικά ελλείμματα, αφαιρώντας την ανάγκη για προτεινόμενα αντισταθμιστικά μέτρα.
Σε αυτό αντιτίθενται σθεναρά οι Δημοκρατικοί νομοθέτες.
Τα διατηρούμενα υψηλά ελλείμματα αφήνουν τις προβλέψεις της Fitch για τον λόγο χρέους/ΑΕΠ της γενικής κυβέρνησης ουσιαστικά αμετάβλητες, με το ποσοστό να πλησιάζει το 120%, πάνω από το διπλάσιο του μέσου όρου της κατηγορίας αξιολόγησης «AA».
Η αύξηση του χρέους παραμένει ένας από τους βασικούς κινδύνους για την αξιολόγηση «AA+»/Stable των ΗΠΑ.
Οι μακροχρόνιες αδυναμίες της διαδικασίας προϋπολογισμού της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα φορτωμένο θερινό πρόγραμμα για τους πολιτικούς.
Το Κογκρέσο ενέκρινε ένα Προσωρινό Ψήφισμα (Continuing Resolution – CR) τον Μάρτιο, αποφεύγοντας το κλείσιμο της κυβέρνησης, αλλά σημαίνει ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει χρηματοδοτηθεί μέσω CR καθ’ όλη τη διάρκεια του οικονομικού έτους 2025.
Η βασική εκτίμηση της Fitch, σύμφωνη με προηγούμενη εμπειρία, είναι ότι το όριο χρέους των 36,1 τρισ. δολαρίων θα αυξηθεί ή θα ανασταλεί πριν εξαντληθούν τα ταμειακά διαθέσιμα και τα «έκτακτα μέτρα» για την κάλυψη των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου εκτιμά ότι αυτή η «ημερομηνία Χ» θα έρθει τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο.
www.bankingnews.gr
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, τα έσοδα από τους δασμούς θα βοηθήσουν στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ το 2025, ωστόσο το πλήγμα στην οικονομική ανάπτυξη και οι πρόσθετες φορολογικές μειώσεις είναι πιθανό να περιορίσουν το μέγεθος οποιουδήποτε διατηρήσιμου δημοσιονομικού οφέλους,.
Η σταθεροποίηση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ των ΗΠΑ θα είναι πρόκληση όσο οι μακροπρόθεσμες πιέσεις στις δημόσιες δαπάνες παραμένουν άλυτες.
Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου ανεβάζουν τον Πραγματικό Δασμολογικό Συντελεστή των ΗΠΑ (ETR) περίπου στο 25%, σε σύγκριση με την ήδη απότομη αύξηση στο 18% που είχε συμπεριληφθεί στις προβλέψεις της Fitch στο Παγκόσμιο Οικονομικό Δελτίο του Μαρτίου 2025.
Παραμένει ασαφές αν θα διατηρηθούν εξαιρέσεις ανά προϊόν, κυρίως για τα φαρμακευτικά προϊόντα και τους ημιαγωγούς, και αν τα αντίμετρα θα οδηγήσουν σε περαιτέρω κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων.
Το μέγεθος της αύξησης του ETR από το 2,4% του προηγούμενου έτους ισοδυναμεί θεωρητικά με περίπου 800 δισ. δολάρια (2,5% του ΑΕΠ) με σταθερό όγκο εισαγωγών και θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στα έσοδα φέτος, ακόμη και με μειωμένες εισαγωγές.
Η τελευταία βασική πρόβλεψη της Fitch για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης (GG) των ΗΠΑ, η οποία προηγείται της ανακοίνωσης της 2ας Απριλίου και βασίζεται στις εκτιμήσεις του Μαρτίου για το ETR, προβλέπει μείωση του ελλείμματος στο 7,1% του ΑΕΠ το 2025 από 8,1% το 2024.
Αυτή περιλαμβάνει ήδη σημαντική συμβολή από τα δασμολογικά έσοδα, καθώς και τα συνεχιζόμενα οφέλη από την ισχυρή ανάπτυξη του ΑΕΠ και την καλή πορεία των χρηματοοικονομικών αγορών το προηγούμενο έτος.
Ένας υψηλότερος ETR υποδηλώνει, υπό τις ίδιες συνθήκες, μεγαλύτερη ενίσχυση των εσόδων.
Ωστόσο, η Fitch εκτιμά ότι οι δασμοί αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο ύφεσης στις ΗΠΑ και περιορίζουν την ικανότητα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed) να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια λόγω της αναμενόμενης επίδρασης στις τιμές.
Μια εντονότερη επιβράδυνση της οικονομίας θα επηρέαζε αρνητικά τα μη δασμολογικά έσοδα και θα αύξανε τις δημόσιες δαπάνες μέσω των αυτόματων σταθεροποιητών.
Αυτές οι επιπτώσεις ενδέχεται να εμφανιστούν με καθυστέρηση σε σχέση με την άμεση ενίσχυση των εσόδων από τους δασμούς, αλλά εκτιμάται ότι θα είναι εμφανείς μέχρι το 2026, συνοδευόμενες από αρνητικές επιδράσεις από την αστάθεια των αγορών.
Προβλέψεις
Οι βασικές δημοσιονομικές προβλέψεις της Fitch εδώ και καιρό ενσωματώνουν την πλήρη παράταση του νόμου για τις φορολογικές περικοπές του 2017 (Tax Cuts and Jobs Act - TCJA).
Υποθέτουμε ότι τα έσοδα από τους δασμούς θα χρησιμοποιηθούν για νέες φορολογικές μειώσεις.
Ο Πρόεδρος Donald Trump έχει προτείνει περαιτέρω μειώσεις στους εταιρικούς φόρους, καθώς και εξαιρέσεις για τις παροχές κοινωνικής ασφάλισης των συνταξιούχων, τα φιλοδωρήματα και τις υπερωρίες.
Συζητούνται επίσης πρόσθετες αυξήσεις στις κρατικές και τοπικές φορολογικές εκπτώσεις.
Οι προοπτικές για εκτεταμένες περικοπές δαπανών παραμένουν αβέβαιες.
Οι κινήσεις του Υπουργείου Οικονομικών για μείωση του ομοσπονδιακού προσωπικού θα οδηγήσουν σε κάποιες εξοικονομήσεις, αλλά οι μισθοί και οι παροχές των πολιτικών δημοσίων υπαλλήλων αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 5% των συνολικών δημόσιων δαπανών.
Για τους πρώτους πέντε μήνες του οικονομικού έτους 2025 (το οποίο λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου 2025), το μερίδιο των ομοσπονδιακών δαπανών ήταν 21% για την κοινωνική ασφάλιση, 15% για το Medicare και από 13% για την εθνική άμυνα, την υγεία και τους τόκους του χρέους.
Τα δεδομένα για την ίδια περίοδο δείχνουν σημαντική επιδείνωση, με το υποκείμενο ομοσπονδιακό έλλειμμα στα 1,15 τρισ. δολάρια, έναντι 1,83 τρισ. για ολόκληρο το οικονομικό έτος 2024.
Αν και ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί νομοθέτες θέλουν να δουν μέτρα δημοσιονομικής εξισορρόπησης για να αντισταθμιστούν οι φορολογικές περικοπές, άλλοι εξετάζουν αν η παράταση του TCJA μπορεί να χαρακτηριστεί ως «τρέχουσα πολιτική» βάσει διαδικαστικών κανόνων.
Αυτό θα σήμαινε ότι ο αντίκτυπος στα έσοδα δεν θα θεωρείται ότι αυξάνει τα μελλοντικά ελλείμματα, αφαιρώντας την ανάγκη για προτεινόμενα αντισταθμιστικά μέτρα.
Σε αυτό αντιτίθενται σθεναρά οι Δημοκρατικοί νομοθέτες.
Τα διατηρούμενα υψηλά ελλείμματα αφήνουν τις προβλέψεις της Fitch για τον λόγο χρέους/ΑΕΠ της γενικής κυβέρνησης ουσιαστικά αμετάβλητες, με το ποσοστό να πλησιάζει το 120%, πάνω από το διπλάσιο του μέσου όρου της κατηγορίας αξιολόγησης «AA».
Η αύξηση του χρέους παραμένει ένας από τους βασικούς κινδύνους για την αξιολόγηση «AA+»/Stable των ΗΠΑ.
Οι μακροχρόνιες αδυναμίες της διαδικασίας προϋπολογισμού της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα φορτωμένο θερινό πρόγραμμα για τους πολιτικούς.
Το Κογκρέσο ενέκρινε ένα Προσωρινό Ψήφισμα (Continuing Resolution – CR) τον Μάρτιο, αποφεύγοντας το κλείσιμο της κυβέρνησης, αλλά σημαίνει ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει χρηματοδοτηθεί μέσω CR καθ’ όλη τη διάρκεια του οικονομικού έτους 2025.
Η βασική εκτίμηση της Fitch, σύμφωνη με προηγούμενη εμπειρία, είναι ότι το όριο χρέους των 36,1 τρισ. δολαρίων θα αυξηθεί ή θα ανασταλεί πριν εξαντληθούν τα ταμειακά διαθέσιμα και τα «έκτακτα μέτρα» για την κάλυψη των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου εκτιμά ότι αυτή η «ημερομηνία Χ» θα έρθει τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών