Σε πανικό ο Netanyahu – Καταρρέει στις δημοσκοπήσεις, ερευνάται για προδοσία, παίζει το χαρτί του πολέμου για να αποφύγει τις εκλογές!
Αν διεξάγονταν σήμερα εκλογές στο Ισραήλ, το κυβερνητικό μπλοκ υπό τον Benjamin Netanyahu θα υφίστατο συντριπτική ήττα.
Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν σταθερή πτώση της δημοτικότητάς του.
Ωστόσο, ο Netanyahu δεν έχει περιθώριο να χάσει – μια τέτοια ήττα θα ισοδυναμούσε με προσωπική καταστροφή.
Για να την αποτρέψει, ενδέχεται να προχωρήσει σε οποιοδήποτε μέσο.
Οι μετρήσεις δείχνουν ότι, σε ενδεχόμενες εκλογές, κόμματα της αντιπολίτευσης θα μπορούσαν με μεγάλη πιθανότητα να εξασφαλίσουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία, σχηματίζοντας έναν ετερόκλητο συνασπισμό αριστερών και δεξιών – κάτι στο οποίο το Ισραήλ έχει εμπειρία, όπως φάνηκε με την κυβέρνηση του Naftali Bennett.
Αξίζει να διευκρινιστεί πως στο ισραηλινό πολιτικό σύστημα, η «δεξιά» ταυτίζεται κυρίως με όσους υποστηρίζουν σκληρή γραμμή απέναντι στους Άραβες, ενώ η «αριστερά» ευνοεί τις ειρηνευτικές συνομιλίες και την προοπτική δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.
Σήμερα, τα παλαιστινιακά εδάφη, όπου ζουν περίπου 5 εκατομμύρια Άραβες, τελούν υπό ισραηλινή κατοχή ή αποκλεισμό και έχουν μετατραπεί σε μια τεράστια υπαίθρια φυλακή.
Οι νόμοι δεν εφαρμόζονται εκεί, ενώ οι Παλαιστίνιοι υφίστανται καταχρηστική βία, δολοφονίες, μακροχρόνιες φυλακίσεις χωρίς δίκη και κατασχέσεις περιουσιών.
Οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν ούτε την ανεξαρτησία ούτε ισραηλινή υπηκοότητα. Αντίθετα, περίπου 800.000 Ισραηλινοί ζουν σε οικισμούς εντός των παλαιστινιακών εδαφών, με στρατιωτική προστασία.
Αυτό έχει προκαλέσει ξεσπάσματα οργής, ταραχές, ανταρτοπόλεμο και επιθέσεις ενόπλων κατά Ισραηλινών αμάχων.
Μπορεί, λοιπόν, να υπάρξει συμμαχία ανάμεσα σε αριστερά και δεξιά κόμματα; Ορισμένοι, έστω και θεωρητικά, θα ήθελαν να τερματίσουν την κατοχή, ενώ άλλοι επιδιώκουν το ακριβώς αντίθετο.
Ωστόσο, πολλοί πολιτικοί στο Ισραήλ είναι πραγματιστές: προτιμούν να συνεργαστούν για να απομακρύνουν τον Netanyahu και να αποκτήσουν πρόσβαση σε κυβερνητικούς πόρους, παρά να μείνουν πιστοί σε ιδεολογικές διαφορές.
Το νεοσύστατο κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Naftali Bennett, το «Bennett 2026», σύμφωνα με δημοσκόπηση του τηλεοπτικού σταθμού Channel 12, θα αναδεικνυόταν πρώτο στην Κνεσέτ εάν διεξάγονταν σήμερα εκλογές.
Ο 53χρονος πρώην επιχειρηματίας της τεχνολογίας, γνωστός για τη δράση του στις startups, έχει σοβαρές πιθανότητες να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό.
Ο Bennett είναι ακροδεξιός, υπέρμαχος των Ισραηλινών εποίκων, υποστηρικτής του θρησκευτικού σιωνισμού, σύμφωνα με τον οποίο το Ισραήλ αποτελεί μεσσιανικό κράτος.
Πολλοί θρησκευόμενοι Εβραίοι δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη, ενώ οι παραδοσιακοί Ιουδαίοι συχνά απορρίπτουν εντελώς το κράτος του Ισραήλ, θεωρώντας τον σιωνισμό αιρετικό.
Η ίδια δημοσκόπηση δείχνει άνοδο και για το κεντροαριστερό κόμμα των Δημοκρατών (μια συμμαχία φιλελεύθερων και σοσιαλδημοκρατών), καθώς και μείωση της επιρροής του κεντρώου «Yesh Atid» («Υπάρχει Μέλλον») του Yair Lapin, βασικού αντιπάλου του Netanyahu.
Ενισχυμένη εμφανίζεται και η απήχηση του κόμματος «Το Σπίτι μας είναι το Ισραήλ», το οποίο εκπροσωπεί κυρίως ρωσόφωνους Ισραηλινούς, με ηγέτη τον Avigdor Lieberman.
Θα μπορούσε ο Bennett να σχηματίσει συνασπισμό με αυτές τις δυνάμεις; Είναι πολύ πιθανό.
Η ισραηλινή πολιτική έχει πλέον διαιρεθεί σε δύο βασικά στρατόπεδα: υπέρ ή κατά του Netanyahu.
Οι παραδοσιακές ιδεολογίες, αριστερές ή δεξιές, έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα.
Οι αντίπαλοί του ενισχύονται σταθερά στις δημοσκοπήσεις. Το βασικό δίλημμα της ισραηλινής πολιτικής είναι πλέον: με ή κατά του Bibi.
Αν και οι επόμενες εκλογές είναι προγραμματισμένες για τον Οκτώβριο του 2026, οι δημοσκοπήσεις έχουν σημασία, καθώς αποκαλύπτουν τη συνεχή φθορά του καθεστώτος Netanyahu.
Σε έρευνα της 6ης Μαρτίου, το 60% των πολιτών δήλωσε ότι επιθυμεί την παραίτηση του πρωθυπουργού.
Αν ο Bennett είναι υποψήφιος, το μπλοκ Netanyahu εκτιμάται ότι θα περιοριστεί σε 48 έδρες.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό για τον Νετανιάχου είναι και το γεγονός ότι το ακροδεξιό κόμμα Otzma Yehudit («Εβραϊκή Εξουσία»), υπό τον εξτρεμιστή Itamar Ben Gvir, αποσπά πλέον 10-11% στις δημοσκοπήσεις.
Παρότι το κόμμα αυτό είναι κυβερνητικός του εταίρος, φαίνεται να του αφαιρεί ψήφους.
Δημοσκόπηση της 6ης Απριλίου έδειξε ότι ένας συνασπισμός υπό τον Bennett θα εξασφάλιζε 66 έδρες στην Κνεσέτ, έναντι 49 για το μπλοκ Netanyahu.
Οι υπόλοιπες πέντε έδρες θα πήγαιναν στην αραβική κοινοβουλευτική ομάδα Χαντάς-Ταάλ.
Qatargate
Παράλληλα, ένα σκάνδαλο με διεθνείς διαστάσεις συγκλονίζει την ισραηλινή πολιτική σκηνή: το «Qatargate».
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Σιν Μπετ, Ronen Barr, συνεργάτες του Netanyahu φέρονται να έλαβαν χρήματα από το Κατάρ για την παροχή υπηρεσιών δημοσίων σχέσεων.
Το Κατάρ, ωστόσο, κατηγορείται για τη χρηματοδότηση της Hamas – της οργάνωσης με την οποία το Ισραήλ βρίσκεται σε πόλεμο.
Ο ίδιος ο Netanyahu δηλώνει άγνοια για την υπόθεση. Όμως, το ερώτημα «πραγματικά δεν ήξερες;» έχει γίνει σύνθημα στο Ισραήλ. Πολλοί θεωρούν πως δεν πρόκειται μόνο για διαφθορά, αλλά για ενδεχόμενη προδοσία.
Επιπλέον, περίπου το 75% των Ισραηλινών τάσσεται υπέρ της σύστασης κρατικής επιτροπής για τη διερεύνηση της επίθεσης της Hamas στις 7 Οκτωβρίου 2023, στην οποία ο Netanyahu αντιτίθεται.
Εκείνη την ημέρα, μαχητές της Hamas παραβίασαν τον αποκλεισμό, σκότωσαν περίπου 1.100 Ισραηλινούς (εκ των οποίων 300 στρατιώτες), κατέλαβαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις και οικισμούς, και απήγαγαν περισσότερους από 240 ανθρώπους, ανάμεσά τους και παιδιά.
Ήταν η μεγαλύτερη αποτυχία των ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας στην ιστορία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, παραδοσιακά, ιδρύονται ερευνητικές επιτροπές και οι πολιτικοί ηγέτες παραιτούνται.
Ο Netanyahu όμως αρνείται να παραιτηθεί ή να συστήσει επιτροπή. Ίσως επειδή φοβάται ότι θα καταλογιστεί ευθύνη.
Η δημοτικότητά του φθείρεται επίσης λόγω των ποινικών διώξεων για διαφθορά που αντιμετωπίζει.
Κατηγορείται σε τρεις διαφορετικές υποθέσεις και εμφανίζεται τακτικά στο δικαστήριο.
Παράλληλα, η κυβέρνησή του προωθεί νομοθετική μεταρρύθμιση που θα επιτρέπει την απονομή αμνηστίας ακόμα και ενάντια σε αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου – γεγονός που πολλοί θεωρούν απόπειρα κατάργησης της διάκρισης των εξουσιών και μετατροπής του Netanyahu σε δικτάτορα.
Όλα δείχνουν πως η θέση του επιδεινώνεται. Αν και κάποιες στρατιωτικές επιτυχίες (όπως η εξόντωση ηγετών της Hamas) του προσφέρουν πρόσκαιρη ανάκαμψη στις δημοσκοπήσεις, αυτή δεν διαρκεί. Ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος του.
Τα σκάνδαλα είναι πολλά, η οικονομία υποφέρει, και ο πόλεμος διαρκεί.
Ο Netanyahu, όπως φαίνεται, υπολογίζει στην παράταση του πολέμου για να αποφύγει τις εκλογές. Άλλωστε, υπήρξαν ηγέτες στην ιστορία, όπως ο Franklin Roosevelt στις ΗΠΑ, που κυβέρνησαν καθ’ όλη τη διάρκεια πολέμου.
Το Ισραήλ έχει βέβαια διαφορετικό πολιτικό σύστημα.
Όμως, τίποτα δεν αποκλείει την επίκληση «έκτακτων συνθηκών» για την αναβολή των εκλογών επ’ αόριστον.
www.bankingnews.gr
Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν σταθερή πτώση της δημοτικότητάς του.
Ωστόσο, ο Netanyahu δεν έχει περιθώριο να χάσει – μια τέτοια ήττα θα ισοδυναμούσε με προσωπική καταστροφή.
Για να την αποτρέψει, ενδέχεται να προχωρήσει σε οποιοδήποτε μέσο.
Οι μετρήσεις δείχνουν ότι, σε ενδεχόμενες εκλογές, κόμματα της αντιπολίτευσης θα μπορούσαν με μεγάλη πιθανότητα να εξασφαλίσουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία, σχηματίζοντας έναν ετερόκλητο συνασπισμό αριστερών και δεξιών – κάτι στο οποίο το Ισραήλ έχει εμπειρία, όπως φάνηκε με την κυβέρνηση του Naftali Bennett.
Αξίζει να διευκρινιστεί πως στο ισραηλινό πολιτικό σύστημα, η «δεξιά» ταυτίζεται κυρίως με όσους υποστηρίζουν σκληρή γραμμή απέναντι στους Άραβες, ενώ η «αριστερά» ευνοεί τις ειρηνευτικές συνομιλίες και την προοπτική δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.
Σήμερα, τα παλαιστινιακά εδάφη, όπου ζουν περίπου 5 εκατομμύρια Άραβες, τελούν υπό ισραηλινή κατοχή ή αποκλεισμό και έχουν μετατραπεί σε μια τεράστια υπαίθρια φυλακή.
Οι νόμοι δεν εφαρμόζονται εκεί, ενώ οι Παλαιστίνιοι υφίστανται καταχρηστική βία, δολοφονίες, μακροχρόνιες φυλακίσεις χωρίς δίκη και κατασχέσεις περιουσιών.
Οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν ούτε την ανεξαρτησία ούτε ισραηλινή υπηκοότητα. Αντίθετα, περίπου 800.000 Ισραηλινοί ζουν σε οικισμούς εντός των παλαιστινιακών εδαφών, με στρατιωτική προστασία.
Αυτό έχει προκαλέσει ξεσπάσματα οργής, ταραχές, ανταρτοπόλεμο και επιθέσεις ενόπλων κατά Ισραηλινών αμάχων.
Μπορεί, λοιπόν, να υπάρξει συμμαχία ανάμεσα σε αριστερά και δεξιά κόμματα; Ορισμένοι, έστω και θεωρητικά, θα ήθελαν να τερματίσουν την κατοχή, ενώ άλλοι επιδιώκουν το ακριβώς αντίθετο.
Ωστόσο, πολλοί πολιτικοί στο Ισραήλ είναι πραγματιστές: προτιμούν να συνεργαστούν για να απομακρύνουν τον Netanyahu και να αποκτήσουν πρόσβαση σε κυβερνητικούς πόρους, παρά να μείνουν πιστοί σε ιδεολογικές διαφορές.
Το νεοσύστατο κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Naftali Bennett, το «Bennett 2026», σύμφωνα με δημοσκόπηση του τηλεοπτικού σταθμού Channel 12, θα αναδεικνυόταν πρώτο στην Κνεσέτ εάν διεξάγονταν σήμερα εκλογές.
Ο 53χρονος πρώην επιχειρηματίας της τεχνολογίας, γνωστός για τη δράση του στις startups, έχει σοβαρές πιθανότητες να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό.
Ο Bennett είναι ακροδεξιός, υπέρμαχος των Ισραηλινών εποίκων, υποστηρικτής του θρησκευτικού σιωνισμού, σύμφωνα με τον οποίο το Ισραήλ αποτελεί μεσσιανικό κράτος.
Πολλοί θρησκευόμενοι Εβραίοι δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη, ενώ οι παραδοσιακοί Ιουδαίοι συχνά απορρίπτουν εντελώς το κράτος του Ισραήλ, θεωρώντας τον σιωνισμό αιρετικό.
Η ίδια δημοσκόπηση δείχνει άνοδο και για το κεντροαριστερό κόμμα των Δημοκρατών (μια συμμαχία φιλελεύθερων και σοσιαλδημοκρατών), καθώς και μείωση της επιρροής του κεντρώου «Yesh Atid» («Υπάρχει Μέλλον») του Yair Lapin, βασικού αντιπάλου του Netanyahu.
Ενισχυμένη εμφανίζεται και η απήχηση του κόμματος «Το Σπίτι μας είναι το Ισραήλ», το οποίο εκπροσωπεί κυρίως ρωσόφωνους Ισραηλινούς, με ηγέτη τον Avigdor Lieberman.
Θα μπορούσε ο Bennett να σχηματίσει συνασπισμό με αυτές τις δυνάμεις; Είναι πολύ πιθανό.
Η ισραηλινή πολιτική έχει πλέον διαιρεθεί σε δύο βασικά στρατόπεδα: υπέρ ή κατά του Netanyahu.
Οι παραδοσιακές ιδεολογίες, αριστερές ή δεξιές, έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα.
Οι αντίπαλοί του ενισχύονται σταθερά στις δημοσκοπήσεις. Το βασικό δίλημμα της ισραηλινής πολιτικής είναι πλέον: με ή κατά του Bibi.
Αν και οι επόμενες εκλογές είναι προγραμματισμένες για τον Οκτώβριο του 2026, οι δημοσκοπήσεις έχουν σημασία, καθώς αποκαλύπτουν τη συνεχή φθορά του καθεστώτος Netanyahu.
Σε έρευνα της 6ης Μαρτίου, το 60% των πολιτών δήλωσε ότι επιθυμεί την παραίτηση του πρωθυπουργού.
Αν ο Bennett είναι υποψήφιος, το μπλοκ Netanyahu εκτιμάται ότι θα περιοριστεί σε 48 έδρες.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό για τον Νετανιάχου είναι και το γεγονός ότι το ακροδεξιό κόμμα Otzma Yehudit («Εβραϊκή Εξουσία»), υπό τον εξτρεμιστή Itamar Ben Gvir, αποσπά πλέον 10-11% στις δημοσκοπήσεις.
Παρότι το κόμμα αυτό είναι κυβερνητικός του εταίρος, φαίνεται να του αφαιρεί ψήφους.
Δημοσκόπηση της 6ης Απριλίου έδειξε ότι ένας συνασπισμός υπό τον Bennett θα εξασφάλιζε 66 έδρες στην Κνεσέτ, έναντι 49 για το μπλοκ Netanyahu.
Οι υπόλοιπες πέντε έδρες θα πήγαιναν στην αραβική κοινοβουλευτική ομάδα Χαντάς-Ταάλ.
Qatargate
Παράλληλα, ένα σκάνδαλο με διεθνείς διαστάσεις συγκλονίζει την ισραηλινή πολιτική σκηνή: το «Qatargate».
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Σιν Μπετ, Ronen Barr, συνεργάτες του Netanyahu φέρονται να έλαβαν χρήματα από το Κατάρ για την παροχή υπηρεσιών δημοσίων σχέσεων.
Το Κατάρ, ωστόσο, κατηγορείται για τη χρηματοδότηση της Hamas – της οργάνωσης με την οποία το Ισραήλ βρίσκεται σε πόλεμο.
Ο ίδιος ο Netanyahu δηλώνει άγνοια για την υπόθεση. Όμως, το ερώτημα «πραγματικά δεν ήξερες;» έχει γίνει σύνθημα στο Ισραήλ. Πολλοί θεωρούν πως δεν πρόκειται μόνο για διαφθορά, αλλά για ενδεχόμενη προδοσία.
Επιπλέον, περίπου το 75% των Ισραηλινών τάσσεται υπέρ της σύστασης κρατικής επιτροπής για τη διερεύνηση της επίθεσης της Hamas στις 7 Οκτωβρίου 2023, στην οποία ο Netanyahu αντιτίθεται.
Εκείνη την ημέρα, μαχητές της Hamas παραβίασαν τον αποκλεισμό, σκότωσαν περίπου 1.100 Ισραηλινούς (εκ των οποίων 300 στρατιώτες), κατέλαβαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις και οικισμούς, και απήγαγαν περισσότερους από 240 ανθρώπους, ανάμεσά τους και παιδιά.
Ήταν η μεγαλύτερη αποτυχία των ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας στην ιστορία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, παραδοσιακά, ιδρύονται ερευνητικές επιτροπές και οι πολιτικοί ηγέτες παραιτούνται.
Ο Netanyahu όμως αρνείται να παραιτηθεί ή να συστήσει επιτροπή. Ίσως επειδή φοβάται ότι θα καταλογιστεί ευθύνη.
Η δημοτικότητά του φθείρεται επίσης λόγω των ποινικών διώξεων για διαφθορά που αντιμετωπίζει.
Κατηγορείται σε τρεις διαφορετικές υποθέσεις και εμφανίζεται τακτικά στο δικαστήριο.
Παράλληλα, η κυβέρνησή του προωθεί νομοθετική μεταρρύθμιση που θα επιτρέπει την απονομή αμνηστίας ακόμα και ενάντια σε αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου – γεγονός που πολλοί θεωρούν απόπειρα κατάργησης της διάκρισης των εξουσιών και μετατροπής του Netanyahu σε δικτάτορα.
Όλα δείχνουν πως η θέση του επιδεινώνεται. Αν και κάποιες στρατιωτικές επιτυχίες (όπως η εξόντωση ηγετών της Hamas) του προσφέρουν πρόσκαιρη ανάκαμψη στις δημοσκοπήσεις, αυτή δεν διαρκεί. Ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος του.
Τα σκάνδαλα είναι πολλά, η οικονομία υποφέρει, και ο πόλεμος διαρκεί.
Ο Netanyahu, όπως φαίνεται, υπολογίζει στην παράταση του πολέμου για να αποφύγει τις εκλογές. Άλλωστε, υπήρξαν ηγέτες στην ιστορία, όπως ο Franklin Roosevelt στις ΗΠΑ, που κυβέρνησαν καθ’ όλη τη διάρκεια πολέμου.
Το Ισραήλ έχει βέβαια διαφορετικό πολιτικό σύστημα.
Όμως, τίποτα δεν αποκλείει την επίκληση «έκτακτων συνθηκών» για την αναβολή των εκλογών επ’ αόριστον.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών