Οι συνομιλίες Ρωσίας - Ουκρανίας διήρκησαν λιγότερο από 2 ώρες - Οι Ουκρανοί κατηγορούν τους Ρώσους για μη ρεαλιστικές απαιτήσεις
(Συνεχές upd) Παρά το γεγονός ότι Ρωσία και Ουκρανία είχαν τις πρώτες απευθείας συνομιλίες τους εδώ και τρία χρόνια, οι διαπραγματεύσεις, οι οποίες διήρκησαν κάτι λιγότερο από δύο ώρες, κατέληξαν σε αποτυχία και … φιάσκο.
Κατόπιν της τριμερούς Ουκρανίας, Τουρκίας και ΗΠΑ, οι συνομιλίες Ρωσίας, Ουκρανίας και Τουρκίας, οι οποίες αν και ήταν προγραμματισμένο για τις 12:30, άρχισαν με τουλάχιστον μια ώρα καθυστέρηση, ολοκληρώθηκαν λίγο πριν τις 15:30 ώρα Ελλάδος, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας και το ρωσικό πρακτορείο TASS.
«Οι διαπραγματεύσεις έχουν ολοκληρωθεί. Οι αντιπροσωπείες έχουν διαλυθεί και εργάζονται πάνω σε τεχνικές εκθέσεις. Προετοιμάζονται οι δηλώσεις για τον Τύπο», ανέφερε η πηγή στο ρωσικό πρακτορείο, ενώ νωρίτερα επικράτησε σύγχυση αν πρόκειται για παύση ή για τερματισμό των συνομιλιών.
Στις συνομιλίες, δεν συμμετείχε Αμερικανός αξιωματούχος, ενώ το παρών έδωσε ο Ibrahim Kalin, ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας.
Πληροφορίες από το Reuters αναφέρουν πως η ουκρανική αντιπροσωπεία κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με τους Ρώσους ζήτησε 30ήμερη κατάπαυση του πυρός και την πραγματοποίηση συνάντησης μεταξύ των προέδρων Vladimir Putin και Volodymyr Zelensky.
Το πρακτορείο Axios να μετέδωσε πως η ρωσική αντιπροσωπεία δεν σχεδιάζει να παραμείνει στην Κωνσταντινούπολη για συνομιλίες σχετικά με κατάπαυση του πυρός και ότι αμέσως μετά τη συνάντηση, θα κατευθυνθεί στο αεοδρόμιο.
Σημειώνεται πως πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων, ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, Vladimir Medinsky είχε συνομιλίες με τους Αμερικανούς αξιωματούχους και συγκεκριμένα με τον Διευθυντή Σχεδιασμού Πολιτικής του State Department, Michael Anton, ο οποίος εκπροσωπεί τις ΗΠΑ στις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη.
Ουκρανία: Παράλογες οι ρωσικές απαιτήσεις
Σύμφωνα με ουκρανική διπλωματική πηγή, οι απαιτήσεις της Ρωσίας είναι μη ρεαλιστικές και υπερβαίνουν κατά πολύ οτιδήποτε είχε συζητηθεί προηγουμένως.
Η πηγή δήλωσε ότι ορισμένες από τις απαιτήσεις της Ρωσίας περιλαμβάνουν την απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από το έδαφός της για την εφαρμογή της εκεχειρίας.
Υπήρχαν και άλλα "μη αστάθμητα" αιτήματα, αναφέρει η πηγή, σύμφωνα με το Reuters.
Χαμηλές προσδοκίες
Ύστερα από ένα 24ωρο αναμονής και προκλητικής συμπεριφοράς από τον Ουκρανό πρόεδρο, Volodymyr Zelensky, ο οποίος έσπευσε να χαρακτηρίσει τη ρωσική αντιπροσωπεία… διακοσμητική, οι Ρώσοι υποστήριξαν πως είναι έτοιμοι για σοβαρές συζητήσεις και ότι έχουν λάβει σαφείς εντολές από τον Ρώσο πρόεδρο, Vladimir Putin προκειμένου να λάβουν αποφάσεις για τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνουν πως σκοπός τους είναι να διερευνηθούν τα πραγματικά αίτια που οδήγησαν στην ουκρανική κρίση και πως η τελική συμφωνία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί στο έδαφος.
Απέναντι σε αυτή τη ρητορική, οι Ουκρανοί επιλέγουν επί της ουσίας να τορπιλίσουν τις διαπραγματεύσεις, καθώς διαμηνύουν ότι το μοναδικό θέμα προς συζήτηση είναι αυτό της 30ήμερης κατάπαυσης του πυρός.
Τα δεδομένα αυτά δείχνουν ότι η απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών είναι τεράστια, και πολύ δύσκολα θα «γεφυρωθεί» κατά τις σημερινές συνομιλίες στο παλάτι Dolbabahce, εκεί που είχαν γίνει και οι προηγούμενες συνομιλίες Ρωσίας – Ουκρανίας τον Μάρτιο του 2022.
Άλλωστε σε χθεσινές δηλώσεις του ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Marco Rubio έδωσε το στίγμα, αναφέροντας πως «δεν έχει μεγάλες προσδοκίες» από αυτές τις διαπραγματεύσεις, τη στιγμή που φουντώνουν οι πληροφορίες για μια νέα τηλεφωνική επικοινωνία των προέδρων Trump - Putin για το ουκρανικό και ενώ Ουάσινγκτον και Μόσχα υπογραμμίζουν πως είναι απολύτως αναγκαία μια συνάντηση των δύο προέδρων.
Το μήνυμα Fidan - Εσείς θα αποφασίσετε εάν θα επιτύχετε ειρήνη ή εάν θα συνεχίσετε την καταστροφική σύγκρουση
Τις συνομιλίες άνοιξε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Hakan Fidan, ο οποίος χαρακτήρισε κρίσιμη την τρέχουσα φάση της διευθέτησης της ουκρανικής κρίσης.
Όπως είπε, οι αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας θα πρέπει οι ίδιες να αποφασίσουν εάν θα επιτύχουν ειρήνη ή εάν θα συνεχίσουν την καταστροφική σύγκρουση.
«Υπάρχουν δύο δρόμοι σήμερα:
Ο ένας οδηγεί στην ειρήνη και ο άλλος θα προκαλέσει περισσότερη καταστροφή και απώλεια ζωών.
Και οι δύο πλευρές θα επιλέξουν ποιο δρόμο θα ακολουθήσουν.
Η φιλοξενία και των δύο πλευρών δείχνει την ισχυρή μας βούληση να τερματίσουμε τον πόλεμο.
Έχουμε την ευκαιρία να τερματίσουμε τον πόλεμο... για να ακολουθήσουμε το δρόμο της ειρήνης, πρέπει να εκμεταλλευτούμε αυτήν την ευκαιρία.
Κάθε μέρα προκαλεί την απώλεια περισσότερων ζωών.
Ενώ αυτός ο πόλεμος κοστίζει ζωές, είναι εξαιρετικά σημαντικό να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός το συντομότερο δυνατό» υποστήριξε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, σημειώνοντας ότι η Άγκυρα θεωρεί σημαντικό η Ρωσία και η Ουκρανία να ακούσουν τις εκκλήσεις των προέδρων Trump και Erdogan για ειρήνη.
Ο Fidan είπε ότι αυτή η συνάντηση θα καθορίσει τη μελλοντική συνάντηση των ηγετών των δύο κρατών, εκφράζοντας την ελπίδα αυτές οι διαπραγματεύσεις να οδηγήσουν σε πιθανή ειρήνη.
Ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο ο Putin
Σε δηλώσεις του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Dmitry Peskov τόνισε ότι η ρωσική διαπραγματευτική ομάδα είναι σε συνεχή επαφή με τον Ρώσο πρόεδρο, Vladimir Putin, ο οποίος ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για τις εξελίξεις.
Σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Trump για άμεση συνάντηση με τον Putin, o Peskov είπε ότι αυτή η συνάντηση είναι απολύτως αναγκαία επισημαίνοντας πως οι επαφές των δύο προέδρων έχουν τεράστια σημασία ιδιαίτερα μετά τις δηλώσεις του Marco Rubio ότι αυτή η συνάντηση θα είναι η τελευταία ευκαιρία για να βρεθεί λύση στο ουκρανικό ζήτημα.
Zelensky (Ουκρανία): Εάν δεν συμφωνήσουν σε εκεχειρία, θα δείξουν ότι δεν θέλουν.... ειρήνη
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Volodymyr Zelensky υποστήριξε σε δηλώσεις του από την Αλβανία ότι προτεραιότητα για το Κίεβο σε αυτές τις διαπραγματεύσεις είναι η επίτευξη κατάπαυσης του πυρός.
Μάλιστα, υπογράμμισε πως εάν τα μέρη δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία, τότε αυτό θα υποδηλώνει την απροθυμία του Putin να τερματίσει τη σύγκρουση.
Umerov (Ουκρανία): Έτοιμοι για πλήρη κατάπαυση πυρός και άμεσες διαπραγματεύσεις σε υψηλό επίπεδο - Παραγωγικές οι συνομιλίες
Η πρώτη τριμερής ΗΠΑ, Τουρκίας και Ουκρανίας, η οποία άρχισε στις 10:45 νωρίτερα σήμερα Παρασκευή 16/5 το πρωί, ολοκληρώθηκε ύστερα από πάνω από μια ώρα συνομιλιών λίγο μετά τις 12:00 το μεσημέρι.
Σε αυτήν συμμετείχε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Marco Rubio καθώς και οι ομόλογοι του από την Ουκρανία, Andriy Sybiha και την Τουρκία, Hakan Fidan αλλά και ο επικεφαλής του προεδρικού γραφείου της Ουκρανίας, Andriy Yermak.
Σε δηλώσεις του ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας, Rustem Umerov, επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας, υποστήριξε πως οι συνομιλίες ήταν παραγωγικές και υποστήριξε πως η Ουκρανία είναι έτοιμη για πλήρη κατάπαυση του πυρός και για άμεσες διαπραγματεύσεις στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο.
«Η ειρήνη είναι δυνατή μόνο εάν η Ρωσία δείξει ετοιμότητα να λάβει συγκεκριμένα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης μιας πλήρους κατάπαυσης του πυρός για τουλάχιστον 30 ημέρες και της εφαρμογής ανθρωπιστικών μέτρων, όπως η επιστροφή των βίαια απελαθέντων Ουκρανών παιδιών και οι ανταλλαγές κρατουμένων σύμφωνα με τον τύπο «όλοι για όλους» επισήμανε ο Umerov.
Συναντήσεις με Kellogg και εκπροσώπους Βρετανίας, Γαλλίας και Γερμανίας
Αν και οι Yermak και Sybiha δεν αποτελούν μέλη της ουκρανικής αντιπροσωπείας παρόλο αυτά είναι στην Κωνσταντινούπολη και συμμετέχουν σε διαβουλεύσεις με Αμερικανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους.
Οι Ουκρανοί αξιωματούχοι φέρονται πως πριν τις τριμερείς συνομιλίες, συναντήθηκαν με τον Keith Kellogg, τον ειδικό απεσταλμένο του Trump για το ουκρανικό αλλά και με συμβούλους εθνικής ασφάλειας από τη Γερμανία, τη Γαλλία και τη Μ. Βρετανία.
Διαρκείς επαφές Rubio
Εν τω μεταξύ, πληροφορίες αναφέρουν πως και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Marco Rubio κατόπιν της συνάντησης με την ουκρανική αντιπροσωπεία, είχε συνάντηση με τους συμβούλους εθνικής ασφάλειας της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Μ. Βρετανίας.
Βρετανικός... δάκτυλος
Σε αυτές τις συνομιλίες θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και ο παρασκηνιακός ρόλος των Βρετανών, καθώς όπως έγινε γνωστό, στην Κωνσταντινούπολη βρίσκεται σύμβουλος του Βρετανού πρωθυπουργού, Keir Starmer.
Πρόκειται για τον Jonathan Powell, η αποστολή του οποίου θα είναι μεταξύ άλλων να συμβουλεύσει την ουκρανική αντιπροσωπεία αλλά και να συντονίσει τις επόμενες κινήσεις απέναντι στη Ρωσία σε περίπτωση κατάρρευσης των συνομιλιών.
Υπενθυμίζεται πως τεράστιο μερίδιο ευθύνης για το σημερινό αδιέξοδο και για τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και από τις δύο πλευρές ύστερα από τρία χρόνια πολέμου, φέρει και η Βρετανία, η οποία τον Μάρτιο του 2022 παρενέβη και τορπίλισε τη διαφαινόμενη συμφωνία μεταξύ Ρωσίας – Ουκρανίας.
Τrump: Θα συναντηθώ με τον Putin συντομότερο δυνατό – Σε 2 με 3 εβδομάδες η απόφαση
Την πρόθεση του να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο, Vladimir Putin το συντομότερο δυνατό διατύπωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump.
Ερωτηθείς σχετικά για το ενδεχόμενο συνάντησης του με τον Putin, ο Trump είπε ότι η σχετική απόφαση αναμένεται να ληφθεί εντός των επόμενων δύο – τριών εβδομάδων.
Ο Trump ανακοίνωσε επίσης ότι μετά την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή, επιστρέφει στις ΗΠΑ, βάζοντας τέλος έτσι στα όποια σενάρια περί μετάβασης του στην Τουρκία για τις διαπραγματεύσεις Ρωσίας – ουκρανίας.
CNN: O Trump πιθανό να επικοινωνήσει με Putin για την Ουκρανία
Το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN μεταδίδει πως είναι πολύ πιθανό ο πρόεδρος Trump να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Ρώσο ομόλογό του, Vladimir Putin με στόχο την επίτευξη συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου σητν Ουκρανία.
«Ο Trump δήλωσε… ότι μπορεί να τηλεφωνήσει στον Ρώσο πρόεδρο Putin για να συζητήσουν το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία», ανέφερε το CNN.
Υπενθυμίζεται η παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου, Donald Trump, ο οποίος υπογράμμισε πως μόνο μια συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Vladimir Putin θα μπορούσε να οδηγήσει στην επίλυση του ουκρανικού ζητήματος.
Ερωτηθείς ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Marco Rubio από το Fox News για μια πιθανή συνάντηση Trump – Putin, απάντησε ότι δεν έχουν ακόμα καθοριστεί ο χρόνος και ο τόπος της συνάντησης τους.
«Δεν έχω ακόμη ημερομηνία ή ώρα, αλλά αυτή είναι πραγματικά η μόνη ευκαιρία.
Νομίζω ότι πολλές χώρες θα μοιραστούν κατ' ιδίαν αυτήν την αξιολόγηση» είπε ο Rubio, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως μέχρι να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο Trump και ο Putin, «τίποτα δεν θα συμβεί».
Σκληρό μήνυμα ΗΠΑ σε Zelensky, Ευρώπη
Οι δηλώσεις αυτές των Trump και Rubio επί της ουσίας στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα τόσο προς την Ουκρανία και τον πρόεδρο Zelensky όσο και προς την Ευρώπη.
Το μήνυμα αυτό λέει ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν πρόκειται να ρίξει το ανάθεμα της αποτυχίας των διαπραγματεύσεων στη Μόσχα και στον Putin, κάτι που σημαίνει πως δεν είναι στο σχεδιασμό τους να επιβάλλουν σοβαρές κυρώσεις στη Ρωσία.
Πάντως, αν και ο Trump σε χθεσινές του δηλώσεις άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μεταβεί σήμερα Παρασκευή 16/5 στην Τουρκία εάν αυτό χρειαστεί, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θα αλλάξει το πρόγραμμα του και θα δώσει το παρών στις συνομιλίες.
Medinsky (Ρώσος διαπραγματευτής): Στόχος των συνομιλιών με Ουκρανία η εδραίωση μίας βιώσιμης ειρήνης
Ο σκοπός των άμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας είναι η εδραίωση μιας μακροπρόθεσμης ειρήνης και η εξάλειψη των βαθύτερων αιτίων της κρίσης είπε ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας Vladimir Medinsky.
«Το καθήκον των άμεσων διαπραγματεύσεων με την ουκρανική πλευρά είναι αργά ή γρήγορα να εγκαθιδρύσουν μια μακροπρόθεσμη ειρήνη, εξαλείφοντας τις υποκείμενες βασικές αιτίες της σύγκρουσης», είπε.
Είμαστε έτοιμοι να επαναλάβουμε τη διαδικασία διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε πιθανούς συμβιβασμούς» ανέφερε ο Medinsky.
Miroshnik (Ρωσία): Οι Ουκρανοί θέλησαν να μετατρέψουν σε show τις συνομιλίες
Η προσπάθεια της Ουκρανίας να μετατρέψει τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία στην Κωνσταντινούπολη σε show και να αποσταθεροποιήσει την κατάσταση γύρω από αυτές απέτυχε υποστήριξε ο Rodion Miroshnik, Πρέσβης του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών για θέματα εγκλημάτων του καθεστώτος του Κιέβου.
«Βλέπουμε μια προσπάθεια από την άλλη πλευρά να μετατρέψει την ρεαλιστική και λειτουργική διαδικασία των διαπραγματεύσεων σε κάποιο είδος θεάματος.
Τώρα, μετά από μία, δύο ημέρες, όπου επιχειρήθηκε να δημιουργηθεί αναστάτωση, μπορούμε να πούμε ότι αυτή η προσπάθεια να μετατραπεί η διαδικασία σε ένα γεγονός τύπου Zelensky, δηλαδή, πιο κοντά σε γελοιογραφία, … απέτυχε» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Miroshnik, ο οποίος είπε ότι «η Ρωσία έχει μπει σε τροχιά αναζήτησης πολιτικής-διπλωματικής επίλυσης» και ότι είναι έτοιμη να διανύσει όλα τα απαραίτητα στάδια για την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας.
Τα τρία πιθανά σενάρια των διαπραγματεύσεων
Τρία είναι τα βασικά πιθανά σενάρια για το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων στην Ουκρανία:
1. Οι διαπραγματεύσεις καταλήγουν σε πλήρη αποτυχία ή διακόπτονται εντελώς.
2. Επιτυγχάνονται συμφωνίες για κατάπαυση του πυρός.
3. Δεν ανακοινώνεται εκεχειρία από την πρώτη συνάντηση, αλλά τα μέρη συμφωνούν να ξεκινήσουν διάλογο, που ενδέχεται με τον καιρό να οδηγήσει όχι μόνο σε κατάπαυση του πυρός, αλλά και σε ευρύτερες ειρηνευτικές συμφωνίες.
Προς το παρόν, η πλειοψηφία των παρατηρητών θεωρεί πιο πιθανό το πρώτο σενάριο - αποτυχία ή διακοπή των συνομιλιών.
Οι αρχικές θέσεις των δύο πλευρών διαφέρουν πάρα πολύ: το Κίεβο δηλώνει ότι προτίθεται να συζητήσει μόνο μια εκεχειρία διάρκειας 30 ημερών, ενώ η Μόσχα σκοπεύει να θέσει ένα ευρύτερο φάσμα θεμάτων με βάση την "ατζέντα της Κωνσταντινούπολης" του 2022, ορισμένα σημεία της οποίας η Ουκρανία πλέον θεωρεί "κόκκινες γραμμές" (όπως ο περιορισμός του αριθμού των ενόπλων δυνάμεών της).
Και αυτό το σενάριο είναι όντως πιθανό.
Όμως, είναι το μόνο δυνατό;
Τι λέει η Ουκρανία
Οι ουκρανικές αρχές εξαρχής δεν ήθελαν καμία κατάπαυση του πυρός, χαρακτηρίζοντας μια τέτοια κίνηση ως "παράδοση".
Αν και θεωρούσαν την κατάσταση στο μέτωπο δύσκολη, δεν την έκριναν καταστροφική και σκόπευαν να συνεχίσουν τον πόλεμο - μεταξύ άλλων γιατί τους εξασφάλιζε μεγάλα οφέλη: ανεξέλεγκτη διαχείριση στρατιωτικών προϋπολογισμών και εκκαθάριση του πολιτικού πεδίου ενισχύοντας τη θέση του Zelensky.
Τον Μάρτιο όμως, ο Zelensky αναγκάστηκε να αλλάξει στάση και να υποστηρίξει την πρόταση για 30ήμερη εκεχειρία, μετά τη διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ.
Η τακτική στόχευση ήταν η επανέναρξη της βοήθειας.
Η στόχευση
Η στρατηγική πρόβλεψη ήταν ότι η Ρωσία θα απορρίψει την πρόταση για εκεχειρία, και τότε ο Trump θα της επιβάλει σκληρές κυρώσεις και θα συνεχίσει να προμηθεύει την Ουκρανία με όπλα δωρεάν (ή μέσω ενός ταμείου, που όμως ακόμη δεν λειτουργεί).
Γι’ αυτό και όλες οι ενέργειες του Zelensky και των "πολεμικών" κύκλων της Δύσης στόχευαν στο να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα αποδοχής της εκεχειρίας από τον Putin.
Από εκεί προέρχεται και το τελεσίγραφο προς τη Ρωσία, η αμφισβήτηση της σοβαρότητας της ρωσικής αντιπροσωπείας και η σκόπιμη καθυστέρηση των συνομιλιών.
Καμπάνια δυσφήμισης
Παράλληλα, τόσο ο Zelensky όσο και Ευρωπαίοι πολιτικοί και δυτικά ΜΜΕ ξεκίνησαν καμπάνια με το αφήγημα ότι ο Putin, αρνούμενος να πάει στην Τουρκία, προσβάλλει προσωπικά τον Trump, αποφεύγει σοβαρές διαπραγματεύσεις και άρα είναι ώρα να επιβληθούν αυστηρότατες κυρώσεις στη Ρωσία.
Ωστόσο, η αντίδραση της Ουάσιγκτον ήταν αμφίσημη, και έτσι ο Zelensky δεν είναι βέβαιος αν τελικά ο Trump θα ενισχύσει την πίεση κατά της Ρωσίας ή απλώς θα αποτραβηχτεί εντελώς, σταματώντας κάθε εμπλοκή με τα ουκρανικά ζητήματα.
Αυτό αναγκάζει τις ουκρανικές αρχές να παραμείνουν στις διαπραγματεύσεις, ελπίζοντας πως η Ρωσία θα απορρίψει την εκεχειρία ώστε να κινηθεί ο Trump υπέρ της "σκληρής γραμμής".
Αν όμως η απάντηση του Trump καθυστερήσει, μπορεί να γίνει κίνητρο για το Κίεβο να συνεχίσει τις συνομιλίες.
Παρότι η ουκρανική και ευρωπαϊκή πλευρά πιθανότατα θα επιδιώξουν να τις διακόψουν σύντομα, ώστε να αναγκάσουν τον Trump σε δράση, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αυτή η τακτική θα επηρεάσει τον Αμερικανό πρόεδρο.
H θέση της Ρωσίας
Η ρωσική στάση στις διαπραγματεύσεις καθορίζεται από τρία βασικά ερωτήματα:
• Πιστεύει το Κρεμλίνο ότι μπορεί να πετύχει τους στόχους του με στρατιωτικά μέσα;
• Πόσο κοντά θεωρεί ότι βρίσκεται στην επίτευξή τους;
• Πόσο υπολογίζει τους κινδύνους ενός πολέμου φθοράς;
Αν ο Putin πιστεύει πως μπορεί να κερδίσει στρατιωτικά, τότε δεν χρειάζεται εκεχειρία.
Δεν θα δεχτεί τέτοια συμφωνία αν δεν ικανοποιηθούν οι βασικές του απαιτήσεις.
Ούτε η απειλή αμερικανικών κυρώσεων θα αλλάξει τη στάση του.
Αντίθετα, θα επιδιώξει να παρατείνει τις συνομιλίες, περιμένοντας να αλλάξει η κατάσταση στο μέτωπο και να αναγκαστεί η Δύση να δεχτεί τους ρωσικούς όρους.
Αν όμως δεν έχει εμπιστοσύνη σε στρατιωτική νίκη, και αντιλαμβάνεται τους κινδύνους ενός πολέμου φθοράς, τότε η πιθανότητα να δεχτεί κατάπαυση του πυρός δεν είναι αμελητέα.
Σε αυτήν την περίπτωση, ίσως προσπαθήσει να αποσπάσει κάποιες παραχωρήσεις από ΗΠΑ ή Ουκρανία ως αντάλλαγμα.
Μάλιστα, τώρα είναι ευκαιρία: Αφού η Ουκρανία καλεί σε 30ήμερη εκεχειρία, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να αρνηθεί, αν η Ρωσία πει "ναι".
Αν το κάνει, αυτό ίσως σημάνει οριστική ρήξη με τον Trump και διακοπή κάθε αμερικανικής βοήθειας.
Αν οι συνομιλίες αποτύχουν τώρα και η κατάσταση στο μέτωπο παραμείνει στάσιμη, και αν ο Trump εξασθενίσει πολιτικά στις ΗΠΑ, ίσως είναι αδύνατο να επανέλθει στο τραπέζι η πρόταση για εκεχειρία αργότερα, ακόμη και αν το θελήσει η Ουκρανία.
Διφορούμενη η προσέγγιση των ΗΠΑ
Η αντίδραση των ΗΠΑ είναι προς το παρόν διφορούμενη.
Από τη μία, ο Rubio δήλωσε δυσαρέσκεια που ο Putin δεν πήγε στην Τουρκία.
Από την άλλη, ο Trump το αποδέχτηκε μάλλον ψύχραιμα, λέγοντας: "Γιατί να πάει, αφού εγώ δεν είμαι εκεί;" και ότι τίποτα δεν θα λυθεί πριν υπάρξει πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση με τον Putin.
Αυτό είναι νέο στοιχείο:
Πρώτη φορά οι ΗΠΑ μιλούν τόσο ξεκάθαρα για την ανάγκη άμεσης συνάντησης Putin - Trump.
Όμως αυτό είναι εφικτό μόνο αν το Κρεμλίνο θέλει εκεχειρία και αν οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες να του προσφέρουν κάτι σημαντικό ως αντάλλαγμα.
Μέχρι στιγμής, τέτοια συμφωνία δεν υπάρχει, οπότε η επιτυχία αυτής της στρατηγικής είναι αβέβαιη.
Αν δεν υπάρξει πρόοδος, ο Trump θα έχει τρεις επιλογές:
1. Να εντείνει την πίεση στη Ρωσία.
2. Να συνεχίσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία όπως τώρα.
3. Να αποσυρθεί πλήρως από τη διαδικασία, διακόπτοντας και τη βοήθεια.
Αυτό το τελευταίο, αν και απειλή, είναι και πίεση προς το Κίεβο, ώστε να αποδεχτεί όρους που τώρα απορρίπτει — ή τουλάχιστον να συνεχίσει τον διάλογο.
www.bankingnews.gr
Κατόπιν της τριμερούς Ουκρανίας, Τουρκίας και ΗΠΑ, οι συνομιλίες Ρωσίας, Ουκρανίας και Τουρκίας, οι οποίες αν και ήταν προγραμματισμένο για τις 12:30, άρχισαν με τουλάχιστον μια ώρα καθυστέρηση, ολοκληρώθηκαν λίγο πριν τις 15:30 ώρα Ελλάδος, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας και το ρωσικό πρακτορείο TASS.
«Οι διαπραγματεύσεις έχουν ολοκληρωθεί. Οι αντιπροσωπείες έχουν διαλυθεί και εργάζονται πάνω σε τεχνικές εκθέσεις. Προετοιμάζονται οι δηλώσεις για τον Τύπο», ανέφερε η πηγή στο ρωσικό πρακτορείο, ενώ νωρίτερα επικράτησε σύγχυση αν πρόκειται για παύση ή για τερματισμό των συνομιλιών.
Στις συνομιλίες, δεν συμμετείχε Αμερικανός αξιωματούχος, ενώ το παρών έδωσε ο Ibrahim Kalin, ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας.
Πληροφορίες από το Reuters αναφέρουν πως η ουκρανική αντιπροσωπεία κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με τους Ρώσους ζήτησε 30ήμερη κατάπαυση του πυρός και την πραγματοποίηση συνάντησης μεταξύ των προέδρων Vladimir Putin και Volodymyr Zelensky.
Το πρακτορείο Axios να μετέδωσε πως η ρωσική αντιπροσωπεία δεν σχεδιάζει να παραμείνει στην Κωνσταντινούπολη για συνομιλίες σχετικά με κατάπαυση του πυρός και ότι αμέσως μετά τη συνάντηση, θα κατευθυνθεί στο αεοδρόμιο.
Σημειώνεται πως πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων, ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, Vladimir Medinsky είχε συνομιλίες με τους Αμερικανούς αξιωματούχους και συγκεκριμένα με τον Διευθυντή Σχεδιασμού Πολιτικής του State Department, Michael Anton, ο οποίος εκπροσωπεί τις ΗΠΑ στις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη.
Ουκρανία: Παράλογες οι ρωσικές απαιτήσεις
Σύμφωνα με ουκρανική διπλωματική πηγή, οι απαιτήσεις της Ρωσίας είναι μη ρεαλιστικές και υπερβαίνουν κατά πολύ οτιδήποτε είχε συζητηθεί προηγουμένως.
Η πηγή δήλωσε ότι ορισμένες από τις απαιτήσεις της Ρωσίας περιλαμβάνουν την απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από το έδαφός της για την εφαρμογή της εκεχειρίας.
Υπήρχαν και άλλα "μη αστάθμητα" αιτήματα, αναφέρει η πηγή, σύμφωνα με το Reuters.
Χαμηλές προσδοκίες
Ύστερα από ένα 24ωρο αναμονής και προκλητικής συμπεριφοράς από τον Ουκρανό πρόεδρο, Volodymyr Zelensky, ο οποίος έσπευσε να χαρακτηρίσει τη ρωσική αντιπροσωπεία… διακοσμητική, οι Ρώσοι υποστήριξαν πως είναι έτοιμοι για σοβαρές συζητήσεις και ότι έχουν λάβει σαφείς εντολές από τον Ρώσο πρόεδρο, Vladimir Putin προκειμένου να λάβουν αποφάσεις για τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνουν πως σκοπός τους είναι να διερευνηθούν τα πραγματικά αίτια που οδήγησαν στην ουκρανική κρίση και πως η τελική συμφωνία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί στο έδαφος.
Απέναντι σε αυτή τη ρητορική, οι Ουκρανοί επιλέγουν επί της ουσίας να τορπιλίσουν τις διαπραγματεύσεις, καθώς διαμηνύουν ότι το μοναδικό θέμα προς συζήτηση είναι αυτό της 30ήμερης κατάπαυσης του πυρός.
Τα δεδομένα αυτά δείχνουν ότι η απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών είναι τεράστια, και πολύ δύσκολα θα «γεφυρωθεί» κατά τις σημερινές συνομιλίες στο παλάτι Dolbabahce, εκεί που είχαν γίνει και οι προηγούμενες συνομιλίες Ρωσίας – Ουκρανίας τον Μάρτιο του 2022.
Άλλωστε σε χθεσινές δηλώσεις του ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Marco Rubio έδωσε το στίγμα, αναφέροντας πως «δεν έχει μεγάλες προσδοκίες» από αυτές τις διαπραγματεύσεις, τη στιγμή που φουντώνουν οι πληροφορίες για μια νέα τηλεφωνική επικοινωνία των προέδρων Trump - Putin για το ουκρανικό και ενώ Ουάσινγκτον και Μόσχα υπογραμμίζουν πως είναι απολύτως αναγκαία μια συνάντηση των δύο προέδρων.
Το μήνυμα Fidan - Εσείς θα αποφασίσετε εάν θα επιτύχετε ειρήνη ή εάν θα συνεχίσετε την καταστροφική σύγκρουση
Τις συνομιλίες άνοιξε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Hakan Fidan, ο οποίος χαρακτήρισε κρίσιμη την τρέχουσα φάση της διευθέτησης της ουκρανικής κρίσης.
Όπως είπε, οι αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας θα πρέπει οι ίδιες να αποφασίσουν εάν θα επιτύχουν ειρήνη ή εάν θα συνεχίσουν την καταστροφική σύγκρουση.
«Υπάρχουν δύο δρόμοι σήμερα:
Ο ένας οδηγεί στην ειρήνη και ο άλλος θα προκαλέσει περισσότερη καταστροφή και απώλεια ζωών.
Και οι δύο πλευρές θα επιλέξουν ποιο δρόμο θα ακολουθήσουν.
Η φιλοξενία και των δύο πλευρών δείχνει την ισχυρή μας βούληση να τερματίσουμε τον πόλεμο.
Έχουμε την ευκαιρία να τερματίσουμε τον πόλεμο... για να ακολουθήσουμε το δρόμο της ειρήνης, πρέπει να εκμεταλλευτούμε αυτήν την ευκαιρία.
Κάθε μέρα προκαλεί την απώλεια περισσότερων ζωών.
Ενώ αυτός ο πόλεμος κοστίζει ζωές, είναι εξαιρετικά σημαντικό να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός το συντομότερο δυνατό» υποστήριξε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, σημειώνοντας ότι η Άγκυρα θεωρεί σημαντικό η Ρωσία και η Ουκρανία να ακούσουν τις εκκλήσεις των προέδρων Trump και Erdogan για ειρήνη.
Ο Fidan είπε ότι αυτή η συνάντηση θα καθορίσει τη μελλοντική συνάντηση των ηγετών των δύο κρατών, εκφράζοντας την ελπίδα αυτές οι διαπραγματεύσεις να οδηγήσουν σε πιθανή ειρήνη.
Ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο ο Putin
Σε δηλώσεις του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Dmitry Peskov τόνισε ότι η ρωσική διαπραγματευτική ομάδα είναι σε συνεχή επαφή με τον Ρώσο πρόεδρο, Vladimir Putin, ο οποίος ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για τις εξελίξεις.
Σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Trump για άμεση συνάντηση με τον Putin, o Peskov είπε ότι αυτή η συνάντηση είναι απολύτως αναγκαία επισημαίνοντας πως οι επαφές των δύο προέδρων έχουν τεράστια σημασία ιδιαίτερα μετά τις δηλώσεις του Marco Rubio ότι αυτή η συνάντηση θα είναι η τελευταία ευκαιρία για να βρεθεί λύση στο ουκρανικό ζήτημα.
Zelensky (Ουκρανία): Εάν δεν συμφωνήσουν σε εκεχειρία, θα δείξουν ότι δεν θέλουν.... ειρήνη
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Volodymyr Zelensky υποστήριξε σε δηλώσεις του από την Αλβανία ότι προτεραιότητα για το Κίεβο σε αυτές τις διαπραγματεύσεις είναι η επίτευξη κατάπαυσης του πυρός.
Μάλιστα, υπογράμμισε πως εάν τα μέρη δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία, τότε αυτό θα υποδηλώνει την απροθυμία του Putin να τερματίσει τη σύγκρουση.
Umerov (Ουκρανία): Έτοιμοι για πλήρη κατάπαυση πυρός και άμεσες διαπραγματεύσεις σε υψηλό επίπεδο - Παραγωγικές οι συνομιλίες
Η πρώτη τριμερής ΗΠΑ, Τουρκίας και Ουκρανίας, η οποία άρχισε στις 10:45 νωρίτερα σήμερα Παρασκευή 16/5 το πρωί, ολοκληρώθηκε ύστερα από πάνω από μια ώρα συνομιλιών λίγο μετά τις 12:00 το μεσημέρι.
Σε αυτήν συμμετείχε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Marco Rubio καθώς και οι ομόλογοι του από την Ουκρανία, Andriy Sybiha και την Τουρκία, Hakan Fidan αλλά και ο επικεφαλής του προεδρικού γραφείου της Ουκρανίας, Andriy Yermak.
Σε δηλώσεις του ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας, Rustem Umerov, επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας, υποστήριξε πως οι συνομιλίες ήταν παραγωγικές και υποστήριξε πως η Ουκρανία είναι έτοιμη για πλήρη κατάπαυση του πυρός και για άμεσες διαπραγματεύσεις στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο.
«Η ειρήνη είναι δυνατή μόνο εάν η Ρωσία δείξει ετοιμότητα να λάβει συγκεκριμένα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης μιας πλήρους κατάπαυσης του πυρός για τουλάχιστον 30 ημέρες και της εφαρμογής ανθρωπιστικών μέτρων, όπως η επιστροφή των βίαια απελαθέντων Ουκρανών παιδιών και οι ανταλλαγές κρατουμένων σύμφωνα με τον τύπο «όλοι για όλους» επισήμανε ο Umerov.
Συναντήσεις με Kellogg και εκπροσώπους Βρετανίας, Γαλλίας και Γερμανίας
Αν και οι Yermak και Sybiha δεν αποτελούν μέλη της ουκρανικής αντιπροσωπείας παρόλο αυτά είναι στην Κωνσταντινούπολη και συμμετέχουν σε διαβουλεύσεις με Αμερικανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους.
Οι Ουκρανοί αξιωματούχοι φέρονται πως πριν τις τριμερείς συνομιλίες, συναντήθηκαν με τον Keith Kellogg, τον ειδικό απεσταλμένο του Trump για το ουκρανικό αλλά και με συμβούλους εθνικής ασφάλειας από τη Γερμανία, τη Γαλλία και τη Μ. Βρετανία.
Διαρκείς επαφές Rubio
Εν τω μεταξύ, πληροφορίες αναφέρουν πως και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Marco Rubio κατόπιν της συνάντησης με την ουκρανική αντιπροσωπεία, είχε συνάντηση με τους συμβούλους εθνικής ασφάλειας της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Μ. Βρετανίας.
Βρετανικός... δάκτυλος
Σε αυτές τις συνομιλίες θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και ο παρασκηνιακός ρόλος των Βρετανών, καθώς όπως έγινε γνωστό, στην Κωνσταντινούπολη βρίσκεται σύμβουλος του Βρετανού πρωθυπουργού, Keir Starmer.
Πρόκειται για τον Jonathan Powell, η αποστολή του οποίου θα είναι μεταξύ άλλων να συμβουλεύσει την ουκρανική αντιπροσωπεία αλλά και να συντονίσει τις επόμενες κινήσεις απέναντι στη Ρωσία σε περίπτωση κατάρρευσης των συνομιλιών.
Υπενθυμίζεται πως τεράστιο μερίδιο ευθύνης για το σημερινό αδιέξοδο και για τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και από τις δύο πλευρές ύστερα από τρία χρόνια πολέμου, φέρει και η Βρετανία, η οποία τον Μάρτιο του 2022 παρενέβη και τορπίλισε τη διαφαινόμενη συμφωνία μεταξύ Ρωσίας – Ουκρανίας.
Τrump: Θα συναντηθώ με τον Putin συντομότερο δυνατό – Σε 2 με 3 εβδομάδες η απόφαση
Την πρόθεση του να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο, Vladimir Putin το συντομότερο δυνατό διατύπωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump.
Ερωτηθείς σχετικά για το ενδεχόμενο συνάντησης του με τον Putin, ο Trump είπε ότι η σχετική απόφαση αναμένεται να ληφθεί εντός των επόμενων δύο – τριών εβδομάδων.
Ο Trump ανακοίνωσε επίσης ότι μετά την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή, επιστρέφει στις ΗΠΑ, βάζοντας τέλος έτσι στα όποια σενάρια περί μετάβασης του στην Τουρκία για τις διαπραγματεύσεις Ρωσίας – ουκρανίας.
CNN: O Trump πιθανό να επικοινωνήσει με Putin για την Ουκρανία
Το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN μεταδίδει πως είναι πολύ πιθανό ο πρόεδρος Trump να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Ρώσο ομόλογό του, Vladimir Putin με στόχο την επίτευξη συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου σητν Ουκρανία.
«Ο Trump δήλωσε… ότι μπορεί να τηλεφωνήσει στον Ρώσο πρόεδρο Putin για να συζητήσουν το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία», ανέφερε το CNN.
Υπενθυμίζεται η παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου, Donald Trump, ο οποίος υπογράμμισε πως μόνο μια συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Vladimir Putin θα μπορούσε να οδηγήσει στην επίλυση του ουκρανικού ζητήματος.
Ερωτηθείς ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Marco Rubio από το Fox News για μια πιθανή συνάντηση Trump – Putin, απάντησε ότι δεν έχουν ακόμα καθοριστεί ο χρόνος και ο τόπος της συνάντησης τους.
«Δεν έχω ακόμη ημερομηνία ή ώρα, αλλά αυτή είναι πραγματικά η μόνη ευκαιρία.
Νομίζω ότι πολλές χώρες θα μοιραστούν κατ' ιδίαν αυτήν την αξιολόγηση» είπε ο Rubio, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως μέχρι να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο Trump και ο Putin, «τίποτα δεν θα συμβεί».
Σκληρό μήνυμα ΗΠΑ σε Zelensky, Ευρώπη
Οι δηλώσεις αυτές των Trump και Rubio επί της ουσίας στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα τόσο προς την Ουκρανία και τον πρόεδρο Zelensky όσο και προς την Ευρώπη.
Το μήνυμα αυτό λέει ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν πρόκειται να ρίξει το ανάθεμα της αποτυχίας των διαπραγματεύσεων στη Μόσχα και στον Putin, κάτι που σημαίνει πως δεν είναι στο σχεδιασμό τους να επιβάλλουν σοβαρές κυρώσεις στη Ρωσία.
Πάντως, αν και ο Trump σε χθεσινές του δηλώσεις άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μεταβεί σήμερα Παρασκευή 16/5 στην Τουρκία εάν αυτό χρειαστεί, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θα αλλάξει το πρόγραμμα του και θα δώσει το παρών στις συνομιλίες.
Medinsky (Ρώσος διαπραγματευτής): Στόχος των συνομιλιών με Ουκρανία η εδραίωση μίας βιώσιμης ειρήνης
Ο σκοπός των άμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας είναι η εδραίωση μιας μακροπρόθεσμης ειρήνης και η εξάλειψη των βαθύτερων αιτίων της κρίσης είπε ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας Vladimir Medinsky.
«Το καθήκον των άμεσων διαπραγματεύσεων με την ουκρανική πλευρά είναι αργά ή γρήγορα να εγκαθιδρύσουν μια μακροπρόθεσμη ειρήνη, εξαλείφοντας τις υποκείμενες βασικές αιτίες της σύγκρουσης», είπε.
Είμαστε έτοιμοι να επαναλάβουμε τη διαδικασία διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε πιθανούς συμβιβασμούς» ανέφερε ο Medinsky.
Miroshnik (Ρωσία): Οι Ουκρανοί θέλησαν να μετατρέψουν σε show τις συνομιλίες
Η προσπάθεια της Ουκρανίας να μετατρέψει τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία στην Κωνσταντινούπολη σε show και να αποσταθεροποιήσει την κατάσταση γύρω από αυτές απέτυχε υποστήριξε ο Rodion Miroshnik, Πρέσβης του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών για θέματα εγκλημάτων του καθεστώτος του Κιέβου.
«Βλέπουμε μια προσπάθεια από την άλλη πλευρά να μετατρέψει την ρεαλιστική και λειτουργική διαδικασία των διαπραγματεύσεων σε κάποιο είδος θεάματος.
Τώρα, μετά από μία, δύο ημέρες, όπου επιχειρήθηκε να δημιουργηθεί αναστάτωση, μπορούμε να πούμε ότι αυτή η προσπάθεια να μετατραπεί η διαδικασία σε ένα γεγονός τύπου Zelensky, δηλαδή, πιο κοντά σε γελοιογραφία, … απέτυχε» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Miroshnik, ο οποίος είπε ότι «η Ρωσία έχει μπει σε τροχιά αναζήτησης πολιτικής-διπλωματικής επίλυσης» και ότι είναι έτοιμη να διανύσει όλα τα απαραίτητα στάδια για την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας.
Τα τρία πιθανά σενάρια των διαπραγματεύσεων
Τρία είναι τα βασικά πιθανά σενάρια για το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων στην Ουκρανία:
1. Οι διαπραγματεύσεις καταλήγουν σε πλήρη αποτυχία ή διακόπτονται εντελώς.
2. Επιτυγχάνονται συμφωνίες για κατάπαυση του πυρός.
3. Δεν ανακοινώνεται εκεχειρία από την πρώτη συνάντηση, αλλά τα μέρη συμφωνούν να ξεκινήσουν διάλογο, που ενδέχεται με τον καιρό να οδηγήσει όχι μόνο σε κατάπαυση του πυρός, αλλά και σε ευρύτερες ειρηνευτικές συμφωνίες.
Προς το παρόν, η πλειοψηφία των παρατηρητών θεωρεί πιο πιθανό το πρώτο σενάριο - αποτυχία ή διακοπή των συνομιλιών.
Οι αρχικές θέσεις των δύο πλευρών διαφέρουν πάρα πολύ: το Κίεβο δηλώνει ότι προτίθεται να συζητήσει μόνο μια εκεχειρία διάρκειας 30 ημερών, ενώ η Μόσχα σκοπεύει να θέσει ένα ευρύτερο φάσμα θεμάτων με βάση την "ατζέντα της Κωνσταντινούπολης" του 2022, ορισμένα σημεία της οποίας η Ουκρανία πλέον θεωρεί "κόκκινες γραμμές" (όπως ο περιορισμός του αριθμού των ενόπλων δυνάμεών της).
Και αυτό το σενάριο είναι όντως πιθανό.
Όμως, είναι το μόνο δυνατό;
Τι λέει η Ουκρανία
Οι ουκρανικές αρχές εξαρχής δεν ήθελαν καμία κατάπαυση του πυρός, χαρακτηρίζοντας μια τέτοια κίνηση ως "παράδοση".
Αν και θεωρούσαν την κατάσταση στο μέτωπο δύσκολη, δεν την έκριναν καταστροφική και σκόπευαν να συνεχίσουν τον πόλεμο - μεταξύ άλλων γιατί τους εξασφάλιζε μεγάλα οφέλη: ανεξέλεγκτη διαχείριση στρατιωτικών προϋπολογισμών και εκκαθάριση του πολιτικού πεδίου ενισχύοντας τη θέση του Zelensky.
Τον Μάρτιο όμως, ο Zelensky αναγκάστηκε να αλλάξει στάση και να υποστηρίξει την πρόταση για 30ήμερη εκεχειρία, μετά τη διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ.
Η τακτική στόχευση ήταν η επανέναρξη της βοήθειας.
Η στόχευση
Η στρατηγική πρόβλεψη ήταν ότι η Ρωσία θα απορρίψει την πρόταση για εκεχειρία, και τότε ο Trump θα της επιβάλει σκληρές κυρώσεις και θα συνεχίσει να προμηθεύει την Ουκρανία με όπλα δωρεάν (ή μέσω ενός ταμείου, που όμως ακόμη δεν λειτουργεί).
Γι’ αυτό και όλες οι ενέργειες του Zelensky και των "πολεμικών" κύκλων της Δύσης στόχευαν στο να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα αποδοχής της εκεχειρίας από τον Putin.
Από εκεί προέρχεται και το τελεσίγραφο προς τη Ρωσία, η αμφισβήτηση της σοβαρότητας της ρωσικής αντιπροσωπείας και η σκόπιμη καθυστέρηση των συνομιλιών.
Καμπάνια δυσφήμισης
Παράλληλα, τόσο ο Zelensky όσο και Ευρωπαίοι πολιτικοί και δυτικά ΜΜΕ ξεκίνησαν καμπάνια με το αφήγημα ότι ο Putin, αρνούμενος να πάει στην Τουρκία, προσβάλλει προσωπικά τον Trump, αποφεύγει σοβαρές διαπραγματεύσεις και άρα είναι ώρα να επιβληθούν αυστηρότατες κυρώσεις στη Ρωσία.
Ωστόσο, η αντίδραση της Ουάσιγκτον ήταν αμφίσημη, και έτσι ο Zelensky δεν είναι βέβαιος αν τελικά ο Trump θα ενισχύσει την πίεση κατά της Ρωσίας ή απλώς θα αποτραβηχτεί εντελώς, σταματώντας κάθε εμπλοκή με τα ουκρανικά ζητήματα.
Αυτό αναγκάζει τις ουκρανικές αρχές να παραμείνουν στις διαπραγματεύσεις, ελπίζοντας πως η Ρωσία θα απορρίψει την εκεχειρία ώστε να κινηθεί ο Trump υπέρ της "σκληρής γραμμής".
Αν όμως η απάντηση του Trump καθυστερήσει, μπορεί να γίνει κίνητρο για το Κίεβο να συνεχίσει τις συνομιλίες.
Παρότι η ουκρανική και ευρωπαϊκή πλευρά πιθανότατα θα επιδιώξουν να τις διακόψουν σύντομα, ώστε να αναγκάσουν τον Trump σε δράση, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αυτή η τακτική θα επηρεάσει τον Αμερικανό πρόεδρο.
H θέση της Ρωσίας
Η ρωσική στάση στις διαπραγματεύσεις καθορίζεται από τρία βασικά ερωτήματα:
• Πιστεύει το Κρεμλίνο ότι μπορεί να πετύχει τους στόχους του με στρατιωτικά μέσα;
• Πόσο κοντά θεωρεί ότι βρίσκεται στην επίτευξή τους;
• Πόσο υπολογίζει τους κινδύνους ενός πολέμου φθοράς;
Αν ο Putin πιστεύει πως μπορεί να κερδίσει στρατιωτικά, τότε δεν χρειάζεται εκεχειρία.
Δεν θα δεχτεί τέτοια συμφωνία αν δεν ικανοποιηθούν οι βασικές του απαιτήσεις.
Ούτε η απειλή αμερικανικών κυρώσεων θα αλλάξει τη στάση του.
Αντίθετα, θα επιδιώξει να παρατείνει τις συνομιλίες, περιμένοντας να αλλάξει η κατάσταση στο μέτωπο και να αναγκαστεί η Δύση να δεχτεί τους ρωσικούς όρους.
Αν όμως δεν έχει εμπιστοσύνη σε στρατιωτική νίκη, και αντιλαμβάνεται τους κινδύνους ενός πολέμου φθοράς, τότε η πιθανότητα να δεχτεί κατάπαυση του πυρός δεν είναι αμελητέα.
Σε αυτήν την περίπτωση, ίσως προσπαθήσει να αποσπάσει κάποιες παραχωρήσεις από ΗΠΑ ή Ουκρανία ως αντάλλαγμα.
Μάλιστα, τώρα είναι ευκαιρία: Αφού η Ουκρανία καλεί σε 30ήμερη εκεχειρία, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να αρνηθεί, αν η Ρωσία πει "ναι".
Αν το κάνει, αυτό ίσως σημάνει οριστική ρήξη με τον Trump και διακοπή κάθε αμερικανικής βοήθειας.
Αν οι συνομιλίες αποτύχουν τώρα και η κατάσταση στο μέτωπο παραμείνει στάσιμη, και αν ο Trump εξασθενίσει πολιτικά στις ΗΠΑ, ίσως είναι αδύνατο να επανέλθει στο τραπέζι η πρόταση για εκεχειρία αργότερα, ακόμη και αν το θελήσει η Ουκρανία.
Διφορούμενη η προσέγγιση των ΗΠΑ
Η αντίδραση των ΗΠΑ είναι προς το παρόν διφορούμενη.
Από τη μία, ο Rubio δήλωσε δυσαρέσκεια που ο Putin δεν πήγε στην Τουρκία.
Από την άλλη, ο Trump το αποδέχτηκε μάλλον ψύχραιμα, λέγοντας: "Γιατί να πάει, αφού εγώ δεν είμαι εκεί;" και ότι τίποτα δεν θα λυθεί πριν υπάρξει πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση με τον Putin.
Αυτό είναι νέο στοιχείο:
Πρώτη φορά οι ΗΠΑ μιλούν τόσο ξεκάθαρα για την ανάγκη άμεσης συνάντησης Putin - Trump.
Όμως αυτό είναι εφικτό μόνο αν το Κρεμλίνο θέλει εκεχειρία και αν οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες να του προσφέρουν κάτι σημαντικό ως αντάλλαγμα.
Μέχρι στιγμής, τέτοια συμφωνία δεν υπάρχει, οπότε η επιτυχία αυτής της στρατηγικής είναι αβέβαιη.
Αν δεν υπάρξει πρόοδος, ο Trump θα έχει τρεις επιλογές:
1. Να εντείνει την πίεση στη Ρωσία.
2. Να συνεχίσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία όπως τώρα.
3. Να αποσυρθεί πλήρως από τη διαδικασία, διακόπτοντας και τη βοήθεια.
Αυτό το τελευταίο, αν και απειλή, είναι και πίεση προς το Κίεβο, ώστε να αποδεχτεί όρους που τώρα απορρίπτει — ή τουλάχιστον να συνεχίσει τον διάλογο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών