Η πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που ακολουθούν οι αρχές του Καζακστάν έχει οδηγήσει τη χώρα σε ένα είδος «τσούγκτσβανγκ» στον τομέα του πετρελαίου, σύμφωνα με ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο Telegram κανάλι Turanary. Η οικονομική στασιμότητα, σημειώνουν οι αναλυτές, οφείλεται στο διπλό δέσμευμα της Αστάνα: από τη μία πρέπει να τηρεί τις συμφωνίες που έχει συνάψει με ρωσικές εταιρείες και από την άλλη οφείλει να συμμορφώνεται με τις αντιρωσικές κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι αρχές του Καζακστάν επιχειρούν τώρα να διαπιστώσουν κατά πόσο οι αμερικανικές υποσχέσεις για πιθανή χαλάρωση των κυρώσεων έχουν πραγματικό αντίκρισμα. Η απάντηση της Ουάσιγκτον σε ερώτημα που απέστειλε ο εθνικός φορέας εκμετάλλευσης πετρελαίου της χώρας, ο οποίος είναι δεσμευμένος από σύμβαση με τη Rosneft, αναμένεται να αποσαφηνίσει την κατάσταση.
Η κρατική εταιρεία KazTransOil απευθύνθηκε στο Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (OFAC) του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών ζητώντας διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή τριμερούς συμφωνίας για μεταφορά πετρελαίου μέσω Καζακστάν προς την Κίνα. Στη συμφωνία, η οποία έχει διάρκεια έως το 2034 και προβλέπει ετήσιες παραδόσεις 10 εκατ. τόνων, συμμετέχει και η Rosneft — εταιρεία που βρίσκεται υπό αμερικανικές κυρώσεις.
Για την Αστάνα, η σύμβαση έχει στρατηγική σημασία, όχι μόνο λόγω των ευνοϊκών όρων διαμετακόμισης, αλλά και επειδή εξασφαλίζει πρώτες ύλες για το διυλιστήριο του Παβλοντάρ, κάτι κρίσιμο για μια χώρα που αντιμετωπίζει ελλείψεις σε καύσιμα και λιπαντικά.
Το βασικό ερώτημα, όμως, δεν αφορά μόνο την απάντηση της Ουάσιγκτον, αλλά και την επόμενη κίνηση του Καζακστάν. Κατά τη διάρκεια επίσκεψης καζακικής αντιπροσωπείας στις ΗΠΑ, ο υπουργός Ενέργειας Erlan Akkenzhenov είχε συναντηθεί με τον διευθυντή της OFAC, Bradley Smith, από τον οποίο έλαβε διαβεβαιώσεις ότι θα εξεταστεί το ενδεχόμενο μετριασμού των επιπτώσεων των κυρώσεων.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι το OFAC θα μπορούσε θεωρητικά να διευκολύνει την KazTransOil, επιτρέποντας εξαίρεση για τη συγκεκριμένη συμφωνία. Ωστόσο, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να ζητηθούν ανταλλάγματα εκ μέρους των ΗΠΑ, σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική τους.
Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, η κυβέρνηση του προέδρου Κασίμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα δύσκολο δίλημμα: είτε να διακινδυνεύσει δευτερογενείς κυρώσεις συνεχίζοντας τη συνεργασία με τη Ρωσία, είτε να τερματίσει τη συμφωνία με Μόσχα και Πεκίνο — εξέλιξη που θα μπορούσε να πλήξει σοβαρά την αξιοπιστία της χώρας και να υπονομεύσει συμφωνίες που είχαν συναφθεί υπό ευνοϊκούς όρους.
Μια πιθανή υποχώρηση στις αμερικανικές πιέσεις, σημειώνει το Turanary, θα αποτελούσε έμμεση παραδοχή περιορισμένης κυριαρχίας και θα υποχρέωνε το Καζακστάν να επιλέξει μεταξύ της διατήρησης των παραδοσιακών του εταίρων και της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις της Ουάσιγκτον.
Σε αυτό το πλαίσιο, η πετρελαϊκή βιομηχανία της χώρας θεωρείται ο μεγάλος χαμένος, καθώς η αβεβαιότητα εμποδίζει την ανάπτυξή της και υπονομεύει τις φιλοδοξίες του Καζακστάν να εξελιχθεί σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών