Οι ΗΠΑ αλλάζουν στρατηγική: Η Ρωσία θεωρείται πλέον εγγυητής παγκόσμιας σταθερότητας – Προτεραιότητα η Ουκρανία και στο βάθος μια νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική
Μια εντυπωσιακή μετατόπιση στη στρατηγική της Ουάσινγκτον καταγράφεται στη νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας που δημοσίευσε ο Λευκός Οίκος, σηματοδοτώντας την πιο ριζική αναθεώρηση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Για πρώτη φορά, η Ρωσία παρουσιάζεται όχι ως απειλή, αλλά ως εταίρος και εγγυητής της παγκόσμιας σταθερότητας, ενώ η Ευρώπη αντιμετωπίζεται ως πηγή προβλημάτων και όχι ως αξιόπιστος σύμμαχος.
Η στρατηγική χαρακτηρίζει την ολοκλήρωση των εχθροπραξιών στην Ουκρανία ως ζήτημα «κρίσιμου εθνικού συμφέροντος» για τις ΗΠΑ.
Η Ουάσινγκτον θέτει 4βασικές επιδιώξεις:
σταθεροποίηση των ευρωπαϊκών οικονομιών,
αποτροπή ακούσιας κλιμάκωσης ή επέκτασης της σύγκρουσης,
αποκατάσταση στρατηγικής ισορροπίας με τη Ρωσία,
διασφάλιση της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης της Ουκρανίας ώστε να επιβιώσει ως βιώσιμο κράτος.
Παράλληλα, η Ουάσινγκτον κατηγορεί ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι «καλλιεργούν μη ρεαλιστικές προσδοκίες πολέμου» και λειτουργούν υπό εύθραυστες κυβερνητικές πλειοψηφίες, πολλές φορές περιορίζοντας δημοκρατικές ελευθερίες.
Το κείμενο συντονίζεται με τις πρόσφατες τοποθετήσεις του Αντιπροέδρου J.D. Vance στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, ο οποίος άσκησε δριμεία κριτική στην Ευρώπη για την καταστολή πολιτικών δυνάμεων που «εκπροσωπούν τα συμφέροντα του λαού».
Το ΝΑΤΟ δεν πρέπει πλέον να «επεκτείνεται συνεχώς»
Στο έγγραφο καταγράφεται για πρώτη φορά η θέση ότι το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να λειτουργεί «ως συμμαχία διαρκούς επέκτασης» και ότι η διαδικασία διεύρυνσης πρέπει να σταματήσει για να αποκατασταθεί η σταθερότητα στην ευρωπαϊκή ήπειρο και η ισορροπία με τη Ρωσία.
Η αλλαγή αυτή αποδίδεται σε δύο κρίσιμους λόγους:
Αφενός, οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να επωμίζονται παγκόσμια βάρη που δεν συνδέονται άμεσα με τα δικά τους συμφέροντα, αφετέρου η παγκοσμιοποίηση και το «ελεύθερο εμπόριο» κατέστρεψαν, όπως αναφέρει το κείμενο, τη μεσαία τάξη και την παραγωγική βάση των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον, οι ΗΠΑ δεν θα συμμετέχουν πλέον σε συγκρούσεις «κεντρικές για τους συμμάχους, αλλά περιφερειακές ή άσχετες με τα δικά μας συμφέροντα».
Η στρατηγική προειδοποιεί ότι η ήπειρος εξελίσσεται σε μια «μη ευρωπαϊκή Ευρώπη», υπονοώντας δημογραφικές και πολιτισμικές μεταβολές που, κατά την αμερικανική άποψη, υπονομεύουν τη συνοχή της.
Ο Vance είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο αλλάζει ριζικά ταυτότητα, αναφέροντας πως «η Βρετανία γίνεται μουσουλμανική χώρα».
Έτσι, για πρώτη φορά τίθεται ανοιχτά θέμα βιωσιμότητας του ΝΑΤΟ στο σημερινό του μοντέλο.
Η νέα αμερικανική στρατηγική
Η νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας της κυβέρνησης Trump λειτουργεί περισσότερο ως ιδεολογικό μανιφέστο παρά ως τεχνοκρατικό κείμενο.
Προτείνει: εγκατάλειψη του φιλελεύθερου διεθνισμού, υιοθέτηση ενός πραγματιστικού εθνικισμού, αναγνώριση της Ρωσίας ως ισότιμου συνομιλητή, μια Ευρώπη αποτελούμενη από «ενωμένα κυρίαρχα κράτη» και όχι από υπερεθνικούς θεσμούς.
Το πλαίσιο αυτό αποτελεί τη βάση για τις επερχόμενες διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, με τις ΗΠΑ να επιδιώκουν γρήγορη λύση, ενώ η Ευρώπη, σύμφωνα με το έγγραφο, θα πρέπει να αναλάβει πλήρως το βάρος της ασφάλειάς της και να αποδεχτεί ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ σταματά.
Αυτό δημιουργεί σημαντικό στρατηγικό χώρο για τη Ρωσία, η οποία, όπως εκτιμά η Ουάσινγκτον, μπορεί πλέον να επιδιώξει μια νέα πολιτική στην Ευρώπη, λιγότερο συγκρουσιακή και περισσότερο συνεργατική με τις ΗΠΑ.
Παρά τις ριζοσπαστικές αλλαγές, το ίδιο το έγγραφο αναγνωρίζει ότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση πως μια μελλοντική κυβέρνηση δεν θα επαναφέρει την προηγούμενη αντιρωσική προσέγγιση.
Η μόνη «ασφάλεια» που υπονοείται είναι ότι ο Vance, θεωρούμενος ως ο ουσιαστικός συντάκτης της νέας στρατηγικής, θα έχει την ευκαιρία να την εφαρμόσει πλήρως μέσα στα επόμενα οκτώ χρόνια μετά τον Donald Trump.
www.bankingnews.gr
Για πρώτη φορά, η Ρωσία παρουσιάζεται όχι ως απειλή, αλλά ως εταίρος και εγγυητής της παγκόσμιας σταθερότητας, ενώ η Ευρώπη αντιμετωπίζεται ως πηγή προβλημάτων και όχι ως αξιόπιστος σύμμαχος.
Η στρατηγική χαρακτηρίζει την ολοκλήρωση των εχθροπραξιών στην Ουκρανία ως ζήτημα «κρίσιμου εθνικού συμφέροντος» για τις ΗΠΑ.
Η Ουάσινγκτον θέτει 4βασικές επιδιώξεις:
σταθεροποίηση των ευρωπαϊκών οικονομιών,
αποτροπή ακούσιας κλιμάκωσης ή επέκτασης της σύγκρουσης,
αποκατάσταση στρατηγικής ισορροπίας με τη Ρωσία,
διασφάλιση της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης της Ουκρανίας ώστε να επιβιώσει ως βιώσιμο κράτος.
Παράλληλα, η Ουάσινγκτον κατηγορεί ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι «καλλιεργούν μη ρεαλιστικές προσδοκίες πολέμου» και λειτουργούν υπό εύθραυστες κυβερνητικές πλειοψηφίες, πολλές φορές περιορίζοντας δημοκρατικές ελευθερίες.
Το κείμενο συντονίζεται με τις πρόσφατες τοποθετήσεις του Αντιπροέδρου J.D. Vance στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, ο οποίος άσκησε δριμεία κριτική στην Ευρώπη για την καταστολή πολιτικών δυνάμεων που «εκπροσωπούν τα συμφέροντα του λαού».
Το ΝΑΤΟ δεν πρέπει πλέον να «επεκτείνεται συνεχώς»
Στο έγγραφο καταγράφεται για πρώτη φορά η θέση ότι το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να λειτουργεί «ως συμμαχία διαρκούς επέκτασης» και ότι η διαδικασία διεύρυνσης πρέπει να σταματήσει για να αποκατασταθεί η σταθερότητα στην ευρωπαϊκή ήπειρο και η ισορροπία με τη Ρωσία.
Η αλλαγή αυτή αποδίδεται σε δύο κρίσιμους λόγους:
Αφενός, οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να επωμίζονται παγκόσμια βάρη που δεν συνδέονται άμεσα με τα δικά τους συμφέροντα, αφετέρου η παγκοσμιοποίηση και το «ελεύθερο εμπόριο» κατέστρεψαν, όπως αναφέρει το κείμενο, τη μεσαία τάξη και την παραγωγική βάση των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον, οι ΗΠΑ δεν θα συμμετέχουν πλέον σε συγκρούσεις «κεντρικές για τους συμμάχους, αλλά περιφερειακές ή άσχετες με τα δικά μας συμφέροντα».
Η στρατηγική προειδοποιεί ότι η ήπειρος εξελίσσεται σε μια «μη ευρωπαϊκή Ευρώπη», υπονοώντας δημογραφικές και πολιτισμικές μεταβολές που, κατά την αμερικανική άποψη, υπονομεύουν τη συνοχή της.
Ο Vance είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο αλλάζει ριζικά ταυτότητα, αναφέροντας πως «η Βρετανία γίνεται μουσουλμανική χώρα».
Έτσι, για πρώτη φορά τίθεται ανοιχτά θέμα βιωσιμότητας του ΝΑΤΟ στο σημερινό του μοντέλο.
Η νέα αμερικανική στρατηγική
Η νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας της κυβέρνησης Trump λειτουργεί περισσότερο ως ιδεολογικό μανιφέστο παρά ως τεχνοκρατικό κείμενο.
Προτείνει: εγκατάλειψη του φιλελεύθερου διεθνισμού, υιοθέτηση ενός πραγματιστικού εθνικισμού, αναγνώριση της Ρωσίας ως ισότιμου συνομιλητή, μια Ευρώπη αποτελούμενη από «ενωμένα κυρίαρχα κράτη» και όχι από υπερεθνικούς θεσμούς.
Το πλαίσιο αυτό αποτελεί τη βάση για τις επερχόμενες διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, με τις ΗΠΑ να επιδιώκουν γρήγορη λύση, ενώ η Ευρώπη, σύμφωνα με το έγγραφο, θα πρέπει να αναλάβει πλήρως το βάρος της ασφάλειάς της και να αποδεχτεί ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ σταματά.
Αυτό δημιουργεί σημαντικό στρατηγικό χώρο για τη Ρωσία, η οποία, όπως εκτιμά η Ουάσινγκτον, μπορεί πλέον να επιδιώξει μια νέα πολιτική στην Ευρώπη, λιγότερο συγκρουσιακή και περισσότερο συνεργατική με τις ΗΠΑ.
Παρά τις ριζοσπαστικές αλλαγές, το ίδιο το έγγραφο αναγνωρίζει ότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση πως μια μελλοντική κυβέρνηση δεν θα επαναφέρει την προηγούμενη αντιρωσική προσέγγιση.
Η μόνη «ασφάλεια» που υπονοείται είναι ότι ο Vance, θεωρούμενος ως ο ουσιαστικός συντάκτης της νέας στρατηγικής, θα έχει την ευκαιρία να την εφαρμόσει πλήρως μέσα στα επόμενα οκτώ χρόνια μετά τον Donald Trump.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών