Να εργαστούν για την τροποποίηση του νόμου περί της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης (DTC) των ελληνικών τραπεζών, αλλά και της βελτίωσης της ποιότητας των περιουσιακών τους στοιχείων, καλεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τις ελληνικές αρχές, στο πλαίσιο της έκθεσης του υπό το άρθρο 4.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει για τις ελληνικές τράπεζες, το σχέδιο τιτλοποιήσεων «Ηρακλής» θα μπορούσε να επιτύχει ταχεία μείωση των NPEs υπό την προϋπόθεση ότι οι προσπάθειες συγκέντρωσης κεφαλαίων είναι επιτυχημένες.
Η πανδημία θα μπορούσε να καθυστερήσει την περαιτέρω την εξομάλυνση των ισολογισμών των τραπεζών, απαιτώντας μια προληπτική κυβερνητική προσέγγιση που θα υποστηρίζεται από μια ολοκληρωμένη ανάλυση κόστους-οφέλους όλων των διαθέσιμων επιλογών.
Οι πρωταρχικοί στόχοι πρέπει να είναι η μείωση των κινδύνων του χρηματοπιστωτικού τομέα και η αποφυγή μιας παρατεταμένης και σιωπηλής οικονομικής ανάκαμψης χωρίς πίστωση, επισημαίνει το ΔΝΤ.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ΔΝΤ χαιρέτισε την επέκταση των πρόσθετων κυβερνητικών εγγυήσεων για τιτλοποιήσεις NPE («Hercules-II»), αλλά πρότεινε ότι θα πρέπει να διαμορφωθούν εφεδρικά σχέδια σε περίπτωση που οι νέες προσπάθειες συγκέντρωσης κεφαλαίων από τις τράπεζες είναι ανεπαρκείς ή / και υλοποιηθούν άλλοι κίνδυνοι εκτέλεσης.
Καθώς η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη σύσταση Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (AMC) καταργήθηκε, το ΔΝΤ ενθάρρυνε τις αρχές να συνεργαστούν με Ευρωπαίους εταίρους για να βρουν μια λύση για την αδύναμη ποιότητα των τραπεζικών κεφαλαίων.
Εν μέσω της αυξανόμενης διαφοροποίησης των τραπεζών, η αυτόνομη μετατροπή DTC θα μπορούσε να θεωρηθεί ως έσχατη λύση εάν αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών για τις τράπεζες που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν πλήρως τα υπάρχοντα εργαλεία.
Το ΔΝΤ ενθαρρύνει επίσης τις αρχές να ολοκληρώσουν γρήγορα μια τροποποίηση του νόμου για τους κωδικούς DTC προκειμένου να διασφαλίσουν ότι τα μέσα απορροφούν την απώλεια.
Η αποτελεσματική εφαρμογή και χρήση του νέου Κώδικα Αφερεγγυότητας, συμπεριλαμβανομένων και των υπηρεσιών, θα είναι κρίσιμης σημασίας για την ουσιαστική επίλυση των προβληματικών χρεών.
Εν αναμονή της ανάκαμψης
Όπως αναφέρει το ΔΝΤ, η οικονομία αναμένεται να ανακάμψει το 2021–22.
Οι επενδύσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ (NGEU), η ενίσχυση της κατανάλωσης, η αύξηση καταθέσεων και η επανεκκίνηση του τουρισμού αναμένεται να είναι οι βασικοί παράγοντες της ανάκαμψης, με την ανάπτυξη να εκτιμάται στο 3,3% φέτος και να επιταχυνθεί στο 5,4% το 2022.
Η μόνιμη απώλεια παραγωγής από την πανδημία («ουλές») προβλέπεται να φτάσει το 3%, υποδηλώνοντας ότι οι πολιτικές προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στη διευκόλυνση τόσο της διαχείρισης του χρέους όσο και της ανακατανομής πόρων.
Οι αβεβαιότητες
Οι σημαντικές αβεβαιότητες και οι αρνητικοί κίνδυνοι συνεχίζουν να θολώνουν τις προοπτικές, σύμφωνα με το ΔΝΤ.
Ενώ ο εμβολιασμός της κοινότητας προχωρά με ρυθμό πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μια πιο παρατεταμένη πανδημία θα προσθέσει σημαντικούς κινδύνους σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Επιπλέον, η αβέβαιη έκταση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που σχετίζονται με πανδημία θα μπορούσε να επηρεάσει τα σχέδια τιτλοποίησης των τραπεζών και να περιορίσει την αύξηση των πιστώσεων.
Άλλοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την ασθενέστερη από την αναμενόμενη απορρόφηση της χρηματοδότησης από το NGEU, ενώ από το εξωτερικό, οι βασικοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν την αντιστροφή των παγκόσμιων προσαρμοστικών χρηματοοικονομικών συνθηκών και την εκδήλωση γεωπολιτικών κινδύνων.
Οι υποστηρικτικοί παράγοντες
Οι ανοδικοί κίνδυνοι για την ανάπτυξη είναι κυρίως η πλήρη εκτέλεση των σχεδίων του Ταμείου Ανάκτησης και Ανθεκτικότητας (RRF).
Η στρατηγική θα μπορούσε να ξεκλειδώσει συνεργίες που θα αντιμετώπιζαν πολλές προκλήσεις.
Οι υψηλότερες επενδύσεις, οι οικονομίες κλίμακας και ο αυξημένος προσανατολισμός των εξαγωγών θα κρατούσαν το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών υπό έλεγχο και, μαζί με την ατζέντα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, θα αυξήσει την παραγωγικότητα, θα αναβαθμίσει τη χώρα σε επενδυτικό επίπεδο και θα διατηρήσει τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα του χρέους.
Η επέκταση της παραγωγής, οι χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές και η ψηφιοποίηση της διοίκησης θα διευρύνουν τη φορολογική βάση και θα μειώσουν τους κινδύνους όταν σταματήσει η χρηματοδότηση του NGEU.
Οι αυξημένες ευκαιρίες δανεισμού θα υποστηρίξουν τα περιθώρια επιτοκίου και οι μειωμένοι δείκτες NPE θα επιτρέψουν στις τράπεζες να βελτιώσουν την ποιότητα του τραπεζικού κεφαλαίου οργανικά.
Παρόλο που ένας τέτοιος ενάρετος κύκλος δεν μπορεί να αποκλειστεί, κατά την άποψη του ΔΝΤ, υπόκειται σε σημαντικούς κινδύνους εκτέλεσης.
Το πρόβλημα του χρέους
Τα επίπεδα δημόσιου χρέους αναμένεται να μειωθούν μεσοπρόθεσμα, και οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες και η ικανότητα αποπληρωμής του ΔΝΤ παραμένουν επαρκείς υπό διάφορους αρνητικούς κινδύνους.
Μετά από μια ανοδική πορεία το 2020, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας αναμένεται να κορυφωθεί το 2021 και να μειωθεί σταδιακά μεσοπρόθεσμα, αν και παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα από τα προβλεπόμενα πριν από την πανδημία.
Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παραμένει βιώσιμο μεσοπρόθεσμα, βασισμένο στην αρνητική διαφορά επιτοκίου-ανάπτυξης και τη σταδιακή επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα.
Το μεγάλο ταμειακό αποθεματικό της κυβέρνησης και η ενεργητική διαχείριση του χρέους μειώνουν περαιτέρω τους κινδύνους αναχρηματοδότησης, ενώ η ικανότητα της Ελλάδας να εξυπηρετεί το χρέος της υπό σοβαρό σοκ εξαρτάται από τη συνεχιζόμενη περιφερειακή υποστήριξη.
Ωστόσο, σύμφωνα με το ΔΝΤ, η αβεβαιότητα είναι πολύ υψηλή για να υπάρξει οριστική αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους.
Ενώ ένα εφικτό σύνολο πολιτικών και εύρους επιτοκίου θα μπορούσε να προσφέρει βιώσιμη δυναμική χρέους μακροπρόθεσμα, εναλλακτικά σενάρια υποδηλώνουν ότι η αβεβαιότητα σχετικά με το μακροπρόθεσμο ουδέτερο επιτόκιο και τα ασφάλιστρα κινδύνου είναι πολύ υψηλή για να καταλήξει σε ένα σταθερό συμπέρασμα.
Αυτό σηματοδοτεί μια απόκλιση από το προηγούμενο μακροπρόθεσμο DSA του ΔΝΤ, που δημοσιεύθηκε το 2018, το οποίο αναγνώρισε επίσης μεγάλη αβεβαιότητα, αλλά εντούτοις κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους δεν διασφαλίστηκε με μια ρεαλιστική σειρά μακροοικονομικών παραδοχών.
Ενώ οι ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα της Ελλάδας να διατηρήσει στόχους υψηλού πρωτογενούς πλεονάσματος έχουν αυξηθεί υπό το φως της πανδημίας και παραμένει η αβεβαιότητα σχετικά με την πιθανή πορεία ανάπτυξης, αυτές αντισταθμίζονται περισσότερο από τη σημαντική μείωση του επιτοκίου χωρίς κίνδυνο και την πολύ απότομη συμπίεση του ελληνικού spread.
Επίσης, δεν είναι σαφές εάν τέτοια χαμηλά επιτόκια μπορούν να διατηρηθούν στο μέλλον εν μέσω μιας άνευ προηγουμένου μετάβασης από την επίσημη στη χρηματοδότηση της αγοράς.
Αναγκαίες οι μεταρρυθμίσεις
Πιστό στις συστάσεις του το ΔΝΤ επαναλαμβάνει ότι οι πολιτικές της Ελλάδας θα πρέπει να εστιάζονται στην πρόληψη των οικονομικών ουλών και στην ανάπτυξη μιας χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψης γεφυρώνοντας τη μετάβαση από τις σωστές επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από τα κεφάλαια NGEU.
Η βραχυπρόθεσμη εστίαση πρέπει να δοθεί στα αποτελέσματα της υγείας και να διασφαλιστεί ότι οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι δημοσιονομικής βιωσιμότητας δεν θα επιτευχθούν σε βάρος της ανάπτυξης, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τον αντίκτυπο δύο κρίσεων με υψηλά ποσοστά ανεργίας.
Οποιαδήποτε υλοποίηση αρνητικών κινδύνων θα πρέπει να διευθετείται μέσω αυτόματων σταθεροποιητών καθώς και μέσω περαιτέρω στοχευμένης υποστήριξης, εάν απαιτείται.
Παράλληλα, οι αρχές θα πρέπει να εντείνουν τις μεταρρυθμίσεις του διαρθρωτικού και χρηματοπιστωτικού τομέα, δίνοντας προτεραιότητα σε εκείνες που ενθαρρύνουν την ταχεία, βιώσιμη ανακατανομή κεφαλαίου και εργασίας και την ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.
Η εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα είναι ουσιαστική για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων ουλών και την αξιοποίηση των πόρων του NGEU.
Ενώ οι μεταρρυθμίσεις έχουν προχωρήσει σε αρκετούς τομείς και η διεύρυνση των εξωτερικών ανισορροπιών της Ελλάδας το προηγούμενο έτος αντικατοπτρίζει κυρίως προσωρινούς παράγοντες που σχετίζονται με την πανδημία, η εξωτερική θέση της Ελλάδας το 2020 εκτιμάται ότι παρέμεινε ασθενέστερη από ότι συνάδει με τις μεσοπρόθεσμες βασικές αρχές και τις επιθυμητές πολιτικές .
Η βελτίωση του συνδυασμού φορολογικής πολιτικής θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων συμμετοχής του εργατικού δυναμικού των αρχών ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία (ιδίως χρηματοδοτώντας τη φροντίδα των παιδιών) και επενδύοντας στις προοπτικές της νεολαίας και στον επαναπατρισμό των εργαζομένων.
Τα κεφάλαια NGEU έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν τη μετάβαση της Ελλάδας σε ένα μοντέλο πλούσιο σε θέσεις εργασίας, πιο δίκαιο και πιο πράσινο με την προϋπόθεση ότι το δημόσιο επενδυτικό πλαίσιο θα αναβαθμιστεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών