Ως παράδειγμα χώρας που κατάφερε να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία, παρουσιάζει την Ελλάδα, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, με άρθρο του στους Financial Times.
Από το στάδιο του «προβληματικού παιδιού» της ευρωζώνης, η Ελλάδα κατάφερε, μέσα από διαρκείς μεταρρυθμίσεις, ψηφιακή εκσυγχρονισμένη διακυβέρνηση και δημοσιονομική υπευθυνότητα, να εμπνεύσει την Ευρώπη και να αναδείξει τη σημασία της αποφασιστικής εκτέλεσης πολιτικών.
Ο δρόμος προς τη «διαρκή αξιοπιστία»
Σύμφωνα με τον κ. Πιερρακάκη: «Η Ευρώπη έχει αφιερώσει χρόνια στο να αναγνωρίζει τι πρέπει να γίνει, αλλά δεν έχει ενεργήσει με την αναγκαία ταχύτητα. Ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός, Mario Draghi, προειδοποίησε πέρυσι ότι χωρίς βαθύτερη ολοκλήρωση, η ΕΕ κινδυνεύει με στασιμότητα. Ένα από τα κεντρικά του μέτρα είναι η ανάγκη να επιτρέπεται η ελεύθερη και στοχευμένη μετακίνηση κεφαλαίων μεταξύ των κρατών-μελών. Η πρόκληση της Ευρώπης σήμερα δεν είναι η έλλειψη ανάλυσης αλλά η έλλειψη συντονισμένης εκτέλεσης. Η Ευρωζώνη χρειάζεται τώρα να μετατρέψει τις κοινές προτεραιότητες σε κοινά αποτελέσματα.
Η εμπειρία της Ελλάδας δείχνει πώς η φιλοδοξία μπορεί να μεταφραστεί σε εκτέλεση. Την τελευταία δεκαετία, η χώρα μετέτρεψε τη διαρκή μεταρρύθμιση σε διαρκή αξιοπιστία. Το 2024, η Ελλάδα πέτυχε ένα από τα ισχυρότερα πρωτογενή πλεονάσματα στην Ευρώπη (κοντά στο 4,8% του ΑΕΠ), διατηρώντας παράλληλα ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Μόνο έξι από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ είχαν δημοσιονομικά πλεονάσματα πέρυσι, και τέσσερα από αυτά, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, είχαν υποβληθεί σε προγράμματα ΔΝΤ τα τελευταία 15 χρόνια. Στην περίπτωση μας, μια χώρα που κάποτε θεωρούνταν το «παιδί-πρόβλημα» της Ευρωζώνης πλέον δανείζεται διεθνώς με επιτόκια χαμηλότερα από άλλες χώρες της ΕΕ — μια ανατροπή που λίγοι θα προέβλεπαν πριν από μια δεκαετία».
Οι αριθμοί της ελληνικής οικονομίας
«Ο πρόσφατος προϋπολογισμός που κατατέθηκε στο ελληνικό κοινοβούλιο προβλέπει ανάπτυξη 2,4% το 2026, με το δημόσιο χρέος να αναμένεται να πέσει κάτω από το 140% του ΑΕΠ. Πριν το 2030, το ελληνικό δημόσιο χρέος προβλέπεται να υποχωρήσει κάτω από το 120%, σηματοδοτώντας μια αποφασιστική και συμβολική ρήξη με το παρελθόν. Αυτή η βελτίωση αντικατοπτρίζει τα διαρκή πρωτογενή πλεονάσματα, την ισχυρότερη ονομαστική ανάπτυξη και την πρόωρη αποπληρωμή παλαιών επίσημων δανείων.
Η δημοσιονομική επιδιόρθωση συνοδεύτηκε από εκσυγχρονισμό του κράτους. Πριν από μια δεκαετία, οι πολίτες περίμεναν σε ουρές σε δημόσιες υπηρεσίες. Σήμερα, περισσότερες από 2.000 υπηρεσίες είναι διαθέσιμες μέσω της κυβερνητικής πύλης gov.gr, που έχει καταλύσει δισεκατομμύρια ψηφιακές συναλλαγές στις δημόσιες υπηρεσίες. Από τις φορολογικές δηλώσεις έως τις εγγραφές εταιρειών, διαδικασίες που άλλοτε απαιτούσαν ημέρες τώρα ολοκληρώνονται σε λίγα λεπτά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατατάσσει πλέον την Ελλάδα μεταξύ των ταχύτερων στην Ευρώπη σε ψηφιακή βελτίωση.
Η συζήτηση για την ψηφιακή ταυτότητα συνεχίζεται σε πολλές χώρες. Στην Ελλάδα, η μετάβαση πήρε σάρκα και οστά επειδή κατανοούμε ότι οι ψηφιακές ταυτότητες μειώνουν την απάτη, επιταχύνουν τις συναλλαγές, εξασφαλίζουν ασφαλή πρόσβαση σε υπηρεσίες και ενισχύουν την οικονομική ένταξη. Από το 2022, οι πολίτες φέρουν ψηφιακές ταυτότητες και διπλώματα οδήγησης στο κινητό τους, χρησιμοποιώντας τα για συναλλαγές που απαιτούν απόδειξη ταυτότητας.
Η αξιοπιστία στις αγορές και στους πολίτες ενισχύεται όταν οι άνθρωποι βιώνουν ικανότητα από τις δημόσιες υπηρεσίες στην καθημερινή τους ζωή. Η ψηφιακή μεταρρύθμιση έχει γίνει δομικός κινητήρας ανάπτυξης και αποτελεί ευρωπαϊκή ανάγκη ανταγωνιστικότητας. Ο ρυθμός της τεχνολογικής αλλαγής σημαίνει ότι η παραγωγικότητα, ο ανταγωνισμός και η ψηφιακή ανθεκτικότητα πρέπει να καθορίζουν τον τρόπο που η Ευρώπη σκέφτεται και παίρνει συλλογικές αποφάσεις για το οικονομικό της μέλλον» σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς
Οι ίδιες δυνάμεις που διαμορφώνουν την παραγωγικότητα και τον ανταγωνισμό διαμορφώνουν επίσης και το χρηματοπιστωτικό τοπίο της Ευρώπης. Η Ευρώπη μιλά εδώ και καιρό για τον στόχο της ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς, που θα εμβαθύνει την ολοκλήρωση των κεφαλαιαγορών και θα ενισχύσει τις τέσσερις ελευθερίες — αγαθά, υπηρεσίες, ανθρώπους και κεφάλαιο. Αλλά η επίτευξη αυτού του στόχου απαιτεί τόσο θεσμική αλλαγή όσο και αλλαγή νοοτροπίας. Ένωση αποταμίευσης και επενδύσεων δεν θα προκύψει μόνο από δηλώσεις ή κανονισμούς· απαιτεί την επίδειξη προθυμίας για διενέργεια διασυνοριακής οικονομικής δραστηριότητας και την ανάπτυξη ευρωπαϊκών πρωταγωνιστών.
Η εμπειρία της Ελλάδας προσφέρει μια πρακτική απεικόνιση αυτού του πρίγκιπα. Τους τελευταίους μήνες, έχει υπάρξει κύμα διασυνοριακών συγχωνεύσεων και εξαγορών στον τραπεζικό και κεφαλαιαγορά, περιλαμβανομένης της εξαγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών από την Euronext και της επένδυσης της UniCredit στην Alpha Bank.
Οι εγχώριες προκλήσεις
«Κι όμως, ακόμη και με αυτή την πρόοδο, η Ελλάδα αντιμετωπίζει εγχώριες προκλήσεις. Πρέπει να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις για την αναδόμηση του κεφαλαίου της. Οι εξαγωγές, αν και αυξανόμενες, εξακολουθούν να αποτελούν μικρότερο ποσοστό του ΑΕΠ σε σύγκριση με αντίστοιχες οικονομίες. Η παραγωγικότητα και οι πραγματικοί μισθοί πρέπει να συνεχίσουν να αυξάνονται, εάν η σύγκλιση με τον ευρωπαϊκό πυρήνα πρόκειται να διατηρηθεί» επισημαίνει ο κ. Πιερρακάκης και συνεχίζει:
«Παράλληλα, οι δημογραφικές πιέσεις απαιτούν τολμηρές, φιλικές προς την οικογένεια οικονομικές πολιτικές για την υποστήριξη της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και της βάσης ταλέντου που στηρίζει την μελλοντική ανάπτυξη. Η πρόσφατη φορολογική μας μεταρρύθμιση αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της Ελλάδας να αντιμετωπίσει την πληθυσμιακή μείωση, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής κατάργησης των φόρων ακινήτων σε κύριες κατοικίες σε μικρές κοινότητες — ένα μέτρο σχεδιασμένο να μειώσει το βάρος για νέες οικογένειες και να αναζωογονήσει αγροτικές περιοχές.
Η περίπτωση της Ελλάδας δεν είναι πλέον μια προειδοποιητική ιστορία αλλά μια μελέτη περίπτωσης μεταμόρφωσης. Η μεγαλύτερη εξαγωγή μας σήμερα δεν είναι απλώς η ανάπτυξη, αλλά η απόδειξη ότι η αλλαγή είναι δυνατή — και παραμένει εντός εμβέλειας για την Ευρώπη συνολικά».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών