Δεν είναι ταινία: ένας μικρός αστεροειδής απειλεί τη Σελήνη — και μπορεί να βάλει σε κίνδυνο τους δορυφόρους μας
Ο αστεροειδής 2024 YR4, ανακαλυφθείς τον Δεκέμβριο του 2024, έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας λόγω μιας μικρής αλλά μη αμελητέας πιθανότητας πρόσκρουσης — όχι στη Γη, αλλά στη Σελήνη — τον Δεκέμβριο του 2032. Η εκτίμηση του μεγέθους του κυμαίνεται περίπου στα 60–65 μέτρα (~180 πόδια).
Σήμερα οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ο κίνδυνος πρόσκρουσης με τη Γη είναι εξαιρετικά μικρός, αλλά οι αναλύσεις που περιλαμβάνουν παρατηρήσεις έως το 2025 δίνουν περίπου 4% πιθανότητα το 2024 YR4 να χτυπήσει τη Σελήνη στις 22 Δεκεμβρίου 2032.
Μια σεληνιακή πρόσκρουση τέτοιου σώματος θα απελευθέρωνε τεράστια ποσά ενέργειας — αρκετές μεγατόνες — και θα σχημάτιζε έναν νέο κρατήρα μεγάλου μεγέθους στη σεληνιακή επιφάνεια.
Η Σελήνη δεν «θα διαλυθεί» από μια τέτοια πρόσκρουση· ωστόσο, επειδή η Σελήνη δεν έχει ατμόσφαιρα, η πρόσκρουση θα εκτόξευε σκόνη, πέτρες και θραύσματα στο διάστημα. Κάποιο ποσοστό αυτού του υλικού μπορεί να αποκτήσει τροχιά γύρω από τη Γη ή να διασκορπιστεί σε τροχιές που διασχίζουν περιοχές όπου βρίσκονται λειτουργικοί δορυφόροι — τόσο σε χαμηλή γήινη τροχιά (LEO) όσο και σε γεωστατική/υψηλότερες τροχιές. Αυτό θα μπορούσε για εβδομάδες ή μήνες να αυξήσει δραματικά τον κίνδυνο σύγκρουσης για δορυφόρους επικοινωνίας, πλοήγησης (GPS/GLONASS/Galileo) και παρατήρησης, καθώς και να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια επανδρωμένων αποστολών.
Όσον αφορά την άμυνα πλανητικής κλίμακας, υπάρχουν δύο βασικές προσεγγίσεις που εξετάζονται διεθνώς: η κινητική κρούση (kinetic impactor), όπως δοκιμάστηκε επιτυχώς στην αποστολή DART το 2022, και η ισχυρή έκρηξη (π.χ. πυρηνική) σε απόσταση από τον αστεροειδή για να αλλάξει την τροχιά του ή να τον διασπάσει. Η κινητική κρούση έχει το πλεονέκτημα ότι είναι αποτρέψιμη και δοκιμασμένη, όμως αν το αντικείμενο είναι «χαλαρής συνοχής» (rubble pile) μπορεί να θρυμματιστεί και τα θραύσματα να γίνουν νέα, επικίνδυνα αντικείμενα. Η πυρηνική λύση είναι θεωρητικά ισχυρή και ταχύτερη — αλλά απαιτεί τεράστια πολιτική συμφωνία, εκτόξευση βαρέων οχημάτων και χειρισμό διεθνών νομικών-πολιτικών περιορισμών για εκρήξεις στο διάστημα.
Τέλος, πρέπει να τονίσουμε ότι τα εκτιμώμενα ρίσκα και οι πιθανότητες αλλάζουν όταν γίνονται νέες παρατηρήσεις: οι αριθμοί που μνημονεύονται σήμερα (π.χ. 4% για σεληνιακή πρόσκρουση) είναι αποτέλεσμα συλλογής δεδομένων έως το 2025 και μπορούν να μειωθούν ή να αυξηθούν καθώς βελτιώνεται η τροχιά μελλοντικών μετρήσεων. Οι επιστήμονες ζητούν εντατικές παρατηρήσεις και διεθνή συντονισμό, ώστε — εφόσον χρειαστεί — να υπάρξει έγκαιρη και τεχνικά ρεαλιστική απάντηση.
www.bankingnews.gr
Σήμερα οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ο κίνδυνος πρόσκρουσης με τη Γη είναι εξαιρετικά μικρός, αλλά οι αναλύσεις που περιλαμβάνουν παρατηρήσεις έως το 2025 δίνουν περίπου 4% πιθανότητα το 2024 YR4 να χτυπήσει τη Σελήνη στις 22 Δεκεμβρίου 2032.
Μια σεληνιακή πρόσκρουση τέτοιου σώματος θα απελευθέρωνε τεράστια ποσά ενέργειας — αρκετές μεγατόνες — και θα σχημάτιζε έναν νέο κρατήρα μεγάλου μεγέθους στη σεληνιακή επιφάνεια.
Η Σελήνη δεν «θα διαλυθεί» από μια τέτοια πρόσκρουση· ωστόσο, επειδή η Σελήνη δεν έχει ατμόσφαιρα, η πρόσκρουση θα εκτόξευε σκόνη, πέτρες και θραύσματα στο διάστημα. Κάποιο ποσοστό αυτού του υλικού μπορεί να αποκτήσει τροχιά γύρω από τη Γη ή να διασκορπιστεί σε τροχιές που διασχίζουν περιοχές όπου βρίσκονται λειτουργικοί δορυφόροι — τόσο σε χαμηλή γήινη τροχιά (LEO) όσο και σε γεωστατική/υψηλότερες τροχιές. Αυτό θα μπορούσε για εβδομάδες ή μήνες να αυξήσει δραματικά τον κίνδυνο σύγκρουσης για δορυφόρους επικοινωνίας, πλοήγησης (GPS/GLONASS/Galileo) και παρατήρησης, καθώς και να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια επανδρωμένων αποστολών.
Όσον αφορά την άμυνα πλανητικής κλίμακας, υπάρχουν δύο βασικές προσεγγίσεις που εξετάζονται διεθνώς: η κινητική κρούση (kinetic impactor), όπως δοκιμάστηκε επιτυχώς στην αποστολή DART το 2022, και η ισχυρή έκρηξη (π.χ. πυρηνική) σε απόσταση από τον αστεροειδή για να αλλάξει την τροχιά του ή να τον διασπάσει. Η κινητική κρούση έχει το πλεονέκτημα ότι είναι αποτρέψιμη και δοκιμασμένη, όμως αν το αντικείμενο είναι «χαλαρής συνοχής» (rubble pile) μπορεί να θρυμματιστεί και τα θραύσματα να γίνουν νέα, επικίνδυνα αντικείμενα. Η πυρηνική λύση είναι θεωρητικά ισχυρή και ταχύτερη — αλλά απαιτεί τεράστια πολιτική συμφωνία, εκτόξευση βαρέων οχημάτων και χειρισμό διεθνών νομικών-πολιτικών περιορισμών για εκρήξεις στο διάστημα.
Τέλος, πρέπει να τονίσουμε ότι τα εκτιμώμενα ρίσκα και οι πιθανότητες αλλάζουν όταν γίνονται νέες παρατηρήσεις: οι αριθμοί που μνημονεύονται σήμερα (π.χ. 4% για σεληνιακή πρόσκρουση) είναι αποτέλεσμα συλλογής δεδομένων έως το 2025 και μπορούν να μειωθούν ή να αυξηθούν καθώς βελτιώνεται η τροχιά μελλοντικών μετρήσεων. Οι επιστήμονες ζητούν εντατικές παρατηρήσεις και διεθνή συντονισμό, ώστε — εφόσον χρειαστεί — να υπάρξει έγκαιρη και τεχνικά ρεαλιστική απάντηση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών