Εάν αυξηθεί η πολιτική αβεβαιότητα, οι ισολογισμοί των τραπεζών θα βρεθούν κάτω από νέες πιέσεις
Από την κατάσταση των τραπεζών μπορεί να καταλάβει κανείς ποια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα αναφέρει σε δημοσίευμά της η γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung.
Η κατάσταση είναι δραματική και θα παραμείνει έτσι για πολύ καιρό.
Όταν τον ρώτησαν αν θέλει να επιστρέψει στην Ελλάδα, ο Γεώργιος Χαντζηνικολάου δεν δίστασε καθόλου.
Ο κ. Χαντζηνικολάου έχει μια καριέρα τριών δεκαετίων στον τραπεζικό τομέα στο εξωτερικό, δουλεύοντας σε τράπεζες στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, στη Dresdner Bank, στην Bank of America, στην UBS.
Παρακολούθησε την είσοδο της Ελλάδας στην οικονομική κρίση, είδε πώς η κατάθλιψη έπληξε τη χώρα και το λαό, αλλά και το ξεθώριασμα της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και τους θεσμούς.
Τώρα ο κ.Χαντζηνικολάο θέλει να προσφέρει στην πατρίδα του.
Οκτώ μήνες πριν μετακόμισε στην Αθήνα ανέλαβε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Τράπεζας Πειραιώς, της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας.
Για χρόνια η τράπεζα "παλεύει" όπως όλες οι ελληνικές τράπεζες με ένα τεράστιο ποσό επισφαλών δανείων και εξαρτάται από τα δάνεια έκτακτης ανάγκης της Τράπεζας της Ελλάδος.
"Το μέλλον των τραπεζών", λέει, "είναι στενά συνδεδεμένο με το μέλλον της χώρας".
Αυτό που είναι καλό για τις τράπεζες, είναι επίσης καλό για την Ελλάδα.
Η κατάσταση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα δείχνει τη δεινή θέση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα.
Μια ματιά στους ισολογισμούς των τραπεζών αποκαλύπτει πόσος στενός είναι ο "κορσές" που έχει δημιουργηθεί για σχεδόν οκτώ χρόνια που εξελίσσεται η κρίση της ελληνικής οικονομίας.
Πολλοί ιδιώτες, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.
Αυτό δείχνει πόσο λίγα χρήματα έχουν γυρίσει στο τραπεζικό σύστημα από το 2015 όταν υπήρξε πολύ μεγάλη εκκροή καταθέσεων.
Εάν αυξηθεί η πολιτική αβεβαιότητα, οι ισολογισμοί των τραπεζών θα βρεθούν κάτω από νέες πιέσεις
Πριν από μία εβδομάδα, οι πιστωτές της Ελλάδας συμφώνησαν στο κλείσιμο της β' αξιολόγησης και την εκταμίευση δόσης 8,5 δισ. ευρώ από το τρίτο πακέτο διάσωσης.
Η συμφωνία έκλεισε μετά από διαπραγματεύσεις μηνών.
"Η αναβλητικότητα στις πολιτικές διαπραγματεύσεις δεν βοηθά", λέει ο κ. Χαντζηνικολάου.
Αυτό αποτυπώνεται και στους ισολογισμούς των τραπεζών.
Όσο αυξανόταν η πολιτική αβεβαιότητα, οι καταθέτες προχωρούσαν σε απόσυρηση των καταθέσεων και παρά το γεγονός ότι το εβδομαδιαίο όριο ανάληψης ανέρχεται στα 420 ευρώ (λόγω των capital controls), ήταν πλήγμα για τις τράπεζες.
Οι επενδυτές απέχουν χαρακτηριστικά από την ελληνική οικονομία.
Οι καταναλωτές ξοδεύουν λιγότερα εάν φοβούνται ότι η κρίση θα αναζωπυρωθεί.
Είναι ένας εξουθενωτικός κύκλος που συνεχίζεται για χρόνια.
"Το γεγονός ότι υπάρχει πλέον συμφωνία Ελλάδας-πιστωτών θα ομαλοποιήσει την κατάσταση και θα συμβάλλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης"», λέει ο κ. Χαντζηνικολάου και συνεχίζει λέγοντας ότι "η εμπιστοσύνη μπορεί να μετρηθεί από την εισροή κεφαλαίων στις τράπεζες".
Εάν τα πράγματα πάνε καλά τώρα, αυτό μπορεί να είναι και ένα σημείο καμπής τόσο για τις ελληνικές τράπεζες όσο και για τη χώρα.
Στην τελευταία ανάλυσή της για τις ελληνικές τράπεζες, ο οίκος αξιολόγησης Moody's διατηρεί το outlook για τον κλάδο σε «σταθερό» και αναμένει το 2017 να είναι «σχεδόν κερδοφόρες».
"Οι ελληνικές τράπεζες είναι στην καλύτερη φόρμα από τότε που άρχισε η κρίση", λέει ο κ. Χαντζηνικολάου και τονίζει επίσης πόσο εύθραυστη εξακολουθεί να είναι η κατάσταση.
Από την ανακεφαλαιοποίηση του 2015, οι τράπεζες έχουν επαρκή κεφάλαια και με το υγιές μέρος των ισολογισμών τους κερδίζουν χρήματα και πάλι. «Αλλά αυτά τα χρήματα εξαφανίζονται αμέσως, καθώς υπάρχουν πολλές "τρύπες" στους ισολογισμούς τους λέει ο κ.Χαντζηνικολάου.
Αυτές οι "τρύπες" είναι τα "κόκκινα δάνεια" που ταλανίζουν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Στο τέλος τους 2016 η αξία τους ανερχόταν στα 106 δισ. ευρώ - ήτοι το 45% εκατό των συνολικών δανείων.
Και το χειρότερο, λέει ο κ. Χαντζηνικολάου, είναι τα καταναλωτικά δάνεια.
Μετά την εισαγωγή του ευρώ, μια πιστωτική φούσκα δημιουργήθηκε στην Ελλάδα, όπως στην Ισπανία και τις ΗΠΑ που τροφοδοτήθηκε από φθηνά δάνεια για αγορά ακινήτων.
Σχεδόν ο καθένας που ήθελε πήρε δάνειο.
Οι κατασκευαστές πήραν πολλά δάνεια προκειμένου να να χτίσουν σπίτια και ξενοδοχεία, με αρκετά από αυτά να έχουν παραμείνει ημιτελή λόγω της οικοονμικής κρίσης που ξέσπασε στη χώρα.
«Τα ενυπόθηκα δάνεια είναι, επομένως, ένα από τα πιο δύσκολα για τις τράπεζες», λέει ο Αλέξανδρος Κρητικός, Διευθυντής Ερευνών στο Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών.
Τα αυτά πιθανώς να μην επιστραφούν ποτέ πισω στις τράπεζες.
Η Ελλάδα χρειάζεται δύο βασικά πράγματα που έχουν άμεση σχέση μεταξύ τους.
Πρώτον να συνεχιστεί η πολιτική σταθερότητα, -η οποία περιοδικά υποχωρεί όταν αυξάνονται οι εικασίες για επικείμενη κατάρρευση της χώρας - με αποτέλεσμα να επιστρέψει η εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα.
Δεύτερον σύμφωνα με τον κ. Χαντζηνικολάου, χρειάζεται η ελληνική οικονομία να αρχίσει να αναπτύσσεται "κάτι που είναι απαραίτητο όσο τίποτα άλλο".
Για μια χώρα της οποίας η οικονομία έχει συρρικνωθεί τόσο πολύ μια ανάπτυξη 2% δεν είναι πολύ.
Ίσως η αρχή μιας διαρκούς ανάκαμψης έχει ήδη γίνει.
Οι νέές προβλέψεις για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι αν μη τι άλλο αισιόδοξες.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναμένει αναάπτυξη 2,2% για το 2017, η Moody's αναμένει ανάπτυξη 1,5%.
Η Τράπεζα Πειραιώς είναι πιο συντηρητική στις προβλέψεις της και πρόσφατα αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της σε λίγο πανω από το 1%
Η Ελλάδα έχει πολύ δρόμο ακόμα μπροστά της για να αφήσει πίσω της την οικονομική κρίση.
Αυτό που χρειάζεται επειγόντως και πάνω απ 'όλα, είναι οι επενδύσεις.
Ακόμη και μέσα στη χώρα εξακολουθούν να υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θα ήθελαν να επενδύσουν, από τους πλούσιους επιχειρηματίες λεως τους μικρομεσαίους λέει ο κ. Χαντζηνικολάου.
Ωστόσο αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό.
"Χρειαζόμαστε ξένες επενδύσεις, αν θέλουμε να δούμε βιώσιμη ανάπτυξη".
Αλλά προκειμένου οι επενδυτές να ενδιαφερθούν και πάλι για την Ελλάδα, χρειάζονται ασφάλεια και σταυερότητα.
Εξακολουθούν να περιμένουν για αυτό.
Και το ίδιο ισχύει και για το τέλος της ιστορίας του ελληνικού διλήμματος.
www.bankingnews.gr
Η κατάσταση είναι δραματική και θα παραμείνει έτσι για πολύ καιρό.
Όταν τον ρώτησαν αν θέλει να επιστρέψει στην Ελλάδα, ο Γεώργιος Χαντζηνικολάου δεν δίστασε καθόλου.
Ο κ. Χαντζηνικολάου έχει μια καριέρα τριών δεκαετίων στον τραπεζικό τομέα στο εξωτερικό, δουλεύοντας σε τράπεζες στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, στη Dresdner Bank, στην Bank of America, στην UBS.
Παρακολούθησε την είσοδο της Ελλάδας στην οικονομική κρίση, είδε πώς η κατάθλιψη έπληξε τη χώρα και το λαό, αλλά και το ξεθώριασμα της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και τους θεσμούς.
Τώρα ο κ.Χαντζηνικολάο θέλει να προσφέρει στην πατρίδα του.
Οκτώ μήνες πριν μετακόμισε στην Αθήνα ανέλαβε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Τράπεζας Πειραιώς, της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας.
Για χρόνια η τράπεζα "παλεύει" όπως όλες οι ελληνικές τράπεζες με ένα τεράστιο ποσό επισφαλών δανείων και εξαρτάται από τα δάνεια έκτακτης ανάγκης της Τράπεζας της Ελλάδος.
"Το μέλλον των τραπεζών", λέει, "είναι στενά συνδεδεμένο με το μέλλον της χώρας".
Αυτό που είναι καλό για τις τράπεζες, είναι επίσης καλό για την Ελλάδα.
Η κατάσταση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα δείχνει τη δεινή θέση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα.
Μια ματιά στους ισολογισμούς των τραπεζών αποκαλύπτει πόσος στενός είναι ο "κορσές" που έχει δημιουργηθεί για σχεδόν οκτώ χρόνια που εξελίσσεται η κρίση της ελληνικής οικονομίας.
Πολλοί ιδιώτες, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.
Αυτό δείχνει πόσο λίγα χρήματα έχουν γυρίσει στο τραπεζικό σύστημα από το 2015 όταν υπήρξε πολύ μεγάλη εκκροή καταθέσεων.
Εάν αυξηθεί η πολιτική αβεβαιότητα, οι ισολογισμοί των τραπεζών θα βρεθούν κάτω από νέες πιέσεις
Πριν από μία εβδομάδα, οι πιστωτές της Ελλάδας συμφώνησαν στο κλείσιμο της β' αξιολόγησης και την εκταμίευση δόσης 8,5 δισ. ευρώ από το τρίτο πακέτο διάσωσης.
Η συμφωνία έκλεισε μετά από διαπραγματεύσεις μηνών.
"Η αναβλητικότητα στις πολιτικές διαπραγματεύσεις δεν βοηθά", λέει ο κ. Χαντζηνικολάου.
Αυτό αποτυπώνεται και στους ισολογισμούς των τραπεζών.
Όσο αυξανόταν η πολιτική αβεβαιότητα, οι καταθέτες προχωρούσαν σε απόσυρηση των καταθέσεων και παρά το γεγονός ότι το εβδομαδιαίο όριο ανάληψης ανέρχεται στα 420 ευρώ (λόγω των capital controls), ήταν πλήγμα για τις τράπεζες.
Οι επενδυτές απέχουν χαρακτηριστικά από την ελληνική οικονομία.
Οι καταναλωτές ξοδεύουν λιγότερα εάν φοβούνται ότι η κρίση θα αναζωπυρωθεί.
Είναι ένας εξουθενωτικός κύκλος που συνεχίζεται για χρόνια.
"Το γεγονός ότι υπάρχει πλέον συμφωνία Ελλάδας-πιστωτών θα ομαλοποιήσει την κατάσταση και θα συμβάλλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης"», λέει ο κ. Χαντζηνικολάου και συνεχίζει λέγοντας ότι "η εμπιστοσύνη μπορεί να μετρηθεί από την εισροή κεφαλαίων στις τράπεζες".
Εάν τα πράγματα πάνε καλά τώρα, αυτό μπορεί να είναι και ένα σημείο καμπής τόσο για τις ελληνικές τράπεζες όσο και για τη χώρα.
Στην τελευταία ανάλυσή της για τις ελληνικές τράπεζες, ο οίκος αξιολόγησης Moody's διατηρεί το outlook για τον κλάδο σε «σταθερό» και αναμένει το 2017 να είναι «σχεδόν κερδοφόρες».
"Οι ελληνικές τράπεζες είναι στην καλύτερη φόρμα από τότε που άρχισε η κρίση", λέει ο κ. Χαντζηνικολάου και τονίζει επίσης πόσο εύθραυστη εξακολουθεί να είναι η κατάσταση.
Από την ανακεφαλαιοποίηση του 2015, οι τράπεζες έχουν επαρκή κεφάλαια και με το υγιές μέρος των ισολογισμών τους κερδίζουν χρήματα και πάλι. «Αλλά αυτά τα χρήματα εξαφανίζονται αμέσως, καθώς υπάρχουν πολλές "τρύπες" στους ισολογισμούς τους λέει ο κ.Χαντζηνικολάου.
Αυτές οι "τρύπες" είναι τα "κόκκινα δάνεια" που ταλανίζουν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Στο τέλος τους 2016 η αξία τους ανερχόταν στα 106 δισ. ευρώ - ήτοι το 45% εκατό των συνολικών δανείων.
Και το χειρότερο, λέει ο κ. Χαντζηνικολάου, είναι τα καταναλωτικά δάνεια.
Μετά την εισαγωγή του ευρώ, μια πιστωτική φούσκα δημιουργήθηκε στην Ελλάδα, όπως στην Ισπανία και τις ΗΠΑ που τροφοδοτήθηκε από φθηνά δάνεια για αγορά ακινήτων.
Σχεδόν ο καθένας που ήθελε πήρε δάνειο.
Οι κατασκευαστές πήραν πολλά δάνεια προκειμένου να να χτίσουν σπίτια και ξενοδοχεία, με αρκετά από αυτά να έχουν παραμείνει ημιτελή λόγω της οικοονμικής κρίσης που ξέσπασε στη χώρα.
«Τα ενυπόθηκα δάνεια είναι, επομένως, ένα από τα πιο δύσκολα για τις τράπεζες», λέει ο Αλέξανδρος Κρητικός, Διευθυντής Ερευνών στο Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών.
Τα αυτά πιθανώς να μην επιστραφούν ποτέ πισω στις τράπεζες.
Η Ελλάδα χρειάζεται δύο βασικά πράγματα που έχουν άμεση σχέση μεταξύ τους.
Πρώτον να συνεχιστεί η πολιτική σταθερότητα, -η οποία περιοδικά υποχωρεί όταν αυξάνονται οι εικασίες για επικείμενη κατάρρευση της χώρας - με αποτέλεσμα να επιστρέψει η εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα.
Δεύτερον σύμφωνα με τον κ. Χαντζηνικολάου, χρειάζεται η ελληνική οικονομία να αρχίσει να αναπτύσσεται "κάτι που είναι απαραίτητο όσο τίποτα άλλο".
Για μια χώρα της οποίας η οικονομία έχει συρρικνωθεί τόσο πολύ μια ανάπτυξη 2% δεν είναι πολύ.
Ίσως η αρχή μιας διαρκούς ανάκαμψης έχει ήδη γίνει.
Οι νέές προβλέψεις για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι αν μη τι άλλο αισιόδοξες.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναμένει αναάπτυξη 2,2% για το 2017, η Moody's αναμένει ανάπτυξη 1,5%.
Η Τράπεζα Πειραιώς είναι πιο συντηρητική στις προβλέψεις της και πρόσφατα αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της σε λίγο πανω από το 1%
Η Ελλάδα έχει πολύ δρόμο ακόμα μπροστά της για να αφήσει πίσω της την οικονομική κρίση.
Αυτό που χρειάζεται επειγόντως και πάνω απ 'όλα, είναι οι επενδύσεις.
Ακόμη και μέσα στη χώρα εξακολουθούν να υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θα ήθελαν να επενδύσουν, από τους πλούσιους επιχειρηματίες λεως τους μικρομεσαίους λέει ο κ. Χαντζηνικολάου.
Ωστόσο αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό.
"Χρειαζόμαστε ξένες επενδύσεις, αν θέλουμε να δούμε βιώσιμη ανάπτυξη".
Αλλά προκειμένου οι επενδυτές να ενδιαφερθούν και πάλι για την Ελλάδα, χρειάζονται ασφάλεια και σταυερότητα.
Εξακολουθούν να περιμένουν για αυτό.
Και το ίδιο ισχύει και για το τέλος της ιστορίας του ελληνικού διλήμματος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών