Ενεργειακός «όμηρος» της Ρωσίας η Ευρώπη - Ο εκβιασμός για τον Nord Stream 2 και ο ρόλος της Γερμανίας

Μετά τις διαβεβαιώσεις της Ρωσίας ότι θα αυξήσει τον εφοδιασμό της Ευρώπης με φυσικό αέριο, προκειμένου να αποκλιμακωθούν οι τιμές, οι αναλυτές κατέληξαν: Ένα πράγμα έχει γίνει απόλυτα σαφές... η Ευρώπη βρίσκεται τώρα σε μεγάλο βαθμό στο έλεος της Ρωσίας όσον αφορά την ενέργεια.
Τα συμβόλαια φυσικού αερίου σημείωσαν νέα υψηλά επίπεδα στην Ευρώπη αυτή την εβδομάδα - μετά από άνοδο σχεδόν 500% φέτος - με την αυξημένη ζήτηση και τη συμπίεση της προσφοράς να ασκούν πίεση στον τομέα της ενέργειας καθώς ο καιρός γίνεται πιο κρύος.
Οι τιμές συνέχιζαν να αυξάνονται εωσότου υπήρξε παρέμβαση του Ρώσου προέδρου Vladimir Putin, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι θα αυξήσει τη ροή φυσικού αερίου της Ρωσίας προς την Ευρώπη.
Αλλά σύμφωνα με τους αναλυτές η κίνηση αυτή έδειξε ότι η Ευρώπη γίνεται όλο και πιο ευάλωτη στη Ρωσία, η οποία περιμένει τη Γερμανία να πιστοποιήσει το αμφιλεγόμενο αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2, το οποίο θα φέρει περισσότερο ρωσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω της Βαλτικής Θάλασσας.
Ο αγωγός των 11 δισ. δολαρίων έχει πλέον ολοκληρωθεί, παρά τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ ότι θέτει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιδιώξει να χρησιμοποιήσει τους ενεργειακούς εφοδιασμούς προκειμένου να εμπλακεί στην περιοχή.

«Ενεργειακός εκβιασμός»

«Η Ευρώπη έχει πλέον γίνει όμηρος της Ρωσίας στον ενεργειακό της εφοδιασμό», δήλωσε ο Timothy Ash, ανώτερος αναλυτής αναδυόμενων αγορών στην Bluebay Asset Management, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση «απίστευτη».
«[Είναι] ξεκάθαρο ότι η Ρωσία έχει "κλειδώσει" ενεργειακά την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο», πρόσθεσε χαρακτηρίζοντάς το μια μορφή «ενεργειακού εκβιασμού».
Ο Putin χρησιμοποίησε τηλεοπτικώς την κυβερνητική συνεδρίαση της Τετάρτης, 6 Οκτωβρίου 2021, για να προσφέρει αύξηση του εφοδιασμού στην Ευρώπη.
Επίσης, άφησε να εννοιηθεί ότι θα ακυρώσει πολλές από τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις φυσικού αερίου σε αντάλλαγμα νέων συμφωνιών, λέγοντας ότι το Κρεμλίνο είναι έτοιμο να διαπραγματευτεί νέα μακροπρόθεσμα συμβόλαια για τις πωλήσεις φυσικού αερίου.
Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι η Ρωσία απέκλεισε σκόπιμα τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, σε μια προσπάθεια να επιταχύνει την έγκριση της Γερμανίας για τον αγωγό Nord Stream 2.
Αν και το Κρεμλίνο διαψεύδει αυτά τα σενάρια, ο αντιπρόεδρος της Ρωσίας Alexander Novak σημείωσε την Τετάρτη ότι η αναμενόμενη γερμανική έγκριση του αγωγού θα μπορούσε να βοηθήσει στην σταθεροποίηση των τιμών.
Αναζητώντας μια γρήγορη έγκριση για το Nord Stream 2, ο Ash θεωρούσε ότι ήταν «το σχέδιο της Μόσχας», προσθέτοντας ότι «οι αγορές είναι πραγματικά αφελείς αν πιστεύουν ότι η Μόσχα θα κάνει τα πάντα για να διευκολύνει την ευρωπαϊκή κρίση φυσικού αερίου οποιαδήποτε στιγμή πριν εγκριθεί ο NS2».
Βέβαια, ο ρυθμιστικός φορέας ενέργειας της Γερμανίας δεν δείχνει κανένα σημάδι έγκρισης του αγωγού, έχοντας αναφέρει ότι πρέπει να δείξει ότι δεν θα παραβιάσει τους κανόνες ανταγωνισμού περιορίζοντας τους προμηθευτές που τον χρησιμοποιούν, σύμφωνα με το Reuters.

Πολιτικοί χειρισμοί

Ο Mike Fulwood, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Οξφόρδης για τις ενεργειακές πολιτικές, συμφώνησε ότι οποιαδήποτε απόφαση για παροχή περισσότερου φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τη Ρωσία είναι «πολιτική» και συνδέεται με την έγκριση του αγωγού.
"Βασικά, [η κατάσταση για τη Ρωσία είναι] εάν εγκρίνετε το Nord Stream 2, θα πάρουμε λίγο αέριο για να στείλουμε το Nord Stream 2 για να δείξουμε ότι είμαστε πιστοί στο λόγο μας", δήλωσε ο ίδιος.
Ο Bilal Hafeez, Διευθύνων Σύμβουλος και επικεφαλής της έρευνας στο Macro Hive, δήλωσε ότι πιστεύει επίσης ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί την κατάσταση προς όφελός της.
«Πιστεύω ότι η Ρωσία χρησιμοποίησε αυτήν την ενεργειακή κρίση για να επωφεληθεί από την κατάσταση εδώ και να προσπαθήσει να επιταχύνει τη χρήση του αγωγού.
Επίσης, υπάρχουν κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι μπορεί να είχαν περιορίσει τον εφοδιασμό των αγωγών μέσω της Ουκρανίας, προκειμένου η Γερμανία και η ΕΕ να επιταχύνουν τη χρήση του αγωγού Nord Stream 2.

Επιφυλακτική η ΕΕ

Οι αυξανόμενες τιμές έχουν θέσει το ζήτημα στην κορυφή της ατζέντας της ΕΕ με τους ηγέτες να ζητούν περισσότερη ενεργειακή ανεξαρτησία - δεδομένου ότι σχεδόν το 90% των προμηθειών του μπλοκ είναι εισαγόμενες, με τη Ρωσία να είναι μία από τις κύριες πηγές εισαγωγών μαζί με τη Νορβηγία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο αγωγός έχει επικριτές στην Ευρώπη, με την Ουκρανία να διαμαρτύρεται για τη συμφωνία του αγωγού με τη Ρωσία, καθώς σημαίνει ότι οι δικοί της αγωγοί παρακάμπτονται και θα χάσει πολύτιμα τέλη διαμετακόμισης φυσικού αερίου.
Η Πολωνία επίσης, αισθανόμενη ευάλωτη από μια πιο διεκδικητική γείτονα Ρωσία, λέει ότι ο αγωγός εξυπηρετεί μόνο την ενίσχυση της Ρωσίας.
Τον Ιούλιο, εξέδωσαν κοινή δήλωση στην οποία επέκριναν τον αγωγό, λέγοντας ότι «η απόφαση για την κατασκευή του Nord Stream 2, το 2015, μόλις μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας και την παράνομη προσάρτηση του ουκρανικού εδάφους, δημιούργησε ανασφάλεια, αναξιοπιστία και πολιτική κρίση στην Ευρώπη».

Πεδίο συγκρούσεων

Ο εφοδιασμός της Ευρώπης με φυσικό αέριο αποτελεί εδώ και καιρό ένα ακανθώδες θέμα.
Συχνά έχει δημιουργήσει σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ, με την αμερικανική κυβέρνηση να επικρίνει τη Γερμανία (ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ, ακόμη και πριν από τον αγωγό NS2) για την υπογραφή στο έργο φυσικού αερίου με τη Ρωσία.
Οι ειδικοί θεωρούν τη μάχη για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη ως έναν πόλεμο ισχύος μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, με αμφότερες να διεκδικούν να κερδίσουν μερίδιο αγοράς στην περιοχή με την προμήθεια φυσικού αερίου (Ρωσία) και υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΗΠΑ).
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η Ευρώπη πρέπει να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειας μακριά από τη Ρωσία.
«Όσο περισσότερο διαφοροποιεί η Ευρώπη τον εφοδιασμό της, τόσο λιγότερος είναι ο κίνδυνος», δήλωσε ο Fulwood, προσθέτοντας ότι έγιναν προσπάθειες να προμηθευτούν αυξανόμενη ποσότητα ΥΦΑ από τις ΗΠΑ.
«Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια μια μεγάλη αύξηση των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, κυρίως από τις ΗΠΑ», σημείωσε.
Σχολιάζοντας την ευρύτερη αγορά φυσικού αερίου και τους περιορισμούς στην παροχή που επηρεάζουν άλλους παραγωγούς φυσικού αερίου σε όλο τον κόσμο, ο Fulwood περιέγραψε την κατάσταση που βίωναν οι αγορές φυσικού αερίου ως «μια τέλεια καταιγίδα ανάκαμψης της ζήτησης από τον Covid σε μια δύσκολη κατάσταση εφοδιασμού».
"Υπήρξε μια προσωρινή έλλειψη προσφοράς και κάποια από αυτά τα κέντρα logistics ήταν εκτός λειτουργίας.
Αλλά δεν θα είναι μέχρι το επόμενο έτος, οπότε για τους επόμενους μήνες είμαστε πραγματικά στο έλεος του καιρού", είπε.

www.bankingnews.gr