Πέντε κίνδυνοι, που αφορούν το χρέος των καταναλωτών, την υπερτιμημένη ανάπτυξη γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη και τις αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις, αναμένεται να διαμορφώσουν την πορεία της οικονομίας στο εγγύς μέλλον
Καθώς το 2026 πλησιάζει, οι οικονομικοί αναλυτές και οι επενδυτές αναζητούν σημάδια κινδύνων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις αγορές και τις επιχειρηματικές στρατηγικές.
Η QTR's Fringe Finance αναλύει πέντε σημαντικούς κινδύνους που διαφαίνονται στον ορίζοντα, οι οποίοι συνδέονται με τη συνεχιζόμενη πίεση στην κατανάλωση, τις τεχνολογικές αποτιμήσεις, και την οικονομική αβεβαιότητα.
Αυτοί οι κίνδυνοι, που αφορούν το χρέος των καταναλωτών, την υπερτιμημένη ανάπτυξη γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη και τις αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις, αναμένεται να διαμορφώσουν την πορεία της οικονομίας στο εγγύς μέλλον.
Ας εξετάσουμε τους παράγοντες που ενδέχεται να προκαλέσουν αναταράξεις στις αγορές και τις επιχειρήσεις το 2026, σύμφωνα με την ανάλυση του QTR.
Ο μεγάλος κίνδυνος
Ο πρώτος κίνδυνος για το 2026 είναι και ο απλούστερος και ο πιο παραμελημένος. Ο Αμερικανός καταναλωτής έχει φτάσει στα όριά του.
Οι καθυστερήσεις στα δάνεια αυτοκινήτων χαμηλής ποιότητας (subprime) έχουν ήδη ξεπεράσει το 6% σε καθυστέρηση άνω των 60 ημερών, τα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί εδώ και δεκαετίες, και συνεχίζουν να αυξάνονται.
Τα υπόλοιπα των πιστωτικών καρτών ξεπερνούν το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια και τα ποσοστά καθυστέρησης παραμένουν πολύ υψηλότερα από τα επίπεδα πριν την πανδημία του COVID, ιδιαίτερα ανάμεσα σε δανειολήπτες με χαμηλά εισοδήματα και νεότερους δανειολήπτες που εξάντλησαν τις αποταμιεύσεις τους πριν από καιρό.
Το "Buy-now-pay-later" ή αλλιώς "φανταστικό χρέος", που προωθείται ως ευκολία, έχει μετατραπεί σιωπηλά σε ένα σκιώδες σύστημα υποβαθμισμένων δανείων (subprime), με μεγάλο ποσοστό χρηστών να μην πληρώνει τις δόσεις του και να συσσωρεύει βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις απλά για να επιβιώσει.
Ο καταναλωτής δεν μείωσε τα χρέη του μετά τον COVID – τα αύξησε με επιτόκια που είναι διακυβερνήσιμα.
Τώρα, η ρευστότητα έχει εξαντληθεί, οι τιμές παραμένουν υψηλές και οι μειώσεις των επιτοκίων, όταν και αν έρθουν, δεν θα είναι αρκετά γρήγορες ή βαθιές για να σώσουν τα νοικοκυριά που ήδη έχουν καθυστερήσει.
Αυτό δεν θα εκδηλωθεί ως ένα και μόνο καταστροφικό περιστατικό. Θα εμφανιστεί μέσω των συνεχών καθυστερήσεων, της αύξησης των αποσβέσεων, της αυστηρότερης πιστοδότησης και της πίεσης κερδών σε οποιονδήποτε τομέα εξακολουθεί να πιστεύει ότι «ο καταναλωτής είναι ανθεκτικός».
Εταιρείες που βρίσκονται σε αυτόν τον τομέα που θα αποφύγω είναι όλες οι περιφερειακές τράπεζες (KRE), η Carvana (CVNA), η Credit Acceptance Corporation (CACC), η Santander Consumer USA Holdings (SC), η Ally Financial (ALLY), η OneMain Holdings (OMF), η Enova International (ENVA), και η Bread Financial (που εξυπηρετεί πολλούς καταναλωτές χαμηλής πιστοληπτικής ικανότητας), καθώς και οι fintechs BNPL (Buy Now Pay Later) όπως οι Affirm Holdings (AFRM), Sezzle Inc. (SEZL), Block, Inc. (ιδιοκτήτης του Afterpay) και Klarna Group (KLAR).
Το πρόβλημα των αποτιμήσεων
Ο δεύτερος κίνδυνος είναι η αποτίμηση – και το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ της αφήγησης και της πραγματικότητας του κεφαλαίου, ιδιαίτερα γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη (AI).
Οι αγορές συνεχίζουν να αποτιμούν τις τεχνολογίες AI σαν να εγγυώνται εκθετική ανάπτυξη, χωρίς όμως να απαιτούν συμβιβασμούς, πίεση περιθωρίων ή πειθαρχία κεφαλαίου.
Αυτή η φαντασίωση αρχίζει να ραγίζει, όπως πάντα, στο σημείο του χρηματοπιστωτικού κινδύνου.
Ο δείκτης Shiller PE έχει ξεπεράσει το 40x – κάτι εντελώς υπερβολικό.
Η πρόσφατη κατάρρευση μιας μεγάλης συμφωνίας για τη δημιουργία κέντρου δεδομένων AI αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, που συνδέεται με την Oracle, μετά την αποχώρηση της Blue Owl, δεν αφορούσε την τεχνολογία, αλλά τον κίνδυνο, τις αποδόσεις και το ποιος πραγματικά θέλει να αναλάβει τη χρηματοδότηση υποδομών AI με τις τρέχουσες τιμές και το σημερινό κόστος κεφαλαίου.
Σε όλη την αμερικανική επιχειρηματικότητα, τα σχέδια κεφαλαιουχικών δαπανών για την AI επιβραδύνονται, αναστέλλονται ή αναθεωρούνται σιωπηλά, καθώς οι CFOs συνειδητοποιούν ότι οι GPU, η ενέργεια, η ψύξη, τα ακίνητα και τα ταλέντα είναι ακριβά και η καμπύλη κερδοφορίας είναι πολύ λιγότερο βέβαιη από ό,τι υποδεικνύουν οι πολλαπλασιαστές του μετοχικού κεφαλαίου. Περισσότερα για αυτό μπορείτε να διαβάσετε εδώ: Burry Breaks His Silence.
Ταυτόχρονα, οι θετικές πραγματικές αποδόσεις συνεχίζουν να απορροφούν ρευστότητα από το σύστημα και ο περιθωριακός επενδυτής δεν πληρώνεται πια για να πιστεύει για τα επόμενα δέκα χρόνια.
Διάβρωση της ζήτησης
Ο τρίτος κίνδυνος για το 2026 αφορά την αργή διάβρωση της παθητικής ζήτησης, η οποία έχει υποστηρίξει τις αγορές για πάνω από μια δεκαετία.
Οι συνεχείς καταθέσεις στις συντάξεις 401(k), τα index funds και τα target-date funds υπήρξαν μία από τις πιο ισχυρές — και λιγότερο αμφισβητούμενες — πηγές ζήτησης στην ιστορία των σύγχρονων αγορών.
Αυτή η ζήτηση αρχίζει να εξασθενεί όταν οι άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους.
Καθώς οι απολύσεις επιταχύνονται, λόγω της αντικατάστασης θέσεων εργασίας από την τεχνητή νοημοσύνη και της επιβράδυνσης της οικονομίας, οι καταθέσεις στις συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις μειώνονται.
Και όταν η οικονομική πίεση αναγκάζει τα νοικοκυριά να χρησιμοποιήσουν τους λογαριασμούς συνταξιοδότησης για ρευστότητα, αυτές οι ροές δεν απλώς μειώνονται — αντιστρέφονται.
Η παθητική επένδυση λειτουργεί άψογα όταν οι αγορές ανεβαίνουν, καθώς είναι αδιάφορη ως προς τις τιμές.
Όμως, όταν οι αγορές πέφτουν, παραμένει αδιάφορη και στην αντίθετη κατεύθυνση.
Λιγότερες εισροές, περισσότερες εκροές και λιγότεροι φυσικοί αγοραστές στη μέση δημιουργούν έναν δομικό άνεμο αντίρροπης κατεύθυνσης που οι αγορές δεν έχουν κληθεί να αντιμετωπίσουν σε σημαντικό βαθμό από τότε που η παθητική επένδυση επικράτησε.
Ο ρόλος των κρυπτονομισμάτων
Ο τέταρτος κίνδυνος — και ίσως ο πιο επικίνδυνος — αφορά τη μεταμόρφωση των κρυπτονομισμάτων από ένα αυτοανακηρυγμένο, σπεκουλαριστικό πεδίο σε ένα συστημικά ενσωματωμένο χρηματοοικονομικό προϊόν.
Το Bitcoin και η ευρύτερη κρυπτοαγορά δεν ζουν πια στα περιθώρια.
Είναι πλέον ενσωματωμένα σε ETFs, ισολογισμούς εταιρειών, τη ζήτηση για stablecoin από τα αμερικανικά αποθεματικά, και ολοένα περισσότερο σε λογαριασμούς συνταξιοδότησης.
Αυτό δεν πρόκειται για «υιοθέτηση» με την αθώα έννοια — είναι ενσωμάτωση. Με την κεφαλαιοποίηση της συνολικής κρυπτοαγοράς να αγγίζει τα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια, μια πτώση της τάξης του 50% θα εξαφάνιζε περίπου 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε πλούτο μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Οι ερωτήσεις που προκύπτουν σχετικά με το Tether και άλλες stablecoins που στηρίζουν την κρυπτοαγορά αυξάνονται.
Η βασική ερώτηση είναι: γιατί το Tether, το πιο κρίσιμο stablecoin, δεν έχει ποτέ υποβληθεί σε έλεγχο; Και αν αυτό δεν υπήρχε, ποια θα ήταν η τιμή του Bitcoin;
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες καταρρεύσεις της κρυπτοαγοράς, οι νέες απώλειες θα πλήξουν τώρα τα 401(k)s, τα index products, τις δημόσιες εταιρείες και τις συνθήκες ρευστότητας ταυτόχρονα.
Η κρυπτονομισματική αγορά συνδυάζει τη σπεκουλαρίστικη υπερβολή της εποχής των dot-com με το συστημικό κίνδυνο της αγοράς ακινήτων του 2008, όλα με την παρηγορητική πεποίθηση ότι αυτή τη φορά είναι διαφορετικά επειδή το περιουσιακό στοιχείο είναι νεότερο, πιο έξυπνο και πολιτικά υποστηριζόμενο.
Η ιστορία δείχνει ότι αυτός ο συνδυασμός δεν καταλήγει σε μια «μαλακή προσγείωση». Είτε το Bitcoin επιβιώσει και ωριμάσει, είτε όχι, ο άμεσος κίνδυνος είναι προφανής: όσο πιο βαθιά ενσωματώνεται το κρυπτονόμισμα στην οικονομία, τόσο πιο πιθανό είναι να λειτουργήσει ως το σημείο αποτυχίας όταν τα ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία αρχίσουν να αποσυντίθενται.
Γεωπολιτικός κίνδυνος
Ο πέμπτος κίνδυνος είναι γεωπολιτικός — και είναι ο τύπος που δεν δηλώνει την παρουσία του με έναν δείκτη CPI ή με μια αποτυχία κερδών.
Κάτι αλλάζει πίσω από τις σκηνές στην παγκόσμια νομισματική τάξη, και τα σημάδια φαίνονται εκεί που πάντα εμφανίζονται: στον χρυσό, στο ασήμι και στη συμπεριφορά που πλέον δεν ευθυγραμμίζεται με την επίσημη αφήγηση.
Η Κίνα και η Ρωσία δεν παραμένουν πια σε στάση απειλής απέναντι στο δολάριο· κατασκευάζουν ενεργά γύρω από αυτό, πραγματοποιούν εξωτερικές εμπορικές συναλλαγές, συγκεντρώνουν σκληρά περιουσιακά στοιχεία και στέλνουν το μήνυμα — ήσυχα αλλά επίμονα — ότι η εξάρτηση από το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι στρατηγική αδυναμία.
Αυτό δεν αφορά την άμεση κατάρρευση του δολαρίου ή κάποια γελοία στιγμή του «τέλους του νομισματικού αποθέματος». Αφορά τη διάβρωση, τη διάσπαση και τη δημιουργία παράλληλων συστημάτων, ενώ οι αγορές παραμένουν προσκολλημένες στους πολλαπλασιαστές της τεχνολογίας και τα «τυχερά» παιχνίδια με τις μειώσεις επιτοκίων.
Ο χρυσός και το ασήμι δεν κινούνται έτσι επειδή όλα είναι καλά — κινούνται όταν η εμπιστοσύνη καλύπτεται διακριτικά από παράγοντες που σκέφτονται σε δεκαετίες, όχι σε τρίμηνα.
Η ιστορία μας λέει ότι οι μεγάλες νομισματικές αλλαγές δεν είναι ποτέ προφανείς μέχρι να σπάσουν, και δεν είναι ποτέ τακτοποιημένες.
Το 2026 μπορεί να μην είναι η χρονιά που θα καταρρεύσει το δολάριο, αλλά μοιάζει όλο και περισσότερο με τη χρονιά που θα ανακαλύψουμε τι ακριβώς έχει ήδη αρχίσει να σπάει κάτω από την επιφάνεια.
www.bankingnews.gr
Η QTR's Fringe Finance αναλύει πέντε σημαντικούς κινδύνους που διαφαίνονται στον ορίζοντα, οι οποίοι συνδέονται με τη συνεχιζόμενη πίεση στην κατανάλωση, τις τεχνολογικές αποτιμήσεις, και την οικονομική αβεβαιότητα.
Αυτοί οι κίνδυνοι, που αφορούν το χρέος των καταναλωτών, την υπερτιμημένη ανάπτυξη γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη και τις αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις, αναμένεται να διαμορφώσουν την πορεία της οικονομίας στο εγγύς μέλλον.
Ας εξετάσουμε τους παράγοντες που ενδέχεται να προκαλέσουν αναταράξεις στις αγορές και τις επιχειρήσεις το 2026, σύμφωνα με την ανάλυση του QTR.
Ο μεγάλος κίνδυνος
Ο πρώτος κίνδυνος για το 2026 είναι και ο απλούστερος και ο πιο παραμελημένος. Ο Αμερικανός καταναλωτής έχει φτάσει στα όριά του.
Οι καθυστερήσεις στα δάνεια αυτοκινήτων χαμηλής ποιότητας (subprime) έχουν ήδη ξεπεράσει το 6% σε καθυστέρηση άνω των 60 ημερών, τα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί εδώ και δεκαετίες, και συνεχίζουν να αυξάνονται.
Τα υπόλοιπα των πιστωτικών καρτών ξεπερνούν το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια και τα ποσοστά καθυστέρησης παραμένουν πολύ υψηλότερα από τα επίπεδα πριν την πανδημία του COVID, ιδιαίτερα ανάμεσα σε δανειολήπτες με χαμηλά εισοδήματα και νεότερους δανειολήπτες που εξάντλησαν τις αποταμιεύσεις τους πριν από καιρό.
Το "Buy-now-pay-later" ή αλλιώς "φανταστικό χρέος", που προωθείται ως ευκολία, έχει μετατραπεί σιωπηλά σε ένα σκιώδες σύστημα υποβαθμισμένων δανείων (subprime), με μεγάλο ποσοστό χρηστών να μην πληρώνει τις δόσεις του και να συσσωρεύει βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις απλά για να επιβιώσει.
Ο καταναλωτής δεν μείωσε τα χρέη του μετά τον COVID – τα αύξησε με επιτόκια που είναι διακυβερνήσιμα.
Τώρα, η ρευστότητα έχει εξαντληθεί, οι τιμές παραμένουν υψηλές και οι μειώσεις των επιτοκίων, όταν και αν έρθουν, δεν θα είναι αρκετά γρήγορες ή βαθιές για να σώσουν τα νοικοκυριά που ήδη έχουν καθυστερήσει.
Αυτό δεν θα εκδηλωθεί ως ένα και μόνο καταστροφικό περιστατικό. Θα εμφανιστεί μέσω των συνεχών καθυστερήσεων, της αύξησης των αποσβέσεων, της αυστηρότερης πιστοδότησης και της πίεσης κερδών σε οποιονδήποτε τομέα εξακολουθεί να πιστεύει ότι «ο καταναλωτής είναι ανθεκτικός».
Εταιρείες που βρίσκονται σε αυτόν τον τομέα που θα αποφύγω είναι όλες οι περιφερειακές τράπεζες (KRE), η Carvana (CVNA), η Credit Acceptance Corporation (CACC), η Santander Consumer USA Holdings (SC), η Ally Financial (ALLY), η OneMain Holdings (OMF), η Enova International (ENVA), και η Bread Financial (που εξυπηρετεί πολλούς καταναλωτές χαμηλής πιστοληπτικής ικανότητας), καθώς και οι fintechs BNPL (Buy Now Pay Later) όπως οι Affirm Holdings (AFRM), Sezzle Inc. (SEZL), Block, Inc. (ιδιοκτήτης του Afterpay) και Klarna Group (KLAR).
Το πρόβλημα των αποτιμήσεων
Ο δεύτερος κίνδυνος είναι η αποτίμηση – και το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ της αφήγησης και της πραγματικότητας του κεφαλαίου, ιδιαίτερα γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη (AI).
Οι αγορές συνεχίζουν να αποτιμούν τις τεχνολογίες AI σαν να εγγυώνται εκθετική ανάπτυξη, χωρίς όμως να απαιτούν συμβιβασμούς, πίεση περιθωρίων ή πειθαρχία κεφαλαίου.
Αυτή η φαντασίωση αρχίζει να ραγίζει, όπως πάντα, στο σημείο του χρηματοπιστωτικού κινδύνου.
Ο δείκτης Shiller PE έχει ξεπεράσει το 40x – κάτι εντελώς υπερβολικό.
Η πρόσφατη κατάρρευση μιας μεγάλης συμφωνίας για τη δημιουργία κέντρου δεδομένων AI αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, που συνδέεται με την Oracle, μετά την αποχώρηση της Blue Owl, δεν αφορούσε την τεχνολογία, αλλά τον κίνδυνο, τις αποδόσεις και το ποιος πραγματικά θέλει να αναλάβει τη χρηματοδότηση υποδομών AI με τις τρέχουσες τιμές και το σημερινό κόστος κεφαλαίου.
Σε όλη την αμερικανική επιχειρηματικότητα, τα σχέδια κεφαλαιουχικών δαπανών για την AI επιβραδύνονται, αναστέλλονται ή αναθεωρούνται σιωπηλά, καθώς οι CFOs συνειδητοποιούν ότι οι GPU, η ενέργεια, η ψύξη, τα ακίνητα και τα ταλέντα είναι ακριβά και η καμπύλη κερδοφορίας είναι πολύ λιγότερο βέβαιη από ό,τι υποδεικνύουν οι πολλαπλασιαστές του μετοχικού κεφαλαίου. Περισσότερα για αυτό μπορείτε να διαβάσετε εδώ: Burry Breaks His Silence.
Ταυτόχρονα, οι θετικές πραγματικές αποδόσεις συνεχίζουν να απορροφούν ρευστότητα από το σύστημα και ο περιθωριακός επενδυτής δεν πληρώνεται πια για να πιστεύει για τα επόμενα δέκα χρόνια.
Διάβρωση της ζήτησης
Ο τρίτος κίνδυνος για το 2026 αφορά την αργή διάβρωση της παθητικής ζήτησης, η οποία έχει υποστηρίξει τις αγορές για πάνω από μια δεκαετία.
Οι συνεχείς καταθέσεις στις συντάξεις 401(k), τα index funds και τα target-date funds υπήρξαν μία από τις πιο ισχυρές — και λιγότερο αμφισβητούμενες — πηγές ζήτησης στην ιστορία των σύγχρονων αγορών.
Αυτή η ζήτηση αρχίζει να εξασθενεί όταν οι άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους.
Καθώς οι απολύσεις επιταχύνονται, λόγω της αντικατάστασης θέσεων εργασίας από την τεχνητή νοημοσύνη και της επιβράδυνσης της οικονομίας, οι καταθέσεις στις συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις μειώνονται.
Και όταν η οικονομική πίεση αναγκάζει τα νοικοκυριά να χρησιμοποιήσουν τους λογαριασμούς συνταξιοδότησης για ρευστότητα, αυτές οι ροές δεν απλώς μειώνονται — αντιστρέφονται.
Η παθητική επένδυση λειτουργεί άψογα όταν οι αγορές ανεβαίνουν, καθώς είναι αδιάφορη ως προς τις τιμές.
Όμως, όταν οι αγορές πέφτουν, παραμένει αδιάφορη και στην αντίθετη κατεύθυνση.
Λιγότερες εισροές, περισσότερες εκροές και λιγότεροι φυσικοί αγοραστές στη μέση δημιουργούν έναν δομικό άνεμο αντίρροπης κατεύθυνσης που οι αγορές δεν έχουν κληθεί να αντιμετωπίσουν σε σημαντικό βαθμό από τότε που η παθητική επένδυση επικράτησε.
Ο ρόλος των κρυπτονομισμάτων
Ο τέταρτος κίνδυνος — και ίσως ο πιο επικίνδυνος — αφορά τη μεταμόρφωση των κρυπτονομισμάτων από ένα αυτοανακηρυγμένο, σπεκουλαριστικό πεδίο σε ένα συστημικά ενσωματωμένο χρηματοοικονομικό προϊόν.
Το Bitcoin και η ευρύτερη κρυπτοαγορά δεν ζουν πια στα περιθώρια.
Είναι πλέον ενσωματωμένα σε ETFs, ισολογισμούς εταιρειών, τη ζήτηση για stablecoin από τα αμερικανικά αποθεματικά, και ολοένα περισσότερο σε λογαριασμούς συνταξιοδότησης.
Αυτό δεν πρόκειται για «υιοθέτηση» με την αθώα έννοια — είναι ενσωμάτωση. Με την κεφαλαιοποίηση της συνολικής κρυπτοαγοράς να αγγίζει τα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια, μια πτώση της τάξης του 50% θα εξαφάνιζε περίπου 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε πλούτο μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Οι ερωτήσεις που προκύπτουν σχετικά με το Tether και άλλες stablecoins που στηρίζουν την κρυπτοαγορά αυξάνονται.
Η βασική ερώτηση είναι: γιατί το Tether, το πιο κρίσιμο stablecoin, δεν έχει ποτέ υποβληθεί σε έλεγχο; Και αν αυτό δεν υπήρχε, ποια θα ήταν η τιμή του Bitcoin;
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες καταρρεύσεις της κρυπτοαγοράς, οι νέες απώλειες θα πλήξουν τώρα τα 401(k)s, τα index products, τις δημόσιες εταιρείες και τις συνθήκες ρευστότητας ταυτόχρονα.
Η κρυπτονομισματική αγορά συνδυάζει τη σπεκουλαρίστικη υπερβολή της εποχής των dot-com με το συστημικό κίνδυνο της αγοράς ακινήτων του 2008, όλα με την παρηγορητική πεποίθηση ότι αυτή τη φορά είναι διαφορετικά επειδή το περιουσιακό στοιχείο είναι νεότερο, πιο έξυπνο και πολιτικά υποστηριζόμενο.
Η ιστορία δείχνει ότι αυτός ο συνδυασμός δεν καταλήγει σε μια «μαλακή προσγείωση». Είτε το Bitcoin επιβιώσει και ωριμάσει, είτε όχι, ο άμεσος κίνδυνος είναι προφανής: όσο πιο βαθιά ενσωματώνεται το κρυπτονόμισμα στην οικονομία, τόσο πιο πιθανό είναι να λειτουργήσει ως το σημείο αποτυχίας όταν τα ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία αρχίσουν να αποσυντίθενται.
Γεωπολιτικός κίνδυνος
Ο πέμπτος κίνδυνος είναι γεωπολιτικός — και είναι ο τύπος που δεν δηλώνει την παρουσία του με έναν δείκτη CPI ή με μια αποτυχία κερδών.
Κάτι αλλάζει πίσω από τις σκηνές στην παγκόσμια νομισματική τάξη, και τα σημάδια φαίνονται εκεί που πάντα εμφανίζονται: στον χρυσό, στο ασήμι και στη συμπεριφορά που πλέον δεν ευθυγραμμίζεται με την επίσημη αφήγηση.
Η Κίνα και η Ρωσία δεν παραμένουν πια σε στάση απειλής απέναντι στο δολάριο· κατασκευάζουν ενεργά γύρω από αυτό, πραγματοποιούν εξωτερικές εμπορικές συναλλαγές, συγκεντρώνουν σκληρά περιουσιακά στοιχεία και στέλνουν το μήνυμα — ήσυχα αλλά επίμονα — ότι η εξάρτηση από το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι στρατηγική αδυναμία.
Αυτό δεν αφορά την άμεση κατάρρευση του δολαρίου ή κάποια γελοία στιγμή του «τέλους του νομισματικού αποθέματος». Αφορά τη διάβρωση, τη διάσπαση και τη δημιουργία παράλληλων συστημάτων, ενώ οι αγορές παραμένουν προσκολλημένες στους πολλαπλασιαστές της τεχνολογίας και τα «τυχερά» παιχνίδια με τις μειώσεις επιτοκίων.
Ο χρυσός και το ασήμι δεν κινούνται έτσι επειδή όλα είναι καλά — κινούνται όταν η εμπιστοσύνη καλύπτεται διακριτικά από παράγοντες που σκέφτονται σε δεκαετίες, όχι σε τρίμηνα.
Η ιστορία μας λέει ότι οι μεγάλες νομισματικές αλλαγές δεν είναι ποτέ προφανείς μέχρι να σπάσουν, και δεν είναι ποτέ τακτοποιημένες.
Το 2026 μπορεί να μην είναι η χρονιά που θα καταρρεύσει το δολάριο, αλλά μοιάζει όλο και περισσότερο με τη χρονιά που θα ανακαλύψουμε τι ακριβώς έχει ήδη αρχίσει να σπάει κάτω από την επιφάνεια.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών