Άρθρο του κ. Θάνου Τζήμερου στο bankingnews
Όταν δεν ξέρεις σε ποιο λιμάνι κατευθύνεσαι, κανένας άνεμος δεν είναι ούριος, έλεγε ο Σενέκας.
Η Ευρώπη ήξερε από ποια καταιγίδα έπρεπε να φύγει.
Για χιλιετίες υπήρξε το πεδίο των πιο ανθρωποκτόνων συγκρούσεων της ανθρώπινης ιστορίας.
Κι ήταν ζεστό ακόμα το αίμα του Β’ΠΠ όταν φωτισμένοι Ευρωπαίοι, πολίτες των πρώην εμπολέμων κρατών, είπαν “κάτι πρέπει να κάνουμε για να μην ξανασυμβεί αυτό”.
Το πέτυχαν; Ως προς αυτόν τον στόχο, απολύτως. Οι σημερινοί 70άρηδες είναι η πρώτη γενιά στην ιστορία της ηπείρου μας που δεν γνώρισε πόλεμο. Ο παππούς μου, που έζησε 7 πολέμους, πολύ θα το εκτιμούσε αυτό. Έφυγε λοιπόν από την καταιγίδα των πολέμων η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ναι, αλλά προς τα πού πηγαίνει; Προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, θα απαντήσουν κάποιοι. Πόσο σαφής όμως είναι αυτός ο όρος; Και ποιο είναι το σχέδιο πορείας; Εσείς τι έχετε στο μυαλό σας κάθε φορά που τον ακούτε; Ένα ενιαίο κράτος σαν την Αυστραλία ας πούμε; Ένα είδος Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης; Μια ομοσπονδία κρατών με ανεξάρτητες κυβερνήσεις αλλά με κοινά κάποια κεντρικά όργανα; Ένα σύστημα αυτοδιοικούμενων Περιφερειών, σαν τα ελβετικά καντόνια, στο οποίο, η βασική διοικητική μονάδα δεν θα είναι οι χώρες αλλά το καντόνι της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας, της Βαυαρίας, της Αλσατίας; Ποια ήταν η τελευταία φορά που ακούσατε ένα συστημικό κόμμα, απ΄ αυτά που γεμίζουν τα ψηφοδέλτιά τους με celebrities να εξηγεί τι σημαίνει στην πράξη “ευρωπαϊκή ολοκλήρωση”, “ενδυνάμωση” και “εμβάθυνση” των ευρωπαϊκών θεσμών – όροι που χρησιμοποιούνται κατά κόρον από όσους θέλουν κάτι να πουν, χωρίς να έχουν να πουν τίποτα;
Κάθε σχέση μεταξύ κρατών, αλλά και γενικά κάθε πολιτική σχέση έχει μία και μοναδική βάση. Το συμφέρον. Όχι τον έρωτα. Όχι δηλαδή τον θαυμασμό των φιλελλήνων για τους αρχαίους ημών προγόνους. Το συμφέρον! Το οποίο, όμως, μπορεί να είναι και κοινό. Δεν σημαίνει δηλαδή πως όταν κερδίζει ο ένας πρέπει οπωσδήποτε να χάνει ο άλλος. Win-Win το λεν αυτό στο χωριό μου και είναι η βάση της παγκόσμιας εξωτερικής πολιτικής, από καταβολής κόσμου. Μπήκαμε λοιπόν στην τότε ΕΟΚ γιατί μας συνέφερε: οικονομικά, πολιτικά, στρατιωτικά, γεωστρατηγικά. Πήραμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και πήραμε πολλά. Μόνο οι καθαρές εισροές, δηλαδή χρήματα των ευρωπαίων φορολογουμένων που τα άλλα κράτη - μέλη δώρισαν στην Ελλάδα μέσω προγραμμάτων στήριξης μέχρι το 2020, προσεγγίζουν σε σημερινές τιμές, τα 200 δις. ευρώ. Πολύ πιο πάνω από ένα ΑΕΠ! Φυσικά δεν μας τα δώρησαν για να αγοράσουμε καγιέν, αλλά για να φτιάξουμε υποδομές: δρόμους, σιδηρόδρομο, λιμάνια, δίκτυα επικοινωνίας, κτηματολόγιο, μηχανοργάνωση στο Δημόσιο, νοσοκομεία μέχρι και παιδικούς σταθμούς. Από το 1981 το ύψος των καθαρών μεταβιβάσεων, αυτών που εισπράττουμε αφού αφαιρέσουμε τις εισφορές μας στον κοινοτικό προϋπολογισμό, αυξάνεται συνεχώς και, από το 1,3 δισ. ευρώ του 1983, φτάσαμε τα 3 δισ. το 1990 και τα 5,5 δισ. ευρώ το 2000, περισσότερα από κάθε άλλη χώρα μέλος της Ε.Ε. Το 2008, λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση, οι κοινοτικές μεταβιβάσεις ανήλθαν σε επίπεδο-ρεκόρ, φθάνοντας τα 8,5 δισ. ευρώ, για να υποχωρήσουν στο ύψος των 6,2 δισ. ευρώ το 2015, όταν, προκειμένου να μην χαθούν πόροι από το ΕΣΠΑ συμφωνήθηκε η εκταμίευση του συνόλου των κοινοτικών πόρων με μηδενισμό της εθνικής συμμετοχής.
Όμως όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπέγραφε την συμφωνία εισόδου της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ των 9, δεν είχε στο μυαλό του τις ταμειακές εισροές, αλλά την ευκαιρία που θα είχαμε να αποκτήσουμε δομές και κουλτούρα δυτικού κράτους κάνοντας παρέα με τα οργανωμένα κράτη της Ευρώπης. “Θα ρίξω τους Έλληνες στη θάλασσα με τη βεβαιότητα ότι, για να μην πνιγούν, θα μάθουν να κολυμπούν» είχε πει τότε. Πόσο λάθος έκανε! Δεν μάθαμε να κολυμπάμε, πνιγήκαμε και λίγο έλειψε να πνίξουμε και τους διασώστες. Να θυμηθούμε ότι η ένταξη της Ελλάδας είναι η μοναδική που έγινε με αποκλειστικά πολιτικά κριτήρια παρά την αρνητική γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την αρνητική διάθεση των περισσοτέρων ευρωπαίων ηγετών, την οποία έκαμψε προσωπικά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με αμέτρητες επιστολές και περισσότερα από 40 ταξίδια του στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Δεν ξέρω πόσοι θυμούνται ότι το ΠΑΣΟΚ που τότε ήταν αξιωματική αντιπολίτευση αντιδρούσε λυσσαλέα στην ένταξή μας («ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο») και αποφάσισε να απουσιάσει όχι μόνο από τη συζήτηση στη Βουλή για την επικύρωση της συνθήκης ένταξης, αλλά και από την επίσημη τελετή υπογραφής της στο Ζάππειο, παρά την παρουσία πρωθυπουργών των κρατών-μελών, που είχαν έρθει στην Ελλάδα για να την τιμήσουν. Έκτοτε ο αντιευρωπαϊσμός σε διάφορες παραλλαγές έγινε το κυρίαρχο πολιτικό ρεύμα που εκπαίδευσε τους Έλληνες στο να βλέπουν την Ευρώπη ως την αγελάδα που θα αρμέγουμε μόνιμα ή την πλούσια θεία που είναι υποχρεωμένη να μας χαρτζιλικώνει και της βάζουμε τις φωνές όταν δεν το κάνει. Όχι ως ένα σύνολο στο οποίο είμαστε οργανικά ενταγμένοι και εμείς, και έχουμε υποχρεώσεις και εμείς.
Συζητάμε μόνιμα για την Ευρώπη που θέλουμε. Όταν ο Γάλλος, ο Γερμανός ο Ολλανδός συζητούν κι εκείνοι για την Ευρώπη που θέλουν, μας περιλαμβάνουν στο κάδρο;
Ας δούμε ένα παράδειγμα. Το κοινό ευρωπαϊκό αμυντικό δόγμα και ο κοινός στρατός εμάς μάλλον μας αρέσει, έτσι δεν είναι; Αν ισχύσει, τα σύνορά μας τα εγγυάται η Ευρωπαϊκή Ένωση και η απειλή από Ανατολικά φαίνεται λιγότερο επίφοβη. Ο Ολλανδός όμως αισθάνεται απειλή μόνο από τις καταιγίδες του Ατλαντικού! Γιατί να ’ρθεί να σκοτωθεί στην Ελλάδα υπερασπίζοντάς την από μια τουρκική επίθεση;
Τι προσφέρει η Ελλάδα στον Ολλανδό ψηφοφόρο, ως αντιστάθμισμα για την αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ολλανδίας, δηλαδή την αύξηση της φορολόγησής του ή ακόμα περισσότερο για την πιθανότητα η μάνα του Ολλανδού να παλάβει ένα φέρετρο από το Καστελλόριζο; Αν αυτό το ερώτημα σας το έκανε ένας Ολλανδός ευρωσκεπτικιστής τι θα απαντούσατε; Ας επεκτείνουμε το ερώτημα: τι έχει προσφέρει η χώρα μας στην κοινή ευρωπαϊκή ιδέα, 40 χρόνια τώρα; Ένα διαχρονικό αντιευρωπαϊκό go back: κόκκινο, πράσινο, μπλε, και μαύρο. Go back Ευρώπη, αλλά άσε πρώτα τα λεφτά σου εδώ, γιατί έχουμε πολλούς Καρανίκες να διορίσουμε ακόμα: κόκκινους, πράσινους, μπλε και μαύρους.
Για να πάρεις πρέπει και να δώσεις. Δεν ξέρω πόσο το έχουμε αντιληφθεί αυτό. Για να έχεις κύρος στην παρέα θα πρέπει να συμβάλλεις στον κοινό στόχο. Δεν ξέρω πόσο έχουμε συνειδητοποιήσει ότι σήμερα το σύνολο των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης βλεπουν τη χώρα μας ως έναν παρία, έναν παρακμιακό ζήτουλα, που ούτε μπορεί ούτε θέλει να εκσυγχρονισθεί και πάσχει από χρόνιο σύνδρομο ασυντόνιστων χεριών: το ένα χέρι απλωμένο με τη χούφτα ανοιχτή παρακλητικά για ελεημοσύνη και το άλλο με υψωμένη γροθιά να καταριέται και να απειλεί. Του δάνεισαν, του ξαναδάνεισαν, του ματαξαναδάνεισαν και βλέποντας ότι είναι χαμένη υπόθεση σηκώθηκαν κι έφυγαν αφήνοντας και καμμιά εικοσαριά δις πουρμπουάρ νάχουμε να πορευόμαστε πριν μας ξαναζυγίσουν οι αγορές και μας βρουν ελλιποβαρείς σε παραγωγικότητα και υπέρβαρους σε δημόσιες δαπάνες. Το περιέγραψε διπλωματικά η Λαγκάρντ στο Eurogroup του Ιουνίου του 2018: « Δεν υπάρχει αμφιβολία κατά την γνώμη μας ότι η Ελλάδα θα είναι σε θέση να έχει πρόσβαση στις αγορές. Μεσοπρόθεσμα τα συμφωνηθέντα μέτρα θα διασφαλίσουν ότι το ελληνικό χρέος θα παραμείνει βιώσιμο. Σε ό,τι αφορά όμως στο απώτερο διάστημα, έχουμε πολλές επιφυλάξεις». Τι απαντήσαμε εμείς στις πολλές επιφυλάξεις; Τίποτα.
Είμαστε λοιπόν, η Ελλάδα ένα κτήριο που το χτύπησε ο σεισμός της κρίσης, με σοβαρά προβλήματα στον φέροντα οργανισμό του, που εδράζεται σε ένα εύρωπαϊκό έδαφος, που κάποτε θεωρούσαμε βραχώδες, αλλά που όσο πάει γίνεται όλο και πιο ασταθές. Να το πούμε ξεκάθαρα: Σήμερα η Ευρώπη αντιμετωπίζει μία πολυεπίπεδη κρίση: ταυτότητας, προσανατολισμού, δομών, συνοχής και κυρίως ηγεσίας. Φαίνεται ανίκανη να αντιμετωπίσει τις κρίσεις που χτυπάνε την πόρτα της, από τις οποίες το ελληνικό χρέος ήταν η μικρότερη.
Μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Έχουν όμως τους ίδιους εχθρούς. Όσους και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη οφελούνται από την ακινησία. Οφελούνται, πρόσκαιρα, διότι και τα κράτη είναι σαν το ποδήλατο. Όταν δεν προχωρούν, πέφτουν. Κι αν αισθανόμαστε μικροί και ανίσχυροι στην Ευρώπη των μεγάλων, ας αρχίσουμε να μεγαλώνουμε. Αν είσαι σαρδέλα στη θάλασσα δεν νομίζω πως θα σε βοηθήσει το να κρατάς ένα πλακάτ μπροστά από το στόμα του καρχαρία καταγγέλλοντάς τον για σωβινισμό, ε; Κάποια άλλη τεχνική επιβίωσης θα πρέπει να βρεις. Στις μέρες μας η έκταση ενός κράτους μικρή σημασία έχει. Αυτό που μετράει είναι η οικονομία. Πέντε φορές μικρότερη από τον νομό Θεσσαλονίκης είναι η Σιγκαπούρη αλλά έχει μιάμιση φορά το ΑΕΠ ολόκληρης της Ελλάδας. Τον 1/3 της Μακεδονίας έχει έκταση το Ισραήλ και είναι πυρηνική δύναμη, που όλοι την τρέμουν.
Αν λοιπόν θέλουμε στην Ευρώπη, όποια μορφή κι αν πάρει, η Ελλάδα να αντιμετωπίζεται με σεβασμό, πρέπε να μπορούμε και να τον εμπνεύσουμε. Όχι με τους αρχαίους μας προγόνους, αλλά με αυτά που προσφέρουμε σήμερα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Δεν είμαι σίγουρος ότι είναι μεγάλος ο κατάλογος.
www.bankingnews.gr
Η Ευρώπη ήξερε από ποια καταιγίδα έπρεπε να φύγει.
Για χιλιετίες υπήρξε το πεδίο των πιο ανθρωποκτόνων συγκρούσεων της ανθρώπινης ιστορίας.
Κι ήταν ζεστό ακόμα το αίμα του Β’ΠΠ όταν φωτισμένοι Ευρωπαίοι, πολίτες των πρώην εμπολέμων κρατών, είπαν “κάτι πρέπει να κάνουμε για να μην ξανασυμβεί αυτό”.
Το πέτυχαν; Ως προς αυτόν τον στόχο, απολύτως. Οι σημερινοί 70άρηδες είναι η πρώτη γενιά στην ιστορία της ηπείρου μας που δεν γνώρισε πόλεμο. Ο παππούς μου, που έζησε 7 πολέμους, πολύ θα το εκτιμούσε αυτό. Έφυγε λοιπόν από την καταιγίδα των πολέμων η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ναι, αλλά προς τα πού πηγαίνει; Προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, θα απαντήσουν κάποιοι. Πόσο σαφής όμως είναι αυτός ο όρος; Και ποιο είναι το σχέδιο πορείας; Εσείς τι έχετε στο μυαλό σας κάθε φορά που τον ακούτε; Ένα ενιαίο κράτος σαν την Αυστραλία ας πούμε; Ένα είδος Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης; Μια ομοσπονδία κρατών με ανεξάρτητες κυβερνήσεις αλλά με κοινά κάποια κεντρικά όργανα; Ένα σύστημα αυτοδιοικούμενων Περιφερειών, σαν τα ελβετικά καντόνια, στο οποίο, η βασική διοικητική μονάδα δεν θα είναι οι χώρες αλλά το καντόνι της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας, της Βαυαρίας, της Αλσατίας; Ποια ήταν η τελευταία φορά που ακούσατε ένα συστημικό κόμμα, απ΄ αυτά που γεμίζουν τα ψηφοδέλτιά τους με celebrities να εξηγεί τι σημαίνει στην πράξη “ευρωπαϊκή ολοκλήρωση”, “ενδυνάμωση” και “εμβάθυνση” των ευρωπαϊκών θεσμών – όροι που χρησιμοποιούνται κατά κόρον από όσους θέλουν κάτι να πουν, χωρίς να έχουν να πουν τίποτα;
Κάθε σχέση μεταξύ κρατών, αλλά και γενικά κάθε πολιτική σχέση έχει μία και μοναδική βάση. Το συμφέρον. Όχι τον έρωτα. Όχι δηλαδή τον θαυμασμό των φιλελλήνων για τους αρχαίους ημών προγόνους. Το συμφέρον! Το οποίο, όμως, μπορεί να είναι και κοινό. Δεν σημαίνει δηλαδή πως όταν κερδίζει ο ένας πρέπει οπωσδήποτε να χάνει ο άλλος. Win-Win το λεν αυτό στο χωριό μου και είναι η βάση της παγκόσμιας εξωτερικής πολιτικής, από καταβολής κόσμου. Μπήκαμε λοιπόν στην τότε ΕΟΚ γιατί μας συνέφερε: οικονομικά, πολιτικά, στρατιωτικά, γεωστρατηγικά. Πήραμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και πήραμε πολλά. Μόνο οι καθαρές εισροές, δηλαδή χρήματα των ευρωπαίων φορολογουμένων που τα άλλα κράτη - μέλη δώρισαν στην Ελλάδα μέσω προγραμμάτων στήριξης μέχρι το 2020, προσεγγίζουν σε σημερινές τιμές, τα 200 δις. ευρώ. Πολύ πιο πάνω από ένα ΑΕΠ! Φυσικά δεν μας τα δώρησαν για να αγοράσουμε καγιέν, αλλά για να φτιάξουμε υποδομές: δρόμους, σιδηρόδρομο, λιμάνια, δίκτυα επικοινωνίας, κτηματολόγιο, μηχανοργάνωση στο Δημόσιο, νοσοκομεία μέχρι και παιδικούς σταθμούς. Από το 1981 το ύψος των καθαρών μεταβιβάσεων, αυτών που εισπράττουμε αφού αφαιρέσουμε τις εισφορές μας στον κοινοτικό προϋπολογισμό, αυξάνεται συνεχώς και, από το 1,3 δισ. ευρώ του 1983, φτάσαμε τα 3 δισ. το 1990 και τα 5,5 δισ. ευρώ το 2000, περισσότερα από κάθε άλλη χώρα μέλος της Ε.Ε. Το 2008, λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση, οι κοινοτικές μεταβιβάσεις ανήλθαν σε επίπεδο-ρεκόρ, φθάνοντας τα 8,5 δισ. ευρώ, για να υποχωρήσουν στο ύψος των 6,2 δισ. ευρώ το 2015, όταν, προκειμένου να μην χαθούν πόροι από το ΕΣΠΑ συμφωνήθηκε η εκταμίευση του συνόλου των κοινοτικών πόρων με μηδενισμό της εθνικής συμμετοχής.
Όμως όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπέγραφε την συμφωνία εισόδου της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ των 9, δεν είχε στο μυαλό του τις ταμειακές εισροές, αλλά την ευκαιρία που θα είχαμε να αποκτήσουμε δομές και κουλτούρα δυτικού κράτους κάνοντας παρέα με τα οργανωμένα κράτη της Ευρώπης. “Θα ρίξω τους Έλληνες στη θάλασσα με τη βεβαιότητα ότι, για να μην πνιγούν, θα μάθουν να κολυμπούν» είχε πει τότε. Πόσο λάθος έκανε! Δεν μάθαμε να κολυμπάμε, πνιγήκαμε και λίγο έλειψε να πνίξουμε και τους διασώστες. Να θυμηθούμε ότι η ένταξη της Ελλάδας είναι η μοναδική που έγινε με αποκλειστικά πολιτικά κριτήρια παρά την αρνητική γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την αρνητική διάθεση των περισσοτέρων ευρωπαίων ηγετών, την οποία έκαμψε προσωπικά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με αμέτρητες επιστολές και περισσότερα από 40 ταξίδια του στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Δεν ξέρω πόσοι θυμούνται ότι το ΠΑΣΟΚ που τότε ήταν αξιωματική αντιπολίτευση αντιδρούσε λυσσαλέα στην ένταξή μας («ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο») και αποφάσισε να απουσιάσει όχι μόνο από τη συζήτηση στη Βουλή για την επικύρωση της συνθήκης ένταξης, αλλά και από την επίσημη τελετή υπογραφής της στο Ζάππειο, παρά την παρουσία πρωθυπουργών των κρατών-μελών, που είχαν έρθει στην Ελλάδα για να την τιμήσουν. Έκτοτε ο αντιευρωπαϊσμός σε διάφορες παραλλαγές έγινε το κυρίαρχο πολιτικό ρεύμα που εκπαίδευσε τους Έλληνες στο να βλέπουν την Ευρώπη ως την αγελάδα που θα αρμέγουμε μόνιμα ή την πλούσια θεία που είναι υποχρεωμένη να μας χαρτζιλικώνει και της βάζουμε τις φωνές όταν δεν το κάνει. Όχι ως ένα σύνολο στο οποίο είμαστε οργανικά ενταγμένοι και εμείς, και έχουμε υποχρεώσεις και εμείς.
Συζητάμε μόνιμα για την Ευρώπη που θέλουμε. Όταν ο Γάλλος, ο Γερμανός ο Ολλανδός συζητούν κι εκείνοι για την Ευρώπη που θέλουν, μας περιλαμβάνουν στο κάδρο;
Ας δούμε ένα παράδειγμα. Το κοινό ευρωπαϊκό αμυντικό δόγμα και ο κοινός στρατός εμάς μάλλον μας αρέσει, έτσι δεν είναι; Αν ισχύσει, τα σύνορά μας τα εγγυάται η Ευρωπαϊκή Ένωση και η απειλή από Ανατολικά φαίνεται λιγότερο επίφοβη. Ο Ολλανδός όμως αισθάνεται απειλή μόνο από τις καταιγίδες του Ατλαντικού! Γιατί να ’ρθεί να σκοτωθεί στην Ελλάδα υπερασπίζοντάς την από μια τουρκική επίθεση;
Τι προσφέρει η Ελλάδα στον Ολλανδό ψηφοφόρο, ως αντιστάθμισμα για την αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ολλανδίας, δηλαδή την αύξηση της φορολόγησής του ή ακόμα περισσότερο για την πιθανότητα η μάνα του Ολλανδού να παλάβει ένα φέρετρο από το Καστελλόριζο; Αν αυτό το ερώτημα σας το έκανε ένας Ολλανδός ευρωσκεπτικιστής τι θα απαντούσατε; Ας επεκτείνουμε το ερώτημα: τι έχει προσφέρει η χώρα μας στην κοινή ευρωπαϊκή ιδέα, 40 χρόνια τώρα; Ένα διαχρονικό αντιευρωπαϊκό go back: κόκκινο, πράσινο, μπλε, και μαύρο. Go back Ευρώπη, αλλά άσε πρώτα τα λεφτά σου εδώ, γιατί έχουμε πολλούς Καρανίκες να διορίσουμε ακόμα: κόκκινους, πράσινους, μπλε και μαύρους.
Για να πάρεις πρέπει και να δώσεις. Δεν ξέρω πόσο το έχουμε αντιληφθεί αυτό. Για να έχεις κύρος στην παρέα θα πρέπει να συμβάλλεις στον κοινό στόχο. Δεν ξέρω πόσο έχουμε συνειδητοποιήσει ότι σήμερα το σύνολο των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης βλεπουν τη χώρα μας ως έναν παρία, έναν παρακμιακό ζήτουλα, που ούτε μπορεί ούτε θέλει να εκσυγχρονισθεί και πάσχει από χρόνιο σύνδρομο ασυντόνιστων χεριών: το ένα χέρι απλωμένο με τη χούφτα ανοιχτή παρακλητικά για ελεημοσύνη και το άλλο με υψωμένη γροθιά να καταριέται και να απειλεί. Του δάνεισαν, του ξαναδάνεισαν, του ματαξαναδάνεισαν και βλέποντας ότι είναι χαμένη υπόθεση σηκώθηκαν κι έφυγαν αφήνοντας και καμμιά εικοσαριά δις πουρμπουάρ νάχουμε να πορευόμαστε πριν μας ξαναζυγίσουν οι αγορές και μας βρουν ελλιποβαρείς σε παραγωγικότητα και υπέρβαρους σε δημόσιες δαπάνες. Το περιέγραψε διπλωματικά η Λαγκάρντ στο Eurogroup του Ιουνίου του 2018: « Δεν υπάρχει αμφιβολία κατά την γνώμη μας ότι η Ελλάδα θα είναι σε θέση να έχει πρόσβαση στις αγορές. Μεσοπρόθεσμα τα συμφωνηθέντα μέτρα θα διασφαλίσουν ότι το ελληνικό χρέος θα παραμείνει βιώσιμο. Σε ό,τι αφορά όμως στο απώτερο διάστημα, έχουμε πολλές επιφυλάξεις». Τι απαντήσαμε εμείς στις πολλές επιφυλάξεις; Τίποτα.
Είμαστε λοιπόν, η Ελλάδα ένα κτήριο που το χτύπησε ο σεισμός της κρίσης, με σοβαρά προβλήματα στον φέροντα οργανισμό του, που εδράζεται σε ένα εύρωπαϊκό έδαφος, που κάποτε θεωρούσαμε βραχώδες, αλλά που όσο πάει γίνεται όλο και πιο ασταθές. Να το πούμε ξεκάθαρα: Σήμερα η Ευρώπη αντιμετωπίζει μία πολυεπίπεδη κρίση: ταυτότητας, προσανατολισμού, δομών, συνοχής και κυρίως ηγεσίας. Φαίνεται ανίκανη να αντιμετωπίσει τις κρίσεις που χτυπάνε την πόρτα της, από τις οποίες το ελληνικό χρέος ήταν η μικρότερη.
Μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Έχουν όμως τους ίδιους εχθρούς. Όσους και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη οφελούνται από την ακινησία. Οφελούνται, πρόσκαιρα, διότι και τα κράτη είναι σαν το ποδήλατο. Όταν δεν προχωρούν, πέφτουν. Κι αν αισθανόμαστε μικροί και ανίσχυροι στην Ευρώπη των μεγάλων, ας αρχίσουμε να μεγαλώνουμε. Αν είσαι σαρδέλα στη θάλασσα δεν νομίζω πως θα σε βοηθήσει το να κρατάς ένα πλακάτ μπροστά από το στόμα του καρχαρία καταγγέλλοντάς τον για σωβινισμό, ε; Κάποια άλλη τεχνική επιβίωσης θα πρέπει να βρεις. Στις μέρες μας η έκταση ενός κράτους μικρή σημασία έχει. Αυτό που μετράει είναι η οικονομία. Πέντε φορές μικρότερη από τον νομό Θεσσαλονίκης είναι η Σιγκαπούρη αλλά έχει μιάμιση φορά το ΑΕΠ ολόκληρης της Ελλάδας. Τον 1/3 της Μακεδονίας έχει έκταση το Ισραήλ και είναι πυρηνική δύναμη, που όλοι την τρέμουν.
Αν λοιπόν θέλουμε στην Ευρώπη, όποια μορφή κι αν πάρει, η Ελλάδα να αντιμετωπίζεται με σεβασμό, πρέπε να μπορούμε και να τον εμπνεύσουμε. Όχι με τους αρχαίους μας προγόνους, αλλά με αυτά που προσφέρουμε σήμερα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Δεν είμαι σίγουρος ότι είναι μεγάλος ο κατάλογος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών