Η ιρλανδική οικονομία «τρέχει» με ισχυρό ρυθμό αλλά παραμονεύουν οι κίνδυνοι του Brexit και ενδεχόμενη πολιτική αστάθεια
Στην Ιρλανδία αφιερώνει εκτενές του δημοσίευμα το CNBC, η οποία όχι μόνο κατόρθωσε να εξέλθει του προγράμματος στήριξης, αλλά έχει τη δυνατότητα να αποπληρώσει πρόωρα τα δάνεια που έλαβε από το ΔΝΤ.
Ταυτόχρονα η οικονομία της χώρας τρέχει με εντυπωσιακό ρυθθμό και ακόμη και το μεγάλο, πέραν πάσης αμφιβολίας, πρόβλημα του Brexit δεν φαίνεται ικανό να σταματήσει την Ιρλανδία.
Σύμφωνα με το CNBC πολύ λίγες οικονομίες της Ευρώπης έχουν βιώσει τα σκαμπανεβάσματα της ιρλανδικής και μάλιστα σε μικρό χρονικό διάστημα.
Σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα θεωρούνταν ο «φτωχός συγγενής», μέχρι που έφθασε η δεκαετία του ’90.
Τότε η Ιρλανδία άρχισε να αναπτύσσεται και έλαβε το προσωνύμιο «Κέλτικη Τίγρης».
Έγινε η ευρωπαϊκή έδρα κορυφαίων τεχνολογικών εταιρειών, όπως οι Apple, Facebook, LinkedIn και Airbnb.
Περισσότερες από 700 πολυεθνικές εταιρίες των ΗΠΑ έχουν την ευρωπαϊκή τους έδρας την Ιρλανδία.
Η κυβέρνηση της χώρας στη δεκαετία του ’90 έπραξε κάτι πολύ έξυπνο, διαφημίζοντας τα προτερήματα της οικονομίας της Ιρλανδίας: μέλος της ΕΕ, χαμηλός φορολογικός συντελεστής για επιχειρήσεις, αγγλόφωνο και υψηλά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό.
Η κρίση του 2008 και το μνημόνιο
Όλα ακολουθούσαν εντυπωσιακή πορεία μέχρι το 2008, όταν και η Ιρλανδία βρέθηκε αντιμέτωπη με την κρίση.
Μία κρίση που προήλθε τόσο από τη φούσκα της αγοράς ακινήτων όσο και από μία σειρά τραπεζικά σκάνδαλα που προηγήθηκαν.
Η χώρα εισήλθε σε πρόγραμμα στήριξης, αναγκαζόμενη να εφαρμόσει μέτρα σκληρής λιτότητας, αλλά κατόρθωσε να ανακάμψει με εντυπωσιακό τρόπο.
Το ΑΕΠ της «έτρεξε» με ρυθμό 8,4% το 2014, από -4,5% που ήταν ο ρυθμός ανάπτυξης τη διετίας 2008-09.
Υπήρξε, όμως και ένα ακόμη βασικό χαρακτηριστικό των Ιρλανδών που βοήθησε στην έξοδο από την κρίση: η μετανάστευση.
«Η ικανότητα μεγάλου μέρους του πληθυσμού να μεταναστεύσει ώστε να βρει δουλειά αλλού βοήθησε την κυβέρνηση.
Ταυτόχρονα ένα ιδιαίτερα σκληρό πρόγραμμα λιτότητας που συνδυάστηκε με μείωση των δημοσίων δαπανών βοήθησε ώστε να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας», υποστηρίζει ο Derek Kehoe, επικεφαλής της ΒΝΡ Paribas στο Δουβλίνο.
Η αλλαγή της οικονομίας
Η Ιρλανδία κηρύχθηκε δημοκρατία το 1949 και το 1973 εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (τον «πρόγονο» της ΕΕ).
Η ένταξη αυτή άλλαξε πλήρως τον προσανατολισμό της οικονομίας και άνοιξε τις διεθνείς αγορές στην Ιρλανδία.
«Η δημιουργία της κοινής ευρωπαϊκής αγοράς και η παγκοσμιοποίηση έπαιξαν τεράστιο ρόλο στην μεταστροφή της ιρλανδικής οικονομίας στη δεκαετία του ‘90», τονίζει ο Robert O’Daly, ειδικός για την Ιρλανδία στο Economist Intelligence Unit (EIU).
Όπως τονίζει η πρόσβαση στην κοινή αγορά αύξησε τις άμεσες ξένες επενδύσεις, κυρίως από αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνταν στον φαρμακευτικό και τον τεχνολογικό κλάδο.
Πριν ήταν μία αγροτική οικονομία και μετατράπηκε σε μία οικονομία που ισχυρότεροι κλάδοι της είναι αυτοί φαρμακοβιομηχανίας, τεχνολογίας, χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και αγροτικής τεχνολογίας.
«Η Ιρλανδία ήταν πρωτοπόρος σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες στο να δημιουργήσει ένα κατάλληλο περιβάλλον ελκυστικό για τις πολυεθνικές εταιρείες που ήθελαν πρόσβαση στην κοινή ευρωπαϊκή αγορά.
Δημιούργησε ένα ευέλικτο φορολογικό σύστημα, με φορολογικό συντελεστή για τις επιχειρήσεις μόλις στο 12,5%», προσθέτει ο O’Daly.
Κόντρα με Κομισιόν και ο κίνδυνος του Brexit
Βέβαια το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς της Ιρλανδίας δεν είναι αποδεκτό απ’ όλους και κυρίως από τις αρχές ανταγωνισμού της ΕΕ.
Η χώρα έχει κατηγορηθεί ότι βοηθά τις πολυεθνικές εταιρείες να φοροδιαφεύγουν.
Η Κομισιόν το 2016 απαίτησε η Apple να πληρώσει επιπλέον 13 δισ. ευρώ, καθώς θεώρησε ότι η «φορολογική συμφωνία που έχει κλείσει με την Ιρλανδία» παραβιάζει τους κανόνες ορθού ανταγωνισμού της Ένωσης.
«Η οικονομική ανάκαμψη της χώρας είναι εντυπωσιακή κατά τα τελευταία χρόνια, αλλά υπάρχουν δύσκολες προκλήσεις και μία εξ αυτών είναι φυσικά το Brexit, όπως και η τυχόν αλλαγή του ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος για τις πολυεθνικές εταιρείες», προσθέτει ο O’Daly.
Πάντως οι Ιρλανδοί είναι οι Ευρωπαίοι που αγαπούν περισσότερο την ΕΕ.
Σύμφωνα με το Ευρωμαβόμετρο του 2016 το 77% των Ιρλανδών έχουν θετική άποψη για την Ένωση, ενώ ο μέσος όρος σε όλη την ΕΕ φθάνει στο 50%.
Όσο για το Brexit μέχρι στιγμής η Ιρλανδία εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να το εκμεταλλευθεί, προσελκύοντας εταιρείες που μέχρι σήμερα είχαν την έδρα τους στη Βρετανία να μετακομίσουν στα δικά της εδάφη.
Ταυτόχρονα, όμως, η Βρετανία είναι πολύ σημαντική ως εξαγωγικός στόχος των ιρλανδικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Επιπρόσθετα η έξοδος της Βρετανίας, άρα και της Β. Ιρλανδίας, από την ΕΕ θα δημιουργήσει μία σειρά νέων πολιτικών προβλημάτων.
Και ήδη η ιρλανδική πολιτική ζωή αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα, με την κυβέρνηση μειοψηφίας να είναι έτοιμη να καταρρεύσει.
Εάν συμβεί αυτό τότε η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές τον Δεκέμβριο.
www.bankingnews.gr
Ταυτόχρονα η οικονομία της χώρας τρέχει με εντυπωσιακό ρυθθμό και ακόμη και το μεγάλο, πέραν πάσης αμφιβολίας, πρόβλημα του Brexit δεν φαίνεται ικανό να σταματήσει την Ιρλανδία.
Σύμφωνα με το CNBC πολύ λίγες οικονομίες της Ευρώπης έχουν βιώσει τα σκαμπανεβάσματα της ιρλανδικής και μάλιστα σε μικρό χρονικό διάστημα.
Σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα θεωρούνταν ο «φτωχός συγγενής», μέχρι που έφθασε η δεκαετία του ’90.
Τότε η Ιρλανδία άρχισε να αναπτύσσεται και έλαβε το προσωνύμιο «Κέλτικη Τίγρης».
Έγινε η ευρωπαϊκή έδρα κορυφαίων τεχνολογικών εταιρειών, όπως οι Apple, Facebook, LinkedIn και Airbnb.
Περισσότερες από 700 πολυεθνικές εταιρίες των ΗΠΑ έχουν την ευρωπαϊκή τους έδρας την Ιρλανδία.
Η κυβέρνηση της χώρας στη δεκαετία του ’90 έπραξε κάτι πολύ έξυπνο, διαφημίζοντας τα προτερήματα της οικονομίας της Ιρλανδίας: μέλος της ΕΕ, χαμηλός φορολογικός συντελεστής για επιχειρήσεις, αγγλόφωνο και υψηλά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό.
Η κρίση του 2008 και το μνημόνιο
Όλα ακολουθούσαν εντυπωσιακή πορεία μέχρι το 2008, όταν και η Ιρλανδία βρέθηκε αντιμέτωπη με την κρίση.
Μία κρίση που προήλθε τόσο από τη φούσκα της αγοράς ακινήτων όσο και από μία σειρά τραπεζικά σκάνδαλα που προηγήθηκαν.
Η χώρα εισήλθε σε πρόγραμμα στήριξης, αναγκαζόμενη να εφαρμόσει μέτρα σκληρής λιτότητας, αλλά κατόρθωσε να ανακάμψει με εντυπωσιακό τρόπο.
Το ΑΕΠ της «έτρεξε» με ρυθμό 8,4% το 2014, από -4,5% που ήταν ο ρυθμός ανάπτυξης τη διετίας 2008-09.
Υπήρξε, όμως και ένα ακόμη βασικό χαρακτηριστικό των Ιρλανδών που βοήθησε στην έξοδο από την κρίση: η μετανάστευση.
«Η ικανότητα μεγάλου μέρους του πληθυσμού να μεταναστεύσει ώστε να βρει δουλειά αλλού βοήθησε την κυβέρνηση.
Ταυτόχρονα ένα ιδιαίτερα σκληρό πρόγραμμα λιτότητας που συνδυάστηκε με μείωση των δημοσίων δαπανών βοήθησε ώστε να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας», υποστηρίζει ο Derek Kehoe, επικεφαλής της ΒΝΡ Paribas στο Δουβλίνο.
Η αλλαγή της οικονομίας
Η Ιρλανδία κηρύχθηκε δημοκρατία το 1949 και το 1973 εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (τον «πρόγονο» της ΕΕ).
Η ένταξη αυτή άλλαξε πλήρως τον προσανατολισμό της οικονομίας και άνοιξε τις διεθνείς αγορές στην Ιρλανδία.
«Η δημιουργία της κοινής ευρωπαϊκής αγοράς και η παγκοσμιοποίηση έπαιξαν τεράστιο ρόλο στην μεταστροφή της ιρλανδικής οικονομίας στη δεκαετία του ‘90», τονίζει ο Robert O’Daly, ειδικός για την Ιρλανδία στο Economist Intelligence Unit (EIU).
Όπως τονίζει η πρόσβαση στην κοινή αγορά αύξησε τις άμεσες ξένες επενδύσεις, κυρίως από αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνταν στον φαρμακευτικό και τον τεχνολογικό κλάδο.
Πριν ήταν μία αγροτική οικονομία και μετατράπηκε σε μία οικονομία που ισχυρότεροι κλάδοι της είναι αυτοί φαρμακοβιομηχανίας, τεχνολογίας, χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και αγροτικής τεχνολογίας.
«Η Ιρλανδία ήταν πρωτοπόρος σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες στο να δημιουργήσει ένα κατάλληλο περιβάλλον ελκυστικό για τις πολυεθνικές εταιρείες που ήθελαν πρόσβαση στην κοινή ευρωπαϊκή αγορά.
Δημιούργησε ένα ευέλικτο φορολογικό σύστημα, με φορολογικό συντελεστή για τις επιχειρήσεις μόλις στο 12,5%», προσθέτει ο O’Daly.
Κόντρα με Κομισιόν και ο κίνδυνος του Brexit
Βέβαια το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς της Ιρλανδίας δεν είναι αποδεκτό απ’ όλους και κυρίως από τις αρχές ανταγωνισμού της ΕΕ.
Η χώρα έχει κατηγορηθεί ότι βοηθά τις πολυεθνικές εταιρείες να φοροδιαφεύγουν.
Η Κομισιόν το 2016 απαίτησε η Apple να πληρώσει επιπλέον 13 δισ. ευρώ, καθώς θεώρησε ότι η «φορολογική συμφωνία που έχει κλείσει με την Ιρλανδία» παραβιάζει τους κανόνες ορθού ανταγωνισμού της Ένωσης.
«Η οικονομική ανάκαμψη της χώρας είναι εντυπωσιακή κατά τα τελευταία χρόνια, αλλά υπάρχουν δύσκολες προκλήσεις και μία εξ αυτών είναι φυσικά το Brexit, όπως και η τυχόν αλλαγή του ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος για τις πολυεθνικές εταιρείες», προσθέτει ο O’Daly.
Πάντως οι Ιρλανδοί είναι οι Ευρωπαίοι που αγαπούν περισσότερο την ΕΕ.
Σύμφωνα με το Ευρωμαβόμετρο του 2016 το 77% των Ιρλανδών έχουν θετική άποψη για την Ένωση, ενώ ο μέσος όρος σε όλη την ΕΕ φθάνει στο 50%.
Όσο για το Brexit μέχρι στιγμής η Ιρλανδία εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να το εκμεταλλευθεί, προσελκύοντας εταιρείες που μέχρι σήμερα είχαν την έδρα τους στη Βρετανία να μετακομίσουν στα δικά της εδάφη.
Ταυτόχρονα, όμως, η Βρετανία είναι πολύ σημαντική ως εξαγωγικός στόχος των ιρλανδικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Επιπρόσθετα η έξοδος της Βρετανίας, άρα και της Β. Ιρλανδίας, από την ΕΕ θα δημιουργήσει μία σειρά νέων πολιτικών προβλημάτων.
Και ήδη η ιρλανδική πολιτική ζωή αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα, με την κυβέρνηση μειοψηφίας να είναι έτοιμη να καταρρεύσει.
Εάν συμβεί αυτό τότε η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές τον Δεκέμβριο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών