Εάν ο Erdogan συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο, αυτός και το AKP ενδέχεται να μην καταφέρουν να φτάσουν στις εκλογές του 2023
Σχετικά Άρθρα
Επιμένει ο Erdogan: Θα είμαστε στις 10 κορυφαίες οικονομίες - Θα απομακρύνουμε τη φούσκα του πληθωρισμού
Τουρκία: Ο Erdogan δεσμεύεται να μειώσει τον πληθωρισμό - Aνακοίνωσε αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους - Η η λίρα καταρρέει
Ιδιαίτερα από τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις του 2017, ο υψηλός βαθμός ελέγχου του στις βασικές λειτουργίες του κράτους σημαίνει ότι ο Πρόεδρος Recep Tayyip Erdoğan αντιμετωπίζει λίγα εμπόδια για την εκτέλεση απότομων αλλαγών που θεωρεί σωστές ή αναγκαίες.
Αυτή η έλλειψη οποιουδήποτε αποτελεσματικού θεσμικού ελέγχου στην εξουσία του οδηγεί, προς το παρόν, τη χώρα σε έναν οικονομικό γκρεμό, αναφέρει σε νέα ανάλυσή του το Mises Institute.
Η κρίση από το 2018
Ήδη από το 2018 η χώρα βυθίστηκε σε μια πολυμέτωπη κρίση.
Αυτή χαρακτηρίζεται από στασιμότητα, ανεργία, δραματικές διακυμάνσεις στην τιμή της λίρας, αυξανόμενο πληθωρισμό, μείωση του εμπορικού ισοζυγίου, αυξανόμενο κόστος δανεισμού και αύξηση των εταιρικών χρεοκοπιών.
Και οι συνεχείς παρεμβάσεις του Erdogan στην κεντρική τράπεζα αναγκάζει τη χώρα σε ένα φαύλο κύκλο.
Η καταστροφή που έχει συντελεστεί είναι μνημειώδης.
Ενώ οι συγκρίσεις με τον υπερπληθωρισμό που ξεπέρασε τη Γερμανία της Βαϊμάρης είναι συχνά υπερβολικές, ο κίνδυνος στην Τουρκία είναι υπαρκτός.
Η επιμονή του Erdogan ότι τα υψηλότερα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών οδηγούν σε υψηλότερο πληθωρισμό, το ακριβώς αντίθετο της οικονομικής ορθοδοξίας, οδήγησε την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας να μειώσει τα επιτόκια τέσσερις φορές σε λίγους μήνες, παρόλο που ο πληθωρισμός συνέχισε να αυξάνεται.
Όπως φαίνεται στο παρακάτω γράφημα, οι παγκόσμιοι επενδυτές έχουν εγκαταλείψει τη λίρα, όπως και πολλοί στην Τουρκία, με την αξία της να μειώνεται απότομα.
Ημίμετρα
Η φαινομενική βελτίωση της λίρας μετά την ανακοίνωση του Erdogan στα μέσα Δεκεμβρίου για ένα σχέδιο προστασίας των καταθέσεων της λίρας αποτελεί αντικατοπτρισμό.
Ενώ οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις έχουν επανακαταθέσει περίπου 3 δισ. στις τράπεζες της Τουρκίας, η πραγματική ανάκαμψη της λίρας προήλθε από την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, η οποία μέσω δραστηριοτήτων ανοιχτής αγοράς και μέσω κρατικών τραπεζών πραγματοποίησε αγορές αξίας άνω των 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μόλις δύο ημέρες.
Όπως όλες οι νομισματικές κρίσεις, λοιπόν, η κεντρική τράπεζα αδειάζει τα συναλλαγματικά της αποθέματα για να στηρίξει την τιμή της λίρας.
Όταν αυτή η υποστήριξη σταματήσει, όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα, το πού θα καταλήξει η λίρα είναι απλή εικασία του καθενός.
Πάντα φταίνε αυτοί που επιβουλεύονται την Τουρκία
Εσωτερικά, ο Erdogan προσπάθησε να αποδώσει τις κρίσεις σε εχθρικές ξένες δυνάμεις, όπως οι δασμοί που θεσπίστηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2018, αλλά και της παγκοσμιοποίησης του τραπεζικού κλάδου.
Το αν θα καταφέρει ή όχι να πείσει τη μεγάλη και μορφωμένη μεσαία τάξη της Τουρκίας, αυτό θα φανεί όταν θα ψηφίσουν το 2023.
Οι πρώτες ενδείξεις δεν φαίνονται ελπιδοφόρες.
Το 2019 το κόμμα του, το AKP (Adalet ve Kalkınma Partisi, ή Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης), υπέστη τις χειρότερες εκλογικές του ήττες από τότε που ανέλαβε το τιμόνι το 2003, χάνοντας τον τοπικό έλεγχο της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας.
Ο εκλογικός συνασπισμός του Erdogan έχει αλλάξει σταδιακά κατά τη διάρκεια των δύο δεκαετιών στην εξουσία του.
Ωστόσο, το AKP πάντα αντλούσε την κύρια υποστήριξή του από τους μουσουλμάνους, τις αγροτικές κοινότητες και τους φτωχούς.
Οι πρώτες οικονομικές επιτυχίες
Αρχικά ως πρωθυπουργός, ο Erdogan δημιούργησε μια δραματική επέκταση της οικονομίας και του κράτους πρόνοιας της Τουρκίας.
Αυτές οι προσπάθειες και η ευρύτερη επιτυχία της οικονομίας έκαναν τον Erdogan και το ΑΚΡ ευνόητα δημοφιλή.
Ωστόσο, η ανάπτυξη της οικονομίας ήταν ανισόρροπη.
Τα μεγάλα και επίμονα ελλείμματα έγιναν ο κανόνας καθώς οι κρατικές δαπάνες αυξάνονταν και η εξάρτηση από τις παγκόσμιες πιστωτικές αγορές αυξήθηκε.
Ιδιαίτερα κατά τη δεύτερη δεκαετία της θητείας του, καθώς τα μεταρρυθμιστικά σχέδιά του σταμάτησαν και οι περιπέτειες της εξωτερικής του πολιτικής αυξάνονταν, η διαφθορά έγινε κανόνας.
Το ίδιο και η δίωξη όσων κρίθηκαν εχθρικοί προς το καθεστώς.
Σε μεγάλο βαθμό εξαρτώμενη από τις ολοένα και πιο δυσπρόσιτες κρατικές στηρίξεις, η περαιτέρω κατάρρευση της λίρας θα κάνει τις απαραίτητες εισαγωγές που απαιτούνται από την οικονομία της Τουρκίας απαγορευτικά ακριβές.
Πλέον, παρά τις ελπίδες του Erdogan, το εμπορικό ισοζύγιο της Τουρκίας θα υποχωρήσει περαιτέρω παρά την υποτίμηση της λίρας, γιατί η παράλυση της οικονομίας της από τον πληθωρισμό που δημιουργείται από τη συνεχή παρέμβασή του θα επηρεάσει την παραγωγική ικανότητα του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Θα ακολουθήσει μαζική ανεργία.
Το λάθος των αναλυτών
Πριν από μια δεκαετία, πολλοί γεωπολιτικοί και γεωοικονομικοί αναλυτές "μάντευαν" ότι η Άγκυρα θα γινόταν η κυρίαρχη δύναμη της περιοχής και ένας παίκτης παγκόσμιας σημασίας.
Με τη γεωγραφική της θέση και τη συμμετοχή της στον Οργανισμό της Βόρειας Αμερικής, είχε υψηλό βαθμό στρατηγικής ευελιξίας για να συμβαδίσει με μια αναπτυσσόμενη οικονομία και έναν σχετικά νέο και μορφωμένο πληθυσμό.
Αυτός ο πληθυσμός περίμενε μεγάλα πράγματα και απογοητεύεται όλο και περισσότερο.
Εάν ο Erdogan συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο, αυτός και το AKP ενδέχεται να μην καταφέρουν να φτάσουν στις εκλογές του 2023.
Ακόμη και αν η απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, που ο Erdogan ισχυρίζεται ότι απέτρεψε, ήταν νόμιμη ή επινοημένη, ο ίδιος παραμένει περιφραγμένος στο παλάτι χιλίων δωματίων του, που κατασκευάστηκε με κόστος πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.
Επίσης, είναι αμφίβολο εάν ένας στρατός που πληρώνεται όλο και περισσότερο σε ένα νόμισμα χωρίς αξία θα είναι πρόθυμος να επέμβει για να αποτρέψει μία ακόμη απόπειρα ανατροπής ενός καθεστώτος που είναι όλο και πιο αντιδημοφιλές, καταλήγει το Mises Institute.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών