Σχετικά Άρθρα
Roubini: Διεφθαρμένη η αγορά των κρυπτονομισμάτων - Απορώ πως έχει άδεια λειτουργίας
Roubini: Πάμε για μια στασιμοπληθωριστική κρίση χρέους - Έρχεται μεγάλη ύφεση και κραχ του δολαρίου
Roubini: O Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει - Μετά την Ουκρανία, ο πόλεμος των μικροτσίπ στην Ταϊβάν
Δυστοπικό «βλέπει» το μέλλον ο διακεκριμένος οικονομολόγος Nouriel Roubini με άρθρο του στο Project Syndicate… και σκορπά προβληματισμό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Roubini, «Οι κεντρικές τράπεζες είναι αντιμέτωπες με δύο παγίδες: τον στασιμοπληθωρισμό και το χρέος.
Εν μέσω των κλυδωνισμών της συνολικής προσφοράς που περιορίζουν την ανάπτυξη και αυξάνουν τον πληθωρισμό, είναι καταδικασμένες είτε πράξουν είτε δεν πράξουν…
Εάν αυξήσουν τα επιτόκια αρκετά για να μειώσουν τον πληθωρισμό στο 2%, θα προκαλέσουν σοβαρή ύφεση.
Και αν δεν ενεργήσουν –προσπαθώντας αντ’ αυτού να προστατεύσουν την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας– θα αρχίσουν να μένουν όλο και πιο πολύ πίσω από την καμπύλη, προκαλώντας αποδέσμευση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό και μια σπείρα μισθών-τιμών.
Οι πολύ υψηλοί δείκτες χρέους (τόσο ιδιωτικό όσο και δημόσιο) περιπλέκουν τα πράγματα…
Η αύξηση των επιτοκίων δύναται να προκαλέσει όχι μόνο οικονομικό κραχ, αλλά και χρηματοπιστωτικό κραχ, με τους οφειλέτες υψηλής μόχλευσης να αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες.
Με άλλα λόγια, οι κεντρικές τράπεζες στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και άλλες προηγμένες οικονομίες έχουν μόνο κακές επιλογές.
Οι λύσεις για την αντιμετώπιση του χρέους δεν είναι ποτέ εύκολες ή χωρίς κόστος.
Πάντα υπάρχουν trade-offs.
Η δημιουργία εσόδων από χρέος και η εξάλειψη της πραγματικής αξίας του μέσω του πληθωρισμού λειτουργεί μόνο για τις χώρες που δανείζονται σε δικά τους νομίσματα.
Παράλληλα, ο φόρος του πληθωρισμού για την εξάλειψη των χρεών προκαλεί επίμονες πληθωριστικές πιέσεις.
Για το χρέος που εκφράζεται σε ξένο νόμισμα, η μόνη εφικτή επιλογή είναι η αθέτηση και η αναδιάρθρωση όταν το χρέος έχει καταστεί μη βιώσιμο – διαδικασίες που μπορεί για μια χώρα να κοστίσουν την πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές.
Η επιβολή φόρων στον πλούτο ή στο κεφάλαιο για τη μείωση των μη βιώσιμων επιπέδων χρέους δεν είναι μόνο πολιτικά δύσκολη.
Μπορεί επίσης να υπονομεύσει τις επενδύσεις, τη συσσώρευση κεφαλαίου και την ανάπτυξη.
Λύσεις όπως χρέος έναντι μετοχικού κεφαλαίου ή ανταλλαγές χρέους δεν φτάνουν…
Η εισοδηματική ανισότητα στο εσωτερικό των χωρών για πολλούς λόγους αυξάνεται…
Αξιοσημείωτοι παράγοντες γι’ αυτό αποτελούν το εμπόριο και η παγκοσμιοποίηση, η τεχνολογική καινοτομία (η οποία είναι έντασης κεφαλαίου, μεροληπτικής ικανότητας και εξοικονόμησης εργασίας), η αυτοενισχυόμενη πολιτική δύναμη των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών ελίτ, τα ολιγοπώλια στον εταιρικό τομέα και η φθίνουσα δύναμη της εργασίας και των συνδικάτων.
Σε συνδυασμό, αυτοί οι παράγοντες έχουν πυροδοτήσει μια αντίδραση κατά της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Οι δημοσιονομικές πολιτικές που υποστηρίζουν τους εργαζόμενους, τα συνδικάτα, τους ανήλικους και ανέργους και τις μειονεκτούσες ομάδες (όπως οι γυναίκες και οι φυλετικές μειονότητες) μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της ανισότητας, αλλά επίσης οδηγούν σε υψηλότερο πληθωρισμό.
Και δεδομένης της δυσανάλογης τιμολογιακής δύναμης των εταιρειών (σε σύγκριση με την εργασία), οι τιμές αυξάνονται περισσότερο από τους μισθούς, όπως συνέβη το 2021 και το 2022.
Το αποτέλεσμα είναι η μείωση των πραγματικών μισθών, η οποία επιδεινώνει την ανισότητα.
Ιστορικά, οι δημοσιονομικές πολιτικές – συμπεριλαμβανομένης της προοδευτικής φορολογίας – είχαν μόνο μέτριο αντίκτυπο στην ανισότητα.
Και η πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης, της ρομποτικής και του αυτοματισμού σημαίνει ότι η εργασία πρόκειται να γίνει ακόμη πιο αδύναμη με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι άνθρωποι χάνουν πολλές θέσεις εργασίας.
Οι ΗΠΑ και η Κίνα βρίσκονται σε έναν αγώνα δρόμου όχι μόνο για να γίνουν η κορυφαία γεωπολιτική και στρατιωτική δύναμη αυτού του αιώνα, αλλά και για να κυριαρχήσουν στις βιομηχανίες του μέλλοντος, συμπεριλαμβανομένων της τεχνητής νοημοσύνης, του machine learning, της ρομποτικής, του Διαδικτύου των πραγμάτων, των μεγάλων δεδομένα, 5G (αύριο, 6G) και κβαντικός υπολογισμός.
Και οι δύο επιδοτούν αυτές τις τεχνολογίες, αλλά η Κίνα ακολουθεί μια πιο αυστηρή προσέγγιση διοίκησης και ελέγχου.
Είναι αλήθεια ότι η καταστολή της Κίνας στον ιδιωτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών τεχνολογίας, δεν προοιωνίζεται καλά για την ικανότητα της χώρας να επινοεί πραγματικά καινοτόμες τεχνολογίες και εφαρμογές.
Ωστόσο, η απόλυτη δύναμη της συνεχιζόμενης επένδυσης της Κίνας από πάνω προς τα κάτω σε τομείς αιχμής – την οποία η κυβέρνηση συνεχίζει να επιβάλλει με τεράστια οικονομικά κίνητρα και επιδοτήσεις – μπορεί ακόμη να επιτρέψει στη χώρα να κυριαρχήσει στις τεχνολογίες που διέπουν τις βιομηχανίες του μέλλοντος.
Η πιο διαφοροποιημένη προσέγγιση της Αμερικής μπορεί να πετύχει μακροπρόθεσμα.
Αλλά το μοντέλο διοίκησης και ελέγχου της Κίνας έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει δυναμικά το συγκριτικό πλεονέκτημα της οικονομίας.
Διαχρονικά, η χρηματοοικονομική καινοτομία χωρίς ρύθμιση και εποπτεία οδηγεί σε πληθωρισμό περιουσιακών στοιχείων, ο οποίος τροφοδοτεί φούσκες που τελικά σκάνε.
Με υψηλό πληθωρισμό, η υποτίμηση των νομισμάτων fiat αποτελεί αυξανόμενο κίνδυνο.
Αλλά η λύση δεν είναι τα κρυπτονομίσματα, τα οποία δεν είναι ούτε νομίσματα ούτε περιουσιακά στοιχεία.
Στην πραγματικότητα, το crypto έχει αποδειχθεί ότι είναι η μητέρα όλων των απατών…
Η λύση είναι η σωστή εποπτεία και ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Επιπλέον, πρέπει να αντιμετωπιστεί ο ηθικός κίνδυνος των χαλαρών νομισματικών και πιστωτικών πολιτικών που τροφοδοτούν φούσκες και βαθαίνουν τις παγίδες του χρέους.
Ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας παρεμποδίζει σοβαρά τις προσπάθειες προώθησης των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών.
Το ίδιο ισχύει για τις λύσεις πολλών άλλων μεγααπειλών.
Γι' αυτό το δυστοπικό μέλλον είναι πιο πιθανό από το ουτοπικό.
Ο Nouriel Roubini, ομότιμος καθηγητής Οικονομικών στο Stern School of Business του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, είναι Επικεφαλής Οικονομολόγος στην Atlas Capital Team και συγγραφέας του MegaThreats: Ten Dangerous Trends That Imperil Our Future, and How to Survive Them Υπεραπειλές: Δέκα επικίνδυνες τάσεις που απειλούντο μέλλον μας και πώς να επιβιώσουμε.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών