Μόνο στην Ελλάδα - Σχεδόν μηδενικά τα οφέλη για την εγχώρια αμυντική βιομηχανία από τις παραγγελίες δισ. ευρώ

Μερίδιο από τα αμυντικά προγράμματα της χώρας ζητάει ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστικών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) και την ένταξή τους στο νέο αμυντικό πρόγραμμα εξοπλισμού που σχεδιάζει η κυβέρνηση για τα επόμενα 12 χρόνια.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Τάσος Ροζολής, θεωρεί αναγκαία την υλοποίηση μιας στρατηγικής για τα επόμενα πέντε χρόνια για την ελληνική αμυντική βιομηχανία, σημειώνοντας ότι από το πρόγραμμα εξοπλισμού ύψους 12 δισ. ευρώ μόλις το 2% επέστρεψε στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία.

Ο ΣΕΚΠΥ αριθμεί 400 επιχειρηματικές οντότητες που δραστηριοποιούνται στην αμυντική βιομηχανία. Τα οικονομικά τους επιτεύγματα φτάνουν μόλις το 1,5 δις ευρώ, το οποίο αναλύεται κατά μέσο όρο σε 3,7 εκατομμύρια ευρώ ανά επιχειρηματική οντότητα.

Η παρουσία τους, με βάση τις οικονομικές επιδόσεις της αμυντικής οντότητας, είναι χαμηλή, γεγονός που αποδίδεται σε έλλειψη αμυντικής στρατηγικής για τις εγχώριες εταιρείες.

Η Ινδία πήρε γραμμή παραγωγής για τα Rafale

Ο κ. Τάσος Ροζολής κατά τη διάρκεια εκδήλωσης έφερε ως παράδειγμα την Ινδία, που έδωσε παραγγελία για 36 Rafale «γεράκια» από τη Γαλλία και κατάφερε να λάβει γραμμή παραγωγής, ενώ η Ελλάδα απέκτησε 24 αλλά δεν πήρε αντισταθμιστικά από τη συγκεκριμένη παραγγελία.

Ως ιστορία χαμένων ευκαιριών παρουσιάστηκε η πορεία της αμυντικής βιομηχανίας στη χώρα μας από τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού, Τάσο Ροζολή. Ανέφερε ότι το παλαιό πολεμικό υλικό μπορεί να πουληθεί και να δώσει πόρους στη χώρα. Βλήματα, τυφέκια κτλ. μπορούν με ένα “ρετούς” να μοσχοπουληθούν σε μια συγκυρία λόγω του “ξεφορτώματος” που έχει γίνει στην Ουκρανία.

Εν προκειμένω, η Ελλάδα έχει χάσει πολλές ευκαιρίες. Πέρα από τα βλήματα των 105 χιλιοστών που ήταν να πουληθούν στη Σαουδική Αραβία, επί Πάνου Καμμένου, αλλά λόγω “εμπλοκών” τελικά δεν πέρασαν σε αραβικά χέρια, για να καταλήξουν στην Τσεχία, που πάντως τα προώθησε τελικά με τη σειρά της σε πελατολόγιό της, υπάρχει και η περίπτωση 1000 τυφεκίων G3. Τα τυφέκια αυτά τα ζήτησε το Αμπού Ντάμπι. Άλλωστε, τα ΗΑΕ είναι στρατηγικός μας εταίρος και βέβαια, όπως μου λένε, θέλει σταθερά να στηρίζει τη χώρα.
Όμως, μετά την υπόθεση των βλημάτων για τη Σαουδική Αραβία και τις εμπλοκές, όλοι στην Αθήνα ήταν διστακτικοί για το πώς θα προωθήσουν πολεμικό υλικό, έστω και πεπαλαιωμένο, σε μια φίλη χώρα. Έτσι, αποφάσισαν να δώσουν τιμή στα 1200 ευρώ ανά τεμάχιο, την ώρα που η τιμή του δεν ξεπερνά σήμερα τα 400 ευρώ.
Να σημειώσω, δε, ότι τα τυφέκια ήταν σε κούτες με το “γράσο” τους και δεν ήταν για χρήση από τις ένοπλες δυνάμεις.

Το πλαίσιο των προμηθειών και της Εγχώριας Προστιθέμενης Αξίας

Ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ αναφέρθηκε στη συνέχεια στο ζήτημα των προμηθειών, θυμίζοντας ότι στο παρελθόν στην Ελλάδα είχαμε μέχρι το 2011, νομοθεσία η οποία απαιτούσε από κάθε εξοπλιστική προμήθεια άνω των 10 εκατ. ευρώ, 30% Εγχώρια Προστιθέμενη Αξία (ΕΠΑ).
Δηλαδή, θα έπρεπε να πιστοποιηθεί ότι σε κάθε πρόγραμμα το 30% της παραγωγής θα γινόταν στη χώρα μας. Στο άθροισμα συμπεριλαμβάνονταν και τα αντισταθμιστικά (Offsets), που έφταναν στο 10%, άρα συνολικά το 40% έπρεπε να παραχθεί στην Ελλάδα.

Δυστυχώς, το 2011, μέσα στην κρίση, η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να ακυρώσει πλήρως τα μέτρα που υπήρχαν για τη στήριξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και ακολουθήσαμε κατά γράμμα την Ευρωπαϊκή Οδηγία του 2009. Το αποτέλεσμα ήταν ο περίφημος νόμος περί μη προμηθειών.

Οι νομοθετικές αλλαγές

Το 2019-2020 έγινε μια τροποποίηση, χωρίς όμως να μπουν στην ουσία του νόμου παρά τις βελτιώσεις που έγιναν. «Αποτέλεσμα σήμερα είναι να έχουμε διακρατικές συμφωνίες και απευθείας αναθέσεις, γιατί μόνο έτσι μπορούν να γίνουν προμήθειες. Γι' αυτό και όλες οι προμήθειες που έχουν γίνει μέχρι τώρα έχουν γίνει με τις εξαιρέσεις του νόμου. Δηλαδή, κάθε προμήθεια που πηγαίνει στη Βουλή βαφτίζεται νόμος», τόνισε ο κ. Αν. Ροζολής.

Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στις βασικές θέσεις του ΣΕΚΠΥ, οι οποίες, όπως σημείωσε, δεν είναι συντεχνιακές. «Εμείς λέμε ότι η χώρα μας είναι αναγκασμένη να ξοδεύει ένα μεγάλο ποσό σε εξοπλισμούς. Μπορεί να συμβεί και σε εμάς ό,τι γίνεται σε όλες τις χώρες του κόσμου: να πετύχει το λιγότερο 30% βιομηχανικές επιστροφές. Οι βιομηχανικές επιστροφές είναι η βελτιωμένη έκδοση της ΕΠΑ, δηλαδή η εγχώρια προστιθέμενη αξία στο προϊόν που αγόρασες», τόνισε.

Ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ αναφέρθηκε στις συμβάσεις follow-on support, που αφορούν την τεχνική υποστήριξη των κύριων οπλικών συστημάτων, καθώς αυτά παραμένουν σε επιχειρησιακή χρήση για πάνω από 30 χρόνια.

Όπως τόνισε, στην Ελλάδα έχουμε ακόμη τα F-16 του 1988 και φρεγάτες που ξεπερνούν τα 30 ή 40 χρόνια. Έχει υπολογιστεί ότι το κόστος για να κρατήσεις αυτά τα υλικά σε επιχειρησιακή ετοιμότητα ξεπερνά τις 3 με 4 φορές το αρχικό κόστος αγοράς.

Δηλαδή, αν δώσεις ένα δισ. για να αγοράσεις ένα καράβι, θα ξοδέψεις άλλα δύο σε 40 χρόνια για να το διατηρήσεις αξιόμαχο.

Νίκος Θεοδωρόπουλος
ntheo@bankingnews.gr
www.bankingnews.gr