Ο ρόλος της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας στη στρέβλωση των οικονομικών προτεραιοτήτων και στη λειτουργία της αγοράς
Όσοι πιστεύουν στην οικονομία της αγοράς ομνύουν στην αυθόρμητη τάξη της, με την έννοια ότι οι επιλογές των ατόμων – και αυτές μόνον – διαμορφώνουν τις οικονομικές προτεραιότητες μέσα από τον μηχανισμό των τιμών.
Έχει πλέον γεμίσει τα οικονομικά ΜΜΕ με τις προειδοποιήσεις για την τεχνολογική «φούσκα» και οι αποτιμήσεις των big tech έχουν φτάσει στο θεό πολλές φορές πάνω από τα πραγματικά θεμελιώση μεγέθη των εταιρειών…
Οι επενδύσεις στον κλάδο έχουν απορροφήσει όλη την οικονομική δραστηριότητα και οι επιδόσεις των μετοχών συνδέονται με τις επιλογές του Λευκού Οίκου: Από τη συμμετοχή στην Intel του δημοσίου έως το deal του προέδρου Donald Trump για την πώληση επεξεργαστών της Nvidia στην Κίνα, με ένα ποσοστό των κερδών να πηγαίνουν στα δημόσια ταμεία…
Ο τεχνολογικός κλάδος έχει υπογείως κρατικοποιηθεί…και δημιουργεί ένα σιδερένιο κλοιό για όλη την οικονομία.
Ορθώς από πολλούς συνδέεται η δημιουργία «φουσκών» με την επεκτατική νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας.
Αυτός ο τύπος πολιτικής γεννά διάφορα εγχειρήματα τα οποία, ελλείψει της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής, δεν θα είχαν εμφανιστεί. Μια επεκτατική νομισματική πολιτική —μέσω της μείωσης των επιτοκίων με αυξήσεις της προσφοράς χρήματος— εκτρέπει τις αποταμιεύσεις προς διάφορα projects που αναδύθηκαν χάρη στην επεκτατική πολιτική.
Για παράδειγμα, διάφορα projects που —πριν από τη μείωση των επιτοκίων— δεν θεωρούνταν οικονομικά βιώσιμα, πλέον θεωρούνται.
Έτσι, πριν από την τεχνητή μείωση των επιτοκίων, ο υπολογισμός της καθαρής παρούσας αξίας διαφόρων projects εμφάνιζε αρνητικό αποτέλεσμα.
Όμως, με τη μείωση των επιτοκίων, η υπολογιζόμενη καθαρή παρούσα αξία των έργων γίνεται θετική.
Πορεία των κυβερνητικών δαπανών
Tα επιτόκια της Fed
Σε μία ελεύθερα λειτουργούσα αγορά, τα επιτόκια που καθορίζουν τη νομισματική πολιτική αντικατοπτρίζουν τις προτιμήσεις των ατόμων μεταξύ κατανάλωσης στο παρόν και κατανάλωσης στο μέλλον (αποταμίευση).
Για να παραμείνουν στη ζωή, τα άτομα πρέπει να έχουν υψηλότερη προτίμηση για την παρούσα κατανάλωση σε σχέση με τη μελλοντική κατανάλωση. Σύμφωνα με τον Mises:
Εκείνος που θέλει να ζήσει για να δει μια μεταγενέστερη ημέρα, πρέπει πρώτα απ’ όλα να φροντίσει για τη διατήρηση της ζωής του στο ενδιάμεσο διάστημα. Η επιβίωση και η ικανοποίηση των ζωτικών αναγκών αποτελούν, συνεπώς, προϋποθέσεις για την ικανοποίηση οποιωνδήποτε επιθυμιών στο πιο απομακρυσμένο μέλλον.
Όταν τα άτομα αποφασίζουν να αυξήσουν τη μελλοντική κατανάλωση σε σχέση με την παρούσα, αυτό σημαίνει ότι έχουν αναδιαρθώσει τη χρονική δομή στις προτιμήσεις τους.
Αυτό θα εκδηλωθεί μέσω της μείωσης των επιτοκίων της αγοράς.
Η μείωση των επιτοκίων συνοδεύεται από αύξηση της αποταμίευσης.
Η αύξηση της αποταμίευσης θα παράσχει τα μέσα διαβίωσης στα άτομα που θα απασχοληθούν στα διάφορα στάδια παραγωγής των μελλοντικών καταναλωτικών αγαθών.
Αντίθετα, η τεχνητή μείωση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα μέσω πληθωρισμού του χρήματος και της πίστωσης αγνοεί τη χρονική κατανομή των προτιμήσεων των ατόμων και τις ιδιωτικές αποταμιεύσεις - το αποτέλεσμα είναι γνωστό: οι κοινωνίες ζουν με τρόπο που υπερβαίνει τα πραγματικά τους μέσα υποθηκεύοντας το μέλλον.
Αντί γι’ αυτό, η μείωση των επιτοκίων οφείλεται στην επιθυμία των υπευθύνων χάραξης πολιτικής να «τονώσουν» τις τρέχουσες και μελλοντικές οικονομικές συνθήκες.
Όμως, αυτή η μείωση των επιτοκίων δεν συνοδεύεται από αύξηση των αποταμιεύσεων των ατόμων.
Οι κοινωνικές χρονικές προτιμήσεις και ο ρυθμός ιδιωτικής αποταμίευσης δεν έχουν αλλάξει.
Αυτό σημαίνει ότι το εύκολο χρήμα και η πίστωση θα εκτραπούν προς διάφορα projects που αναδύθηκαν χάρη στην επεκτατική νομισματική πολιτική.
Τα projects που αναδύθηκαν ως αποτέλεσμα της επεκτατικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας μπορεί να είναι εντυπωσιακής φύσης, όπως αυτά της τεχνητής νοημοσύνης (AI). Ωστόσο, ενδέχεται να μην είναι υλοποιήσιμα υπό συνθήκες ανεμπόδιστης λειτουργίας της αγοράς.
Αυτό που καθορίζει την προσιτότητα αυτών των projects – τη σημαντική κατανομή των πόρων - είναι η κοινωνική χρονική προτίμηση, οι ιδιωτικές αποταμιεύσεις και η καταναλωτική ζήτηση για τέτοια αγαθά.
Προσφορά χρήματος
Γιατί αναλαμβάνονται κακές επενδύσεις
Οι επεκτατικές νομισματικές πολιτικές μέσω μιας κεντρικής τράπεζας, η οποία επεκτείνει τεχνητά το χρήμα και την πίστωση, παραμορφώνουν τη δομή της παραγωγής, υποστηρίζοντας εν μέρει κακές επενδύσεις (malinvestment) σε δραστηριότητες που δεν θα είχαν αναδυθεί —τουλάχιστον όχι τότε και όχι σε αυτήν την έκταση— σε μια ελεύθερη αγορά.
Ή είναι εύλογο να πούμε ότι παρατηρείται εκτροπή πόρων από δραστηριότητες που παράγουν πλούτο προς δραστηριότητες που δεν παράγουν πλούτο (παρά μόνο σε όσους επωφελούνται από αυτό, όπως η χρηματοπιστωτική ελίτ -, ως αποτέλεσμα της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας.
Η έκταση της ιδιωτικής αποταμίευσης περιορίζει τη δυνατότητα υλοποίησης διαφόρων εντυπωσιακών projects, όπως αυτά της AI.
Η αγνόηση αυτής της πραγματικότητας μέσω πληθωρισμού και πιστωτικής επέκτασης σημαίνει άνιση πληθωριστική αύξηση των τιμών, υποτίμηση του νομίσματος, στρέβλωση της δομής των τιμών και της παραγωγής, κακές επενδύσεις, κύκλους άνθησης-ύφεσης και οικονομική φτωχοποίηση.
Κατά συνέπεια, ανεξάρτητα από το πόσο εντυπωσιακά μπορεί να είναι τα διάφορα projects, αυτό που καθορίζει αν είναι ρεαλιστικά βιώσιμα είναι οι ιδιωτικές αποταμιεύσεις, τα επιτόκια της αγοράς και η ενεργός ζήτηση.
Όπως έχουν τα πράγματα σήμερα, η ιδιωτική αποταμίευση και οι κεφαλαιουχικές επενδύσεις βρίσκονται σε δυσχέρεια.
Ο βασικός λόγος είναι η συνεχώς αυξανόμενη κρατική δαπάνη και η απερίσκεπτη νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας.
Επιπλέον, η επιβολή δασμών συρρικνώνει τη δομή της παραγωγής και περιορίζει τις επιλογές.
Ως αποτέλεσμα, η οικονομική ανάπτυξη είναι πιθανό να δεχθεί πιέσεις (αν δεν έχει ήδη συμβεί).
Η απότομη μείωση της δυναμικής της προσφοράς χρήματος από τον Φεβρουάριο του 2021 αρχίζει να πλήττει διάφορες δραστηριότητες που αναδύθηκαν χάρη στις μαζικές αυξήσεις της δυναμικής της προσφοράς χρήματος μεταξύ Αυγούστου 2019 και Φεβρουαρίου 2021.
Είναι πιθανό το αποτέλεσμα αυτής της μαζικής πληθωριστικής αύξησης των αξιών όπως οι μετοχές να εξακολουθεί να κυριαρχεί στο οικονομικό σκηνικό.
Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, αναμένεται να εκδηλωθεί η επίδραση της μεγάλης μείωσης της δυναμικής της προσφοράς χρήματος στην οικονομική δραστηριότητα.
Ως αποτέλεσμα, διάφορες «φούσκες» είναι εύλογο να καταρρεύσουν. Ο λόγος είναι ότι το εύκολο χρήμα και η πίστωση που τις στήριζαν θα αποδυναμωθούν τελικά λόγω της μείωσης της δυναμικής της προσφοράς χρήματος.
Κατά συνέπεια, διάφορες δραστηριότητες-φούσκες δεν πρόκειται να επιβιώσουν ή, τουλάχιστον, θα αναγκαστούν να συρρικνωθούν.
Η αλήθεια είναι ότι η χρονική δομή των προτιμήσεων στην κοινωνία, η ιδιωτική αποταμίευση και οι κεφαλαιουχικές επενδύσεις ενδέχεται να μην επαρκούν για να στηρίξουν την επέκταση διαφόρων εταιρειών AI σε μια ελεύθερη αγορά, για παράδειγμα.
Δανεισμός εμπορικών τραπεζών
Κατά συνέπεια, η αξιολόγηση αυτών των δραστηριοτήτων ως προς την πιθανή τους εξέλιξη τους επόμενους μήνες είναι μάταιη.
Το ζήτημα εδώ δεν είναι πόσο καλές είναι αυτές οι δραστηριότητες, αλλά αν συνιστούν κακές επενδύσεις και κακώς κατανεμημένες, μη προσιτές δραστηριότητες που αναδύθηκαν —εν όλω ή εν μέρει— λόγω της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής.
Τώρα, αν η κεντρική τράπεζα μείωνε επιθετικά τα επιτόκια και αύξανε ακόμη περισσότερο την προσφορά χρήματος, αυτό θα έκανε τα πράγματα πολύ χειρότερα.
Είναι πιθανό ο πληθωριστικός δανεισμός των τραπεζών να καταρρεύσει τους επόμενους μήνες.
Ως αποτέλεσμα, ο ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος είναι πιθανό να ακολουθήσει την ίδια πορεία.
Αυτό αναμένεται να ασκήσει ακόμη μεγαλύτερη πίεση στις δραστηριότητες-«φούσκες».
Η πιθανή επεκτατική νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας, σε συνδυασμό με μια επιθετικά επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, πρόκειται να εμβαθύνει την οικονομική κρίση αποδυναμώνοντας τη διαδικασία παραγωγής πλούτου.
Μείωση της νομισματικής παρέμβασης και δημοσιονομικός εξορθολογισμός
Αυτό που απαιτείται για τον μετριασμό της κρίσης είναι η μείωση (ή η εξάλειψη) της παρέμβασης της κεντρικής τράπεζας στις χρηματοπιστωτικές αγορές και ο δραστικός περιορισμός των κρατικών δαπανών.
Αυτό θα ανακόψει τις στρεβλώσεις της αγοράς και θα επιτρέψει μια επώδυνη επιστροφή στην πραγματικότητα (ή πιο κοντά σε αυτήν) στις τιμές και την παραγωγή.
Η πρόταση ότι η αντικατάσταση του φόρου εισοδήματος με δασμούς θα μετριάσει μια πιθανή οικονομική κρίση είναι απίθανο να λειτουργήσει, δεδομένης της ανοδικής τάσης των κρατικών δαπανών.
Τα πραγματικά φορολογικά έσοδα εξαρτώνται από το ύψος των κρατικών δαπανών
Επομένως, όσο υψηλότερες είναι οι δαπάνες, τόσο υψηλότερος είναι και ο πραγματικός φόρος.
Η αύξηση των κρατικών δαπανών απαιτεί περαιτέρω εκτροπή αποταμιεύσεων προς δραστηριότητες του δημοσίου.
Αυτό, όμως, αποδυναμώνει τους παραγωγούς πλούτου και, κατά συνέπεια, αποδυναμώνει την οικονομική ανάπτυξη.
Οι δραστηριότητες-«φούσκες» συνδέονται με μια επεκτατική νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας.
Αυτός ο τύπος πολιτικής δημιουργεί διάφορα εγχειρήματα τα οποία, ελλείψει της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας, δεν θα είχαν εμφανιστεί.
Διάφορα έργα που αναδύθηκαν χάρη στην επεκτατική πολιτική της κεντρικής τράπεζας μπορεί να είναι εντυπωσιακά, ωστόσο, δεδομένου του συρρικνούμενου μεγέθους των ιδιωτικών αποταμιεύσεων που είναι διαθέσιμες για κεφαλαιουχικές επενδύσεις, αυτά τα έργα δεν είναι υλοποιήσιμα.
Ανεξάρτητα από το πόσο εντυπωσιακά είναι αυτά τα έργα, αποτελούν δραστηριότητες-«φούσκες» και, επομένως, είναι πιθανό να... σκάσουν.
Επιπλέον, η κακή κατανομή των πόρων δεν προκύπτει μόνο επειδή οι παραγωγοί —λόγω των πολιτικών της κεντρικής τράπεζας— αγνοούν τις προτιμήσεις της αγοράς των καταναλωτών, αλλά και λόγω της μείωσης των πραγματικών ιδιωτικών αποταμιεύσεων.
Το σοκ της προσγείωσης στην οικονομική πραγματικότητα των θεμελιωδών μεγεθών θα είναι οδυνηρό για όλο τον πλανήτη.
www.bankingnews.gr
Έχει πλέον γεμίσει τα οικονομικά ΜΜΕ με τις προειδοποιήσεις για την τεχνολογική «φούσκα» και οι αποτιμήσεις των big tech έχουν φτάσει στο θεό πολλές φορές πάνω από τα πραγματικά θεμελιώση μεγέθη των εταιρειών…
Οι επενδύσεις στον κλάδο έχουν απορροφήσει όλη την οικονομική δραστηριότητα και οι επιδόσεις των μετοχών συνδέονται με τις επιλογές του Λευκού Οίκου: Από τη συμμετοχή στην Intel του δημοσίου έως το deal του προέδρου Donald Trump για την πώληση επεξεργαστών της Nvidia στην Κίνα, με ένα ποσοστό των κερδών να πηγαίνουν στα δημόσια ταμεία…
Ο τεχνολογικός κλάδος έχει υπογείως κρατικοποιηθεί…και δημιουργεί ένα σιδερένιο κλοιό για όλη την οικονομία.
Ορθώς από πολλούς συνδέεται η δημιουργία «φουσκών» με την επεκτατική νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας.
Αυτός ο τύπος πολιτικής γεννά διάφορα εγχειρήματα τα οποία, ελλείψει της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής, δεν θα είχαν εμφανιστεί. Μια επεκτατική νομισματική πολιτική —μέσω της μείωσης των επιτοκίων με αυξήσεις της προσφοράς χρήματος— εκτρέπει τις αποταμιεύσεις προς διάφορα projects που αναδύθηκαν χάρη στην επεκτατική πολιτική.
Για παράδειγμα, διάφορα projects που —πριν από τη μείωση των επιτοκίων— δεν θεωρούνταν οικονομικά βιώσιμα, πλέον θεωρούνται.
Έτσι, πριν από την τεχνητή μείωση των επιτοκίων, ο υπολογισμός της καθαρής παρούσας αξίας διαφόρων projects εμφάνιζε αρνητικό αποτέλεσμα.
Όμως, με τη μείωση των επιτοκίων, η υπολογιζόμενη καθαρή παρούσα αξία των έργων γίνεται θετική.
Πορεία των κυβερνητικών δαπανών
Tα επιτόκια της Fed
Σε μία ελεύθερα λειτουργούσα αγορά, τα επιτόκια που καθορίζουν τη νομισματική πολιτική αντικατοπτρίζουν τις προτιμήσεις των ατόμων μεταξύ κατανάλωσης στο παρόν και κατανάλωσης στο μέλλον (αποταμίευση).
Για να παραμείνουν στη ζωή, τα άτομα πρέπει να έχουν υψηλότερη προτίμηση για την παρούσα κατανάλωση σε σχέση με τη μελλοντική κατανάλωση. Σύμφωνα με τον Mises:
Εκείνος που θέλει να ζήσει για να δει μια μεταγενέστερη ημέρα, πρέπει πρώτα απ’ όλα να φροντίσει για τη διατήρηση της ζωής του στο ενδιάμεσο διάστημα. Η επιβίωση και η ικανοποίηση των ζωτικών αναγκών αποτελούν, συνεπώς, προϋποθέσεις για την ικανοποίηση οποιωνδήποτε επιθυμιών στο πιο απομακρυσμένο μέλλον.
Όταν τα άτομα αποφασίζουν να αυξήσουν τη μελλοντική κατανάλωση σε σχέση με την παρούσα, αυτό σημαίνει ότι έχουν αναδιαρθώσει τη χρονική δομή στις προτιμήσεις τους.
Αυτό θα εκδηλωθεί μέσω της μείωσης των επιτοκίων της αγοράς.
Η μείωση των επιτοκίων συνοδεύεται από αύξηση της αποταμίευσης.
Η αύξηση της αποταμίευσης θα παράσχει τα μέσα διαβίωσης στα άτομα που θα απασχοληθούν στα διάφορα στάδια παραγωγής των μελλοντικών καταναλωτικών αγαθών.
Αντίθετα, η τεχνητή μείωση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα μέσω πληθωρισμού του χρήματος και της πίστωσης αγνοεί τη χρονική κατανομή των προτιμήσεων των ατόμων και τις ιδιωτικές αποταμιεύσεις - το αποτέλεσμα είναι γνωστό: οι κοινωνίες ζουν με τρόπο που υπερβαίνει τα πραγματικά τους μέσα υποθηκεύοντας το μέλλον.
Αντί γι’ αυτό, η μείωση των επιτοκίων οφείλεται στην επιθυμία των υπευθύνων χάραξης πολιτικής να «τονώσουν» τις τρέχουσες και μελλοντικές οικονομικές συνθήκες.
Όμως, αυτή η μείωση των επιτοκίων δεν συνοδεύεται από αύξηση των αποταμιεύσεων των ατόμων.
Οι κοινωνικές χρονικές προτιμήσεις και ο ρυθμός ιδιωτικής αποταμίευσης δεν έχουν αλλάξει.
Αυτό σημαίνει ότι το εύκολο χρήμα και η πίστωση θα εκτραπούν προς διάφορα projects που αναδύθηκαν χάρη στην επεκτατική νομισματική πολιτική.
Τα projects που αναδύθηκαν ως αποτέλεσμα της επεκτατικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας μπορεί να είναι εντυπωσιακής φύσης, όπως αυτά της τεχνητής νοημοσύνης (AI). Ωστόσο, ενδέχεται να μην είναι υλοποιήσιμα υπό συνθήκες ανεμπόδιστης λειτουργίας της αγοράς.
Αυτό που καθορίζει την προσιτότητα αυτών των projects – τη σημαντική κατανομή των πόρων - είναι η κοινωνική χρονική προτίμηση, οι ιδιωτικές αποταμιεύσεις και η καταναλωτική ζήτηση για τέτοια αγαθά.
Προσφορά χρήματος
Γιατί αναλαμβάνονται κακές επενδύσεις
Οι επεκτατικές νομισματικές πολιτικές μέσω μιας κεντρικής τράπεζας, η οποία επεκτείνει τεχνητά το χρήμα και την πίστωση, παραμορφώνουν τη δομή της παραγωγής, υποστηρίζοντας εν μέρει κακές επενδύσεις (malinvestment) σε δραστηριότητες που δεν θα είχαν αναδυθεί —τουλάχιστον όχι τότε και όχι σε αυτήν την έκταση— σε μια ελεύθερη αγορά.
Ή είναι εύλογο να πούμε ότι παρατηρείται εκτροπή πόρων από δραστηριότητες που παράγουν πλούτο προς δραστηριότητες που δεν παράγουν πλούτο (παρά μόνο σε όσους επωφελούνται από αυτό, όπως η χρηματοπιστωτική ελίτ -, ως αποτέλεσμα της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας.
Η έκταση της ιδιωτικής αποταμίευσης περιορίζει τη δυνατότητα υλοποίησης διαφόρων εντυπωσιακών projects, όπως αυτά της AI.
Η αγνόηση αυτής της πραγματικότητας μέσω πληθωρισμού και πιστωτικής επέκτασης σημαίνει άνιση πληθωριστική αύξηση των τιμών, υποτίμηση του νομίσματος, στρέβλωση της δομής των τιμών και της παραγωγής, κακές επενδύσεις, κύκλους άνθησης-ύφεσης και οικονομική φτωχοποίηση.
Κατά συνέπεια, ανεξάρτητα από το πόσο εντυπωσιακά μπορεί να είναι τα διάφορα projects, αυτό που καθορίζει αν είναι ρεαλιστικά βιώσιμα είναι οι ιδιωτικές αποταμιεύσεις, τα επιτόκια της αγοράς και η ενεργός ζήτηση.
Όπως έχουν τα πράγματα σήμερα, η ιδιωτική αποταμίευση και οι κεφαλαιουχικές επενδύσεις βρίσκονται σε δυσχέρεια.
Ο βασικός λόγος είναι η συνεχώς αυξανόμενη κρατική δαπάνη και η απερίσκεπτη νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας.
Επιπλέον, η επιβολή δασμών συρρικνώνει τη δομή της παραγωγής και περιορίζει τις επιλογές.
Ως αποτέλεσμα, η οικονομική ανάπτυξη είναι πιθανό να δεχθεί πιέσεις (αν δεν έχει ήδη συμβεί).
Η απότομη μείωση της δυναμικής της προσφοράς χρήματος από τον Φεβρουάριο του 2021 αρχίζει να πλήττει διάφορες δραστηριότητες που αναδύθηκαν χάρη στις μαζικές αυξήσεις της δυναμικής της προσφοράς χρήματος μεταξύ Αυγούστου 2019 και Φεβρουαρίου 2021.
Είναι πιθανό το αποτέλεσμα αυτής της μαζικής πληθωριστικής αύξησης των αξιών όπως οι μετοχές να εξακολουθεί να κυριαρχεί στο οικονομικό σκηνικό.
Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, αναμένεται να εκδηλωθεί η επίδραση της μεγάλης μείωσης της δυναμικής της προσφοράς χρήματος στην οικονομική δραστηριότητα.
Ως αποτέλεσμα, διάφορες «φούσκες» είναι εύλογο να καταρρεύσουν. Ο λόγος είναι ότι το εύκολο χρήμα και η πίστωση που τις στήριζαν θα αποδυναμωθούν τελικά λόγω της μείωσης της δυναμικής της προσφοράς χρήματος.
Κατά συνέπεια, διάφορες δραστηριότητες-φούσκες δεν πρόκειται να επιβιώσουν ή, τουλάχιστον, θα αναγκαστούν να συρρικνωθούν.
Η αλήθεια είναι ότι η χρονική δομή των προτιμήσεων στην κοινωνία, η ιδιωτική αποταμίευση και οι κεφαλαιουχικές επενδύσεις ενδέχεται να μην επαρκούν για να στηρίξουν την επέκταση διαφόρων εταιρειών AI σε μια ελεύθερη αγορά, για παράδειγμα.
Δανεισμός εμπορικών τραπεζών
Κατά συνέπεια, η αξιολόγηση αυτών των δραστηριοτήτων ως προς την πιθανή τους εξέλιξη τους επόμενους μήνες είναι μάταιη.
Το ζήτημα εδώ δεν είναι πόσο καλές είναι αυτές οι δραστηριότητες, αλλά αν συνιστούν κακές επενδύσεις και κακώς κατανεμημένες, μη προσιτές δραστηριότητες που αναδύθηκαν —εν όλω ή εν μέρει— λόγω της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής.
Τώρα, αν η κεντρική τράπεζα μείωνε επιθετικά τα επιτόκια και αύξανε ακόμη περισσότερο την προσφορά χρήματος, αυτό θα έκανε τα πράγματα πολύ χειρότερα.
Είναι πιθανό ο πληθωριστικός δανεισμός των τραπεζών να καταρρεύσει τους επόμενους μήνες.
Ως αποτέλεσμα, ο ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος είναι πιθανό να ακολουθήσει την ίδια πορεία.
Αυτό αναμένεται να ασκήσει ακόμη μεγαλύτερη πίεση στις δραστηριότητες-«φούσκες».
Η πιθανή επεκτατική νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας, σε συνδυασμό με μια επιθετικά επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, πρόκειται να εμβαθύνει την οικονομική κρίση αποδυναμώνοντας τη διαδικασία παραγωγής πλούτου.
Μείωση της νομισματικής παρέμβασης και δημοσιονομικός εξορθολογισμός
Αυτό που απαιτείται για τον μετριασμό της κρίσης είναι η μείωση (ή η εξάλειψη) της παρέμβασης της κεντρικής τράπεζας στις χρηματοπιστωτικές αγορές και ο δραστικός περιορισμός των κρατικών δαπανών.
Αυτό θα ανακόψει τις στρεβλώσεις της αγοράς και θα επιτρέψει μια επώδυνη επιστροφή στην πραγματικότητα (ή πιο κοντά σε αυτήν) στις τιμές και την παραγωγή.
Η πρόταση ότι η αντικατάσταση του φόρου εισοδήματος με δασμούς θα μετριάσει μια πιθανή οικονομική κρίση είναι απίθανο να λειτουργήσει, δεδομένης της ανοδικής τάσης των κρατικών δαπανών.
Τα πραγματικά φορολογικά έσοδα εξαρτώνται από το ύψος των κρατικών δαπανών
Επομένως, όσο υψηλότερες είναι οι δαπάνες, τόσο υψηλότερος είναι και ο πραγματικός φόρος.
Η αύξηση των κρατικών δαπανών απαιτεί περαιτέρω εκτροπή αποταμιεύσεων προς δραστηριότητες του δημοσίου.
Αυτό, όμως, αποδυναμώνει τους παραγωγούς πλούτου και, κατά συνέπεια, αποδυναμώνει την οικονομική ανάπτυξη.
Οι δραστηριότητες-«φούσκες» συνδέονται με μια επεκτατική νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας.
Αυτός ο τύπος πολιτικής δημιουργεί διάφορα εγχειρήματα τα οποία, ελλείψει της επεκτατικής νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας, δεν θα είχαν εμφανιστεί.
Διάφορα έργα που αναδύθηκαν χάρη στην επεκτατική πολιτική της κεντρικής τράπεζας μπορεί να είναι εντυπωσιακά, ωστόσο, δεδομένου του συρρικνούμενου μεγέθους των ιδιωτικών αποταμιεύσεων που είναι διαθέσιμες για κεφαλαιουχικές επενδύσεις, αυτά τα έργα δεν είναι υλοποιήσιμα.
Ανεξάρτητα από το πόσο εντυπωσιακά είναι αυτά τα έργα, αποτελούν δραστηριότητες-«φούσκες» και, επομένως, είναι πιθανό να... σκάσουν.
Επιπλέον, η κακή κατανομή των πόρων δεν προκύπτει μόνο επειδή οι παραγωγοί —λόγω των πολιτικών της κεντρικής τράπεζας— αγνοούν τις προτιμήσεις της αγοράς των καταναλωτών, αλλά και λόγω της μείωσης των πραγματικών ιδιωτικών αποταμιεύσεων.
Το σοκ της προσγείωσης στην οικονομική πραγματικότητα των θεμελιωδών μεγεθών θα είναι οδυνηρό για όλο τον πλανήτη.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών