Tο οικονομικό επιτελείο θα χρησιμοποιήσει μια σειρά από χρηματοοικονομικά «εργαλεία» που θα βάλουν τη χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά
Με δέκα στοχευμένες κινήσεις σχεδιάζει η κυβέρνηση να προκαλέσει το λεγόμενο «αναπτυξιακό σοκ» αμέσως μετά το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης και την καταβολή της πρώτης δόσης που προβλέπει η συμφωνία του Ιουλίου.
Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο θα χρησιμοποιήσει μια σειρά από χρηματοοικονομικά «εργαλεία» που θα τονώσουν την αγορά και θα βάλουν τη χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά.
Συγκεκριμένα:
-Βελτίωση συνθηκών χρηματοδότησης προς την πραγματική οικονομία
Η άμεση επιστροφή του waiver από την ΕΚΤ στις ελληνικές τράπεζες (θέμα που περιλαμβάνεται στην ατζέντα της συνεδρίασης του ΔΣ της Τράπεζας στις 2 Ιουνίου), καθώς και η μείωση του haircut των ελληνικών ενεχύρων, αλλά και η ένταξη των ομολόγων του EFSF στο πρόγραμμα αγοράς από την κεντρική τράπεζα, θα βελτιώνουν σημαντικά τις συνθήκες χρηματοδότησης των τραπεζών.
Η ΕΚΤ στα μέσα Απριλίου αποφάσισε να εντάξει στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων τα δάνεια του EFSF προς την Ελλάδα.
Η κεντρική τράπεζα είναι διατεθειμένη να αγοράσει μέχρι το 50% κάθε έκδοσης. Συνολικά τα δάνεια φτάνουν τα 37 δισ. ευρώ, οπότε η αξία των τίτλων προς πώληση διαμορφώνεται σε 18,5 δισ. ευρώ.
Ήδη, τη Μεγάλη Τρίτη η ΕΚΤ αγόρασε τίτλους 2,5 δισ. ευρώ από τις ελληνικές τράπεζες, σε τιμή ελαφρώς υψηλότερη της τιμής κτήσης, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να καταγράψουν λογιστικά κέρδη.
Η βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, καθώς και η επανασύνδεση των τραπεζών και των επιχειρήσεων με τις αγορές χρήματος και κεφαλαίου, θα έχουν άμεση θετική επίπτωση στις συνθήκες χρηματοδότησης προς την πραγματική οικονομία.
Σε συνδυασμό με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και την επιστροφή των καταθέσεων, θα διευκολύνουν τη σταδιακή χαλάρωση των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων μέχρι την πλήρη άρση τους.
Παράλληλα, η εκταμίευση της δόσης με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης συμπεριλαμβάνει την πληρωμή οφειλών του Δημοσίου, που θα αυξήσει τη ρευστότητα της πραγματικής οικονομίας κατά 5,7 δισ. ευρώ το προσεχές 12μηνο.
-Ρύθμιση για χρέος
Οι παρεμβάσεις στο μακροχρόνιο δημόσιο χρέος θα διασφαλίσουν τη ρεαλιστική εξυπηρέτησή του, αίροντας τον βασικό παράγοντα αβεβαιότητας για το μέλλον.
Από τη συμφωνία του καλοκαιριού προέκυψε αναδιάρθρωση του βραχυπρόθεσμου ελληνικού χρέους, μέχρι το 2022.
Με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης θα ξεκινήσει η συζήτηση, με την κυβέρνηση να στοχεύει να «κλειδώσει» το σημερινό χαμηλό κόστος δανεισμού σε ορίζοντα δεκαετιών και να υπάρξει ανώτερο όριο στις ετήσιες πληρωμές χρέους, ώστε αυτές να είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν με αναχρηματοδότηση από τις αγορές που θα έχει λογικό (χαμηλό) κόστος.
Με τον τρόπο αυτό θα προκύψει ένα αξιόπιστο μακροπρόθεσμο σχέδιο αποπληρωμής του ελληνικού χρέους.
Παράλληλα, με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η Ελλάδα θα ενταχθεί στο πρόγραμμα αγορών τίτλων του δημόσιου τομέα της ποσοτικής χαλάρωσης (PSPP), γεγονός που θα συμβάλει αποφασιστικά στην αποκλιμάκωση των τιμών των ελληνικών κρατικών ομολόγων.
Ο συνδυασμός των παραπάνω θα επιτρέψει στο ελληνικό Δημόσιο να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων και θα διευκολύνει την προσέλκυση ξένων επενδυτών με μακροχρόνιο ορίζοντα.
-Αξιοποίηση του ΕΣΠΑ
Ήδη το Υπουργείο Οικονομικών έχει δρομολογήσει δράσεις ύψους 4 δισ. ευρώ, ενώ για το τρέχον έτος η τόνωση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα φτάσει τα 8 δισ. ευρώ.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση των προγραμμάτων ΕΣΠΑ 2007-13 καθώς η Ελλάδα πέτυχε το υψηλότερο ποσοστό απορρόφησης της ΕΕ, η οικονομία ξέφυγε από την ύφεση το 2015.
Την ίδια στιγμή η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ με εγκεκριμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου για το σύνολο των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ 2014-20, γεγονός που επιτρέπει την υποβολή αιτημάτων πληρωμής για όλα τα προγράμματα. Ήδη, μέχρι το Πάσχα δημοσιεύτηκαν προσκλήσεις δράσεων που προσεγγίζουν τα 4 δισ. ευρώ (από τα 26 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ μέχρι το 2020).
Για το 2016 το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων περιλαμβάνει κεφάλαια 6,75 δισ. ευρώ.
-Σχέδιο Juncker
Ήδη έχει παρουσιαστεί ο κατάλογος με τα πρώτα 42 έργα, συνολικού προϋπολογισμού 5,6 δισ. ευρώ.
Υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες έργων προς χρηματοδότηση, μία για έργα υποδομών και μία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο το ύψος του σχεδίου φτάνει τα 35 δισ. ευρώ, τα οποία θα κατανεμηθούν μεταξύ των κρατών-μελών χωρίς κάποιο γεωγραφικό κριτήριο (δεν δικαιούται δηλαδή κάθε κράτος κάποιο ποσό), αλλά ανάλογα με τα σχέδια που θα εγκριθούν.
Σχεδόν τα μισά αφορούν τον κλάδο της ενέργειας και τα υπόλοιπα υποδομές μεταφορών, τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας, έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία, ίδρυση ή επαναλειτουργία βιομηχανικών μονάδων, καθώς και επενδύσεις στον τουρισμό.
-Κατάθεση του Αναπτυξιακού Νόμου
Ο νέος νόμος δίνει ισχυρά κίνητρα σε επενδύσεις με κλαδικά και γεωγραφικά κριτήρια, με έμφαση στους τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπου η χώρα έχει ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ο νόμος λειτουργεί κατά βάση με φορολογικά κίνητρα και προβλέπει χρήση των λεγομένων νέων επιστρεπτέων χρηματοδοτικών εργαλείων μόχλευσης.
Επίσης, προβλέπει απλοποίηση των διαδικασιών αξιολόγησης - ελέγχου, βέλτιστο συντονισμό με άλλα προγράμματα ενίσχυσης των επιχειρήσεων, ενώ δίνει έμφαση στην απασχόληση που θα δημιουργείται από κάθε επένδυση ως βασικό κριτήριο αξιολόγησης των προτάσεων.
Προβλέπει, επίσης, σταθερό φορολογικό καθεστώς για τις πολύ μεγάλες επενδύσεις.
-Τουρισμός
Το 2015 ο αριθμός των τουριστών έφτασε τα 23,6 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση κατά 7,1% σε σύγκριση με το 2014.
Η αυξημένη κίνηση είχε ως αποτέλεσμα οι ταξιδιωτικές εισπράξεις να εμφανίσουν αύξηση κατά 6% αγγίζοντας τα 14,1 δισ. ευρώ.
Τους πρώτους μήνες του 2016 συνεχίζεται η αύξηση της τουριστικής κίνησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΤΕ, οι αφίξεις ξένων τουριστών στα κύρια αεροδρόμια της χώρας με πτήσεις τσάρτερ αυξήθηκαν κατά 8,2%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο τρίμηνο του 2016.
Η προσφυγική κρίση φαίνεται ότι έχει επηρεάσει κάποιους προορισμούς (πτώση διεθνών αφίξεων στο αεροδρόμιο της Κω κατά 70%, απουσία πτήσεων προς τους αερολιμένες της Λέσβου και Σάμου), αλλά καταγράφεται στροφή προς άλλους εγχώριους προορισμούς (υπερδιπλασιασμός αφίξεων στα αεροδρόμια Ρόδου και Σαντορίνης, αύξηση 35% σε Ηράκλειο και Χανιά).
Σημαντική άνοδο εμφάνισε τον Μάρτιο ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών του ΙΟΒΕ για «Ξενοδοχεία-Εστιατόρια-Τουριστικά Πρακτορεία», στις 80,2 μονάδες από 72,8 μονάδες τον Φεβρουάριο και 66,4 μονάδες στα τέλη του 2015.
Πολύ θετικά διαγράφονται τα νέα από το «μέτωπο» της Ρωσίας, από την οποία οι αφίξεις εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν το 1 εκατομμύριο.
Ήδη οι θεωρήσεις βίζας για το α’ εξάμηνο σημειώνουν αύξηση 30% σε σχέση με πέρσι.
Οι «μεγάλοι» tour operators TUI και Thomas Cook αναμένεται να φέρουν 20% περισσότερους τουρίστες σε σχέση με πέρυσι, ενώ ιδιαίτερα θετικά είναι τα μηνύματα και από τις άλλες αγορές του εξωτερικού.
Στο βαθμό που οι ενδείξεις αυτές επιβεβαιωθούν, αναμένεται ισχυρή τόνωση της οικονομίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
-Προσλήψεις στο Δημόσιο
Η συμφωνία με τους θεσμούς για την πρώτη αξιολόγηση περιλαμβάνει άνω των 10.000 προσλήψεις δημοσίων υπαλλήλων για φέτος, με προτεραιότητα τους τομείς Υγείας και Παιδείας.
Μέχρι σήμερα για τις προσλήψεις στο Δημόσιο ίσχυε ο κανόνας «1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις».
Συμφωνήθηκε αυτός σταδιακά να χαλαρώσει, υποχωρώντας στο «1 - 4» το 2017, στο «1-3» το 2018 κοκ, μέχρι να φτάσει στο «1-1» το 2020.
Για το 2016 προκύπτει έτσι περιθώριο 3.000 προσλήψεων, ενώ περί τις 6.500 προσλήψεις εκκρεμούν από προηγούμενα χρόνια.
Συμφωνήθηκε, επίσης, να μην περιλαμβάνονται στον κανόνα οι προσλήψεις που προκύπτουν από αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις (περί τις 1.500), καθώς και εκείνες που προκύπτουν από εκπλήρωση κοινοτικών υποχρεώσεων της χώρας (π.χ. το ωράριο εργασίας των ιατρών να μην ξεπερνά τις 45 ώρες εβδομαδιαίως) και αφορούν κυρίως τους τομείς της Υγείας και της Παιδείας.
Ο αριθμός των προσλήψεων είναι προφανώς εξαιρετικά χαμηλός, σε σχέση με το ύψος της ανεργίας.
Είναι όμως εξαιρετικά σημαντικό να ξεκινήσει η αποκατάσταση σοβαρών ζημιών που έχουν επιφέρει οι πολιτικές των τελευταίων ετών στη λειτουργία του κοινωνικού κράτους.
Ζητούμενο δεν είναι απλά η επιστροφή της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης, αλλά να έχει την κοινωνία όρθια στο πλάι της.
Για το λόγο αυτό, απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί η αποκατάσταση των δημόσιων δομών Υγείας και Παιδείας.
-Θεσμικές παρεμβάσεις – Τόνωση ανταγωνισμού και διαφάνειας – Στήριξη ΜμΕ
Νομοθετείται άμεσα θεσμικό πλαίσιο για τις δημόσιες προμήθειες και συμβάσεις.
Εισάγεται για πρώτη φορά ένα ενιαίο σύστημα όλων των διαγωνισμών, που εδράζεται στην νέα τεχνολογία και σε ηλεκτρονικά μέσα διαχείρισης.
Μπαίνει έτσι τέλος στα «γρηγορόσημα», τη διαφθορά και την κατάχρηση των απευθείας αναθέσεων έργων, ενώ διευκολύνεται η πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Στόχος, η ανάπτυξη να βασίζεται σε κανόνες διαφάνειας και υγιούς ανταγωνισμού.
Δρομολογείται επίσης η ταχεία υλοποίηση του νόμου απλοποίησης των διαδικασιών σύστασης και αδειοδότησης επιχειρήσεων.
Με την ολοκλήρωση της νομοθέτησης των νέων κανόνων, θα προχωρήσει η ίδρυση Κέντρου Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων, όπου όλοι οι απαιτούμενες διαδικασίες θα συγκεντρώνονται σε ένα σημείο.
-Κοινωνική Οικονομία
Το νομοσχέδιο για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, βρίσκεται στο στάδιο διαβούλευσης, ενώ άμεσα θα προκηρυχθεί σχετική δράση ΕΣΠΑ.
Η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία μπορεί να συμβάλλει στην ανάσχεση της αυξανόμενης ανεργίας και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ παράλληλα παρέχει ισχυρά έμπρακτα παραδείγματα για τη δυνατότητα αναδιοργάνωσης της παραγωγής και της οικονομίας στην κατεύθυνση της παραγωγής για την κάλυψη αναγκών.
Με το νομοσχέδιο που προωθείται επιχειρείται να αναδιαμορφωθεί ο κλάδος, αντιμετωπίζοντας παθογένειες που προέκυψαν στην προηγούμενη περίοδο (με το νόμο 4019/11), όπως η εμφάνιση ΚοινΣΕπ-σφραγίδων, η μη δημοκρατική οργάνωση, η ανασφάλιστη εργασία κ.α.
Στη διαβούλευση προέκυψε, επίσης, η ανάγκη ένταξης και άλλων νομικών μορφών (αστικές ενώσεις, συνεταιρισμοί κλπ), στην λογική της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, καθώς και η σκοπιμότητα δημιουργίας δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων δομών.
-Αναπτυξιακό Συμβούλιο - Στρατηγική
Όλες οι παραπάνω παρεμβάσεις εντάσσονται στην Αναπτυξιακή Στρατηγική για τη χώρα, την υλοποίηση της οποίας θα παρακολουθεί το Αναπτυξιακό Συμβούλιο.
Στη Συμφωνία του καλοκαιριού προβλέπεται η κατάρτιση ενός αναπτυξιακού σχεδίου για την οικονομία, που θα περιγράφει την αναπτυξιακή στρατηγική σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Πρόσφατα το ΚΥΣΟΙΠ ενέκρινε εισήγηση του Υπουργού Οικονομίας για το πλαίσιο εκπόνησης της Αναπτυξιακής Στρατηγικής της χώρας.
Το πλαίσιο που υιοθετήθηκε αποτελείται από τρία βασικά σημεία.
Tο πρώτο αποτυπώνει το εγχώριο και διεθνές μακροοικονομικό περιβάλλον, καθώς και το δημοσιονομικό πλαίσιο στη βάση των οποίων εντάσσεται ο Αναπτυξιακός Σχεδιασμός.
Το δεύτερο θέτει 6 βασικούς στόχους για την ανάπτυξη:
-αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας,
-εκσυγχρονισμό του κράτους και της δημόσιας διοίκησης,
-αύξηση της απασχόλησης,
-διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής,
-βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, προώθηση εξαγωγών και επενδύσεων,
-αξιοποίηση πηγών και εργαλείων χρηματοδότησης.
Το τρίτο περιλαμβάνει προτάσεις σχεδιασμού για 7 επιμέρους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας: πρωτογενής τομέας, μεταποίηση, κατασκευές και διαχείριση ακίνητης περιουσίας, ενέργεια, εξοικονόμηση και δίκτυα, τουρισμός, ναυτιλία, μεταφορές και εφοδιαστική αλυσίδα, πληροφορική και τηλεπικοινωνίες.
Προχωρά, παράλληλα, η ίδρυση του Αναπτυξιακού Συμβουλίου, που θα λειτουργεί επιβοηθητικά, συμβουλευτικά και συντονιστικά, συνδέοντας την κεντρική διοίκηση με την επιστημονική κοινότητα.
Θα προτείνει στην πολιτική ηγεσία τους βασικούς άξονες της αναπτυξιακής πολιτικής, ανιχνεύοντας τις χωρικές αλλά και κλαδικές κατευθύνσεις του διεθνούς αναπτυξιακού δυναμισμού και ερευνώντας τις δυνατότητες της χώρας να τις ακολουθήσει.
Παράλληλα, μέρος των αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου θα αποτελεί η μετουσίωση των πολιτικών επιλογών σε συγκεκριμένες προτάσεις και βελτιωτικές παρεμβάσεις, προς το σκοπό της άμεσης υλοποίησης του αναπτυξιακού σχεδιασμού.
Η βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας, οι νέες χρηματοδοτικές δυνατότητες, η αξιοποίηση της δυναμικής της οικονομίας και η σταδιακή μεταβολή των παραγωγικού υποδείγματος αποτελούν άξονες της Αναπτυξιακής Στρατηγικής που θα παρακολουθεί και εμπλουτίζει το Αναπτυξιακό Συμβούλιο.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο θα χρησιμοποιήσει μια σειρά από χρηματοοικονομικά «εργαλεία» που θα τονώσουν την αγορά και θα βάλουν τη χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά.
Συγκεκριμένα:
-Βελτίωση συνθηκών χρηματοδότησης προς την πραγματική οικονομία
Η άμεση επιστροφή του waiver από την ΕΚΤ στις ελληνικές τράπεζες (θέμα που περιλαμβάνεται στην ατζέντα της συνεδρίασης του ΔΣ της Τράπεζας στις 2 Ιουνίου), καθώς και η μείωση του haircut των ελληνικών ενεχύρων, αλλά και η ένταξη των ομολόγων του EFSF στο πρόγραμμα αγοράς από την κεντρική τράπεζα, θα βελτιώνουν σημαντικά τις συνθήκες χρηματοδότησης των τραπεζών.
Η ΕΚΤ στα μέσα Απριλίου αποφάσισε να εντάξει στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων τα δάνεια του EFSF προς την Ελλάδα.
Η κεντρική τράπεζα είναι διατεθειμένη να αγοράσει μέχρι το 50% κάθε έκδοσης. Συνολικά τα δάνεια φτάνουν τα 37 δισ. ευρώ, οπότε η αξία των τίτλων προς πώληση διαμορφώνεται σε 18,5 δισ. ευρώ.
Ήδη, τη Μεγάλη Τρίτη η ΕΚΤ αγόρασε τίτλους 2,5 δισ. ευρώ από τις ελληνικές τράπεζες, σε τιμή ελαφρώς υψηλότερη της τιμής κτήσης, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να καταγράψουν λογιστικά κέρδη.
Η βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, καθώς και η επανασύνδεση των τραπεζών και των επιχειρήσεων με τις αγορές χρήματος και κεφαλαίου, θα έχουν άμεση θετική επίπτωση στις συνθήκες χρηματοδότησης προς την πραγματική οικονομία.
Σε συνδυασμό με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και την επιστροφή των καταθέσεων, θα διευκολύνουν τη σταδιακή χαλάρωση των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων μέχρι την πλήρη άρση τους.
Παράλληλα, η εκταμίευση της δόσης με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης συμπεριλαμβάνει την πληρωμή οφειλών του Δημοσίου, που θα αυξήσει τη ρευστότητα της πραγματικής οικονομίας κατά 5,7 δισ. ευρώ το προσεχές 12μηνο.
-Ρύθμιση για χρέος
Οι παρεμβάσεις στο μακροχρόνιο δημόσιο χρέος θα διασφαλίσουν τη ρεαλιστική εξυπηρέτησή του, αίροντας τον βασικό παράγοντα αβεβαιότητας για το μέλλον.
Από τη συμφωνία του καλοκαιριού προέκυψε αναδιάρθρωση του βραχυπρόθεσμου ελληνικού χρέους, μέχρι το 2022.
Με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης θα ξεκινήσει η συζήτηση, με την κυβέρνηση να στοχεύει να «κλειδώσει» το σημερινό χαμηλό κόστος δανεισμού σε ορίζοντα δεκαετιών και να υπάρξει ανώτερο όριο στις ετήσιες πληρωμές χρέους, ώστε αυτές να είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν με αναχρηματοδότηση από τις αγορές που θα έχει λογικό (χαμηλό) κόστος.
Με τον τρόπο αυτό θα προκύψει ένα αξιόπιστο μακροπρόθεσμο σχέδιο αποπληρωμής του ελληνικού χρέους.
Παράλληλα, με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η Ελλάδα θα ενταχθεί στο πρόγραμμα αγορών τίτλων του δημόσιου τομέα της ποσοτικής χαλάρωσης (PSPP), γεγονός που θα συμβάλει αποφασιστικά στην αποκλιμάκωση των τιμών των ελληνικών κρατικών ομολόγων.
Ο συνδυασμός των παραπάνω θα επιτρέψει στο ελληνικό Δημόσιο να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων και θα διευκολύνει την προσέλκυση ξένων επενδυτών με μακροχρόνιο ορίζοντα.
-Αξιοποίηση του ΕΣΠΑ
Ήδη το Υπουργείο Οικονομικών έχει δρομολογήσει δράσεις ύψους 4 δισ. ευρώ, ενώ για το τρέχον έτος η τόνωση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα φτάσει τα 8 δισ. ευρώ.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση των προγραμμάτων ΕΣΠΑ 2007-13 καθώς η Ελλάδα πέτυχε το υψηλότερο ποσοστό απορρόφησης της ΕΕ, η οικονομία ξέφυγε από την ύφεση το 2015.
Την ίδια στιγμή η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ με εγκεκριμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου για το σύνολο των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ 2014-20, γεγονός που επιτρέπει την υποβολή αιτημάτων πληρωμής για όλα τα προγράμματα. Ήδη, μέχρι το Πάσχα δημοσιεύτηκαν προσκλήσεις δράσεων που προσεγγίζουν τα 4 δισ. ευρώ (από τα 26 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ μέχρι το 2020).
Για το 2016 το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων περιλαμβάνει κεφάλαια 6,75 δισ. ευρώ.
-Σχέδιο Juncker
Ήδη έχει παρουσιαστεί ο κατάλογος με τα πρώτα 42 έργα, συνολικού προϋπολογισμού 5,6 δισ. ευρώ.
Υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες έργων προς χρηματοδότηση, μία για έργα υποδομών και μία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο το ύψος του σχεδίου φτάνει τα 35 δισ. ευρώ, τα οποία θα κατανεμηθούν μεταξύ των κρατών-μελών χωρίς κάποιο γεωγραφικό κριτήριο (δεν δικαιούται δηλαδή κάθε κράτος κάποιο ποσό), αλλά ανάλογα με τα σχέδια που θα εγκριθούν.
Σχεδόν τα μισά αφορούν τον κλάδο της ενέργειας και τα υπόλοιπα υποδομές μεταφορών, τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας, έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία, ίδρυση ή επαναλειτουργία βιομηχανικών μονάδων, καθώς και επενδύσεις στον τουρισμό.
-Κατάθεση του Αναπτυξιακού Νόμου
Ο νέος νόμος δίνει ισχυρά κίνητρα σε επενδύσεις με κλαδικά και γεωγραφικά κριτήρια, με έμφαση στους τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπου η χώρα έχει ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ο νόμος λειτουργεί κατά βάση με φορολογικά κίνητρα και προβλέπει χρήση των λεγομένων νέων επιστρεπτέων χρηματοδοτικών εργαλείων μόχλευσης.
Επίσης, προβλέπει απλοποίηση των διαδικασιών αξιολόγησης - ελέγχου, βέλτιστο συντονισμό με άλλα προγράμματα ενίσχυσης των επιχειρήσεων, ενώ δίνει έμφαση στην απασχόληση που θα δημιουργείται από κάθε επένδυση ως βασικό κριτήριο αξιολόγησης των προτάσεων.
Προβλέπει, επίσης, σταθερό φορολογικό καθεστώς για τις πολύ μεγάλες επενδύσεις.
-Τουρισμός
Το 2015 ο αριθμός των τουριστών έφτασε τα 23,6 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση κατά 7,1% σε σύγκριση με το 2014.
Η αυξημένη κίνηση είχε ως αποτέλεσμα οι ταξιδιωτικές εισπράξεις να εμφανίσουν αύξηση κατά 6% αγγίζοντας τα 14,1 δισ. ευρώ.
Τους πρώτους μήνες του 2016 συνεχίζεται η αύξηση της τουριστικής κίνησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΤΕ, οι αφίξεις ξένων τουριστών στα κύρια αεροδρόμια της χώρας με πτήσεις τσάρτερ αυξήθηκαν κατά 8,2%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο τρίμηνο του 2016.
Η προσφυγική κρίση φαίνεται ότι έχει επηρεάσει κάποιους προορισμούς (πτώση διεθνών αφίξεων στο αεροδρόμιο της Κω κατά 70%, απουσία πτήσεων προς τους αερολιμένες της Λέσβου και Σάμου), αλλά καταγράφεται στροφή προς άλλους εγχώριους προορισμούς (υπερδιπλασιασμός αφίξεων στα αεροδρόμια Ρόδου και Σαντορίνης, αύξηση 35% σε Ηράκλειο και Χανιά).
Σημαντική άνοδο εμφάνισε τον Μάρτιο ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών του ΙΟΒΕ για «Ξενοδοχεία-Εστιατόρια-Τουριστικά Πρακτορεία», στις 80,2 μονάδες από 72,8 μονάδες τον Φεβρουάριο και 66,4 μονάδες στα τέλη του 2015.
Πολύ θετικά διαγράφονται τα νέα από το «μέτωπο» της Ρωσίας, από την οποία οι αφίξεις εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν το 1 εκατομμύριο.
Ήδη οι θεωρήσεις βίζας για το α’ εξάμηνο σημειώνουν αύξηση 30% σε σχέση με πέρσι.
Οι «μεγάλοι» tour operators TUI και Thomas Cook αναμένεται να φέρουν 20% περισσότερους τουρίστες σε σχέση με πέρυσι, ενώ ιδιαίτερα θετικά είναι τα μηνύματα και από τις άλλες αγορές του εξωτερικού.
Στο βαθμό που οι ενδείξεις αυτές επιβεβαιωθούν, αναμένεται ισχυρή τόνωση της οικονομίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
-Προσλήψεις στο Δημόσιο
Η συμφωνία με τους θεσμούς για την πρώτη αξιολόγηση περιλαμβάνει άνω των 10.000 προσλήψεις δημοσίων υπαλλήλων για φέτος, με προτεραιότητα τους τομείς Υγείας και Παιδείας.
Μέχρι σήμερα για τις προσλήψεις στο Δημόσιο ίσχυε ο κανόνας «1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις».
Συμφωνήθηκε αυτός σταδιακά να χαλαρώσει, υποχωρώντας στο «1 - 4» το 2017, στο «1-3» το 2018 κοκ, μέχρι να φτάσει στο «1-1» το 2020.
Για το 2016 προκύπτει έτσι περιθώριο 3.000 προσλήψεων, ενώ περί τις 6.500 προσλήψεις εκκρεμούν από προηγούμενα χρόνια.
Συμφωνήθηκε, επίσης, να μην περιλαμβάνονται στον κανόνα οι προσλήψεις που προκύπτουν από αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις (περί τις 1.500), καθώς και εκείνες που προκύπτουν από εκπλήρωση κοινοτικών υποχρεώσεων της χώρας (π.χ. το ωράριο εργασίας των ιατρών να μην ξεπερνά τις 45 ώρες εβδομαδιαίως) και αφορούν κυρίως τους τομείς της Υγείας και της Παιδείας.
Ο αριθμός των προσλήψεων είναι προφανώς εξαιρετικά χαμηλός, σε σχέση με το ύψος της ανεργίας.
Είναι όμως εξαιρετικά σημαντικό να ξεκινήσει η αποκατάσταση σοβαρών ζημιών που έχουν επιφέρει οι πολιτικές των τελευταίων ετών στη λειτουργία του κοινωνικού κράτους.
Ζητούμενο δεν είναι απλά η επιστροφή της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης, αλλά να έχει την κοινωνία όρθια στο πλάι της.
Για το λόγο αυτό, απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί η αποκατάσταση των δημόσιων δομών Υγείας και Παιδείας.
-Θεσμικές παρεμβάσεις – Τόνωση ανταγωνισμού και διαφάνειας – Στήριξη ΜμΕ
Νομοθετείται άμεσα θεσμικό πλαίσιο για τις δημόσιες προμήθειες και συμβάσεις.
Εισάγεται για πρώτη φορά ένα ενιαίο σύστημα όλων των διαγωνισμών, που εδράζεται στην νέα τεχνολογία και σε ηλεκτρονικά μέσα διαχείρισης.
Μπαίνει έτσι τέλος στα «γρηγορόσημα», τη διαφθορά και την κατάχρηση των απευθείας αναθέσεων έργων, ενώ διευκολύνεται η πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Στόχος, η ανάπτυξη να βασίζεται σε κανόνες διαφάνειας και υγιούς ανταγωνισμού.
Δρομολογείται επίσης η ταχεία υλοποίηση του νόμου απλοποίησης των διαδικασιών σύστασης και αδειοδότησης επιχειρήσεων.
Με την ολοκλήρωση της νομοθέτησης των νέων κανόνων, θα προχωρήσει η ίδρυση Κέντρου Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων, όπου όλοι οι απαιτούμενες διαδικασίες θα συγκεντρώνονται σε ένα σημείο.
-Κοινωνική Οικονομία
Το νομοσχέδιο για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, βρίσκεται στο στάδιο διαβούλευσης, ενώ άμεσα θα προκηρυχθεί σχετική δράση ΕΣΠΑ.
Η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία μπορεί να συμβάλλει στην ανάσχεση της αυξανόμενης ανεργίας και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ παράλληλα παρέχει ισχυρά έμπρακτα παραδείγματα για τη δυνατότητα αναδιοργάνωσης της παραγωγής και της οικονομίας στην κατεύθυνση της παραγωγής για την κάλυψη αναγκών.
Με το νομοσχέδιο που προωθείται επιχειρείται να αναδιαμορφωθεί ο κλάδος, αντιμετωπίζοντας παθογένειες που προέκυψαν στην προηγούμενη περίοδο (με το νόμο 4019/11), όπως η εμφάνιση ΚοινΣΕπ-σφραγίδων, η μη δημοκρατική οργάνωση, η ανασφάλιστη εργασία κ.α.
Στη διαβούλευση προέκυψε, επίσης, η ανάγκη ένταξης και άλλων νομικών μορφών (αστικές ενώσεις, συνεταιρισμοί κλπ), στην λογική της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, καθώς και η σκοπιμότητα δημιουργίας δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων δομών.
-Αναπτυξιακό Συμβούλιο - Στρατηγική
Όλες οι παραπάνω παρεμβάσεις εντάσσονται στην Αναπτυξιακή Στρατηγική για τη χώρα, την υλοποίηση της οποίας θα παρακολουθεί το Αναπτυξιακό Συμβούλιο.
Στη Συμφωνία του καλοκαιριού προβλέπεται η κατάρτιση ενός αναπτυξιακού σχεδίου για την οικονομία, που θα περιγράφει την αναπτυξιακή στρατηγική σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Πρόσφατα το ΚΥΣΟΙΠ ενέκρινε εισήγηση του Υπουργού Οικονομίας για το πλαίσιο εκπόνησης της Αναπτυξιακής Στρατηγικής της χώρας.
Το πλαίσιο που υιοθετήθηκε αποτελείται από τρία βασικά σημεία.
Tο πρώτο αποτυπώνει το εγχώριο και διεθνές μακροοικονομικό περιβάλλον, καθώς και το δημοσιονομικό πλαίσιο στη βάση των οποίων εντάσσεται ο Αναπτυξιακός Σχεδιασμός.
Το δεύτερο θέτει 6 βασικούς στόχους για την ανάπτυξη:
-αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας,
-εκσυγχρονισμό του κράτους και της δημόσιας διοίκησης,
-αύξηση της απασχόλησης,
-διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής,
-βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, προώθηση εξαγωγών και επενδύσεων,
-αξιοποίηση πηγών και εργαλείων χρηματοδότησης.
Το τρίτο περιλαμβάνει προτάσεις σχεδιασμού για 7 επιμέρους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας: πρωτογενής τομέας, μεταποίηση, κατασκευές και διαχείριση ακίνητης περιουσίας, ενέργεια, εξοικονόμηση και δίκτυα, τουρισμός, ναυτιλία, μεταφορές και εφοδιαστική αλυσίδα, πληροφορική και τηλεπικοινωνίες.
Προχωρά, παράλληλα, η ίδρυση του Αναπτυξιακού Συμβουλίου, που θα λειτουργεί επιβοηθητικά, συμβουλευτικά και συντονιστικά, συνδέοντας την κεντρική διοίκηση με την επιστημονική κοινότητα.
Θα προτείνει στην πολιτική ηγεσία τους βασικούς άξονες της αναπτυξιακής πολιτικής, ανιχνεύοντας τις χωρικές αλλά και κλαδικές κατευθύνσεις του διεθνούς αναπτυξιακού δυναμισμού και ερευνώντας τις δυνατότητες της χώρας να τις ακολουθήσει.
Παράλληλα, μέρος των αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου θα αποτελεί η μετουσίωση των πολιτικών επιλογών σε συγκεκριμένες προτάσεις και βελτιωτικές παρεμβάσεις, προς το σκοπό της άμεσης υλοποίησης του αναπτυξιακού σχεδιασμού.
Η βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας, οι νέες χρηματοδοτικές δυνατότητες, η αξιοποίηση της δυναμικής της οικονομίας και η σταδιακή μεταβολή των παραγωγικού υποδείγματος αποτελούν άξονες της Αναπτυξιακής Στρατηγικής που θα παρακολουθεί και εμπλουτίζει το Αναπτυξιακό Συμβούλιο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών